جایگاه ویژه جنبش دانشجویی در کمک به سازماندهی نافرمانی مدنی علیه شوک تراپی

رضا سپیدرودی

موعد اجرای برچیدن یارانه ها با بازگشایی دانشگاهها مصادف شده است. دانشجویان سال گذشته پیشتاز جنبش ضد دیکتاتوری و دانشگاهها سنگر اصلی مبارزه برای آزادی و حقوق اجتماعی شهروندی بوده اند. همزمان شدن آغاز سال تحصیلی جدید با اجرای شوک تراپی فرصتی بی همتا برای جنبش دانشجویی تلقی می شود. جوانان و دانشجویان می توانند ضمن حمایت و پشتیبانی از نارضایتی توده ای علیه حمله و تجاوز دولت به سفره های زحمتکشان و تهیدستان از طریق کمک به سازمان یابی نافرمانی مدنی، جنبش دانشجویی را نیز استحکام و قوام بیشتر بخشند و پیوند دانشگاه با شهروندان را تحکیم و تقویت کنند. اولین و مهم ترین حوزه حمایت جنبش دانشجویی از مبارزات مردم آگاه گری در میان لایه های زحمتکش جامعه نسبت به اهداف وبرنامه های واقعی دولت ریاکار و عوافریب احمدی نژاد و دستگاه ولایی است. دولت به قصد گمراه کردن مردم حاضر نیست در حالی که حتی یک هفته هم به زمان اجرای این طرح باقی نمانده به روشنی بگوید که میزان یارانه نقدی که قرار است به پائین ترین دهک های درآمدی پس از برچیدن یارانه ها بدهد به چه میزان است؟ تنها روشنفکران که با عدد و رقم، محاسبه دقیق علمی  تخمین و آمار، و بررسی و ارزیابی سروکار دارند می توانند توده فقیر و زحمتکش را متقاعد کنند که به چندرغاز وعده نسیه دولت دل خوش نکنند. تنها آنان هستند که می توانند به زبان عامه فهم و ساده برای تهیدستان شهری و حاشیه شهری توضیح دهند که بیرون کشیدن چهل هزار میلیارد تومان از سفره های مردم در سال اول برچیدن یارانه ها که شش ماه آن هم سپری شده چه عوارض و پیامدهایی برای آنان خواهد داشت. دولت از حرکت با چراغ خاموش تا دقیقه 90 دو هدف اساسی دارد:

اولا: هدف به کارگیری اصل غافلگیری در برابر شهروندان است. دولت امنیتی /نظامی دولتی در حال جنگ  با مردم است که به طرز روزافزونی نظامی تر و وحشی تر و منسجم تر می شود و به سمت حداکثر تمرکز ممکن به قصد درهم شکستن فوری مقاومت توده ای می رود. هیچ دولتی که خود را ذره ای نسبت به مردم و سرنوشت آنها مسوول بداند در برابر مردم اصل جنگی غافلگیری را به کار نمی گیرد. کاربرد این اصل مربوط به جنگ  است و دولت احمدی نژاد با بهره برداری از آن در حقیقت جنگی پنهانی و همه جانبه را با مردم سازمان داده است. با روشنگری و آگاه گری در میان مردم باید هدف های رژیم را از این جنگ شرح داد و با عوارض غافلگیری مردم مقابله کرد. دوم: هدف دولت از حرکت با چراغ خاموش این است که بخشی از جامعه و بویژه بخش زحمتکش، حاشیه نشین و تهیدست را که، قدرت انفجاری آن می تواند دودمانش را برباد دهد، به هر قیمتی ولو دادن امتیاز مالی برای یک یا دو ماه خنثی نگاه دارد، و همزمان لایه های متوسط و دهک های بالای درآمدی را  به شدت مورد تهاجم قرار دهد و قبل از این که یک جنبش سراسری شکل بگیرد آنها را برانگیزاند و سپس با بسیج نیرو نارضایتی این بخش ها را بکلی درهم بشکند. پس از آن، روشن است که با دست بازتر می تواند لایه های تهیدست را سلاخی کند و به تدریج تسمه را در مورد آنها هم سفت تر و سفت تر نماید. به این ترفند ایجاد شکاف در درون جامعه و منفعل نگاه داشتن بخشی در عین سرکوب بخشی دیگر، از طریق بازگشت رژیم به طرح تفاوت پرداخت نقدی بر اساس دهک های درآمدی می توان پی برد. این ترفند را تنها با مبارزه و مقاومت مدنی مسالمت آمیز و کم شتاب که به شکل تدریجی گسترش و عمومیت یابد می توان درهم شکست. نباید اجازه تفرقه انداختن در میان شهروندان و فراهم کردن شرایط سرکوب نوبتی بخش های مختلف مردم را به سرکوبگران داد. جنبش دانشجویی که در برافروخته تر شدن شعله های مقاومت و نافرمانی مدنی مستقیما ذینفع است از طریق فعالین این جنبش می تواند با آگاه گری در میان لایه های فقیر و تهیدست طرح و نقشه رژیم را خنثی کند؛ اجازه یارگیری جدید از میان این لایه ها، ولو موقتی هم باشد، به دارودسته امنیتی حاکم ندهد و نقش ویژه در پیوند جنبش مطالباتی مزدو حقوق بگیران کشور و جنبش سراسری ضد دیکتاتوری ایفا کند.

دومین حوزه تمرکز جنبش دانشجویی کمک به سازمان یابی نارضایتی نقدا موجود است که با ارائه قبض های شوکه کننده آب و برق به شهروندان تهرانی یا مواردی چون افزایش شدید قیمت بلیط اتوبوس شاهدیم. واقعیت این است که لایه های فقیر و تهیدست جامعه به هیچ وجه توانایی پرداخت قبض های سنگین صد و دویست هزار تومانی را ندارند. حقوق و دستمزدهای آنان در سطحی است که به هیج صورتی نخواهند توانست از عهده پرداخت قبض ها برآیند. مسوولان رژیم که خودشان بهتر از همه بر این ناتوانی واقفند می گویند مانعی ندارد قسطی بدهید!. در حالی که این ناتوانی که با توجه به فقر شدید مردم بسیار عمومیت دارد می تواند پایه سازماندهی نافرمانی مدنی بویژه در سطح محلات زحمتکش نشین شود. اگر حرکت خودبه خودی و اجبارأ فردی خانواده های فقیر در عدم پرداخت قبض های کمرشکن در اثر نداری به هم پیوند خورده و حتی در سطح یک محله سازمان یابد، این حرکت می تواند بسیار فراگیر شود و مقاومتی سازمان دهد که هیچ رژیم سرکوبگری توانایی درهم شکستن آن را نداشته باشد. دولت احمدی نژاد با همه سرکوبگری هایش مسلما نخواهد توانست میلیونها شهروند را به خاطر تمرد عامدانه در پرداخت برق و گاز و آب راهی زندان کند و نمی تواند نارضایتی سراسری را به زور سرنیزه درهم بکوبد. عدم پرداخت قبض های جدید آب و برق و گاز محور اصلی کمک فوری، نقد و بلافصل جنبش دانشجویی به شکل گیری جنبش نافرمانی مدنی در میان لایه ها و اقشار تهیدست و در محلات فقیرنشین  شهری و حاشیه شهری است. از این طریق نه تنها اصل غافلگیری رژیم بی اثر می شود که ابتکار عمل به تدریج به دست مردم و فعالین پیشرو می افتد و برای سرکوبگران و مهاجمان به سفره های مردم چاره ای جز هزیمت و شکست نمی ماند.