Rahe Kargar
O.R.W.I
Organization of Revolutionary Workers of Iran (Rahe Kargar)
به سايت سازمان کارگران انقلابی ايران (راه کارگر) خوش آمديد.
دوشنبه ۳ بهمن ۱۴۰۱ برابر با  ۲۳ ژانويه ۲۰۲۳
 
 برای انتشار مطالب در سايت با آدرس  orwi-info@rahekargar.net  و در موارد ديگر برای تماس با سازمان از;  public@rahekargar.net  استفاده کنید!
 
تاریخ انتشار :دوشنبه ۳ بهمن ۱۴۰۱  برابر با ۲۳ ژانويه ۲۰۲۳
تالیف‎ گفت‌وگو ترجمه‌ پرونده فصلنامه کتابخانه درباره ما

خاک سرخ: جغرافیا و روزشمار قیام ژینا

 

طه رادمنش

نقاشی  طرح مقاله : عاطفه مهرورز

 

گزارش پیش رو داعیۀ جامع و مانع‌بودن ندارد. بلکه صرفا تلاشی است هر چند کوچک برای روایت روزشمار قیام ژینا با محوریت پراکنش جغرافیایی آن. برای تهیۀ این روایت کرونولوژیک، با تطبیق روایت‌های رسانه‌های جریان اصلیِ (مِین استریم) داخلی و خارجی و رسانه‌های بدیل (آلترناتیو)، و سایت‌های خبری و صفحات مجازی، و همچنین، مشاهدات میدانی و اول‌شخص، تلاش شده تا چهره‌ای نسبتا شفاف از روند آغازین این قیام ارائه شود. برای نشان دادن نقشۀ پراکنش و جغرافیای اعتراض این قیام به شکل تصادفی (random) از عکس‌های هوایی و ماهواره‌ای موسسۀ مطالعات جنگ ایالات متحده نیز برای مکتوب کردن خرده‌گزارش‌ها استفاده شده است.

 

ماوقع را همگان می‌دانند؛ رخدادی  که از ۲۶ شهریور ۱۴۰۱ در پی قتل مهسا (ژینا) امینی در ساختمان پلیس امنیت اخلاقی آغاز شد. زنجیرۀ قیام از سقز (زادگاه مهسا امینی) شروع شد و تا امروز ادامه دارد.

 

به محض به خاک سپاری ژینا، نامش تبدیل به رمز شد. و ادامۀ خیزش سقز به تهران رسید. معترضان به قتل ژینا در ۲۶ شهریور ۱۴۰۱ در حوالی میدان آرژانتین تهران (در نزدیکی بیمارستان کسری) گرد آمدند که منجر به بازداشت چندتن از معترضان شد. سپس در روز بعد ۲۷ شهریور ۱۴۰1، اعتراضات در سقز ادامه پیدا کرد و از آن پس بود که شهرهای دیگر نیز دومینووار به این اعتراضات پیوستند.

 

توضیح: این گزارش قیام را تا هفتۀ دوم آبان پوشش داده است.

 

هفتۀ اول

 

۲۶ شهریور

 

از روز شنبه و پس از خاکسپاری مهسا امینی، سقز، زادگاه او و سنندج، مرکز استان کردستان، صحنه تجمع‌های اعتراضی گسترده بود که نیروهای امنیتی برای متفرق کردن مردم، اقدام به تیراندازی و استفاده از گاز اشک‌آور کردند. تصویر منتشر شده از مدفن مهسا امینی در سقز نشان می‌دهد روی سنگی بالای آن به کردی نوشته شده‌است: «ژینا گیان تو نامری ناوت ئه بیته رمز» که به فارسی یعنی: «ژینا جان تو نمی‌میری، نامت یک نماد می‌شود.» با وجود فضای امنیتی، برخی زنان حاضر در مراسم، روسری‌های خود را از سر برداشتند و حاضرین با خواندن سرودهای کردی و سردادن شعار، به حکومت جمهوری اسلامی اعتراض کردند. در مراسم تدفین، خالۀ مهسا (ژینا) امینی او را شهید جوانان توصیف کرد و گفت: «ژینا راه آزادی را برایمان باز کرد.»

 

۲۷ شهریور

 

 سنندج: مردم سنندج در اعتراض به قتل ژینا، مجددا یکشنبه شب به خیابان‌ها آمدند و شعارهای «مرگ بر دیکتاتور»، «مرگ بر …»، و «زن، زندگی، آزادی» سر دادند و گروهی از زنان، نیز حجاب خود را از سر برداشتند که با هجوم یگان ویژه و نیروهای سرکوب‌گرامنیتی به خشونت کشیده شد. این تظاهرات در اطراف میدان اقبال به راه افتاد و در خیابان‌های فردوسی و ششم بهمن سنندج نیروهای ضد شورش به سوی مردم تیراندازی کردند.

 

مهاباد: مهاباد، شهر کردنشین در آذربایجان غربی نیز از روزهای ابتدایی قیام، به خونخواهی و دادخواهی ژینا برخاست و تا امروز با قدرت زیاد آتش خیزش را روشن نگه داشته است.

 

رشت: شماری از شهروندان در رشت تجمع کرده و شعار دادند: «زن، زندگی، آزادی». رشت نیز تا همین لحظه صحنۀ خیابن را ترک نکرده.

 

دانشگاه تهران:  دانشگاه‌ها عموما، و دانشگاه تهران خصوصا، بعد از رخوتِ ناشی از کرونا، بار دیگر ثابت کرد همچون تمام برهه‌ها و بزنگاه‌های حساس در تاریخ معاصر ایران زنده است. تعدادی از دانشجویان دانشگاه تهران در روز یکشنبه با پلاکاردهایی در دست و سر دادن شعارهایی چون «زن، زندگی، آزادی» تجمع اعتراضی برگزار کردند.

 

شهرهای مختلف تهران و مشهد نیز شاهد حضور سنگین نیروهای امنیتی بودند. در شبکه‌های اجتماعی تصاویری منتشر شد که شماری از زنان و مردان به نشانه خشم و همدردی و پیروی آئین گیسوبران موهای خود را از ته تراشیدند یا کوتاه کردند.

 

۲۸ شهریور

 

اعتراض دانشجویان دانشگاه امیرکبیر

 

دانشگاه امیرکبیر: دانشجویان دانشگاه امیرکبیر در اعتراض به قتل مهسا (ژینا) امینی تجمع کردند و متعاقب آن، تعدادی از بسیجی‌ها با حمله به دانشجویان قصد پایان دادن به تجمع را داشتند که موفق نشدند. دانشجویان شعارهایی از جمله «از کردستان تا تهران، ستم علیه زنان»، «کشتن برای روسری، تا کی چنین خاک‌برسری»، «خونین تمام ایران، از کردستان تا تهران»، «بسیجی برو گمشو»، «بسیجی حیا کن، مملکتو رها کن» و «می‌کشم، می‌کشم، هر آنکه خواهرم کشت» سر دادند. در بیانیۀ دانشجویان این دانشگاه آمده‌است: «روزی قاتلان مهسا و تمامی قربانیان چهار دهه گذشته که چند صباحی پایه‌های کاخ ستم خود را بر سیل خون مردم بنا کرده‌اند، به دست عدالت ملت سپرده خواهند شد.»

 

دانشگاه علامه طباطبایی: دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی با برگزاری تجمع شعار دادند: «بیگاری، بیکاری، حجاب زن اجباری» و «استقلال، آزادی، پوشش اختیاری» و ترانۀ همراه شو عزیز را همخوانی کردند. در طول اعتراض نیز پلاکاردی در دست داشتند که روی آن همراه با نام مهسا (ژینا) امینی به کردی نوشته شده بود: «تو نامری، ناوت ئه‌بیته ره‌مز».

 

دانشگاه تربیت مدرس: گروهی از دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس با برگزاری تجمع شعار دادند: «رهایی حق ماست، قدرت ما جمع ماست»

 

اعتصاب عمومی: اعتصاب عمومی در شهرهای مختلف چهار استان کردستان، کرمانشاه، آذربایجان غربی و ایلام در اعتراض به قتل مهسا (ژینا) امینی آغاز شد و بازاریان، مغازه‌داران و کسبه مغازه‌های خود را باز نکردند.

 

تهران: تجمع اعتراضی در تقاطع خیابان حجاب و بلوار کشاورز برگزار شد که با حملۀ وحشیانۀ نیروی انتظامی و لباس شخصی‌ها به معترضین پاسخ داده شد و با شلیک گاز اشک‌آور و گلوله‌های ساچمه‌ای (بِردشات) معترضان و مبارزان را پراکنده ساخت.  درگیری‌های میان مردمِ انقلابی و نیروی انتظامی باعث شد یک دستگاه موتور سیکلت یگان ویژه به آتش کشیده شود و متعاقب آن، ماشین‌های زرهی سرکوب و آب‌پاش عقب‌نشینی کردند.

 

کردستان و کرمانشاه: روز دوشنبه در شهرهای استان کردستان تجمع‌های بزرگ اعتراضی برگزار شد. در کرمانشاه هم برای جلوگیری از حضور مردم، فضای شهر کلا امنیتی شد.

 

رشت: در رشت، با روشن کردن شمع به یاد مهسا (ژینا) امینی، اعتراض علیه نظام جمهوری اسلامی و قتل او آغاز شد. و شعارهایی همچون «مرگ بر دیکتاتور» و «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» سر دادند. در رشت پلیس ضد شورش برای متفرق کردن مردم به آنها تیراندازی کرد.

 

بوکان: در جریان اعتراضات در این شهر یک دختر ۱۰ ساله به نام دینا زهرایی در نتیجه تیراندازی مأموران ضد شورش مجروح شد. نیروهای امنیتی و ضد شورش در بوکان، به‌طور مستقیم به معترضان تیراندازی می‌کنند (همچون بیشتر مناطق کردنشین و بلوچ‌نشین).

 

دیواندره و دهگلان: به گزارش شبکه حقوق بشر کردستان (هه‌نگاو) در روز دوشنبه به دنبال اعتراضات دیواندره و دهگلان ۳ شهروند به نام‌های فؤاد قدیمی، رضا لطفی و محسن محمدی با تیر پلیس ضدشورش کشته شدند.

 

سقز: در جریان اعتراضات به کشته‌شدن مهسا (ژینا) امینی مردم سقز به نشانۀ اعتراض پرچم جمهوری اسلامی را پایین کشیدند و آتش زدند.

 

بیجار: در بیجار مردم به نشانۀ اعتراض به کشته شدن مهسا (ژینا) امینی با حرکت به سمت فرمانداری شهر، به سمت درب اصلی فرماندهی سنگ‌پراکنی کردند و از شعارهایی همچون «… قاتله ولایتش باطله» استفاده کردند.

 

بانه: در ادامۀ جریان کشته شدن مهسا (ژینا) امینی، مردم بانه تجمع اعتراضی برپا کردند که در این اعتراضات با نیروهای امنیتی درگیر شدند و نیروی امنیتی برای متفرق کردن معترضین از گاز اشک‌آور استفاده کرد.

 

کرج: مردم کرج هم به نشانۀ اعتراض تجمع کردند. در این تجمع معترضین از شعارهایی چون «نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران» و «نترسید نترسید ما همه با هم هستیم» استفاده کردند.

 

 اصفهان: مردم اصفهان به نشانۀ اعتراض در نزدیکی سی‌وسه پل تظاهرات کردند و از شعارهایی همچون «همراه شو، همراه شو» استفاده کردند.

 

شیراز: عده‌ای در میدان بهار شیراز برای مهسا (ژینا) امینی شمع روشن کردند.

 

۲۹ شهریور

 

دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی تهران: در روز سه‌شنبه ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی در اعتراض به قتل مهسا (ژینا) امینی و ظلم و ستم نظام جمهوری اسلامی ایران تجمع کردند. در این اعتراضات شعارهایی همچون «مرگ بر ماشین گشت کشتار»، «بسیجی بی‌غیرت داعش ما شمایی»، «…… قاتله ولایتش باطله»، «این همه سال جنایت، مرگ بر این ولایت» و «دانشجو می‌میرد ذلت نمی‌پذیرد» دادند. و خطاب به بسیجیان و حراست دانشگاه شعار «بی‌شرف بی‌شرف» دادند. همچنین دانشجویان زن این دانشگاه در حرکتی اعتراضی به حجاب اجباری مقنعه‌های خود را آتش زدند. دانشگاه تهران در پی این اعتراضات کلاس‌های دو هفتۀ آیندۀ را تعطیل اعلام کرد.

 

دانشجویان دانشگاه علم و صنعت تهران: دانشجویان دانشگاه علم و صنعت تجمع کردند و شعارهایی همچون «مرگ بر ماشین گشت کشتار» و «گشت ارشاد حراست پیوندتان مبارک» سر دادند.

 

دانشجویان دانشگاه خوارزمی کرج: دانشجویان دانشگاه خوارزمی (تربیت معلم) کرج در محل دانشگاه تجمع کردند. در این تجمع شعارهای همچون «بی‌شرف بی‌شرف» و «مرگ بر استبداد، اعدام، گشت ارشاد» سر دادند. همچنین تعدادی از دانشجویان این دانشگاه عکس علی خامنه‌ای را زیر پایشان لگد کردند.

 

دانشجویان دانشگاه تهران: زنان دانشجو در حرکتی اعتراضی به حجاب اجباری در دانشگاه تهران روسری‌های خود را آتش زدند. در این تجمعِ اعتراضی شعارهایی هم‌چون «آهای آهای نشسته‌ها مهسای بعدی از شماست»، «کشتن برای روسری، تا کِی خاک برسری»، «می‌کشم می‌کشم هر آنکه خواهرم کشت» و «اگه باهم یکی نشیم یکی یکی تموم میشیم» استفاده شد.

 

دانشجویان دانشگاه یزد: دانشجویان دانشگاه یزد تجمع کردند و شعارهایی همچون «دانشجو می‌میرد ذلت نمی‌پذیرد» سر دادند.

 

دانشجویان دانشگاه تبریز: دانشجویان دانشگاه تبریز هم تجمع کردند و شعارهایی همچون «از کردستان تا تبریز، صبرمان گشته لبریز» و «فقر و فساد و بیداد ننگ بر این استبداد» دادند.

 

دانشجویان دانشگاه علم و فرهنگ تهران: در این تجمع از شعارهایی همچون «می‌کشم، می‌کشم، هر آنکه خواهرم کشت» و «دانشجو می‌میرد ذلت نمی‌پذیرد» استفاده کردند. در پی این تجمع دختران این دانشگاه به نشانۀ اعتراض به حجاب اجباری مقنعه خود را از سر برداشتند.

 

دانشجویان دانشگاه صنعتی اصفهان: در ادامۀ جریان کشته‌شدن مهسا (ژینا) امینی، در ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ دانشجویان دانشگاه صنعتی اصفهان نیز به نشانۀ اعتراض تجمع کردند.

 

 بازار تهران: در روز سه‌شنبه بازاریان بازار تهران نیز تجمع برگزار کردند و شعارهایی نظیر «بازاری باغیرت، حمایت حمایت» و «مهسا امینی، روحت شاد» سر دادند. هر چند فارغ از بازاریان مناطق کردنشین، اعتراض و تحصن بازاریانِ دیگر مناطق، بنا به دلایلی محافظه‌کارانه بود و کوتاه‌مدت. هر چند یکی از عوامل مهم در اعتصاب بازاریان تهران نیز، اعتراض به طرح اجباریِ شناسه‌دارکردنِ اقلامِ وارداتی و پرداخت کارمزد به دولت بود.

 

تهران: در چهارمین روز اعتراضات، مردم تهران بازهم تجمع اعتراضی کردند که این تجمع توسط شلیک‌های گلولۀ مأموران ضد شورش تا حدودی برهم خورد. دو نفر از معترضین به کشته‌شدن مهسا امینی به نشانۀ اعتراض بنر مهسا امینی را بر روی پل‌عابر پیاده در اتوبان نواب صفوی تهران نصب کردند. در پی اعتراضات مردم تهران در ۲۹ شهریور ۱۴۰۱ از شعارهایی هم‌چون «مرگ بر دیکتاتور»، «رضا شاه روحت شاد» – هر چند رفته‌رفته در فرآیند قیام ژینا، با بلوغ توده، این شعارِ تماما ارتجاعی نیز به زباله‌دان تاریخ فرستاده شد-، «استقلال، آزادی، حجاب اختیاری» و «می‌جنگیم، می‌میریم، خونت رو پس می‌گیریم» استفاده کردند. در ادامۀ اعتراضات در تهران معترضان صدای بوق وسیله‌های نقلیه خود را پی‌درپی به صدا درمی‌آوردند. معترضان در بلوار کشاورز در وسط خیابان آتش روشن کردند. در ادامه، معترضان در حوالی پل حافظ تهران تجمع کرده و آتش روشن کردند. معترضان در ایستگاه مترو تئاتر تهران شعار «مرگ بر دیکتاتور» و «ننگ ما ننگ ما پلیس الدنگ ما» دادند. معترضان در نیمه‌شب ۲۹ شهریور کانکس کلانتری و سپاه را به آتش کشیدند. در صادقیۀ تهران شعار «حکومت اسلامی، نمی‌خوایم نمی‌خوایم» سر دادند. در ادامۀ اعتراضات در تهران، معترضان نام خیابان حجاب را با اسپری به خیابان بی‌حجابی، تغییر دادند؛ رویه‌ای که در مناطق دیگر نیز، با تغییر نام خیابان‌هایی که نام حجاب داشتند، به مهسا به کرات دیده شد. در ادامه دختری جوان در میدان الغدیر روسری از سر خود برداشت و موهایش را قیچی کرد.

 

اصفهان: مردم اصفهان به نشانۀ اعتراض در نزدیکی سی‌وسه پل تجمع اعتراضی برپا کردند و شعارهایی همچون «آهای آهای نشسته‌ها مهسای بعدی از شماست» سر دادند.

 

اراک: مردم اراک به نشانۀ اعتراض در خیابان‌ها تجمع اعتراضی برپا کردند که در این اعتراضات شعارهای «حجاب زور زورکی نمی‌خوایم نمی‌خوایم» و «می‌کشم می‌کشم هر آنکه خواهرم کشت» سر داده شد. در ادامه، مردم اراک با نیروهای امنیتی درگیر شدند. نیروهای امنیتی برای متفرق کردن معترضان از گاز اشک‌آور استفاده کرد. پس از پرتاب گاز اشک‌آور به سمت معترضان، معترضان خطاب به نیروهای امنیتی شعار «بی‌شرف بی‌شرف» سر دادند. مقارن همین زمان، نیکا شاکرمی، از جان‌باختگان سرشناس اعتراضات، در نزدیکی بلوار کشاورز تهران مفقود و سپس کشته شد.

 

زنجان: مردم زنجان نیز تجمع اعتراضی برپا کردند. در پی اعتراضات، مردم زنجان با نیروهای امنیتی درگیر شدند و معترضان خطاب نیروهای امنیتی شعار «بی‌شرف بی‌شرف» سر دادند.

 

تبریز: مردم تبریز در خیابان تجمع اعتراضی کردند. در ادامۀ اعتراضات در تبریز، نیروهای امنیتی با معترضان درگیر شدند. مردم هم به نشانۀ اعتراض سطل‌های زباله را آتش زده و خیابان‌ها را مسدود کردند. یک معترض در تبریز دوربین مداربسته را به نشانۀ اعتراض از جا کند.

 

ایلام: در روز چهارم اعتراضات مردمی، مردم ایلام به نشانۀ اعتراض، تجمع به‌پا کردند. در این اعتراضات شعارهایی هم‌چون «مرگ بر ….»، «رضا شاه روحت شاد» و سر دادند.

 

همدان: در این اعتراضات از شعارهایی همچون «نترسید نترسید ما همه با هم هستیم»، «می‌کشم می‌کشم هر آنکه خواهرم کشت»، «….. ضحاک، می‌کشیمت زیر خاک» و «مرگ بر دیکتاتور» استفاده کردند. معترضان پس از درگیر شدن با نیروهای امنیتی شعار «بی‌شرف بی‌شرف» و «ننگ ما ننگ ما پلیس الدنگ ما» سر دادند. نیروهای ضد شورش برای متفرق کردن معترضان از گاز اشک‌آور استفاده کرد. زنان همدان به نشانۀ اعتراض به حجاب اجباری روسری از سر خود برداشتند.

 

مشهد: در چهارمین روز اعتراضات مردمی در پی کشته شدن مهسا امینی، مردم مشهد در محلۀ احمدآباد به خیابان‌ها آمدند و شعار «….. بمیری رهبری رو نبینی» و «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» سر دادند و زنان به نشانۀ اعتراض به حجاب اجباری روسری از سر خود برداشتند و گروهی دیگر از زنان به نشانۀ اعتراض به حجاب اجباری روسری خود را آتش زدند. در اعتراضات مشهد دختری معترض بر روی ماشین نیروی انتظامی رفت و شعار «جمهوری اسلامی نمی‌خوایم نمی‌خوایم» سر داد. معترضان در مشهد موتور نیروی امنیتی را متوقف و تخریب کردند. معترضان در ادامۀ اعتراضات خود به یک ماشین نیروی انتظامی حمله، و آن را سرنگون کردند. در نزدیکی پارک ملت نیز معترضان با نیروهای امنیتی برخورد کردند.

 

قزوین: مردم قزوین هم به خیابان‌ها آمدند و شعار «مرگ بر دیکتاتور»، «هم غزه هم لبنان هر دو فدای ایران»، «وای به روزی که مسلح شویم»، «مرگ بر اصل …………» سر دادند. در ادامۀ اعتراضات مردم در قزوین معترضان ون یگان ویژه را متوقف کرده و با سنگ مورد ضربه قرار دادند و شیشه‌هایش را خورد کردند و شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند. در اعتراضات ۲۹ شهریور قزوین، معترضان با نیروهای امنیتی درگیر شدند و شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند.

 

کرمان: گروهی از مردم در کرمان تجمع اعتراضی برپا کردند. در این تجمع اعتراضی، معترضان شعار «می‌کشم می‌کشم هر آنکه خواهرم کشت» سر دادند. دو زن در این اعتراضات در میان جمعیت موهای خود را به نشانۀ اعتراض قیچی کردند.

 

خرم‌آباد: مردم معترض خرم‌آباد، تجمع اعتراضی برپا کردند و شعار «نترسید نترسید ما همه با هم هستیم» سر دادند.

 

کرمانشاه: مردم کرمانشاه به نشانۀ اعتراض، تجمع برپا کردند و شعار «زن، زندگی، آزادی» دادند.

 

 قم: در پی کشته شدن مهسا امینی، در چهارمین روز اعتراضات مردمی، مردم قم هم تجمع اعتراضی کردند و در این اعتراضات شعارهایی هم‌چون «زن، زندگی، آزادی» و «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» سر دادند. در ادامۀ اعتراضات در قم، یک معترض شیشۀ وسیلۀ نقلیۀ یک آخوند را شکست.

 

بندرعباس:  گروهی از مردم بندرعباس به نشانۀ اعتراض به خیابان آمدند و تجمع اعتراضی برپا کردند و شعارهایی همچون «مرگ بر دیکتاتور»، «نترسید، نترسید، ما همه با هم هستیم»، «می‌کشم می‌کشم هر آنکه خواهرم کشت»، «می‌جنگیم، می‌میریم، ایران رو پس می‌گیریم» و «زن، زندگی، آزادی» سر دادند.

 

شیراز: گروهی از مردم شیراز به نشانۀ اعتراض، تجمع کردند و شعار «مرگ بر دیکتاتور» و «ما زن و مرد جنگیم، بجنگ تا بجنگیم» سر دادند. پلیس ضد شورش برای متفرق کردم معترضان از گاز اشک‌آور استفاده کرد.

 

ساری: مردم ساری در پی اعتراض کردن به کشته‌شدن مهسا امینی در چهارمین رو اعتراضات مردمی، در میدان شهرداری (محل تلاقی استانداری و دادگستری ساری) تجمع کردند و با روشن‌کردن آتش و بلوک‌بندی، خط‌کشی مبارزان و نیروهای سرکوب را برجسته ساختند و زنان روسری‌های خود را آتش زدند و شعار «نترسید، نترسید، ما همه با هم هستیم» سر دادند و به رقص پرداختند. در پی این اعتراضات در ساری معترضان بنر شهرداری را پائین کشیدند و شعار «جمهوری اسلامی نمی‌خوایم نمی‌خوایم»، «مرگ بر دیکتاتور» و «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» سر دادند. در ساری برای متفرق کردن معترضان، نیروی یگان ویژه از ماشین آب‌پاش استفاده کرد. در ادامۀ اعتراضات در ساری، معترضان عکس خمینی و خامنه‌ای را از شهرداری پائین کشیدند.

 

سبزوار: در سبزوار گروهی از زنان به نشانۀ اعتراض تجمع کردند و شعار «می‌کشم می‌کشم هر آنکه خواهرم کشت» سر دادند.

 

کرج: معترضان در کرج با آتش زدن اتوبوس خشمشان را نسبت به جمهوری اسلامی اعلام کردند.

 

گرگان: مردم گرگان در نیمه‌شب ۲۹ شهریور به خیابان‌ها آمدند و شعارهایی از جمله «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه» سر دادند.  در ادامه مردمِ معترض روسری‌های خود را به آتش کشیدند.

 

کیش: مردم معترض کیش تجمع اعتراضی برپا کردند و در این تجمع شعارهایی هم‌چون «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه»، و «ایرانی باغیرت دمت‌گرم دمت‌گرم» سر دادند.

 

 بوشهر:  مردم معترض بوشهر تجمع اعتراضی برپا کردند و شعارهایی هم‌چون «می‌جنگیم می‌میریم ایرانو پس می‌گیریم» سر دادند.

 

بیرجند: در شامگاه ۲۹ شهریور، مردم معترض بیرجند، تجمع اعتراضی بر پا کردند و از شعارهایی هم‌چون «تجاوز، جنایت، لعنت به این ولایت» استفاده کردند و زنان به نشانۀ اعتراض به حجاب اجباری روسری‌های خود را به آتش کشیدند.

 

ارومیه: یک جوان ۲۳ سالۀ کردِ اهل ارومیه به نام فرجاد درویشی با گلولۀ نیروهای امنیتی کشته شد.

 

رشت: مردم معترض و انقلابی در شامگاه ۲۹ شهریور، به ماشین نیروی انتظامی حمله و آن را واژگون کردند.

 

پیرانشهر: مردم تجمع اعتراضی بر پا کردند که نیروهای امنیتی برای متفرق کردن معترضان به آنها تیراندازی کردند که پسر جوان ۱۶ ساله (زکریا خیال) در این تیراندازی جان باخت. در مراسم خاکسپاری این پسر نوجوان مردم شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند.

 

۳۰ شهریور

 

حکومت ایران در این روز اینترنت را قطع کرد (Black Out). ۳۰ شهریور اولین روز قطعی گستردۀ اینترنت توسط حکومت پس از اعتراضات آبان ۹۸ بود.

 

دانشجویان دانشگاه تهران: در پی کشته‌شدن مهسا امینی، در پنجمین روز اعتراضات، دانشجویان دانشگاه تهران بازهم تجمع اعتراضی بر پا کردند و در این تجمع، شعارهایی هم‌چون «مرگ بر دیکتاتور»، «ننگ ما ننگ ما، بسیج الدنگ ما» و «نترسید نترسید، ما همه با هم هستیم» سر دادند. در ادامۀ اعتراضات دانشجویان دختر دانشگاه تهران، مقنعه‌های خود را به آتش کشیدند.

 

دانشجویان دانشگاه الزهرا تهران: در پنجمین روز اعتراضات دانشجویان دانشگاه الزهرا تهران تجمع اعتراضی کردند و در این تجمع از شعارهای «اگر با هم یکی نشیم، یکی یکی کشته می‌شیم»، «نه روسری نه توسری، آزادی و برابری»، «الزهرا الزهرا، طالب خون مهسا» و «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» استفاده کردند.

 

دانشجویان دانشگاه علوم و تحقیقات تهران: دانشجویان معترض دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تجمع کردند و شعار «می‌کشم می‌کشم هر آنکه خواهرم کشت» سر دادند. در ادامۀ اعتراضات، دانشجویان دختر، مقنعه‌های خود را به آتش کشیدند.

 

دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی تهران: دانشجویان معترض دانشگاه شهید بهشتی تجمع اعتراضی کردند و بسیجیان به قصد برهم زدن تجمع، اذان پخش کردند.

 

دانشجویان دانشگاه هنر سمنان: دانشجویان دانشگاه هنر سمنان تجمع اعتراضی بر پا کردند و در حرکتی اعتراضی به حجاب اجباری روسری‌های خود را سوزاندند.

 

دانشجویان دانشگاه علامه تهران: دانشجویان معترض دانشگاه علامه تهران تجمع اعتراضی برپا کردند و شعار «آهای آهای نشسته‌ها، مهسای بعدی از شماست» سر دادند.

 

دانشجویان دانشگاه علوم‌پزشکی تبریز: دانشجویان معترض دانشگاه علوم‌پزشکی تبریز به کشته شدن مهسا امینی تجمع کردند و شعار «من زنده‌ترین خونم، از مرگ مترسانم» سر دادند.

 

اعتصاب عمومی: در ارومیه کسبۀ بازار به اعتراض به کشته‌شدن مهسا امینی در پنجمین روز اعتراضات، اعتصاب کردند و مغازه‌های خود را باز نکردند.

 

 ارومیه: مردم ارومیه تجمع اعتراضی کردند و شعار «مرگ بر دیکتاتور» و «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه» سر دادند. در این اعتراضات، معترضان با نیروی امنیتی درگیر شدند.

 

مشهد: در ظهر چهارشنبه در منطقۀ تقی‌آباد مشهد، معترضان تجمع اعتراضی کردند و زنان روسری از سر برداشتند.  و شعار «مرگ بر دیکتاتور»، «مرگ بر رئیسی»، «مرگ بر …..» سر دادند. مردم معترض در مشهد به نشانۀ اعتراض کلانتری نیروهای امنیتی را در منطقۀ احمدآباد به آتش کشیدند. پس از درگیری معترضان با نیروی امنیتی، یک بسیجی توسط معترضانِ انقلابی کشته شد.

 

تهران: در تجمعات اعتراضی مردم تهران تعداد بی‌شماری از معترضان در مناطق تجریش، نازی‌آباد، جنت آباد، زعفرانیه، صادقیه و تهرانپارس به خیابان‌ها آمدند – از نکات تمایز قیام ژینا با دیگر خیزش‌های پسا 88 یکی همین است: حضور طبقات مختلف مردمی-  و شعارهایی هم‌چون «مرگ بر ……»، «وای به روزی که مسلح شویم»، «مرگ بر دیکتاتور»، «امسال ساله خونه، …………….. سرنگونه» و «ایرانی می‌میرد، ذلت نمی‌پذیرد»، «مرگ بر ستمگر چه شاه باشه چه رهبر» سر دادند. در ادامه اعتراضات مردمی، معترضان خیابان حافظ را مسدود کردند و بنرهای حکومتی را بر روی پل عابر پیاده به آتش کشیدند. در یکی از تجمعات در تهران، پلیس ضد شورش به قصد متفرق کردن معترضان به آنها تیراندازی کرد.

 

سردشت: در سردشت تجمع اعتراضی برپا شد و از شعار «مرگ بر دیکتاتور» و «زن، زندگی، آزادی» استفاده گردید.

 

ورامین: در ورامین نیز تجمع اعتراضی برپا شد و نیروی امنیتی برای متفرق کردن معترضان از گاز اشک‌آور استفاده کرد.

 

اسلام‌آباد غرب: مردم معترض اسلام‌آباد تجمع اعتراضی کردند.

 

سمنان: مردم معترض سمنان به نشانۀ اعتراض به کشته‌شدن مهسا امینی، تجمع اعتراضی بر پا کردند.

 

نوشهر: در جریان کشته‌شدن مهسا امینی، مردم معترض در نوشهر، تجمع اعتراضی کردند و در این تجمع دختران روسری‌های خود را از سر برداشتند. در ادامۀ اعتراضات معترضان در نوشهر، معترضان ماشین نیروی امنیتی را واژگون کردند. در این اعتراضات شعارهایی هم‌چون «مرگ بر دیکتاتور» و «مرگ بر ستمگر چه شاه باشه چه رهبر» به گوش می‌رسید.  در ادامۀ اعتراضات در نوشهر، مردم معترض تجهیزات سرکوبگران را به آتش کشیدند و فرمانداری شهر را تسخیر کردند، که این امر با خشونت حداکثری و واکنش بی‌رحمانۀ نیروهای حکومت پاسخ داده شد.

 

بجنورد: حدفاصل چهارراه مخابرات تا چهارراه ۱۷ شهریور به‌عنوان شریان اصلی و مرکزی شهر شاهد تجمعاتی بود.

 

گناوه: در پی اعتراضات سراسری، اعتراضات در میدان امام خمینی شهر بندر گناوه انجام شد. معترضین با شعارهای گوناگون فریاد می‌زدند که در ساعت ۹ شب نیروی انتظامی، ضد شورش، و بسیج با خشونت زیاد و بازداشت حداقل 12 نفر تا اندازه‌ای انقلابیون را به عقب راندند.

 

بوکان: اعتراضات در این شهر نیز همچون روزهای گذشته با قدرت ادامه داشت و انقلابیون با روشن کردن آتش و بستن خیابان، سنت انقلابی شب‌ و روزهای پیشینِ باشکوه را زنده نگه داشتند.

 

گنبد کاووس: معترضان در گنبد کاووس تجمع اعتراضی کردند و شعار «می‌کشم می‌کشم هر آنکه خواهرم کشت» سر دادند.

 

مرند: گروهی از مردم معترض در مرند تجمع اعتراضی برپا کردند.

 

 هشتپر: مردم معترض به کشته‌شدن مهسا امینی، در هشتپر تجمع اعتراضی کردند و در این تجمع از شعارهایی هم‌چون «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» سر دادند.

 

آمل: مردم آمل تجمع اعتراضی برپا کردند و در این تجمع بنر خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی را پاره کردند. در این تجمع در آمل شعار «مرگ بر دیکتاتور» و «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» سر داده شد. در ادامۀ اعتراضات مردمی در آمل، مردم معترض با ایستادگی در مقابل خودروهای نظامی، فرمانداری آمل را به آتش کشیدند و فرمانداری را تسخیر کردند. در پی اعتراضات در آمل، برخی از رسانه‌های جریان رسمی از کشته شدن یازده نفر و بازداشت پنجاه و شش خبر دادند.

 

تنکابن: مردم معترض در تنکابن تجمع اعتراضی برپا کردند و خطاب به نیروهای امنیتی شعار «بترسید بترسید ما همه با هم هستیم» سر دادند. در ادامۀ اعتراضات در تنکابن، معترضان شهرداری را برای مدتی تسخیر کردند.

 

رباط کریم: معترضان در رباط کریم به خیابان‌ها آمدند و نیروهای یگان ویژه برای متفرق کردن معترضان به آنها تیراندازی کردند.

 

سیرجان: معترضان در سیرجان ماشین نیروی انتظامی را واژگون کرده و آتش زدند.

 

 قزوین: معترضان در قزوین با نیروهای ضد شورش درگیر شدند. که در این درگیری یکی از نیروهای بسیج توسط معترضانِ انقلابی کشته شد.

 

بابل: معترضان انقلابیِ بابل تجمع کردند و خطاب به نیروی انتظامی شعار «بترسید بترسید ما همه با هم هستیم» سر دادند و در ادامۀ اعتراضات، مردم معترض بنر خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی را پائین کشیدند

 

ابهر: گروهی از مردم معترض در ابهر به کشته‌شدن مهسا (ژینا) امینی تجمع اعتراضی برپا کردند.

 

زاهدان: مردم معترض در زاهدان تجمع اعتراضی کردند و در این تجمع از شعارهایی هم‌چون و «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» استفاده کردند.

 

قوچان: مردم معترض تجمع اعتراضی برپا کردند که در این اعتراضات، معترضان با نیروی امنیتی درگیر شدند.

 

رضوانشهر: مردم معترض به خیابان‌ها آمدند و زنان معترض به حجاب اجباری روسری‌های خود را درآوردند.

 

اسفراین: در اسفراین تجمع اعتراضی برپا شد و در این اعتراضات بنر سیدعلی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی را پایین آوردند و پاره کردند.

 

فردیس: مردم معترض فردیس، تجمع اعتراضی برپا کردند و در این تجمع زنان روسری‌های خود را به آتش کشیدند و شعار «جمهوری اسلامی نمی‌خوایم نمی‌خوایم» سر دادند.

 

قرچک: مردم معترض در قرچک، فرمانداری شهرستان قرچک را تسخیر کردند.

 

 مهرشهر: گروهی از مردم معرض تجمع کردند و شعار «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» و «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند.

 

 بابلسر: مردم معترض در بابلسر به خیابان‌ها آمدند و شعار «جمهوری اسلامی نمی‌خوایم نمی‌خوایم» سر دادند.

 

کرمانشاه: مردم معترض در کرمانشاه، تجمع اعتراضی برپا کردند و ماشین نیروهای امنیتی را به آتش کشیدند.

 

کرمان: مردم معترض در شهر کرمان تجمع اعتراضی بر پا کردند و بنر قاسم سلیمانی در خیابان جمهوری اسلامی کرمان را به آتش کشیدند.

 

گرمسار: مردم معترض، تجمع اعتراضی برپا کردند و تندیس خمینی رهبر پیشین جمهوری اسلامی را به آتش کشیدند.

 

پاکدشت: مردم معترض تجمع اعتراضی برپا کردند که نیروهای امنیتی در متفرق کردن معترضان ناموفق بودند.

 

 اردبیل: مردم معترض در اردبیل تجمع اعتراضی بر پا کردند که در این تجمع، معترضان با نیروهای امنیتی درگیر شدند و نیروهای امنیتی برای متفرق کردند معترضان به آنها گلولۀ جنگی و ساچمه‌ای شلیک کردند.

 

 قشم: در قشم تجمع اعتراضی برپا کشد و نیروهای امنیتی برای متفرق کردن معترضان به آنها تیراندازی کردند.

 

تبریز: مردم معترض و انقلابی تجمع اعتراضی بر پا کردند و شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند. در این تجمع، یک شعبه از بانک سپه (از نمادهای سرمایه‌داری) به آتش کشیده شد و در ادامۀ این تجمع، معترضان با نیروهای امنیتی درگیر شدند که در این درگیری‌ها یک نیروی بسیجی نیز کشته شد.

 

شهریار: مردمان به خیابان‌ها آمدند و شعار «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» سر دادند.

 

زنجان: در پنجمین روز اعتراضات مردمی، معترضان زنجانی هم به اعتراضات پیوستند و شعار «دشمن ما همین جاست، دروغ میگن آمریکاست» سر دادند.

 

اصفهان: مردمان اصفهان تجمع اعتراضی برپا کردند و شعار «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» سر دادند.

 

ساوه: در تاریخ ۳۰ شهریور، معترضین در ساوه در حوالی میدان امام (مخابرات) و خیابان شریعتی تجمع اعتراضی برگزار کردند. چند دختر روسری‌هایشان را آتش زدند و بدون حجاب در مقابل مأموران پلیس و مردم رقصیدند که با تشویق مردم و شعارهایی چون «مرگ بر …..» همراه شد. تجمع با حملۀ مأموران پلیس و شلیک گاز اشک‌آور به خشونت کشیده شد و مردم یک دستگاه اتوبوس شرکت واحد را آتش زدند. در ویدیویی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده یک معترض بیان می‌کند که مردم برای دفاع در برابر پلیس، یگان موتوری به عنوان حائل تشکیل داده‌اند. روز بعد از این تجمع اعتراضی، سپاه پاسدارانِ ناحیۀ ساوه طی بیانیه‌ای ادّعا کرد عامل آتش‌زدن اتوبوس را شناسایی و دستگیر کرده‌است. هنوز هیچ منبع مستقلی این ادعا را تأیید نکرده‌است.

 

دماوند: در پی تجمع در میدان معلم شهر دماوند، چهارده نفر دستگیر شدند.

 

در شامگاه 30 شهریور بود که نیلوفر حامدی، روزنامه‌نگار و خبرنگار دستگیر شد و همچنان در بازداشت نیروهای امنیتی قرار دارد.

 

۳۱ شهریور

 

قطعی اینترنت که از دیروز توسط حکومت اعمال شده بود، در این روز هم ادامه داشت.

 

تهران: معترضان، در مناطق نازی‌آباد، صادقیه، تجریش، تهرانپارس، نارمک و نیاوران تجمع اعتراضی برپا کردند و از شعارهای ضد حکومتی «زن، زندگی، آزادی»، «مرگ بر دیکتاتور» و «….. بمیری، رهبری رو نبینی» استفاده کردند. معترضان در نازی‌آباد، کانکس نیروی انتظامی را به آتش کشیدند و روسری‌های خود را به آتش انداختند. در صادقیه معترضان خیابان‌ها را با آتش، مسدود کردند. در ادامۀ اعتراضات در تهران، در منطقه نیاوران دختران معترض، روسری خود را در آتش سوزاندند. در منطقۀ نارمک معترضان، با آتش زدن سطل زباله‌ها، خیابان‌ها را مسدود کردند و با نیروهای امنیتی درگیر شدند و نیروی امنیتی برای متفرق کردن معترضان به آنها تیراندازی کرد.

 

ملارد: مردم معترض، در ملارد تجمع اعتراضی برپا کردند و شعارهای ضد حکومتی سر دادند.

 

سلمان‌شهر: معترضان در سلمان‌شهر (متل‌قو)، تجمع اعتراضی برپا کردند و شعار ضد حکومتی «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند.

 

اردبیل: معترضین در اردبیل تجمع اعتراضی برپا کردند و خیابان‌ها را مسدود کردند و شعار «مرگ بر دیکتاتور» و «رضا شاه، روحت شاد» سر دادند.

 

کاشمر: معترضان در کاشمر تجمع اعتراضی برپا کردند و شعار «جمهوری اسلامی نمی‌خوایم نمی‌خوایم» دادند.

 

فردیس: معترضان در فردیس با نیروهای ضد شورش درگیر شدند و برای مقابله با آنها لاستیک آتش زدند.

 

همدان:  معترضان تجمع اعتراضی برپا کردند و شعار ضد حکومتی «…… بمیری، رهبری رو نبینی» سر دادند.

 

پرند: معترضان پرند تجمع اعتراضی برپا کردند و شعار «مرگ بر دیکتاتور» دادند.

 

بابل: معترضان در بابل به نشانۀ اعتراض، تجمع اعتراضی برپا کردند و بیلبورد بزرگ خامنه‌ای را که در سطح شهر وجود داشت به آتش کشیدند.

 

 ساوه: ۳۱ شهریور، یک روز پس از تجمعات اعتراضی در ساوه، جوّ میدان مخابرات به شدت امنیتی بود.

 

 آمل: معترضان در آمل پس از سی شهریور در دومین روز اعتراضات خود در شبانگاه ۳۱ شهریور به خیابان‌ها آمدند.

 

سایر شهرها: با وجود قطعی دسترسی اینترنت همراه در مناطق مختلف ایران، تظاهرات در شهرهای کاشان، سنندج، اشنویه، بوکان، تبریز، رضوانشهر، انزلی، کرج، آمل، قشم، کیش، محمودآباد، فومن، رشت، نیشابور، شهرقدس، آبادان، زنجان، اراک، اهواز، لنگرود، اسلامشهر، شیراز، مهاباد، اصفهان، شهریار، گلستان، کرمانشاه، خرم‌آباد، رفسنجان، کرمان، بجنورد و بندرعباس انجام شد. مأموران در بوکان و ساری به سمت معترضان تیراندازی کردند. در مشهد چندین تن بازداشت شدند.

 

۱ مهر

 

سومین روز قطعی اینترنت

 

تهران: مردم استان تهران در این روز تجمعات گستردۀ اعتراضی در سراسر استان برپا کردند. جو امنیتی متشنج در سراسر شهر برپا بود و نیروهای امنیتی برای جلوگیری از تجمع معترضان به آنان گاز اشک آور پرتاب می‌کردند.

 

مشهد: نیروهای امنیتی با لباس‌های شخصی در بین مردم نفوذ کردند و چندین نفر را در مسجد امین حبس کردند.

 

رشت: معترضان در رشت، در ادامۀ اعتراضات با وجود قطعی نت سراسری، تجمع اعتراضی کردند.

 

اشنویه: در بامداد این روز، شهر به‌طور کامل در اختیار معترضان درآمد.

 

بابل: معترضان در بابل به نشانۀ اعتراض کلانتری شریعتی را به آتش کشیدند.

 

هفته دوم

 

۲ مهر

 

چهارمین روز قطعی اینترنت

 

دانشگاه تهران: دانشجویان دانشگاه تهران بار دیگر تجمع اعتراضی برپا کردند. در این تجمع دانشجویان با نیروهای امنیتی درگیر شدند و نیروهای امنیتی برای متفرق کردن معترضان، به آنها تیر ساچمه‌ای زدند.

 

تهران: معترضان در تهران در ادامۀ اعتراضات مردمی، با حضور گسترده در مناطق نارمک، صادقیه، اکباتان، ستارخان، نیاوران، تجریش، بلوار کشاورز و آریاشهر به خیابان‌ها آمدند و شعارهای ضد حکومتی از جمله؛ «مرگ بر دیکتاتور»، «جمهوری اسلامی نمی‌خوایم نمی‌خوایم»، «…… بمیری، رهبری رو نبینی»، «امسال سالِ خونه، …… سرنگونه»، «می‌کشم می‌کشم هر آنکه خواهرم کشت» و «می‌جنگیم می‌میریم ایرانو پس می‌گیریم» سر دادند. در ادامۀ اعتراضات مردمی در تهران در دوم مهرماه، معترضان در مترو صادقیه تجمع اعتراضی برپا کردند و در ستارخان معترضان با آتش‌زدن سطل زباله‌ها خیابان‌ها را مسدود کردند و نیروهای امنیتی برای متفرق کردن معترضان با آنها درگیر شدند. همچنین معترضان در ستارخان موتورهای نیروهای امنیتی را به آتش کشیدند. و در بلوار کشاورز با صدای بوق ممتد خودروها اعتراض خود را نشان دادند. در ویدیویی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، یک معترض با پرچم شیر و خورشید به خیابان آمده بود. معترضان همچنین در هفت حوض تهران شعار «کردستان کردستان، چشم و چراغ ایران» سر دادند. آنها همچنین شعارهایی در حمایت از علی کریمی سر دادند. تظاهرات در مناطق ستارخان، بلوار کشاورز، خیابان ولیعصر، نارمک، دانشگاه تهران، میدان انقلاب، تهرانپارس، صادقیه، پیروزی، اسلامشهر و شهریار و دیگر نقاط استان تهران به‌طور گسترده برپا بود.

 

شیراز: معترضان در خیابان زند تجمع اعتراضی برپا کردند و شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند. همچنین یک زن در میان تشویق جمعیت به بالای یک اتومبیل رفت و به نشانۀ اعتراض روسری از سر برداشت کرد.

 

سنندج: معترضان در سنندج راهپیمایی اعتراضی برپا کردند و شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند. همچنین گروهی دیگر از معترضان در سنندج با درآوردن صدای بوق ممتد خودروهای خود، اعتراض خود را اعلام کردند.

 

کرج: معترضان در مهرشهر کرج شبانه تجمع کرده و زنان روسری‌های خود را به نشانۀ اعتراض می‌سوزانند. در گوهردشت نیز معترضان بنر سازمان آب و فاضلاب را که روی آن تصویر خمینی و خامنه ای بود آتش زدند.

 

۳ مهر

 

در این روز CNN مقاله‌ای دربارۀ اعتراضات ایرانیان منتشر کرد (علی‌رغم انتقاداتی که به آن مقاله وارد بود) که در بخشی از آن نوشته شده: «در این اعتراضات، نسل جوانی از ایرانیان علیه دهه‌ها سرکوب در خیابان‌ها قیام می‌کنند و مسلماً جسورتر از همیشه هستند.»

 

تهران: در تهران، معترضان در مناطق مختلف از جمله نارمک، پونک، پردیس، صادقیه، سعادت‌آباد، هفت‌حوض، ستارخان و اکباتان، تجمع‌های پرشمار برگزار کردند و علیه حکومت شعار دادند. معترضان در خیابان سازمان آب تهران فریاد می‌زدند که تعداد مأموران بسیار کم است و از مردم می‌خواستنند در خیابان‌ها بمانند. دو زن در هفت‌حوض روسری‌هایشان را آتش زدند و گروهی از زنان در تجمع ستارخان روسری‌های خود را درآوردند. شماری از دختران در تهران با شعار «نه به حجاب اجباری»، روسری‌هایشان را در آتش سوزاندند؛ مراسمی که زین پس «حجاب‌سوزان» نامیده شد. همچنین دانشجویان در کوی دانشگاه تهران تجمع کرده و شعار «زندانی سیاسی آزاد باید گردد» سر دادند. شعارِ «تا انقلاب نکردیم به خونه برنگردیم» شعار جدیدی بود که در کنار شعارهای دیگر در تهران سرداده شد. خبرگزاری ایرنا نوشت که یک بسیجی به نام میلاد استاد هاشم در جریان تجمع معترضان در هفت‌حوض تهران کشته شده‌است.

 

کرج: اعتراضات با شعارهایی چون «تا آخوند کفن نشود این وطن وطن نشود» ادامه یافت.

 

شیراز: ویدیویی که در رسانه‌های جریان اصلی و صفحات اینستاگرامی منتشر شد، نشان می‌دهد تجمع اعتراضی با شعار «مرگ بر دیکتاتور» در شیراز شکل گرفته. همچنین ویدیویی که بی‌بی‌سی منتشر کرده از حضور سنگین نیروهای امنیتی در معالی‌آباد و اعتراض مردم با صدای بوق ممتد خودروهای‌شان خبر می‌دهد.

 

تبریز: زنان در تبریز روسری‌های خود را در خیابان از سر برداشتند و خودروها اعتراضشان به حکومت را با بوق ممتد نشان دادند.

 

زاهدان: در ویدیویی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده یکی از معترضان در استان سیستان و بلوچستان جلوی گلوله ایستاده می‌گوید: «مزدوران خامنه‌ای، ناموس کُرد ناموس بلوچ است».

 

سنندج: تجمعات اعتراضی در سنندج در این روز هم برگزار شد.

 

اصفهان: تجمع اعتراضی در اصفهان هم ادامه یافت.

 

بوشهر: اعتراضات مردم بوشهر با شعارهایی چون «این آخرین پیامه، هدف کلّ نظامه» ادامه یافت.

 

یزد: در یزد هم مانند بسیاری از شهرهای دیگر، معترضین با نیروهای سرکوب‌گر درگیر شدند و مشخصا در دو منطقۀ فهادان (جنگل) و امام‌شهر خیابان را تسخیر کردند.

 

۴ مهر

 

اعتراضات در این روز بیشتر در تهران، و همچون روزهای پیشین در کردستان و سایر مناطق کردنشین و گیلان، مشخصا با مرکزیت رشت ادامه داشت.

 

در این تاریخ الهه محمدی، خبرنگار روزنامۀ هم‌میهن دستگیر شد و همچنان در بازداشت نیروهای امنیتی است.

 

۵ مهر

 

اعتراضات مردم در شهرهای مختلف با تاریک شدن هوا در روز سه‌شنبه ۵ مهر همچنان ادامه داشته‌است. معترضان در چابهار، یزد، مناطق مختلف تهران (به ویژه شرق – تهرانپارس، دماوند و پیروزی)، کرمانشاه و کرج شعارهای ضد حکومتی از جمله «زن، زندگی، آزادی» و «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند. تظاهرات و تجمعات ایرانیان خارج از کشور نیز همچنان ادامه دارد. در چابهار معترضان فرمانداری شهر را به آتش کشیدند. همچنین شهرهای سنندج، شیراز و بوشهر نیز ناآرام و معترض بوده‌اند.

 

۶ مهر

 

در تهران اعتراضات با شعار دادن از پنچره و پشت‌بام خانه‌ها در مناطق شمالی شهر و همچنین مناطق چیتگر و سعادت‌آباد ادامه یافت. همچنین در شهرهای سنندج و شیراز، مردم و دانشجویان در خیابان‌ها و محوطه دانشگاه‌ها به اعتراض پرداختند.

 

۷ مهر

 

بیانیۀ فعالان حوزۀ کودکان و نوجوانان

 

روز پنجشنبه ۷ مهرماه ،۸۰۰ نفر از نویسندگان و فعالان حوزۀ ادبیات و رشته‌های مختلف کودکان و نوجوانان، طی بیانیه‌ای دربارۀ تداوم نقض گستردۀ حقوق کودکان در ایران هشدار دارند. درمیان این ۸۰۰ نفر، چهره‌هایی مانند مصطفی رحماندوست، مرضیه برومند و افسانه شعبانژاد دیده می‌شود و در بیانیۀ خود گفته‌اند «براساس مفاد پیمان‌نامۀ جهانی حقوق کودک و همین‌طور قانون حمایت از اطفال و نوجوانانِ ایران، پاسخ هیچ معترضی، به ویژه معترض نوجوان گلوله و جای او در زندان نیست. ما مجدانه خواستار آزادی فوری نوجوانان بازداشت‌شده و پایان‌دادن به سرکوب خونینِ معترضان هستیم».

 

روز پنجشنبه ۷ مهر ویدئوهای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی حاکی از آن بود که تظاهرکنندگان در چندین شهر از جمله تهران، بندرعباس، کرمان، سنندج، رشت، قم، مشهد و مسجدسلیمان بار دیگر خواهان پایان حکومت جمهوری اسلامی شده‌اند. هم‌زمان اعتصاب‌هایی به خصوص در دانشگاه‌ها به جریان افتاده‌است. در این روز بیش از ۲۰۰ نفر از استادان و مدرسین دانشگاه‌های سراسر ایران با امضای بیانیۀ شدیدالحنی خواستار آزادی دانشجویان بازداشتی شدند و هشدار دادند تا آنها آزاد نشوند، دانشگاه‌ها به روال عادی برنمی‌گردد.

 

رشت: ویدیوئی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که نشان می‌دهد عده‌ای از شهروندان رشت در این شهر تجمع کرده و شعار «مرگ بر دیکتاتور» و «زن، زندگی، آزادی» سر داده‌اند.

 

قم: شهروندان قم با آمدن به خیابان‌ها تجمع اعتراضی برگزار کردند. در ویدیویی که منتشر شده آن‌ها با روشن کردن آتش و به میان خیابان آوردن سطل‌های زباله، تردد را مسدود کرده‌اند و در کمی دورتر درگیری میان یک جمع دیده می‌شود که افراد نزدیک به محل فیلمبرداری از آن استقبال می‌کنند و شعار «توپ تفنگ فشفشه، آخوند باید گم بشه» سر می‌دهند.

 

تهران: شهروندان تهرانی در منطقۀ تجریش در شمال پایتخت با به صدا درآوردن بوق خودروهایشان اعتراض می‌کنند. در ویدیویی که منتشر شده، فردِ ضبط‌کنندۀ ویدیو می‌گوید موتورسواران با زدن به میان مردم تلاش دارند آن‌ها را متفرق و از کنار هم آمدن دور کنند.

 

 سنندج: در یک ویدئو از این شهر که بی‌بی‌سی دریافت کرده گروهی از معترضان ظاهراً با یک مأمور درگیر شده‌اند و در آن نزدیکی صدای مکرر شلیک تیر شنیده می‌شود.

 

۸ مهر

 

زاهدان: جمعۀ سیاه. در روز جمعه ۸ مهر در پی فراخوانی برای اعتراض به «قتل حکومتی مهسا (ژینا) امینی» و همچنین «تجاوز به دختر ۱۵ ساله بلوچ توسط سرهنگ ابراهیم کوچک‌زایی فرمانده انتظامی چابهار» در حاشیه برگزاری نماز جمعه در زاهدان تظاهراتی برپا شد که ساعاتی پس از اتمام نماز جمعه به خشونتی مرگبار کشیده شد. طبق آمار رسمی ۱۹ نفر کشته شده‌اند و به گفته خبرگزاری «حال‌وش» تعداد کشته‌ها به ۳۶ تن رسیده و ۵۰ نفر نیز مجروح شده‌اند. اما کمپین فعالان بلوچ نوشته‌است که «بر اساس اعلام منابع میدانی» تعداد کشته‌ها ۴۲ نفر و تعداد زخمی‌ها ۱۹۳ نفر است که از این میان «۱۶۰ نفر با تیر جنگی و بقیه در اثر اصابت تیر ساچمه‌ای مجروح شده‌اند.» خبرگزاری دولتی ایرنا نیز به نقل از یک منبع آگاه از کشته شدن سرهنگ علی موسوی مسئول اطلاعات سپاه سلمان سیستان و بلوچستان خبر داد. اداره آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان اعلام کرد که مدارس شهر زاهدان روز شنبه تعطیل خواهد بود. هر چند بنابر برخی آمار تعداد کشته‌شدگان و شهدا عدد ترسناک 100 را رد کرد.

 

هفته سوم

 

۹ مهر

 

مجلۀ آتلانتیک روز شنبه ۹ مهرماه مقاله‌ای منتشر کرد که در آن نوشته شده بود: در حالی که مطالبۀ اصلی تظاهرکنندگان در سال ۸۸ اصلاحات بود، این بار ایرانیان با سردادن شعارِ «می‌جنگیم، می‌میریم، ایرانو پس می‌گیریم» خواستار سرنگونی حکومت جمهوری اسلامی هستند. معترضان ایرانی هیچ «توهمی» دربارۀ اصلاح دولت جمهوری اسلامی ندارند و این بار مخرج مشترک خواسته‌های آن‌ها تنفر از رژیم جمهوری اسلامی و براندازی آن است.

 

نویسندۀ مقاله در ادامه به حضور فعّالانۀ دهه‌هشتادی‌ها در تظاهرات جاری اشاره می‌کند و به نقل از یک دوست روزنامه‌نگار ایرانی خود می‌گوید شجاعت و آمادگی آنها برای مبارزه در راه آزادی، شگفت‌آور است.

 

طومار پزشکان ایرانی

 

در این روز ۸۰۰ نفر از پزشکان ایرانی با انتشار طوماری از سازمان نظام پزشکی خواستند که مانع از به‌کارگیری تجهیزات و خودروهای پزشکی با اهدافی غیر از سلامت و درمان شود. این طومار در واکنش به استفادۀ حکومت از آمبولانسها برای حمل‌ونقل نیروهای امنیتی منتشر شده. براساس اظهارات افرادی مانند حسین رونقی -که یک فعال مدنی است- نیروهای امنیتی و انتظامی از آمبولانس برای بازداشت معترضان در محل خانه و محل کار نیز استفاده می‌کنند. او در ویدیویی خبر داده بود که از دست مأموران فرار کرده و مأموران با آمبولانس به خانه او هجوم برده بودند. براساس گزارش‌ها در اعتراضات دی‌ماه ۹۶ و آبان‌ماه ۹۸ نیز از آمبولانس برای حمل و نقل نیروهای یگان ویژه و بازداشت معترضان استفاده شده‌است.

 

شنبه در بیش از ۲۰ دانشگاه دولتی و آزاد ایران دانشجویان و برخی از اساتید و کادر علمی دست به تظاهرات و تجمع اعتراضی زدند. دانشجویان ۹ مهر در شهرهای تهران، یزد، شیراز، اصفهان، زنجان، کرمان، مشهد، کرج و کرمانشاه، شعارهایی از جمله «زن، زندگی، آزادی»، «زندانی سیاسی آزاد باید گردد»، «مرگ بر دیکتاتور» و «دانشجوی زندانی آزاد باید گردد» سر دادند. نیروهای انتظامی و امنیتی در برخی از تجمعات به دانشجویان با شلیک گاز اشک‌آور حمله کردند. دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه علم و صنعت تهران، دانشگاه شهید بهشتی، پردیس شهید عباسپور، دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد تهران، دانشگاه آزاد کرج، دانشگاه خوارزمی کرج، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه آزاد مشهد، دانشگاه تربیت مدرس تهران، دانشگاه آزاد تهران مرکز (پونک)، دانشگاه آزاد تهران شمال (حکیمیه)، دانشگاه علم و هنر یزد، دانشگاه اصفهان، دانشگاه شیراز، دانشگاه باهنر کرمان، دانشگاه هنر و معماری پارس، دانشگاه رازی کرمانشاه، دانشگاه زنجان.

 

اعتصاب و اعتراض در کردستان: در شهرهای سنندج، سقز، دهگلان، دیواندره، بیجار، قروه، بوکان، مهاباد، پیرانشهر، ارومیه، سردشت، اشنویه، نقده، کرمانشاه و ایلام.

 

تجمعات گسترده اعتراضی ایرانیان در کشورهای مختلف در بیش از ۱۵۰ شهر: در تورنتو بنا بر برآورد پلیس ۵۰ هزار نفر به خیابان‌ها آمدند.

 

۱۰ مهر

 

دانشگاه شهید بهشتی: دانشجوها در این دانشگاه روسری‌ها را سوزاندند و شعار دادند: «بهش نگید اعتراض، اسمش شده انقلاب.»

 

یکشنبه ۱۰ مهر، دانش‌آموزان مدرسه‌ای در شیراز روز یکشنبه با فریاد «مرگ بر دیکتاتور» در مدرسه دست به اعتراض زدند.

 

حمله به دانشگاه صنعتی شریف : در ۱۰ مهر ماه در پی اعتراض دانشجویان دانشکده توسط نیروهای امنیتی و لباس شخصی‌ها محاصره و ضمن علامت گذاری دانشجویان با تفنگ پینت بال هنگام خروج توسط لباس شخصی‌ها بازداشت می‌شدند، نیروی حراست نیز از خروج دانشجویان ممانعت می‌نمود، سر انجام نیروهای امنیتی به داخل دانشگاه حمله و در پارکینگ دانشگاه اقدام به تیراندازی با فشنگ جنگی به دانشجویان نمودند.

 

خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، گزارش داد فرمانده یگان امداد نیروی انتظامی مریوان در جریان اعتراضات در این شهر کشته شده‌است.

 

۱۱ مهر

 

به گزارش نت‌بلاکس در این روز یکی از شدیدترین قطعی‌های اینترنت در سراسر ایران اعمال شد و ارتباطات خارجی از طریق اینترنت در بسیاری از مناطق به‌طور کامل قطع شد.

 

تهران: ویدیوهایی از منطقۀ اقدسیۀ تهران و خیابان شریعتی منتشر شده که نشان می‌دهد زنان بدون حجاب در خیابان در حال شعار دادن هستند و صدای بوق ممتد خودروها شنیده می‌شود. مردم در شهرک اکباتان هم تجمع کرده و شعارهایی چون «فکر نکنید امشبه، قرار ما هرشبه»، «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» و «مرگ بر اصل …..» سر دادند. در ویدیویی که از این شهرک به دست بی‌بی‌سی و دیگر صفحات رسیده صدای شلیک گلوله شنیده و حضور سنگین موتورسواران دیده می‌شود. فرستندۀ ویدیوها می‌گوید این وضعیتِ هر شبِ شهرک اکباتان طی یک هفته گذشته‌است. دانشجویان دانشگاه آزاد تهران هم با برگزاری تجمع شعارهایی از جمله «دانشجوی زندانی آزاد باید گردد» دادند.

 

خرم‌آباد: ویدیوهای منتشرشده از شلیک مستقیم نیروهای امنیتی به عزاداران نیکا شاکرمی خبر می‌دهند. در این ویدیوها که در قبرستان صالحین خرم‌آباد ضبط شده، تعدادی از عزاداران دیده می‌شوند که با تیر ساچمه‌ای زخمی شده‌اند. مردی در این میان فریاد می‌زند: «انقلاب شروع شده بدبختا، باید قرص خواب بخورید بدبختا». یک شاهد عینی به بی‌بی‌سی گفت که مردم برای شرکت در مراسم آمده بودند، اما در کمال ناباوری فهمیدند که نیروهای امنیتی همان صبح نیکا را بدون حضور بستگان و مردم در روستای حیات‌الغیب از توابع ویسیان دفن کردند. مردم شعار مرگ بر دیکتاتور سر داده و مأموران به آنها حمله کرده‌اند. در یک ویدیوی منتشرشده دیگر در شبکه‌های اجتماعی، فردی که گفته می‌شود مادر نیکا شاکرمی است به تکرار می‌گوید: «شهادتت مبارک نیکا». در ادامۀ اعتراضات شبانه، مردم از بام و بالکن خانه‌ها شعار مرگ بر دیکتاتور سر دادند.

 

جمعی از دانشجویان دانشگاه‌های الزهرا، خوارزمی تهران و نجف‌آباد اصفهان ضمن اعلام همبستگی با دانشجویان دانشگاه شریف، آزادی همۀ دانشجویان زندانی را خواستار شدند. دانشجویان دانشگاه نجف‌آباد اصفهان با دست‌زدن و پای‌کوبی شعارِ ممتدِ «آزادی آزادی آزادی» سردادند. در دانشکدۀ منابع طبیعی کرج هم تجمعی برگزار شد.

 

اعتراض دانش‌آموزان در ایران

 

 براساس تصاویر منتشرشده در فضای مجازی، برخی دانش‌آموزان معترض، ابتدا در داخل مدرسه عکس رهبران کنونی و سابق جمهوری اسلامی را پاره کردند و سپس در خیابان‌ها بدون حجاب اجباری راهپیمایی کرده و شعار «زن، زندگی، آزادی» سر دادند. دانش‌آموزان دختر با سر دادن شعارِ «بی‌شرف، بی‌شرف» یک مقام وزارت آموزش و پرورش را از مدرسه بیرون کردند. در این روز تصویری از یک کلاس درس در یکی از مدرسه‌های ایران منتشر شد که در آن دختران، مقنعه از سر برداشته‌اند و یکی از آن‌ها پلاکاردی با شعار «زن زندگی آزادی» در دست دارد.

 

فائزه براهویی، در اعتراض به تجاوز فرماندۀ انتظامی چابهار به دختر چابهاری و کشتار زاهدان در جمعۀ سیاه توسط نیروهای امنیتی دستگیر شد.

 

۱۲ مهر

 

تهران: ظهر روز ۱۲ مهر، دانشکدۀ مکانیک دانشگاه خواجه نصیر واقع در منطقۀ ونک، در محاصرۀ نیروهای یگان ویژه قرار گرفت. این اتفاق در حالی رخ داد که جمعی از دانشجویان این دانشکده با سر دادن شعارهایی از جمله «زن، زندگی، آزادی» دست به تحصن و اعتراض زدند. آن‌ها همچنین خطاب به مأموران امنیتی، شعارِ «بی‌غیرت کم آورده، رفته تفنگ آورده» سر دادند. از صبح این روز، تجمع دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس و دانشکده مدیریت دانشگاه تهران هم در دو سوی نرده‌های دانشگاه برپا شد. دانشجویان دانشگاه الزهرا هم در تجمع خود خطاب به دانشجویان بسیجی که در سمت دیگر حیاط دانشگاه جمع شده بودند شعارِ «پرچمت رو تکون بده، ساندیست رو نشون بده» سر دادند. در دانشگاه شهید بهشتی هم دانشجویان با برگزاری تجمع، شعارهایی از جمله «بسیجیِ دروغگو، کارتِ دانشجوییت کو؟» سر دادند. دانشجویان دانشگاه علم و صنعت تهران در حیاط دانشگاه تحصن کرده و شعار «دانشجوی با غیرت حمایت حمایت» سر دادند.

 

تبریز: دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تبریز با برگزاری تجمعی، شعارِ «از کردستان تا تبریز، فقر و فساد و تبعیض» سر دادند.

 

سنندج: دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان با برگزاری تجمعی در محوطه این دانشگاه، شعارِ «از شریف تا کردستان، خونین تمام ایران» سردادند.

 

رشت: دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گیلان با برگزاری تجمع در حیاط بیمارستان رازی، پلاکاردهایی از قبیل «پف‌فیل آجیل نمی‌شه، بسیجی دانشجو نمی‌شه» و «آمبولانس وسیله‌ای است برای حمل بیمار» در دست گرفتند.

 

ارومیه: در ارومیه دانشجویان با برگزاری تجمعی در صحن دانشگاه شعارهایی از جمله «دانشجوی زندانی آزاد باید گردد» سر دادند.

 

مشهد: دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد با شعار «مشهد، زاهدان، جانم فدای ایران» و «عدالت، آزادی، حجاب اختیاری»، تجمعی گسترده در این دانشگاه شکل دادند. بر اساس گزارش‌ها، این تجمع مقابل دانشکده علوم پایه دانشگاه فردوسی مشهد برپا شد و دانشجویان معترض شعارِ «این دیگه اعتراض نیست، شروع انقلابه» سر دادند. علاوه بر دانشگاه فردوسی، شمار زیادی از دانشجویان در واحد خواهران «دانشگاه امام رضای مشهد» هم دست به تجمع زدند. بر اساس گزارش‌ها و تصاویر منتشر شده، دانشجویان دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل و همچنین دانشجویان دانشگاه قم نیز در صحن دانشگاه‌های خود تجمع کردند.

 

اعتراض دانش‌آموزان در ایران

 

دانش‌آموزان تعدادی از مدارس در شهرهای مختلف ایران، از جمله تهران، کرج و شیراز، با حضور در خیابان‌ها از مردم حاضر در صحنه دعوت کردند تا به آنها بپیوندند. در هجدهمین روز اعتراضات در ایران دختران دانش‌آموز در استان‌های تهران، البرز، کردستان و فارس تظاهرات را به خیابان‌ها کشاندند. در فردیس دانش‌آموزان شعار مرگ بر دیکتاتور دادند. در ادامه اعتراضات نیروهای انتظامی با گاز اشک‌آور به دانش‌آموزان معترض حمله کردند.

 

ایرانشهر: در ایرانشهر، دانش‌آموزان دبیرستان دخترانۀ «توحید» با حمل پلاکارد و دادن شعار در سطح خیابان‌های این شهر، تجمع اعتراضی برپا کردند.

 

۱۳ مهر

 

تصاویر منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی از شکل‌گیری تجمع‌های اعتراضی در شامگاه چهارشنبه در اصفهان، شیراز، قم، تالش، کرمانشاه و مناطقی از تهران حکایت دارند. در ویدئویی، گروهی از زنان در کرمانشاه با شعار «زن، زندگی، آزادی» به خیابان‌ها آمده‌اند. گروهی از جوانان در تالش هم با روشن کردن آتش، خیابان‌ها را مسدود کردند. همچنین تصاویری از تهران منتشر شده‌است که نشان می‌دهند خودروهای عبوری در منطقه تجریش با بوق زدن از معترضانی که در خیابان شعار می‌دهند، حمایت می‌کنند.

 

۱۴ مهر

 

سقز: شماری از معلم‌های شهر سقّز -زادگاه مهسا امینی- پنجشنبه ۱۴ مهر به نشانۀ همدلی و همبستگی با مردم بلوچستان در یکی از شعبه‌های اهدای خون حضور یافته و به مجروحان جمعۀ سیاه زاهدان خون اهدا کردند. این معلم‌ها برگه‌هایی در دست داشتند که روی آن‌ها نوشته شده بود «جانم فدای دانش‌آموزانمان»، «کردستان پشتیبان زاهدان» و «ژن ژیان ئازادی».

 

تهران: ویدیویی از خیابان ولی‌عصر تهران در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که در آن صدای بوق‌های اعتراضی شهروندان شنیده می‌شود و کسی که ویدیو را ضبط کرده می‌گوید: «انقلاب ادامه دارد» همچنین صدای فرد دیگری شنیده می‌شود که فریاد می‌زند «زن، زندگی، آزادی».

 

۱۵ مهر

 

در این روز بواسطۀ تعطیلی دانشگاه‌ها بواسطۀ روز جمعه طبیعتا خبر اعتراض دانشجویی نبود، اما شعارهای شبانه در تهران ادامه داشت. در شهرها و شهرستان‌های کردستان و مهاباد قهرمان همچون گذشته خیابان در تسخیر مردم مبارز بود.

 

بواسطۀ قتل‌عام نمازگزاران و مردم معترض و انقلابی بلوچ در زاهدان در جمعۀ خونین ( 8 مهر) حضور نمازگزاران بلوچ در جمعۀ هر هفته تبدیل به میعادگاهی شد که قیام ژینا را وارد فاز دیگری ساخت.

 

۱۶ مهر

 

تهران: روز شنبه ۱۶ مهر تجمعات در محله‌ها و دانشگاه‌های مختلف تهران به دعوت جوانان محلات تهران (اعلامیه شماره ۷) از ظهر شروع شد. ۱۶ مهر نقطه عطفی در روند اعتراضات به‌شمار رفته‌است، زیرا بخش‌های بزرگی از محلات جنوب شهر تهران که رژیم سال‌ها روی وفاداری ساکنین آنها به خود حساب ویژه باز کرده بود، بر علیه حکومت به پا خواستند. مردم در حوالی بازار تهران، گروهی از مأمورین امنیتی را وادار به عقب‌نشینی کردند. در محله بسیار کلیدی نازی‌آباد که رژیم همیشه وفاداری اهالی آن را از پشتوانه‌های اساسی برای بقای خود می‌انگاشت، شدت اعتراضات به قدری زیاد بود که نیروهای امنیتی عملاً محله را تخلیه کرده و سراسر نازی‌آباد به دست مردم افتاد. و از همین روز بود که جنبش مجددا جنبه و ساحت طبقاتی به خود گرفت.

 

دانشگاه الزهرا: در این روز همزمان با حضور ابراهیم رئیسی در دانشگاه الزهرا به مناسبت شروع سال تحصیلی، دانشجویان این دانشگاه تجمع کرده و شعارهایی از جمله «رئیسی برو گمشو»، «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه»، «مرگ بر ستمگر چه شاه باشه چه رهبر»، «رئیس‌جمهور دانشگاه، دانشجوها بازداشتگاه» و «سیستم فاسد نمی‌خوایم، مهمون قاتل نمی‌خوایم» سر دادند.

 

دانشگاه صنعتی شریف: پیرامون دانشگاه صنعتی شریف، نیروهای امنیتی با معترضان برخورد کرده و به سمت آن‌ها گاز اشک‌آور شلیک کردند. ویدیویی از اطراف این دانشگاه منتشر شده که در آن فردی فریاد می‌زند که «مأموران فرار کرده‌اند و خیابان در دست ماست» و از مردم می‌خواهد که از خانه‌ها بیرون بیایند.

 

دانشگاه آزاد سوهانک: دانشجویان دانشگاه آزاد واحد سوهانک با برگزاری تجمع شعارهایی از جمله «دانشجو می‌میرد ذلت نمی‌پذیرد» و «بگو آزادی، آزادی، آزادی» سر دادند.

 

دانشگاه امیرکبیر: دانشجویان دانشگاه امیرکبیر هم با برگزاری تجمع شعارهایی از قبیل «آهای آهای نِشَسته‌ها، مهسای بعدی از شماست» و «نیکای ما رو بردن، جنازه‌شو آوردن» سر دادند.

 

کرج: شهروندان در کرج از ظهر با برگزاری تجمع و روشن کردن آتش، شعارهایی چون «آزادی، آزادی، آزادی»، «زن، زندگی، آزادی / مرد، میهن، آبادی»، «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه»، «اگه باهم یکی نشیم، یکی یکی کشته میشیم» و «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند.

 

اراک: تجمعات از ظهر با شعارهایی چون «اراکیِ باغیرت، حمایت حمایت» و «زن، زندگی، آزادی / مرد، میهن، آبادی» آغاز شد.

 

مشهد: تجمعات اعتراضی از ظهر آغاز شد و مردم شعارهایی چون «مرگ بر دیکتاتور»، «آزادی، آزادی، آزادی» و «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه» سر دادند.

 

اصفهان: تجمعات از ظهر شروع شد و مردم شعارهایی چون «زن، زندگی، آزادی» سر دادند.

 

شاهین‌شهر: معترضین در این شهر از ظهر تجمع برگزار کرده و شعارهایی از جمله «جمهوری اسلامی نمی‌خوایم نمی‌خوایم» سر دادند.

 

بابل: معترضین در بابل از ظهر تجمع برگزار کرده و شعار دادند.

 

سنندج: تجمعات اعتراضی از ظهر آغاز شد و معترضین آتش روشن کرده و شعار دادند. در خیابان ششم بهمن سنندج، نیروهای سرکوب‌گر به سوی یک راننده اتومبیل که به نشانۀ اعتراض بوق می‌زد، تیراندازی کرده و او را کشتند. این شهروند از ناحیۀ سر هدف تیراندازی قرار گرفته‌است. در ویدیویی که منتشر شده، مردمِ حاضر در صحنه، نیروهای امنیتی را «بی‌شرف» خطاب می‌کنند. مرکز حقوق بشر ایران گزارش داد که اعتراض‌ها در سنندج به سرعت فراگیر شده و در چهارراه جام‌جم، مأموران امنیتی از مقابل مردم گریخته‌اند و خیابان در تسخیر مردم است. سازمان حقوق بشری هه‌نگاو نیز گزارش داد که نیروهای امنیتی کنترل بخش‌هایی از شهر را از دست داده‌اند. به گفتۀ این سازمان، معترضان جادۀ سنندج به مریوان را نیز مسدود کرده‌اند. ویدیویی نیز از این شهر منتشر شده که در آن مأموران امنیتی به‌طور دسته‌جمعی در حال فرار از دست مردمِ معترض هستند.

 

کرمان: تجمعات اعتراضی از ظهر آغاز شد.

 

همدان: تجمعات اعتراضی هم در دانشگاه و هم در خیابان‌ها صورت گرفت.

 

قم: ویدیویی از قم منتشر شده که یک زن با پوشش چادر، «زن، زندگی، آزادی» و «مرگ بر دیکتاتور» را دیوارنویسی می‌کند.

 

مهاباد: ویدیویی از تجمع اعتراضی مردم مهاباد منتشر شده که در آن زنی با روسریِ سوزان می‌رقصد و مردم با شعار «مرگ بر دیکتاتور» او را همراهی می‌کنند.

 

یزد: ویدیوی منتشرشده از یزد نشان می‌دهد تعدادی از زنان بدون حجاب در شهر یزد پیاده‌روی می‌کنند و شعارِ «زن، زندگی، آزادی» می‌دهند.

 

اعتراض دانش‌آموزان در ایران

 

پردیس: شماری از دانش‌آموزان دختر در دبیرستان‌شان تجمع کرده و شعارهایی از جمله «ما همه مهسا هستیم، بجنگ تا بجنگیم» و «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند.

 

سقز: شماری از دانش‌آموزان دختر در محوطۀ مدرسه تجمع کرده و شعارهایی از جمله «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند.

 

کرج: دانش‌آموزان دختر شعارِ «جمهوری اسلامی نمی‌خوایم نمی‌خوایم» سر دادند.

 

مریوان: در مریوان دانش‌آموزان از ظهر به خیابان آمدند و شعار دادند.

 

بوکان: دانش‌آموزان معترض شعارهایی چون «ژن، ژیان، ئازادی» سر دادند.

 

پرند: دانش‌آموزان دختر در پرند با شعارهایی چون «آزادی، آزادی، آزادی» به خیابان آمدند.

 

اعتصاب شهرهای کردنشین

 

ویدیوهایی که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، حکایت از اعتصاب سراسری در شهرهای کردنشینِ بوکان، سقز، مریوان و سنندج دارد.

 

۱۷ مهر

 

تظاهرات، اعتراض و اعتصاب در شهرها، دانشگاه‌ها و مدرسه‌های ایران در روز یکشنبه ادامه یافتند. بازداشت گستردۀ فعالان، دانشجویان و چهره‌های سرشناس و ممنوع‌الخروج کردن شدت گرفت و شمار کشته‌شدگان رو به افزایش گذاشت. تظاهرات در کشورهای دیگر هم ادامه یافتند و دو نهاد حقوق بشری خواستار تحقیق دربارۀ استفاده از روش‌های مرگبار در سرکوب معترضان شدند. در برخی شهرها بازار و کسب‌وکارها تعطیل بودند. برخی گزارش‌ها از شورش زندانیان در زندان رشت خبر دادند. در شهرک ولیعصر تهران درگیری‌هایی بین نیروهای امنیتی و جوانان معترض روی داد. در نازی‌آباد تهران تظاهرات پراکنده گزارش شد. در سنندج علیرغم فضای شدید امنیتی مردم در چند نقطه شهر دست به تظاهرات زدند. در کرمانشاه با تاریک شدن هوا معترضین به خیابان آمده و در برخی خیابان‌ها آتش روشن کرده و دست به اعتراض زدند. در شهر ثلاث باباجانی معترضین برای اولین بار به خیابان آمدند و شعار «مرگ بر ….» سر دادند. نیروهای انتظامی و لباس شخصی در برخی مدارس حضور یافتند و سعی در بازداشت تعدادی از دانش آموزان کردند. دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی تهران در برابر ساختمان دانشگاه تجمع کردند. دانشجویان دانشگاه قزوین نیز در محوطه این دانشگاه تجمع کرده و شعار «ما تماشاگر نمی‌خواهیم، به ما ملحق شوید» سر دادند. در دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز دانشجویان دانشکده هنر به معترضان علیه جمهوری اسلامی پیوستند و با شعار «خیابونا غرق خون، استادامون خفه‌خون» خواستار حمایت هرچه بیشتر استادان و مدرسان دانشگاه از این خیزش سراسری شدند. گروهی از دانش‌آموزان در فردیس کرج در خیابان‌ها حضور پیدا کردند و شعار «نیکای ما رو بردن، جنازه‌اش رو آوردن» سر دادند.

 

آتش‌سوزی و شورش زندان لاکان رشت در این روز رخ داد.

 

۱۸ مهر

 

از نقطه نظر اعتصابات این روز نقطه عطفی در روند خیزش بود زیرا کارگران پیمانی چندین پتروشیمی در جنوب اعلام اعتصاب کردند. این نخستین اقدام صراحتاً سیاسی کارگران صنعت نفت بود که با اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران پیوند خورد. شماری از کارگرها ضمن دست کشیدن از کار اتوبانی واقع در سه‌راه عسلویه را مسدود کردند. کارگران به منظور مسدود کردن مسیر رفت‌وآمد خودروها سنگ‌هایی بزرگ را به وسط جاده آوردند. ساعاتی پس از انتشار خبر اعتراضات و اعتصابات مربوط به کارگران پیمانی پتروشیمی‌های هنگام و بوشهر (سایت یک)، برخی منابع خبری از پیوستن کارگران فاز دوم پالایشگاه آبادان به اعتصابات خبر دادند. شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت با انتشار بیانیه‌ای در روز دوشنبه، ۱۸ مهر ۱۴۰۱، از آغاز اعتراضات کارگران پیمانی صنعت نفت و پتروشیمی خبر داد.

 

ما کارگران پروژه‌ای نفت هم‌صدا با همه مردم در ایران بار دیگر خشم و نفرت خود را نسبت به قتل مهسا امینی این دختر جوان به دست گشت ارشاد اعلام کرده و از مبارزات مردمی علیه خشونت سازمان‌یافته و هر روزه علیه زنان و علیه فقر و بی‌تأمینی و جهنم حاکم بر جامعه حمایت و پشتیبانی می‌کنیم… دیگر بس است! اعتراض حق مسلم ما کارگران و ما همه مردم است و به ستم و ظلم و بساط سرکوبگرانه‌ای که بیش از چهل سال است بر ما روا می‌شود اعتراض داریم. ما دیگر حاضر به ادامه تحمل این بردگی و بی‌حقوقی‌ها نیستیم… هم‌صدا با همه مردم ما نیز دست به اعتراض خواهیم زد و کار را تعطیل خواهیم کرد.

 

اعتراضات در شهرهای مختلف و برخی نواحی تهران ادامه پیدا نمود. شهرهای سنندج، گوهردشت کرج، فولادشهر اصفهان، کازرون و سقز اعتراضات شدت بیشتری داشت. کارکنان پتروشیمی عسلویه و بوشهر شروع به اعتراض و اعتصاب نمودند. دانشجویان دانشگاه گیلان، دانشگاه امیرکبیر، دانشگاه آزاد واحد جنوب تهران و دانشکده هنر دانشگاه تهران تجمع و اعتراض کردند.

 

۱۹ مهر

 

شاهین شهر اصفهان در هفته‌های گذشته یکی از کانون‌های اصلی اعتراضات بود که در این روز تظاهرات همچنان در شاهین‌شهر و در شهرهای اقماری اصفهان ادامه یافت. اعتصابات کارگری از روز گذشته همراه با بیست و چهارمین روز اعتراضات سراسری در ایران آغاز شد و کارگران پروژه‌ای شاغل در سایت ۱ پتروشیمی بوشهر واقع در عسلویه با سر دادن شعارهای ضدحکومتی در محوطۀ این شرکت تجمع کردند. کارگران پروژه‌ای فاز دوم شرکت پتروشیمی آبادان هم اعتصاب کرده و در محوطه این شرکت تجمع کردند. اعتراضات در شهرهای کُردستان به ویژه سنندج به‌رغم سرکوب شدید ادامه یافت. دانشگاه گیلان صحنه اعتراضات بود. به گزارش شورای صنفی دانشجویان این تجمع به صورت راهپیمایی و در برابر دانشکده هنر، پزشکی، و فنی دانشگاه گیلان صورت گرفت. جمعی از دانشجویان دانشگاه هنر تهران در اجرایی اعتراضی در پردیس باغ ملی به شکل واژه «خون» کنار یکدیگر قرار گرفته و شعار «زن زندگی آزادی» سر دادند.

 

۲۰ مهر

 

اعلامیه شماره ۹ جوانان محلات تهران برای خیزش سراسری جرقۀ اولیۀ اعتراضات در این روز را زد. تجمع‌ها و اعتراضات از صبح روز چهارشنبه از دانشگاه‌ها شروع شد و تا پاسی از شب ادامه داشت. اعتصاب کسبه و مغازه‌داران در چند شهر استان کردستان ادامه یافت و اعتصاب‌هایی در استان‌های آذربایجان غربی شکل گرفت. بازاریان از صبح چهارشنبه در شهرهای مختلفی در استان‌های کردستان، آذربایجان غربی، کرمانشاه و خراسان رضوی مغازه‌های خود را بسته نگه داشته‌اند و تعدادی از اعتصاب‌کنندگان صنعت نفت بازداشت شدند. دانشجویان بسیاری از دانشگاه‌های کشور همچنان کلاس درس را تحریم کرده و در محوطۀ دانشگاه‌هایشان تظاهرات کردند. سندیکای کارگران نیشکر هفت‌تپه با صدور اطلاعیه‌ای از اعتصاب کارگران نفت و پتروشیمی حمایت کرد. همچنین شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت در بیانیۀ خود خطاب به رژیم آورد:

 

سرکوب و دستگیری همکارانمان در عسلویه را به شدت محکوم می‌کنیم و خطاب به نیروهای حراست و سرکوب قاطعانه اعلام می‌داریم که این دستگیری‌ها بهای سنگینی برای شما خواهد داشت… اولتیماتوم می‌دهیم که اگر عزیزان بازداشتی ما فوراً آزاد نشوند و نیروهای سرکوب از خیابان‌ها و محیط‌های کار ما بیرون نروند در اشکال گسترده‌تری دست به اعتراض خواهیم زد.

 

کسبه و بازاریان پاساژ علاءالدین تهران در خیابان جمهوری تهران با تجمع و سردادن شعار «توپ، تانک، فشفشه، آخوند باید گم بشه» خواستار سرنگونی نظام شدند. گروهی از وکلا اقدام به برگزاری تجمع مقابل ساختمان «کانون وکلای دادگستری مرکز» واقع در میدان آرژانتین کردند که این تجمع با پرتاب گاز اشک‌آور از سوی عوامل انتظامی رژیم سرکوب شد ( این اتفاق چند روز بعد از آن افتاد که محسنی‌اژهای، رئیس قوۀ قضائیه از گفتگو با معترضین حرف زده بود). تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی با وجود قطعی اینترنت و سانسور گسترده نشانگر بروز درگیری‌های شدید میان معترضان و نیروهای امنیتی در خیابان‌های شهر سنندج بود که بی‌وقفه از روزهای آغازین اعتراضات در این شهر جریان داشته‌است.

 

تظاهرات‌هایی در بندرعباس، لاهیجان، سقز، دیواندره، اراک، ایلام، گنبد کاووس، کرمانشاه، کرج، پیرانشهر، بوکان، مریوان، رشت، اصفهان، مشهد برپا شد. در تهران اعتراضات شبانه محلات نارمک، خیابان قزوین، نازی‌آباد، خیابان ستارخان، خیابان شریعتی، صادقیه، تهرانپارس، خیابان کاشانی، و خیابان مولوی شکل گرفت. همچنین در طول روز در خیابان فلسطین و در خیابان لاله‌زار تظاهرات برپا شد.

 

۲۱ مهر

 

بیست و هفتمین شب خیزش سراسری مردم ایران در حالی ادامه یافت که فراخوان‌هایی برای تجمع در مناطق مختلف ایران، از جمله در اهواز، تبریز و اراک صادر شده بود. معترضان اهوازی با شعار «سنندج زاهدان چشم چراغ ایران» با مردم بلوچستان و کُردستان اعلام همبستگی کردند. شهرهای عمده کردستان همچون تمامی روز و شب‌های قیام صحنه درگیری با نیروهای حکومتی بود. در گلشهر کرج نیروهای امنیتی برای متفرق کردن مردم اقدام به تیراندازی کردند. ایلام، میرجاوه و منطقه زیباشهر در غرب تهران نیز شاهد تظاهرات بود. یکی از امرای سپاه شایعه ورود تانک‌ها به سنندج را تکذیب کرد. این روز شاهد اعتراض زنان سرشناس به نصب عکسشان در بیلبورد تبلیغاتی «زنان سرزمین من» در میدان ولیعصر تهران بود که رژیم ناگزیر شد در کمتر از ۴۸ ساعت از نصب این بلیبورد، نسبت به پایین کشیدن آن اقدام کند.

 

 

 

۲۲ مهر

 

ساعات اولیه این روز با دو واقعه مهم شروع شد: خامنه‌ای بار دیگر معترضان را تهدید کرد و در همان حال معترضان در زاهدان و پس از نماز به دلیل پیامدهای جمعه خونین زاهدان به خیابان‌ها ریختند و علیه رژیم و بسیجی‌ها شعار دادند. در همین روز مولوی عبدالحمید، در خطبه‌های نماز جمعه گفت:

 

در جمعه اسبق ظلم بسیار بزرگی در اینجا شد. من یقین دارم و سوگند یاد می‌کنم که الله از این ظلم ناراضی شد؛ چراکه همه ما اینجا بودیم و دیدیم چه شد. کشتن این انسان‌های بی‌گناه نزد خداوند تبعات دارد… ما دیده‌ایم که آه مظلومان نابودگر است.

 

در نقاط مختلف کشور اعتراضات شبانه از سر گرفته شده‌است. شهرهای مریوان، بوکان، لالی در خوزستان، یزد، تربت حیدریه، میرجاوه در سیستان و بلوچستان، اهواز، شهرک مدرس دزفول و شیراز تظاهرات شبانه شکل گرفت. در قزوین معترضین بنر غول پیکر قاسم سلیمانی را به آتش کشیدند. شعارنویسی‌های شبانه به‌طور گسترده‌ای ادامه داشت. راه ورودی استان کردستان (در سنندج) توسط جوانان برای جلوگیری از ورود نیروهای حکومتی به این شهر مسدود شد.

 

انتشار ویدیویی در فضای مجازی از تعرض نیروهای ویژه پلیس به یک خانم در هنگام دستگیری در اعتراضات خیابانی موجب خشم گستردۀ مردم شد. شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران از کشته شدن یک دانش‌آموز دختر در جریان حملۀ مأموران امنیتی به دبیرستانی در اردبیل و در روز چهارشنبه خبر داد. این دختر در ساعات پایانی روز جمعه. در بیمارستان جان خود را از دست داد. همچنین ۱۰ دانش‌آموز زخمی شدند و ۷ تن دیگر بازداشت شدند. گروهی از فعالان ساکن تبریز در واکنش به کشته شدن دختر دانش‌آموز معترض اردبیلی در بیانیه‌ای برای ۱۲ ظهر شنبه فراخوان تظاهرات اعتراضی دادند. در این بیانیه اعلام شد:

 

دستان تمامی یگان‌های سرکوبگری که به ناموس این شهر باتون بلند کرده‌اند را خواهیم شکست. تبریز نیز به مانند سایر شهرهای آذربایجان، ساعت ۱۲ روز شنبه در میادین اصلی بر علیه حاکمیت ظلم خواهد بود.

 

هفته پنجم

 

۲۳ مهر

 

تکرار شعار «کردستان زاهدان، چشم و چراغ ایران» توسط گروهی از دانشجویان دانشگاه علم و صنعت تهران.

 

تجمع اعتراضی جمعی از دانشجویان دانشگاه شریعتی تهران با خواندن جمعی ترانه «برای…».

 

با وجود اختلال گسترده اینترنت در بعضی از نقاط کشور، مردم معترض و دانشجویان در شهرهای تهران، استان کردستان، اردبیل، کرمانشاه، همدان، رشت، اصفهان، کرج، مشهد و … دست به تجمع زدند.

 

آتش‌سوزی زندان اوین در ادامه اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران، در شب ۲۳ مهر ماه اتفاق افتاد.

 

۲۴ مهر

 

اعتراضات در پیرانشهر به رغم حضور نیروهای امنیتی ادامه یافت. معترضان در شهرک اکباتان تهران با شعار «سپاهی داعشی، قاتل کودک کُشی» و «مهسای ما نیکای ما، ندای آزادی ما» در خیابان‌های این شهرک تجمع کردند. شهروندان معترض در تهران با تجمع در میدان تجریش تهران شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند. تعدادی از مردم تهران در خیابان کاشانی با روشن کردن آتش و ایجاد راهبندان تجمع کردند. معترضان در محله «غفور» سنندج با ایجاد راهبندان به اعتراضات شبانه خود ادامه دادند. شهروندان دیواندره واقع در استان کردستان در خیابان‌های این شهر تجمع کردند و شعارهایی از جمله «ژن، ژیان، آزادی» سر دادند. دانشجویان در شهرهای تهران، کرج، تبریز، نجف‌آباد، و گیلان علاوه بر محکومیت حوادث آتش‌سوزی در زندان اوین، مخالفت خود را با جمهوری اسلامی نشان دادند و از مردم خواستند تا به جمع معترضان در خیابان‌ها بپیوندند.

 

۲۵ مهر

 

شورای سازماندهی کارگران پیمانی نفت روز دوشنبه اعلام کرد تعدادی از کارگران بازداشتی آزاد شدند. این آزادی موقت با وثیقه، قرار کفالت و جریمۀ نقدی صورت پذیرفت. تظاهرات شبانه در شهرک اکباتان تهران با شعار «مرگ بر دیکتاتور»، «مرگ بر …..»، و «مرگ بر جمهوری اسلامی» مردم عکس بزرگ مهسا امینی را روی دیوار یکی از ساختمان‌های اکباتان نمایش دادند. در سنندج، سردشت، مهاباد، و پیرانشهر اعتراضات شبانه آغاز شد و معترضین در خیابان‌ها آتش روشن کردند. در آبدانان در استان ایلام تظاهرات و درگیری‌های شدیدی رخ داد. در بندرعباس لباس شخصی‌ها با شعار «مرگ بر ضد ولایت فقیه» به تجمع کنندگان حمله و با ضرب و شتم تعدادی را بازداشت کردند. در ایلام یکی از پایگاه‌های بسیج به آتش کشیده شد. در اصفهان و مهرشهر کرج شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر داده شد. شهر یزد صحنه اعتراضات و درگیری‌های شدید معترضان با مأموران حکومتی بود. درگیری‌ها در مهاباد بسیار شدید بود. دانش آموزان مدارس مختلف در بندر گنگ، اصفهان، آستارا، سنندج، و تبریز شعارهای ضد حکومتی دادند. دانشگاه‌ها همچنان عرصه تظاهرات ضد حکومتی بودند: دانشکده علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد شهرکرد، دانشگاه مازندران، دانشگاه خلیج فارس بوشهر، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، دانشگاه یزد، دانشگاه آزاد نجف‌آباد، و دانشگاه آزاد تهران واحد پردیس.

 

۲۶ مهر

 

دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی در محوطه دانشگاه تجمع کردند و شعارهایی از جمله «توپ تانک مسلسل دیگر اثر ندارد، به مادرم بگویید دیگر دختر ندارد» سر دادند. دانشجویان دانشگاه‌های گیلان و مازندران در محوطه‌های این دانشگاه‌ها تجمع کردند. اعتراضات دانشجویان و دانش‌آموزان در این روز به رغم سرکوب شدید نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ادامه یافت. مأموران لباس شخصی در شامگاه همین روز به یک خوابگاه دخترانه دانشجویان در رشت هجوم بردند. اعتصاب کارگران پیمانی پالایشگاه‌های ماهشهر، عسلویه، بندرعباس و آبادان در این روز همچنان ادامه یافت. کارگران نیشکر هفت‌تپه نیز با هدف همبستگی با اعتراضات و اعتصابات سراسری در ایران سه‌شنبه در محوطه این شرکت تجمع کردند. شبکه حقوق بشر کردستان گزارش داد که در اعتراضات شامگاه دوشنبه ۲۵ مهر در شهرستان آبدانان در استان ایلام دست‌کم ۲۰ نفر در اثر شلیک گلوله‌های ساچمه‌ای و گاز اشک‌آور زخمی شده و دست‌کم ۸ نفر هم بازداشت شدند.

 

 ۲۷ مهر

 

معترضین شب هنگام در شهرهای جوانشیر کرمانشاه، اصفهان، جاده ساوه تهران، دهگلان و سنندج به خیابان‌ها آمدند. اعتراضات دانشجویان در کرمانشاه و دانشگاه علوم پزشکی زاهدان رخ داد. در تهران در خیابان تهران‌نو در شرق تهران تجمع کرده و شعار «نترسید نترسید ما همه با هم هستیم» سر دادند. در سنندج دانش‌آموزان دختر با راهپیمایی در خیابان‌های این شهر شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند. همچنین گزارش‌ها از تداوم اعتصاب کارگران در استان‌های جنوبی ایران و کسبه و بازاریان در شهرهای غرب و شمال غرب از جمله کردستان خبر دادند.

 

۲۸ مهر

 

جوانان تبریزی در پاسخ به فراخوان جوانان محلات تبریز که همزمان با تولد ستارخان قهرمان آزادی‌خواهی آذربایجان صادر شده بود به خیابان‌ها آمدند. در بخشی از این بیانیه آمده‌است:

 

ما عزادار تمام شهدای انقلاب زن زندگی آزادی هستیم از ژینای کردستان تا دانش آموز مظلوم اردبیلی. کوچه به کوچه و محله به محله خواهیم جنگید و میهنمان را پس خواهیم گرفت.

 

معترضین با برافروختن آتش و ایجاد راهبندان در خیابان‌های تبریز شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر داده و خواستار رهایی و سرنگونی رژیم جمهوری اسلامی شدند. درگیری‌ها در میدان ساعت و ارک رخ داد. در شهناز و سه راه امین درگیری‌هایی رخ داد. در سنندج معترضان یک پایگاه بسیج را به آتش کشیدند. در تهران و در خیابان ولی عصر، اکباتان، و صادقیه معترضان خیابان آمدند و شعارهای ضدحکومتی دادند. در رشت جوانان در میدان شهرداری و میدان مادر با نیروهای رژیم درگیر شدند. پاسگاه ۱۴ حصارک کرج دچار آتش‌سوزی شد. مهاباد و پیرانشهر نیز صحنه درگیری آزادیخواهان با عوامل رژیم بود. کادر درمانی بیمارستان‌های مشهد با تجمع مقابل ساختمان نظام پزشکی و فریادهای «مرگ بر دیکتاتور» و «حکومت بچه‌کش نمی‌خواهیم» خواهان رهایی و زوال استبداد شدند. اصفهان نیز صحنه درگیری میان نیروهای حکومتی و جوانان بود. دانشجویان دانشگاه چمران اهواز با تجمع و سردادن شعار مردم را به همبستگی و ادامه مبارزات مدنی علیه استبداد رژیم دعوت کردند.

 

۲۹ مهر

 

محور عمده اعتراضات در این روز در تبریز، رشت، و زاهدان متمرکز بود. نمازگزاران بلوچ پس از نماز جمعه در خیابان‌های زاهدان تظاهرات کردند. تظاهرکنندگان شعار «مرگ بر ….» و «مرگ بر بسیجی» سر دادند. مولوی عبدالحمید جمعۀ سیاه زاهدان را «بسیار دلخراش» توصیف کرد و گفت:

 

 ما بسیار متعجبیم که مسئولان رده‌بالا چرا در این رابطه سکوت کرده‌اند. ده‌ها نفر در همین مصلی و خیابان بدون هیچ دلیلی به قتل رسیدند. بسیاری از آن‌ها تیر به سر و سینه‌شان خورده بود. چه کسی این‌ها را و به چه جرمی به قتل رسانده‌است؟… مسئولان و مدیران کشور و رهبری جمهوری اسلامی که تمامی نیروهای مسلح تحت فرمان ایشان هستند، همه مسئول هستند و هیچ‌کسی نمی‌تواند از این مسئولیت شانه خالی کند.

 

هفته ششم

 

۳۰ مهر

 

تظاهرات حمایت از اعتراضات ایران در برلین

 

در روز ۳۰ مهرماه برابر با ۲۲ اکتبر، به دنبال فراخوان بزرگی توسط انجمن خانواده‌های جانباختگان پرواز پی‌اس ۷۵۲، ایرانیان از سراسر اروپا و خارج از اروپا در تظاهرات عظیم ۸۰ تا ۱۰۰ هزار نفری در مرکز شهر برلین شرکت کردند.

 

اعتراضات در داخل ایران و در شهرهای مختلف ایران از جمله تهران، سنندج، مریوان، مهاباد، بوکان، تنکابن، اراک، مشهد، بندرعباس، و دزفول تداوم یافت. معترضان شامگاه شنبه ۳۰ مهر در مناطق مختلف تهران از جمله نارمک، تهرانپارس، نازی‌آباد، متروی شریعتی و در بازار چراغ برق پایتخت، تظاهرات کرده و علیه رژیم شعار دادند.

 

۱ آبان

 

با شروع آبان، با اسم رمز « از یاد مبر خون را» قیام وارد فاز دیگری شد. فرهنگیان و معلمان در برخی شهرها دست به اعتصاب زده و در دفاتر مدارس تحصن کردند. دانشجویان دانشگاه‌های علامه طباطبایی تهران، دانشگاه شریف تهران، دانشگاه هنر یزد، و دانشگاه آزاد گوهردشت با تجمع در محوطه این دانشگاه‌ها شعارهای ضد حکومتی سر دادند. جو سنگین امنیتی در منطقه ویژه عسلویه با حضور خودروهای ضد شورش حاکم بود. ورود و خروج در عسلویه کنترل می‌شد و مأموران هر گونه اعتراضی را با سلاح‌های سرد و گرم خاموش می‌کردند. در باغستان کرج تعدادی از معترضان شعار می‌دادند «…… آبان اومده، ماه انتقام اومده.»

 

 

 

۲ آبان

 

دانشگاه‌های مختلف ایران روز دوشنبه دوم آبان صحنه اعتراضات دانشجویان به رژیم بود. دانشجویان و پزشکان نظام‌پزشکی در شیراز دست به تجمع اعتراضی زدند. این تجمع اما با هجوم نیروهای امنیتی به خشونت کشیده شد. دانشگاه خواجه نصیر تهران محل نشست پرسش و پاسخ با علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت ابراهیم رئیسی، بود اما این نشست با اعتراضات دانشجویان ناتمام ماند. دانشگاه علوم‌پزشکی آزاد تهران، دانشگاه اصفهان، دانشگاه آزاد دزفول، دانشگاه شریف، دانشگاه علوم‌پزشکی زاهدان، دانشگاه آزاد واحد غرب تهران، دانشگاه آزاد واحد همدان، علم و صنعت تهران و دانشگاه هنر تبریز صحنه اعتراضات و شعارهای دانشجویان علیه حاکمیت بود. در پی تهاجم نیروهای امنیتی و ضرب و شتم دانش‌آموزان مدرسه دخترانه صدر در تقاطع خیابان مرتضوی و کارون، خانواده دانش‌آموزان در خیابان نزدیک محل حادثه با نیروهای امنیتی درگیر شدند. معترضین در شهرهای مهاباد، سردشت، سقز، و سنندج در تجمع‌های پراکنده و «محله محور» به خیابان آمده و بار روشن کردن آتش خیابان‌ها را مسدود کردند.

 

۳ آبان

 

در این روز دانشجویان دانشگاه علم و صنعت تهران همزمان با سر دادن شعارهای ضدحکومتی اسم پارک بانوان این دانشگاه را به پارک «ژینا» تغییر دادند. دانشجویان دانشگاه قم با حضور در محل سخنرانی سخنگوی دولت علی بهادری‌جهرمی و سر دادن شعارهایی از جمله «آزادی، آزادی، آزادی» و «دانشجو می‌میرد، ذلت نمی‌پذیرد» به حضور جهرمی و همراهانش در این دانشگاه اعتراض کردند. دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی تهران، دانشگاه بهشتی تهران، و دانشگاه چمران اهواز نیز در این روز به اعتراضات ادامه دادند. یک دختر پایه سوم راهنمایی مدرسه پروین اعتصامی ایرانشهر در این روز و در اثر ضرب و شتم گارد امنیتی و در اثر ضربه به ناحیه سر کشته شد.

 

۴ آبان

 

پس از ۱۶ مهر این دومین بار در طی اعتراضات سراسری بود که هیمنۀ نظام شکسته شد به طوری که در بسیاری مناطق یا نیروهای حکومتی قادر به سرکوب نبودند یا اصلاً حضور نداشتند. معترضان در این روز و برای مراسم چهلم مهسا امینی در سراسر کشور گسترده‌ترین اعتراضات از زمان شروع خیزش را در روز و در پاسی از شب برگزار کردند. در سقز معترضان به رغم تلاش‌های رژیم برای جلوگیری از برگزاری مراسم، راهپیمایی و تظاهرات بسیار گسترده برگزار کردند که با تیراندازی از سوی نیروهای حکومت پاسخ داده شد. در یک کلام، سقز درخشان و شکوهمند بود.

 

دیگر معترضان در شهرهای سنندج، اصفهان، مریوان، مهاباد، مشهد، دیواندره، دهگلان، جوانرود، شیراز، رشت، اهواز، بوشهر، گیلان غرب، قصر شیرین، قزوین، نجف آباد، همدان، رودهن، کرمان، تبریز، کرج، ایرانشهر، بابلسر، دامغان، ملایر، جوانرود، بروجرد، ارومیه، اراک، اردبیل، خوراسگان، کاشان، زرینشهر، شهریار، یزد، زنجان، آمل، زاهدان، و سمنان اعتراضات سراسری برگزار کردند و شعارهای اعتراضی سر دادند و اقدام به آتش‌سوزی وسایل کردند. معترضان در شهر کرمان اقدام به برگزاری اعتراضات و اعتصابات کرده و جو شدید امنیتی در این شهر درگرفت. در دانشگاه تهران دانشجویان دندان‌پزشکی در محوطه این دانشگاه تجمع کرده و شعار «آزادی، آزادی، آزادی» سر دادند.

 

در تهران گروهی از کادرهای درمان تهران با تجمع در مقابل سازمان نظام پزشکی در خیابان کارگر شمالی با نیروهای پلیس درگیر شدند. خیابان آزادی، میدان توپخانه، میدان هفت تیر، ایستگاه متروی شریعتی، خیابان مولوی حدفاصل میدان محمدی تا میدان رازی، میدان انقلاب، چهارراه ولی‌عصر، میدان فردوسی و خیابان‌های اطراف این مسیرها شاهد تجمعات معترضان بود. جمعیتی از زنان نیز در مقابل خانه هنرمندان اقدام به کنار گذاشتن حجاب اجباری و اعتراض کردند. در محدوده بازار تهران، سه راه امین حضور، پاساژ علاءالدین، پاساژ پایتخت میرداماد، مجتمع کامپیوتر میدان ولی‌عصر، بازار مبل دلاوران و خیابان ایرانشهر که مرکز فروش ماشین‌های اداری است، گروه‌هایی از معترضان تجمع کرده و شعار سر دادند. بسیاری از مغازه‌داران بستن پاساژها و مغازه‌ها را بسته و اعتصاب کردند. علاوه بر تجمع‌های دانشجویی در برخی نقاط شهر، تعدادی از دانشگاه‌ها شاهد تجمعات دانشجویی بود: دانشگاه هاشمی رفسنجانی، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات، دانشگاه پیامبر اعظم (ص)، دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب، دانشکدۀ برق خواجه نصیر، دانشگاه علم و فرهنگ در بلوار اشرفی اصفهانی، دانشکدۀ علوم پزشکی دانشگاه آزاد واحد زرگنده، دانشگاه تربیت بدنی دانشگاه تهران، دانشگاه اقتصاد در محدوده میدان هفت تیر که برخی از دانشجویان در سوگ چهلم مهسا امینی لباس‌های مشکی بر تن داشتند. در طول شب شعاردهی و راهپیمایی در خیابان‌های اصلی شهر با همراهی رانندگان از طریق بوق‌های ممتد همراه شد. کندی تردد خودروها در همین ساعات رخ داد. اکثر کسبه تهران در روز چهارشنبه ۴ آبان ۱۴۰۱ اقدام به اعتصابات و همچنین اعتراضات گسترده کردند. کارگران پیمانی پالایشگاه تهران در اعتراض به عدم پاسخگویی به خواستهایشان و با مطالبه افزایش حقوق‌ها دست به اعتصاب زدند.

 

جامعۀ پزشکی ایران در روز قبل فراخوانی صادر کرد و این فراخوان که به امضای بیش از ۱۰۰۰ پزشک رسیده بود در ۹ بند خواهان خدشه وارد نشدن به سلامت جسم و روان عموم جامعه ایران، از جمله کودکان و نوجوانان شد. همزمان گزارش‌هایی از ارسال پیامک تهدیدآمیز به اعضای سازمان نظام پزشکی منتشر شد که در آن پزشکان تهدید شدند که اگر در راهپیمایی روز ۴ آبان شرکت کنند یا بیانیه‌ای را امضا کنند، «شناسایی شده و تحت تعقیب قضائی» قرار خواهند گرفت. دکتر مهران فریدونی، پزشک شاغل در پزشکی قانونی شیراز است در روز دوشنبه، ۲ آبان‌ماه، پس از حضور در تجمع اعتراضی اعضای نظام پزشکی این شهر و مقصر دانستن نیروهای پلیس گشت ارشاد جمهوری اسلامی در قتل مهسا امینی در منزلش در شیراز بازداشت شد. پس از تجمع ۴ آبان پزشکان در مقابل سازمان نظام پزشکی و برخورد پلیس با این تجمع رئیس و قائم مقام هیئت مدیره نظام پزشکی تهران بزرگ از سمت خود استعفا دادند.

 

در این روز بخش دیگری از ساختمان متروپل در آبادان فرو ریخت. مدیرعامل آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری آبادان از کشته شدن یک نفر و مصدومیت یک تن دیگر خبر داد. این واقعه باعث خشم مردم آبادان شد و آنها به خیابان‌ها ریختند و علیه رژیم شعار دادند. در شیراز و ساعاتی پس از ریزش مجدد متروپل حمله‌ای تروریستی به زائران در شاهچراغ صورت گرفت. خبرگزاری فارس گزارش داد در این حمله ۱۳ نفر کشته و ۱۰ نفر زخمی شدند. مهاجم یا مهاجمین سلاح کلاشنیکوف در دست داشتند. شبکه خبر صداوسیمای حکومت در زیرنویس اعلام کرد تعداد زخمی‌ها به ۴۰ نفر رسیده‌است. همزمان ادعا شده سه فرد مسلح بازداشت شدند. اما برخی منابع گزارش دادند دو نفر بازداشت و یک نفر فرار کرده‌است. وقوع این حادثه تروریستی در حالی بود که ورود به همه اماکن زیارتی و حرم‌ها در ایران به ویژه آنها که مهم و پرمراجعه هستند با بازدید بدنی همراه است. مشخص نیست مهاجمان چگونه با سلاح بزرگ کلاشنیکوف از بازرسی بدنی عبور کردند. به خاطر سوابق رژیم در انجام اقدامات مشابه و نسبت دادن آن به گروه‌های مخالف، این اقدام نیز با واکنش مردم و فعالان سیاسی مواجه شد. آنها بیان داشتند چنین عملیاتی در میانه اعتراضات مردم و همزمانی با چهارم آبان که چهلم مهسا امینی است، از سوی جمهوری اسلامی هم برای تأثیر گذاشتن بر خیزش سراسری و هم احتمالاً قلع و قمع مخالفان به ویژه کسانی بوده‌است که در زندان‌های رژیم اسیر هستند. فریبرز کرمی‌زند افسر سابق نیروی انتظامی و از مخالفان جمهوری اسلامی در توییتی این اقدام تروریستی را مرتبط با ترفند جمهوری اسلامی برای «ایجاد کانون‌های خبری جدید» و «عملیات جنگ روانی» دانست. مسعود کاظمی فعال سیاسی در توییتی عامل این اقدام تروریستی را «جمهوری اسلامی» دانست و نوشت:

 

موجودیت جمهوری اسلامی به خطر افتاده و حرکات ساختگی و ایذایی حکومت بیشتر شده. جمهوری اسلامی برای ماندن از هیچ جنایتی حذر نمی‌کند. اول متروپل و حالا شاهچراغ شیراز.

 

۵ آبان

 

مراسم چهلم نیکا شاکرمی روز پنج‌شنبه پنجم آبان با حضور شماری از مردم در آرامستان روستای حیات الغیب، در نزدیکی پل‌دختر خرم‌آباد در شرایطی برگزار شد که مأموران امنیتی تنها پل مسیر تردد در بخش ویسیان لرستان را مسدود کردند. مادر نیکا شاکرمی در آیین چهلم دخترش در میان جمع حاضران و معترضانی که در این مراسم شرکت کردند، گفت:

 

چه قدر بزرگ شدی که دیگر نتوانستی کوچکی و حقارتی را که از نابخردان و نالایقان به تو تحمیل می‌شد، تحمل کنی و تاب بیاوری. نیکا جانم؛ غمگین‌ترینم از دوری‌ات. دل‌شکسته‌ترینم برای رویاهای در خواب خفته‌ات… تا ابد در عذابم برای رنج‌هایت اما دلبندم؛ وقتی می‌بینم با پرپر شدنت بذر پاک تفکر، آزادگی و شهامت و شرافتت در دل عزیزانی دیگر شکوفا می‌شود، خوشحالم و شکرگزار.

 

در ادامۀ این مراسم حاضران هدف حمله نیروهای یگان ویژه قرار گرفتند و به مردم حمله و شلیک شد، اما مردم با مقاومت و سنگ‌پرانی نیروهای رژیم را به تپه‌های مجاور آرامستان عقب راندند. در چند نقطه تهران معترضان ساکن در صادقیه، تهرانسر، شهرک چیتگر و تهرانپارس تجمع شبانه صورت دادند. در چند شهر دیگر از جمله بروجرد، آستارا، رشت، شوش، دهگان، اراک، کرمانشاه و بوکان تظاهرات برپا شد. مردم بانه با مسدود کردن برخی خیابان‌ها و روشن کردن آتش، دست به برگزاری تجمع زدند. دانشجویان دانشگاه آزاد یزد و دانشگاه آزاد تهران غرب نیز تجمع کردند و شعار دادند: «نیکای مارو بردن، جنازه‌شو آوردن…». مردم مهاباد پس از مراسم تشییع جوان مهابادی که روز چهارشنبه به دست نیروهای امنیتی کشته شد دست به تجمع گسترده زدند و فرمانداری این شهرستان را تصرف کردند. در شهرهایی چون کرج و اصفهان دانشجویان و دانش‌آموزان روز پنجم آبان، تجمعاتی اعتراضی را شکل دادند. دانشجویان دانشگاه هنر و معماری پارس در تهران در صحن دانشگاه تجمع کرده و شعارهایی چون «دانشجوی زندانی آزاد باید گردد»، «هر یک‌نفر کشته شه، هزار نفر پشتشه» و «آهای آهای نشسته‌ها، مهسای بعدی از شماست» سر دادند. در دانشگاه آزاد کرج دانشجویان با سر دادن شعارهایی همچون «دانشجو می‌میرد، ذلت نمی‌پذیرد» تجمع کردند. دانشجویان دانشگاه علمی-کاربردی «سیتی‌سنتر» اصفهان نیز تجمع کرده و فریاد «آزادی» سر دادند. دانش‌آموزان یک دبیرستان پسرانه در اصفهان با تجمع در محوطه مدرسه شعار دادند: «می‌کشم می‌کشم، هر آنکه خواهرم کشت …». جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران و در هفتاد و هفتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل، اعمال خشونت حکومت در ایران را «بی‌سابقه» خواند.

 

۶ آبان

 

در این روز آیین چهلم تعدادی از کشته‌شدگان اعتراضات در شهرهای کردنشین و تظاهرات گسترده مردم در زاهدان برگزار شد. زنجیره انسانی در حمایت از خیزش سراسری مردم ایران علیه جمهوری اسلامی از نیوزیلند آغاز شد و در بیش از ۸۰ شهر مختلف جهان تشکیل شد. در زاهدان تظاهراتی خیابانی که با حمله نیروهای امنیتی مواجه شد و منجر به کشته و زخمی شدن چند تن، از جمله یک نوجوان در زاهدان و تیراندازی به سوی مردم در سراوان شد. مولوی عبدالحمید در خطبه‌های نمازجمعه زاهدان گفت که مردم بلوچ برخواسته‌های قومی، مذهبی، و خواسته‌های ملی همه مردم ایران پافشاری می‌کنند:

 

 ما معتقدیم به آزادی بیان، آزادی قلم، آزادی‌های سیاسی؛ مشکلات ایران تنها اقتصادی و معیشتی نیست، مهم‌تر از آن آزادی سیاسی و آزادی تفکر و اندیشه است.

 

شماری از شهرهای کردنشین نیز در روز جمعه ۶ آبان شاهد حضور مردم معترض بودند و حضور شهروندان اغلب برای شرکت در آیین چهلم یا خاکسپاری جوان‌هایی بود که در جریان خیزش سراسری کشته شدند. مراسم چهلم فریدون محمودی از جان‌باختگان اعتراضات سراسری، روز جمعه در سقز برگزار شد و همسر فریدون محمدی رو به جمعیت گفت:

 

شهید نمی‌میرد، فریدون نمی‌میرد.

 

معترضان دور هم جمع شدند و علیه جمهوری اسلامی شعار دادند که اعتراض مسالمت‌آمیز آنان با برخورد خشن نیروهای امنیتی روبه‌رو شد. پس از تجمع اعتراضی دانشجویان خوابگاه پسرانه ۲۲ گولان دانشگاه علوم پزشکی کردستان، نیروهای امنیتی به آنها حمله کردند و برخی از دانشجویان مجروح شدند. نیروهای امنیتی به سوی خوابگاه‌های دخترانه ورمقانی و فاطمیه ۳ دانشگاه علوم پزشکی کردستان که مشرف به بیمارستان کوثر سنندج است تیر و گاز اشک‌آور شلیک کردند و دانشجویان دختر ناگزیر به خروج از ساختمان‌ها شدند. سپس معترضان در سنندج مقابل بیمارستان کوثر که یکی از معترضان مجروح در آنجا بستری بود تجمع کردند. مردم معترض در شامگاه جمعه، در یکی از خیابان‌های بوکان آتش روشن کردند. گروهی از شهروندان در اراک به یاد مهرشاد شهیدی و سینا ملایری، از کشته‌شدگان اعتراضات سراسری، در خیابان شمع روشن کردند. مردم روستای حمزه‌کلا شش پل پس از مراسم چهلم میلاد زارع از کشته‌شدگان اعتراضات سراسری در بابل با روشن کردن آتش در مقابل مغازه او تجمع کردند. دانشجویان دانشگاه هرمزگان نیز با فریاد «اتحاد اتحاد» تجمع اعتراضی برگزار کردند. نیروهای لباس شخصی دو دانشجو را از خوابگاه صدف دانشگاه جندی شاپور اهواز ربودند. هم‌زمان با فراخوان‌ها برای خیزش سراسری رو روز شنبه روابط عمومی آموزش و پرورش استان اردبیل اعلام کرد که به دلیل «شیوع آنفلوآنزا» مدارس این استان روز شنبه تعطیل خواهد بود. مأموران حکومتی به خانه‌های مردم در شهرک چیتگر تهران شلیک کردند. بنیاد نوبل اعلام کرد که در واکنش به سرکوب اعتراضات سراسری، دعوت از سفیر جمهوری اسلامی برای شرکت در مراسم اهدای جایزه نوبل را پس می‌گیرد. روزنامه «اکسپرِسِن» سوئد، روز جمعه ۶ آبان، در گزارشی به نقل از مسئولان بنیاد نوبل نوشت:

 

با توجه به وضعیت وخیم و در حال تشدید ایران تصمیم گرفته‌ایم که سفیر ایران نباید به مراسم جایزه نوبل دعوت شود.

 

هفته هفتم

 

۷ آبان

 

در حالی که مقام‌های جمهوری اسلامی مانع تجمع مردم در آرامگاه کوروش بزرگ شدند، دانشجویان در ایران پرچم‌هایی با نماد درفش کاویانی به دست گرفتند و هزاران نفر از ایرانیان در لس‌آنجلس و دیگر شهرهای جهان نیز جمع شدند تا ضمن حمایت از اعتراضات ایران، روز کوروش بزرگ را گرامی بدارند.

 

گردهمایی ایرانیان در لس‌آنجلس در روز یکشنبه، هفتم آبان که روز کوروش بزرگ نامگذاری شده، برگزار شد و در این مراسم، چهره‌هایی چون داریوش، منصور، هنگامه و اندی، از خوانندگان مشهور موسیقی پاپ ایرانی به همراه نازنین بنیادی بازیگر و کنشگر ایرانی-بریتانیایی و رعنا منصور خواننده حضور داشتند. این خوانندگان در این گردهمایی به همراه شرکت‌کنندگان ترانه «دوباره می‌سازمت وطن» را هم‌خوانی کردند و رعنا منصور نسخه انگلیسی ترانه «برای» را اجرا کرد. همچنین الهه امانی، فعال حقوق بشر، در این مراسم سخنرانی کرد.

 

فرماندهی مرکزی ایالات متحده، سنتکام نیز در توییتی روز کوروش بزرگ را «به تمامی کسانی که این روز را گرامی می‌دارند، تبریک گفت. ( در ادامۀ رفتارهای پوپولیستی قدرت‌های غربی و نزدیکی به لابی سلطنت‌طلب‌ها).

 

هم‌زمان با روز کوروش بزرگ، توئیتر فارسی وزارت امور خارجه ایالات متحده نوشت:

 

«۲۵۰۰ سال پیش، کوروش کبیر آنچه را که اولین منشور حقوق بشر تلقی می‌شود به تحریر درآورد.»

 

وزارت خارجه آمریکا همچنین نوشت:

 

«منشور کوروش صریحا تأکید دارد که همه افراد مستحق آزادی و کرامت انسانی بوده و بر اهمیت حفاظت از حقوق بشر و نفی ظلم تأکید می‌کند.»

 

همچنین در روز ۷ آبان ماه همزمان با مراسم خاکسپاری مهرشاد شهیدی، جوان کشته شده در اراک و چهلم مینو مجیدی زن کشته شده در جریان تجمعات کرمانشاه، با حضور گسترده مردم برگزار شد و نیروهای امنیتی به تجمع مردم اراک حمله کردند. در این مراسم شعارهایی همچون «مهرشاد باغیرت تولدت مبارک» و همچنین شعارهایی علیه نظام جمهوری اسلامی سر داده شد. دانشجویان دانشگاه بهشتی تهران به‌رغم تهدید مقامات امنیتی پایتخت ایران برای عدم برگزاری تجمعات اعتراضی شنبه با شعار «علف هرز تویی، زن آزاده منم» به سیاست‌ها و سخنان مسئولان جمهوری اسلامی اعتراض کردند. حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران در سخنانی جوانان معترض ایرانی را «گول خورده» و عامل آمریکا توصیف و تهدید کرد که «امروز پایان اغتشاشات است» و با هر کس به خیابان‌ها بیاید برخورد خواهد شد. دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران با تجمع در محوطه این دانشگاه و سر دادن شعار «سپاهی و ولایت، عامل هر جنایت» به تهدیدهای مقامات نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی پاسخ دادند. دانش‌آموزان دبیرستان معلم غفاری در کامیاران در محوطه این دبیرستان تجمع کرده و شعار سر دادند. محمد صفایی دانشجوی رشته اتاق عمل دانشگاه جندی شاپور اهواز شامگاه جمعه ششم آبان توسط نیروهای لباس شخصی جمهوری اسلامی از خوابگاه صدف این دانشگاه ربوده شد. به دنبال ربوده شدن محمد صفایی، دانشجویان در محوطه خوابگاه صدف تجمع کرده و از بلندگو شعار ضد حکومتی سر دادند. دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران در صحن این دانشگاه تجمع کرده و شعار دادند. دانشجویان علوم پزشکی کردستان با تجمع در محوطه ساختمان این دانشگاه شعارهایی چون «مرگ بر جاش» و «یاشاسین کٌردستان، بژی آذربایجان» سردادند. دانشجویان دانشکده هنر و معماری تهران دست در دست یکدیگر در محوطه دانشکده تجمع کردند. رزیدنت‌های جراحی کردستان شنبه در اطلاعیه‌ای اعلام کردند که به‌دلیل هتک حرمت جامعه پزشکی و حمله ساختارشکنانه نیروهای انتظامی به خوابگاه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کردستان تا زمان پاسخ‌گویی مراجع ذیصلاح اعتصاب خواهند کرد. نیروهای امنیتی به سوی خوابگاه دانشجویی پسران ۲۲ گٌلان دانشگاه علوم پزشکی کردستان تیراندازی کردند. شماری از ایرانی‌های مقیم نیوزیلند با تشکیل زنجیره انسانی شعار «از ولینگتون تا تهران، جانم فدای ایران» سر دادند. جمعی از ایرانیان مقیم سیدنی در استرالیا در همبستگی با خیزش سراسری مردم ایران گردهم آمدند و زنجیره‌ای انسانی به شکل «زن، زندگی، آزادی» تشکیل دادند. اصناف و بازاریان شیراز در اعتراض به سرکوب و کشتار معترضان توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی اعتصاب کرده و محل کسب و کار خود را تعطیل کردند.

 

۸ آبان

 

یک روز پس از هشدار فرماندۀ سپاه پاسداران به معترضان، دانشگاه‌های مختلف بار دیگر صحنه اعتراضات گسترده بود و در برخی موارد با هجوم نیروهای بسیجی و امنیتی به خشونت کشیده شد. در چند دانشگاه بزرگ تهران و در دانشگاه‌های سنندج، شیراز، قزوین و همدان تجمعات اعتراضی برگزار شد و دانشجویان معترض در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، تفکیک جنسیتی را شکستند. چندین شهر از جمله در مناطق کردنشین و همچنین کوهدشت در استان لرستان شاهد اعتراضات تازه بوده‌اند. اعتراضات دانشجویان دانشگاه‌های الزهرا، زنجان، شیراز صدرا، معماری و هنر پارس، آزاد اسلامشهر، و گلستان گرگان ادامه یافت. دانش‌آموزان مدرسه نمونه دولتی «نمکی» در سنندج با شعار «مرگ بر دیکتاتور» در محوطۀ این مدرسه تجمع کردند. اعتراضات در شامگاه یکشنبه ۸ آبان در برخی مناطق ایران از جمله در سنندج، بوکان، مهاباد، مریوان، سردشت، بروجرد، قهدریجان، تهران، بندرعباس، و دیواندره ادامه یافت. نیروهای امنیتی در سردشت به سوی مردم معترض تیراندازی کردند.

 

۹ آبان

 

از هفتم تا نهم آبان را می‌توان روزهای تهدیدهای متقابل مردم و عوامل رژیم نام نهاد. تظاهرات اعتراضی در کردستان از سرگرفته شد. مردم در سنندج در حمایت از دانشجویان به خیابان آمدند. جمعیت انبوهی در خیابان دخانیات سنندج به تظاهرات پرداختند و گزارشگر یکی از ویدئوهای ارسالی به رسانه‌های آزاد گفت:

 

حتی اگر آتش هم ببارد ما به خیابان خواهیم آمد…

 

جنگ و درگیری خیابانی تن به تن در شهرک ولیعصر (چشمه موشک) اراک میان معترضین و نیروهای رژیم رخ داد. به دنبال کشته شدن یکی از جوانان در منطقه شهرک ولیعصر از اوایل شب جمعی از جوانان منطقه اعتراض خود را با سردادن شعارهای علیه حکومت آغاز کردند. پس از آغاز اعتراضات بلافاصله مأموران امنیتی به تظاهرکنندگان یورش بردند و درگیری خیابانی تن به تن در این منطقه رخ داد. اهالی منطقه از پشت بام‌ها با انداختن ترقه، سنگ، و نارنجک به کمک جوانان آمدند. یکی از معترضین گفت:

 

به کوری چشم سلامی که می‌گفت امروز روز آخر است، امروز روز اول است…

 

در محله اهراب تبریز تظاهرات خیابانی صورت گرفت و جوانان مأموران سرکوب را فراری دادند. در آمل ناآرامی‌هایی درگرفت. در تهران و در میدان ساحل منطقه ۲۲ دریاچه چیتگر تظاهرات اعتراضی برپا شد. در ایستگاه‌های مترو مردم در فرصت‌هایی که به دست می‌آوردند شعار مرگ بر دیکتاتور می‌داند. فریادهای شبانه مرگ بر دیکتاتور و مرگ بر خامنه‌ای در شهرک اکباتان و تهرانپارس، به گوش رسید. در اکباتان نیروهای رژیم به خانه‌ها یورش بردند و یکی از آنها با بلندگو موعظه و تهدید می‌کرد و دیگر نیروها اشک‌آور و نارنجک صوتی پرتاب می‌کردند. نیروهای سرکوب با ادبیات داعشی و همچون قوایی اشغالگر در بلندگوها اعلام کردند:

 

والله قسم اگر پایش برسد سر ناموس و زن و بچه خودمان را می‌بُریم…

 

مردم هم با فحاشی متقابل تهدید کردند روزی آنها پیروز خواهند شد و قدرت را به دست خواهند گرفت:

 

نوبت ما هم می‌رسد…

 

معترضین با کوکتل مولوتف به حوزۀ علمیۀ شهرک باقری حمله کردند و آن را به آتش کشیدند. در خرم‌آباد شماری از کسبه دست به اعتصاب زدند. مراسم چهلم عرفان خزایی از کشته‌شدگان اعتراضات در شهریار تبدیل تظاهرات ضد حکومتی شد.

 

دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی ایران، همچون دانشگاه‌های صنعتی نوشیروانی بابل، خواجه نصیرالدین طوسی، شهید بهشتی، امیر کبیر، علامه طباطبایی، و الزهرا همچنان صحنه اعتراضات و تظاهرات بود. ویدیوها و گزارش‌های منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی نشان‌دهنده برخورد خشونت‌بار مأمورین امنیتی و لباس شخصی‌ها با دانشجویان معترض بوده‌است. دسترسی کاربران به اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها در نقاط مختلف ایران همچنان بسیار دشوار و فقط با استفاده از فیلترشکن و پروکسی امکان‌پذیر بوده‌است.

 

دفتر مولوی عبدالحمید، امام جمعه زاهدان، در بیانیه‌ای مندرجات بیانیه شورای تأمین استان سیستان و بلوچستان در مورد جمعه خونین زاهدان را غیر واقعی دانست. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین ایران، در یک رشته توییت نوشت گفت‌وگو به جای موعظه، تنها راه برون رفت از وضع فعلی است. غلامرضا جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل اعلام کرد تا زمانی که اینستاگرام و واتس‌اپ تعهد ندهند که قوانین جمهوری اسلامی را رعایت کنند، مصوبه شورای عالی امنیت ملی قابل اجرا خواهد بود.

 

۲7 نفر از شناخته‌ترین زنان جهان در بیانیه‌ای حمایت خود را از معترضان ایرانی اعلام و خواهان اخراج جمهوری اسلامی ایران از کمیسیون مقام زن سازمان ملل متحد شدند. نانایا ماهوتا، وزیر امور خارجه نیوزیلند، اعلام کرد این کشور ادامه گفتگوهای دوجانبه حقوق بشری با ایران را تعلیق کرده‌است. همچنین کانادا در پاسخ به سرکوب گسترده معترضان، نیروی انتظامی و جامعه المصطفی را به فهرست تحریم‌های خود اضافه کرد.

 

کومار نوجوان ۱۶ ساله اهل پیرانشهر که در اثر اصابت گلوله نیروهای امنیتی جان باخته بود، در روستایی در همین شهرستان به خاک سپرده شد. داریوش فرهود، پدر علم ژنتیک ایران، که ۸ آبان در حال خروج از خانه توسط نیروهای امنیتی ربوده شده بود آزاد شد. مرضیه امیری، روزنامه‌نگار بار دیگر از سوی نیروهای امنیتی بازداشت شد. مادر محمد قبادلو، یکی از کسانی که در جریان اعتراضات هفته‌های اخیر در ایران بازداشت شد، در یک فایل ویدیویی گفت دادگاه برای پسرش حکم اعدام صادر کرده‌است.

 

۱۰ آبان

 

دانشگاه‌های تهران، بهشتی، شریف، الزهرا، امیرکبیر، خوارزمی، علامه، شهید مدنی آذربایجان، آزاد تهران شمال، آزاد واحد شرق، آمل، کرمانشاه، صنعتی اصفهان، یزد، و خبرنگاران مشهد در این روز صحنه اعتراضات بودند. در شهریار، دیواندره، تهران، قزوین، سقز، مریوان، منطقه ۲۲ چیتگر (تهران)، و سنندج دانش آموزان به خیابان‌ها آمدند و اجتماعات ضد حکومتی تشکیل دادند. در تهران تظاهرات‌های شبانه پراکنده در چهار راه باهنر، خیابان حافظ، خیابان انقلاب، و تهرانپارس رخ داد. نیروهای هنگ مرزی در دهلران تیراندازی کردند.

 

۱۱ آبان

 

مردم سنندج، دهلران، و مهاباد در طول روز و شب به خیابان‌ها ریختند و علیه رژیم شعار داده و بیان داشتند:

 

تا یک کرد باقی است، کردستان باقی خواهد ماند…

 

جاده ترانزیتی بوکان به میاندوآب توسط مردم مسدود شد. دانش‌آموزان در کرج، مریوان، بوکان، کرمانشاه، شیراز، و اصفهان به خیابان‌ها آمدند و علیه جمهوری اسلامی شعار دادند. در اصفهان جمعیت بزرگی شب‌هنگام به خیابان‌ها ریختند و شعار دادند. اعتراضات در تهران در خیابان‌های حافظ، پیامبر، امیرآباد، سلسبیل، فلکه سوم تهرانپارس، شهرک اکباتان، و یکی از ایستگاه‌های مترو ادامه یافت. در چیتگر به سوی سرکوبگران کوکتل مولوتف پرتاب شد. گروهی از فعالان لر در اطلاعیه‌ای اعلام کردند که:

 

در برابر ظلم این ضحاک پیر سکوت نمی‌کنند…

 

در نوشهر و در مراسم چهلم حنانه کیا به سمت مردم تیراندازی شد و چند نفر زخمی شدند. تبریز صحنه اعتراضات بود و شعار داده می‌شد:

 

«نه شاه‌چیام نه شیخ‌چی، میللتچیم میللتچی» (نه طرفدار شاهم، نه طرفدار شیخم، طرفدار ملتم)

 

دانشجویان دانشگاه‌های پیام نور مریوان، دندانپزشکی علوم پزشکی شیراز، علم و فرهنگ، علوم پزشکی تهران، توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی تهران، و هنر اصفهان به اعتصاب و اعتراض ادامه دادند. کارگران در پتروشیمی پردیس عسلویه (بخش تعمیرات) و کارگران شهرداری اهواز دست از کارکشیده و اعتصاب کردند. بازاریان مریوان، بوکان، سنندج، و سقز اعتصاب کردند.

 

محمد قبادلو در این روز در دادگاه نمایشی رژیم به ریاست قاضی صلواتی بدنام ایستادگی بر مواضع انقلابی‌اش را اعلام کرده و بیان داشت:

 

 اصلا پشیمان نیستم و اگر باز برگردم باز هم مأموران را با خودرو زیر خواهم گرفت.

 

۱۲ آبان

 

این روز همچون روزهای ۱۶ مهر و ۴ آبان از نقاط اوج اعتراضات بود. تجمع گسترده مردم در بهشت سکینه جهت برگزاری مراسم چهلم حدیث نجفی از کشته‌شدگان اعتراضات در کرج، تبدیل به تظاهرات ضد حکومتی شد که در نتیجۀ آن معترضان به ماشین نیروی انتظامی حمله و آن را به آتش کشیدند و یک بسیجی هم کشته شد. مردم کرج در ساعاتی از روز پس از بستن راه‌ها و اتوبان تهران-کرج علیه رژیم شعار دادند:

 

هر یک نفر کشته شه، هزار نفر پشتشه!

 

هیز تویی هرزه تویی، زن آزاده منم!

 

مراسم چهلم مهسا موگویی به اعتراض بزرگ در این شهر منجر شده و مردم در فولاد شهر اصفهان تظاهرات کرده‌اند. مردم در فولاد شهر به خیابان‌ها آمدند و شعارهای اعتراضی سر دادند. دریای خونی که بین مردم معترض و حکومت ایجاد شده بود با پای کوبیدن جوانان فولاد شهر بر زمین فریاد شعار «خون، خون، خون» خود را نشان داد. مردم اراک در هفتمین روز درگذشت مهرشاد شهیدی از کشته‌شدگان اعتراضات، برای گرامیداشت یاد او، به خیابان‌ها آمده‌اند. همچنین امام جماعت حکومتی یکی از مساجد زاهدان در پی حمله مسلحانه کشته شد.

 

مراسم چهلم جواد حیدری در قزوین در روستای رحمت‌آباد دشتایی قزوین برگزار شد و افراد حاضر شعار سر دادند. معترضان در اتوبان کرج- قزوین راهبندان کردند. مراسم چهلم غزاله چلابی در آمل شاهد اعتراض‌های گسترده‌ای بود. معترضان در این مراسم و راهپیمایی‌های پس از آن شعار بر ضد ….. سر دادند. در انزلی مردم حضور گسترده‌ای در مراسم چهلم امیر نوروزی داشتند و شرکت‌کنندگان شعار می‌دادند «این گل پرپر شده، هدیه به میهن شده». مراسم چهلم بهنام لایق‌پور در رشت برگزار شد و شرکت‌کنندگان شعار سر دادند. مردم یارسان مراسم هفتم افشین آشام را به خونخواهی از حکومت تبدیل کردند. مراسم چهلم سعید محمدی و امیرعلی فولادی و ایمان محمدی در اسلام‌آباد غرب برگزار شد.

 

شب‌هنگام ده‌ها شهر از جمله فولادشهر، فسا، رشت، خردمدشت، تهران، آمل، قزوین، کرج، تبریز، و ارومیه دست‌خوش اعتراضات گسترده و رویارویی با نیروهای سرکوب رژیم بود. مردم در اسلام‌آباد به خیابان‌ها آمدند و سعی در ایجاد راهبندان کردند و شعارهای ضد حکومتی سر دادند. در تهران معترضان در سعادت آباد، نازی‌آباد، اندیشه، تهرانپارس، آریاشهر، هفت حوض، اکباتان، بلوار فردوس، ایستگاه مترو تئاتر شهر، ولی عصر، خیابان انقلاب، ستارخان، و پونک به خیابان آمدند و شعارهای اعتراضی سر دادند. شلیک به‌خودی باعث درگیری میان گروهی از نیروهای پلیس و لباس شخصی‌های رژیم در سعادت‌آباد تهران شد. دانشجویان دانشگاه‌های آزاد مریوان، آزاد نیشابور، هنر اصفهان، آزاد کرج، شهر قدس، هنر و معماری پارس، سقز تجمع کردند. اصناف و بازاریان شهرهای کرمانشاه و مریوان اعتصاب کرده و محل کسب و کار خود را تعطیل کردند.

 

دولت آلمان نیز روز پنجشنبه از شهروندانش خواست خاک ایران را ترک کنند چرا که خطر دستگیری خودسرانه و حبس‌های طولانی مدت از سوی جمهوری اسلامی وجود دارد.

 

۱۳ آبان

 

طی روزهای قبل رژیم اعلام کرده بود در تهران و تمامی استان‌های کشور از جمله در بیش از ۹۰۰ شهر و بخش کشور مراسم تظاهرات و راهپیمایی برای ۱۳ آبان برگزار خواهد شد. اما شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان در بیانیه‌ای مراسم حکومتی ۱۳ آبان و روز دانش‌آموز را سرپوش نهادن بر تجاوزهای گسترده نسبت به ساحت مدرسه خواند.

 

در هفتمین هفته از خیزش انقلابی ایرانیان علیه جمهوری اسلامی، معترضان در زاهدان، سراوان، خاش و … با سر دادن شعارهایی علیه کلیت جمهوری اسلامی به خیابان‌ها آمدند.

 

کانال تلگرامی «رصد بلوچستان» با انتشار تصاویری از کشته‌شدن شماری از نمازگزاران معترض در شهر خاش بر اثر تیراندازی نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی خبر داد.

 

شهروندان بلوچ پس از نمازجمعه امروز در خیابان‌های شهر خاش تجمع کرده و شعار «مرگ بر ….» و «مرگ بر سپاهی» سر دادند.

 

مولوی عبدالحمید، امام جماعت اهل سنت در زاهدان طی نماز جمعه امروز گفت:

 

«ملتی را که ۵۰ روز است در خیابان‌ها اعتراض می‌کند، نمی‌توانید با کشتن و زندان و زدن، عقب برانید.»

 

او همچنین اضافه کرد:

 

خواستار برگزاری رفراندوم شد و از اعدام و اعتراف اجباری انتقاد کرد. مردم تهران نیز در محله جوادیه با آمدن به خیابان ها اعتراضات خود را با شعار های ضد حکومتی نشان دادند.

 

در اصفهان نیز مردم در حین مراسم عزاداری اعتراض آمیز و شعار دادن برای شیرین علیزاده با برخورد شدید نیروهای امنیتی رو به رو شدند و موجب آسیب دیدن افراد به علت تیراندازی شد.

 

تکمله: قیام همچنان ادامه دارد…………………………………………….

...............................................

منابع (خبرگزاری‌ها، سایت‌ها، صفحات مجازی، کانال‌های خبری)

 

ایران اینترنشنال

ایرنا

ایسنا

بی.بی.سی فارسی

تسنیم

رسانک

رصد بلوچستان

حال‌وش

خاک‌زدگان (موج اهواز)

کوردپا

کولبرنیوز

سرخط

کانال شوراهای صنفی دانشجویان کشور

کانال شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت

کانال شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران

صدای ماهی سیاه

بیدارزنی

فارس

موسسۀ مطالعات جنگ ایالات متحده

میزان

ویکی‌پدیا

هه‌نگاو

........................

 

https://www.tajrishcircle.org/h01/

مطلب فوق را میتوانید مستقیم به یکی از شبکه های جتماعی زیر که عضوآنها هستید ارسال کنید:  

تمامی حقوق برای سازمان کارگران انقلابی ايران (راه کارگر) محفوظ است. 2024 ©