شبح طولانی شدۀ  ماریکانا

نویسنده: سیفو هلوگوانی

ترجمه:حمید قربانی

مقدمه مترجم:

 درعکس زیر یکی از قاتلان، جنازها را با انگشت نشان می دهد. این برای من  یاد آور  صحنه  تلخ دیگری که در آن تصویراعدام شدگان فرودگاه سنندج- شهریور 1358 را نشان می داد که بوسیله جانیان اسلامی سرمایه اعدام شده بودند. و بویژه صحنه دردناکی را که در تیرماه سال1355 از طرف ماموردژخیم ساواک که نشان می داد او با هفت تیرش مغز حمید اشرف را  نشانه رفته است. واقعیت اینکه این تصاویر در هر زمانی که اتفاق می افتد همگی تجسم یک مسئله را در ذهن بیننده تداعی خواهد کرد. ظلم و ددمنشی سرمایه در مقابل انسانهایی که بر علیه آن مبارزه می کنند.

کمیسیون تحقیق ماریکانا در اواخر یونی به کارش پایان میدهد، آن زمان گزارش پایانی خود را به وزارت دادگستری و رئیس جمهور تقدیم می کند. این زمان، خیلی طولاتی تر از زمان اعلام شده اولیه سه ماه بعد از اوت2012 می باشد. ودلیل طولانی شدن آنرا ،به دست داشتن و افشائ مدارک کمتر و امتحان نمودن صحت این مدارک اعلام کرده اند. و در این میان زندگی برای خیلی ها  به صورت عادی جریان دارد، اما نه برای کسانی که منتظر عدالت هستند، زیراهنوز هم همان سختی ها و خشونت های روزانه، ادامه دارند و برزندگی شان سنگینی می کند.

نوشته شده بوسیله  سیفو هلوگوانی(Sipho HLONGWANE)

سیریل رامافوسا  در یک مصاحبه با خانم (کریستین امانپور) گزارشگر CNN از خود چهره ای از خود راضی،با قیافه ای مطمئن و محکم و حق به جانب  بروز می دهد. او به مردی که به سادگی می تواند احساسات خود را کنترل نماید شناخته شده است. او خود را مناسب این مصاحبه  برای دادن حقایق در باره  بدترین تیر اندازی16 اوت 2012 که در ماریکانا  بعد از پایان یا فتن آپارتائید  رُخداد، نمی داند و به طور یقین هم  نیست. نظربه اینکه کمیسیون در ادامه تحقیقات خود در باره فاجعه ماریکانا یک نامه الترونیکی از او را  از طریق دالی امپوفو (Dali Mpofo) (وکیل کارگران  اعتصابی و قتل عام شده در کمیسیون) به دست آورد که بوسیله مافوسابه همکارانش و مدیر اجرائی در شرکت لونمین داده شده بود. محتویات این نامه نشان می دهد که قتل عام کارگران معدن برنامه ریزی شده و عمدی بوده است.واین پست الکترونیکی در 15 آگوست ساعت دو و پنجاه هشت دقیقه، درست 24 ساعت قبل از اینکه انسانها  در این کوه ریزریز شدند، ارسال شده بود. وآقای امپوفو به کمیسیون گفت: ما یک پست الکترونیکی داریم که بین رهبری لونمین و پلیس رد و بدل شده است که نویسنده  آن جتنلومنی که آقای سیریل رامافوسا نامیده می شود، است.

 در این نامه رامافوسا خیلی با جزئیات در باره آنچه که رِخداده بود بعنوان اعمال جنایتکارنه می نویسد و اظهار می دارد که باید با آنهابر اساس همین نام یعنی (جنایتکاران) برخورد گردد.و با چنین مضمونی خواهان اقداماتی می شود که باید در این مورد اتخاذ شوند. او خیلی صریح و روشن می خواهد که خیلی ضرب العجل و بدون فوت وقت به این اعمال جنایتکارنه  و اوضاع نا بسامان پایان داده شود. نامه خطاب به آلبرت عزیز در لونمین فرستاده شده است. در این نامه رامافوسا خواستار اقدامات سریع و بدون گذشت "بر علیه مجرمین جنایتکار است"، مجرمین همان کارگران اعتصابی   برای افزایش دستمزدهستند!!

این شکایت هیچگاه آن طوری که شایسته اش بود، در ملاءعام مطرح نشد و آقای رامافوسا مورد سئوال قرار نگرفت و (به پای میز محاکمه کشیده نشد، چرا که او یکی از سهامداران اصلی شرکت لونمین و مسئول قبلی اتحادیه ملی معدن و اکنون معاون حزب کنفرانس ملی آقریقا است- مترجم) همان صدائی را  که در زمان فرستاده شدنش باعث شده بود دیگر در جامعه ایجاد نکرد. او با این شکایت با سکوت مرموزانه ای برخورد نمود و تنها در بین  اعضای ناحیه 53 کنگره ملی آفریقا  و فعالیت های آنها  پخش شد و از صدا افتاد و با برنامه ریزی در جهت خفه کردن این بی آبرویی کنگره ای ها بررسی آن را بر عهده گرفتند.

آقای رامافوسا به سئوال خانم امانپور در باره پست الکترونیکی چنین جواب می دهد : «پرنسیپال باید بگویم که قبل از اینکه، در روز 16 آگوست، تعداد 34 نفر بوسیله سلاح پلیس کشته شوند، 10 نفر کشته شده بودند که شیوه مردن تعدادی از آنها خیلی بی رحمانه بود. شیوه کشتن آنها آن طور که من هنوز باور دارم  خیلی جنایتکارانه بود . من از مقامات خواهش کردم که اقداماتی مبذول دارند که از کشتار بیشتر جلوگیری شود.»، ( این جلو گیری؟! اما، بمرگ 34 نفر و زخمی شدن 76 نفر و 276 نفر روانه شکنجه گاه، تمام شد-مترجم)

این اظهارات نشان از دردسر هایی میکند.که او را ملزم به پاسخگویی می کند این اجبار به پاسخگویی ها  تا مدتها ی طولانی، مطمئنا او را راحت نمی گذارد.

 این مصاحبه بیشتر از هر چیز روی افق جدیدی متمرکز شده که  به روی رامافوسا گشوده شده است  و آن انتخاب او بعنوان معاون کنگره آفریقای جنوبی در کنفرانس اخیر مانگوآنگ است. رسیدن رامافوسا به چنین مقامی  خود نشان روشنی از این دارد که چطور تراژدی  ماریکانا مشمول زمان شده و در میان گرد و غبار در حال زدودن از اذهان و احساسات ملی آفریقای جنوبی است. زمان می گذرد و حادثه بیرنگ می گردد گرچه هیچگاه این خاطره از اذهان زدوده نخواهد شد و یا هرگز باعث نخواهد شد که هیچگاه به آن رسیدگی نگردد.اما این کمیسیون در آینده به یک مرکز گفتن داستانها تبدیل می گردد. معادن، مسکن، جامعه همه به پشت پرده ها می لغزند. دیگر کسی از خود سئوال نمی کند که چرا 34 نفر به چنین شیوه جنایتکارانه ای قتل عام شدند و 276 نفر زخمی که فقط این فاجعه می توانست در زمان قدرت سفیدان پوستان(آپارتائید) به وقوع بپیوندد؟

در کنفرانس حزب کنگره ملی آقریقا در مانگوآنگ ، ماریکانا درست مانند یک تصویر بر روی رادار سالن شرکت کنندگان ظاهر شد و خیلی سریع ناپدید گردید. و تنها خیلی کوتاه رئیس جمهور در سخنرانی اش به  آن اشاره ای کرد.

رامافوسا کارگران اعتصابی را باند خرابکار و جنایت کار دانسته و از مقامات تقاضای فرستادن نیرو و از شریکانش در شرکت لونمین اتخاذ اقدامات فوری برای پایان دادن به غائله شان کرده بود. در این مصاحبه می گوید: (( در سطح سیاسی تراژدی ماریکانا یک تهدید سازمان یافته را یادآور می شود که ما را در دو بُعد تهدید می کند و به ما اخطار می دهد، هم در محل های کار ونیز در جامعه به طور کلی ما از ریسک فاصله افتادن بین رهبران و اعضا هم در محیط های کار و هم در جامعه باید جلوگیری کنیم و هوشیار باشیم که چنین شکافهائی ایجاد نگردد و مردم عادی این  راحس نکنند.))

کمیسیون الآن منتظر می ماند که در ماه مه تمام بازپرسی ها را به اتمام رساند وبه  تهیه گزارش پرداخته و آنرا در ماه یونی به رئیس دولت و وزارت دادگستری تقدیم نماید، به این دلیل دولت اعلام کرده است که در ماه یونی آمادگی تحویل گرفتن گزارش را دارد. زمانی  این گزارش داده می شود که قاضی بازنشسته آقای ایان فارلم  رئیس کمیسیون تحقیق گفته بود که درماه ژانویه چنین گزارشی را تقدیم وزارت دادگستری می نماید.

 جاکوب اسکوسانا مسئول سیاسی وزارت دادگستری به روزنامه نگاران گفت: نمایندگان کمیسیون تقاضای طولانی شدن مدت زمان را داشته اند.آنها می گویند که  می توانند سئوالات را در طول سه ماه به اتمام برسانند. اما ما به آنها تا ماه مه فرصت داده ایم. هنگامی که آنها این وظایف را به انجام رساندند یک ماه فرصت دارند که گزارش را تکمیل نمایند.و این به معنی آن است که ما گزارش را در آخر یونی تحویل می گیریم.

این به ما نشان می دهد که وعده و وعید های گذشته از طرف کمیسیون یک آرزوهای ناامیدانه ای بیش نبودند.و به دنبال آن این مطلب  را می رساند که آقای رئیس جمهور از اینکه چه اقداماتی لازم است ، انجام گیرد، حداقل آگاهی را نیز نداشته است. 

در سالی که گذشت چه روی داد؟ آیا کاری به غیر از سئوال کردن از این و آن انجام گرفته است؟ مسئله ای برای جامعه در کل و برای خانوادههای به قتل رسیدگان روشن شده است؟  اما از اولین سئوال و جواب ها این روشن شد که چگونه پلیس در مسئله کمیسیون دخالت نموده است،و رشوه داده است، بدون اینکه با آن مقابله گردد و کسی سلامت کمیسیون را مراقب باشد. چرا کمیسیون این همه بی مبالاتی را مرتکب گردیده است؟ آیا فقط بی دانشی و ندانم کاری بوده است؟ یا شاید مسئله این است که گزارش دفاتر کمیسیون نباید عیان و واضح گردد و در معرض دید همه قرار گیرند؟

اما کمیسیون بدون منتقد نیز نبوده است. پتر آلکساندر( اسکندر) یک استاد دانشگاه و نویسنده کتاب(( ماریکانا:یک چشم انداز بر فراز کوه و یک رُخداد که باید جواب گیرد)) است و او می گوید: حادثه دردناک ماریکانا برای وکلا  بهشتی شده است بی دردو رنج، و به نظر نمی رسد که سخنگوی کمیسیون فهمی داشته باشد و کوششی کند که درد و رنج عمیق بازماندگان ماریکانا را درک کند.

این فقط خانواده ها و بازماندگان قتل عام شدگان روز 16 آگوست نیستند  که انتظار پایان این پروسه را دارند. چرا که چند پلیس نیز تا روز 16 آگوست سال گذشته کشته شدند و همچنین دو نفر مأمور امنیتی شرکت لونمینومسئول لوکال محلی اتحادیه ملی معدن و چند کارگر*1 در دور و بر و نیز صاحب  زمینی که شرکت لونمین برای ساختمان سازی اجاره کرده است، منتظر جواب و اما از نوع دیگر هستند. این تراژدی روزی به بحث در سراسر کشور تبدیل شد و دولت خیلی قول ها داد که تغییرات  اساسی را به وجود آورد.

اینکه زمان اعلام گزارش  کمیسیون آنهم  نه رو به جامعه بلکه رو به دولت و طبقه حاکمه، تا این اندازه طولانی شد، و دیگراینکه  آنرا به آخر ماه یونی وعده دادند. این ها همه حکایت ازیک چیز داردو آنهم این است که تمایل داشتن آنان به در بر گرفتن  تعداد کمتری از انسانهای دخالتگر.

تراژدی ماریکانا  اینطور به نظر می آمد که جامعه را بلرزاند و دولت و مقدساتش را تغییر دهد و شرایط اقتصادی- اجتماعی موجود را مورد بحث قراردهد وسبب برداشتن گامی جدی برای تغییرات اساسی گردد و به وضعیت نابسامان اقتصادی اجتماعی خانواده های کارگران معادن پایان دهد.  حالا دستیابی به همه اینها دور از انتظار شده است. حتی آن امیدی که می رفت با گرفتن جوابی مبتنی بر دلایل این واقعه دلخراش و مورد بررسی قراردادن آن از سر عدالت ، متاسفانه به اینجا منتهی می گردد که یک آرزوی نا امیدانه ای بیش نبوده است.

عکس: اول صفحه یک پلیس مسلح  را در حالی نشان می دهد که با انگشت اشاره جنازه های کارگران قتل عام شده ماریکانا را نشان می دهد. رویتر- 16 آگوست 2012- سیفیوی سیبکو  

2013: Den kvardröjande spöke Marikana

• Sipho Hlongwane

سیفو هلونگوانی نویسده و مقاله نویس روزنامه دیلی ماویریک (Daily Maverick ) است. مشاغل دیگر او تکنیسین، اتوموبیل رانی، وموزیک می باشد که برای آنها جایزه هایی را نیز دریافت کرده است. او قبلاراننده لیفتراک بوده و یک بار مچ پایش بوسیله تیغه  لیفتراک گزیده می شود.که تا مدتها این صدمه او را رنج می داده است. علاقه او به کلوپ فوتبال آرسنال همواره و بدون تغییر بوده است. او در این نوشتار خود را بعنوان یک گزارشگر سیاسی مطرح می کند.

*1- تا آنجائی من توانسته ام دنبال کنم،  در اعتصابات اخیر کارگران معادن در آفریقای جنوبی، تعداد 52  نفرکشته شده اند. از این تعداد 34 نفر در روز 16 آگوست به طرز خیلی فجیعی، همان طور که در عکس نشان می دهد به قتل رسیدند. 10 نفر دیگر عبارت بودند از 6 کارگر اعتصاب کننده، در روز هقتم اعتصاب ، دو پلیس و دونفر از نگهبانان در یکی از ضد حمله های کارگران که ماشین شان بوسیله کارگران خشمگین از توهین، تحقیر و جواب نگرفته از طرف مسئولین شرکت، آتش زده شدند، کشته گردیدند. مسئول محلی اتحادیه ملی معدن وابسته به کنفدراسیون کارگران آفریقای جنوبی کوسوتو  که این فدراسیون شاخه کارگری حزب دولتی کنگره ملی آفریقا  و حزب کمونیست آفریقای جنوبی که حزبی از نظر سیاسی چون حزب توده ی ایران می باشد  و از مدافعین نیروهای پلیس، از مخالفین اعتصابات کارگران معدن که اعتصابات آنها را  وحشی می خواندند، در دفتر کارش به قتل رسید.  گفته شد که این رهبر مخالفت آشکاری با اعتصاب نداشت. دو نفر دیگر از کارگران از آلونک های محل زندگی شان ربوده و به قتل رساندند. دو نفز دیگر از (رهبران اتحادیه و محلی حزب کنگره ملی آفریقا به قتل رسیده اند.