بیانیه‌ی کانون نویسندگان ایران به مناسبت ۸ مارس

در نکوداشت ۸ مارس؛ روز جهانی زن

از تظاهرات چندین هزار نفری زنان ایران در اسفند ۱۳۵۷ تا تظاهرات چندصد هزار نفری زنان آمریکا در ژانویه ۲۰۱۷، نزدیک به چهار دهه فاصله است. این فاصله و تفاوت زمانی و مکانی اما یک وجه مشترک دارد؛ با یک رشته به هم پیوند می‌خورد، و آن پویایی زنان برای دفاع از حقوق انسانی‌شان است. این جنبش البته با افت و خیزها و فراز ونشیب‌های بسیاردر این گوشه و آن سوی جهان همراه بوده است: گاه از افغانستان و ترکیه سر برآورده و گاه از سوئد؛ زمانی در آفریقا و زمانی در آمریکا. و در همه‌ جا نیروی مخالف این جنبش گسترده دولت‌ها بوده‌اند. از حمله به زنان کارگر در نیویورکِ ۱۸۵۷ و در ایرانِ ۱۳۵۷ و در آمریکای ۲۰۱۷ حکومت‌ها بوده‌اند که در برابر زنان صف بسته‌اند. این کشاکش ها تاریخ‌های مشخص و موارد معینی از ستیز میان جنبش زنان و دولت‌ها بوده است وگرنه این عرصه فراخنایی به وسعت تاریخ جهان مدرن و وگستردگی زمین دارد. کوشش زنان ایران برای دستیابی به حقوق برابر انسانی بیش از یک قرن است که جریان دارد و نزدیک به چهار دهه است که در برابر افزایش محدودیت‌ها وکاستن جایگاه زنان تا سر حد نیمه انسان، مقاومت و تحرکی روزافزون از خود نشان داده‌ اند؛ چرا که دشواری ها و مصایبی که با آنها درگیرند بیش از هر جای دیگر جهان است: از حجاب اجباری تا محرومیت از آواز خواندن و محدودیت در ورزش و تصمیم‌گیری برای زندگی و سفر و تبعیض جنسی در کار و دانشگاه و. . . فایق آمدن بر این همه تبعیض و محرومیت و محدودیت، مسئله‌ی هر روزه‌ی زنان در ایران بوده است. زنان به شیوه‌های گوناگون برای حقوق خود جنگیده اند و پیشروی‌هایی نیز داشته‌اند تا جایی که بارها ناله‌ی ناکام ماندن حاکمان از به زانو در آوردن زنان از گلوی این مقام و آن دست‌اندرکار حکومتی شنیده شده است.

با این همه ، بی گمان جنبش زنان با درخود ماندن نه تنها راه به جایی نمی برد بلکه از دامنه ی قدرتش کاسته می‌شود. مخالفت جدی با سانسور و دفاع از آزادی بیان بی‌هیچ حصر و استثنا، خواستی است که بر دیگر مطالبات بحق زنان آثار مثبت بسیار خواهد داشت. هم‌اکنون زنانی به جرم سخن گفتن و نوشتن و بیان اعتراض خود در زندان به سر می‌برند، حتی یکی از ایشان، گلرخ ایرایی، به "جرم" نوشتن رمان و عکس‌های منتشر نشده، در حال گذراندن کیفر شش ساله ی زندان است. در همین دو – سه هفته‌ی اخیر چند زن در شهرستان‌ها بازداشت شده‌اند و حتی یکی از آن ها پس از آزادی از بازداشتِ چند روزه، دست به خودکشی زده است. زنان نویسنده و هنرمند از بیان آنچه می‌اندیشند و انتشار آزادانه‌ی آثارشان محروم اند و سانسور مانعی جدی در برابر آفرینش‌های ادبی و هنری آن هاست. با این همه ، کوشش برای عقب راندن مانع ها و دستیابی به آزادی بیشتر همچنان ادامه دارد.

هشت مارس روز گرامی داشت کوشش و تکاپوی همه‌ی انسان‌هایی است که آزادی جامعه را در گرو آزادی زن می‌دانند ؛ روز توجه به مصایب و تنگنا ها و نیز کوشش‌های برابری خواهانه‌ی زنان در همه‌جای جهان است. کانون نویسندگان ایران این روز را به همه ی زنان و مردان برابری‌خواه ایران و جهان شادباش می‌گوید، به ویژه که این روز را فرصتی می شمارد تا تلاش زنان نویسنده را در مبارزه ی پیگیر و خستگی ناپذیر با سانسور ارج ‌نهد.

کانون نویسندگان ایران

دوشنبه ۱۶ اسفند ۱۳۹۵ برابر با ۶ مارس ۲۰۱۷