یادداشت کارگری

نگاهی به حرکت اعتراضی کارگران در مقابل مجلس اسلامی۲۵ آبان۱۳۹۵ 

علیه اطلاحیه قانون کار و طرح دیگر مطالبات کارگری

امیر جواهری لنگرودی

بعد از تجمع اعتراضی علیه اصلاحیه قانون کار در بیست و پنج آبان ۹۵ در برابر مجلس اسلامی ، علی رستمیان نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس ازخروج" لایحه اصلاح قانون کار" از دستور کار این کمیسیون در مجلس خبرداد و گفت :« این لایحه بعد از دریافت نظرات کارگره سه جانبه ملی دوباره بررسی خواهد شد ....» و افزود :« در این زمینه ضرب ‌الاجلی تعیین نشده اما پیش‌بینی می‌شود که ظرف یک ماه تا ۴۰ روز آینده نظرات همه طیف‌ها دریافت و به مجلس ارائه شود.» و در ادامه یادآور گردید : « در همین زمینه مقرر شد تا دولت نظرات این کمیته را جمع آوری کند وبعدازجمع‌بندی نظرات سه‌ جانبه و ارائه آن به مجلس، مجدداً لایحه اصلاح قانون کاردردستور کار قرارمی‌گیرد.» *

منظورنائب رئیس مجلس ازگروه سه جانبه ملی ، نماینده های خودخوانده کارگران، نماینده کارفرماها و دولت اسلامی ، بدون در نظر گرفتن نمایندگان انتخابی کارگران و تشکل های مستقل آنان است. و هما نطوری که در بیان نائب رئیس کمیسیون مجلس ذکر شده، زمان دریافت نظرات را هم یک ماه تا چهل روز اعلام داشتند.

در این رابطه ذکر چند نکته را لازم می شمارم :

اولین نکته اینکه، همین خارج شدن اصلاحیه از دستور کارمجلس با این که موقت بشمار می رود، خود به خود باید یک عقب نشینی آشکار شمرده شود. نباید تردید کنیم که حرکت موفق روز سه شنبه بیست و پنج آبان در این عقب نشینی نقش روشنی نداشته است. حرکت اعتراضی بیست و پنج آبان شاخص هایی داشت که توجه به یکایک آنان مهم به حساب می آید:

از یک جهت ، ما شاهد شکافی بین مسوولان و رهبران تشکل های شبه کارگری بودیم. چراکه در حالی که مسئولان "خا نه کارگر" به نحوی یک  جور بایکوت غیر رسمی را به خدمت گرفتند، درعوض فعالان "کانون عالی شوراهای اسلامی کار" و "  کانون بازنشستگان " که فراخوان  تجمع۲۵ آبان ۹۵را دادند و گفته می شد که خیلی سخت توانستند بقیه را برای برگزاری این تجمع قانع نمایند. می توان گفت، با این که فراخوان از طرف این جریانات بود، همه شواهد نشان می دهد که حرکت بیست و پنج آبان بعد از فراخوان مستقل " سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه " ** توانست فضای قابل قبولی برای اعتراض تشکل های مستقل کارگری و حامیان شان فراهم نماید. جلوی مجلس همه آمده بودند، نه فقط رسمی‌ها بلکه غیر رسمی‌ها هم آمده بودند، از همه تشکل های کارگری بودند؛ کارگران جنوب و پروژه‌ای؛ کارگران واحدهای تولیدی شهرری و اسلام شهر، چند تن شناخته شده اتحادیه آزاد ، کارگران حمل و نقل و اتوبوسرانی، دانشجویان فعال و بازنشستگان و کارگران بازنشسته که به دعوت کانون بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی تهران در این تجمع شرکت کرده بودند. چیزی که در این حرکت از هر چیزی مشهودتر بود، اتحاد و همبستگی کارگران از گروهها و طیف‌های مختلف بود. بدون این که استقلال عمل تشکل های مستقل کارگری زیر گرفته شود،عملا همسویی وسیعی شکل گرفت. گفتن نداره که برای دولت و حامیان اصلاحیه قانون کار، این گونه همسویی های وسیع کارگری یک کابوس بنظر می رسد از اینرو طبیعی است که به بهانه دریافت نظرات کارگروه سه جانبه ملی، بخواهند فضا را سرد کنند و زمینه اعتراضات بیشتررا فعلا از بین ببرند. بگمان من تنها ازهمین روست که نباید دامنه این اعتراضات در شرایط پیشِروی متوقف گردد.

دومین نکته اینکه، چنانچه اینگونه است که شرحش رفت ،  طرح پرسش های زیرمطرح می گردد  :

 اگر طراحان اصلاحیه قانون کار، کمترین ارزشی برای نظرات تشکل های زرد و دست نشانده خودشان درزمینه قانون کار قائل نشدند؛ چرا ازهمان اول  اصلاحیه خود را با لحاظ نمودن نظرات آنها تنظیم نکردند؟

چرا تنها بعد ازتجمع اعتراضی درتاریخ یاد شده درجلوی مجلس ، یک دفعه فیلشان یاد هندوستان کردکه باید زمان بخرند و کار کارشناسی به فاصله یک ماهه تا چهل روزه به سامان برند؟

مگر نمی دانستند که اصلاحیه طوری تهیه شده که همان نقش سنتی این جریانات حاشیه حکومت به عنوان محلل مناقشات کار و سرمایه را هم خیلی جاها براشان باقی نگذاشتند؟

یا اگر قرار باشد همه جا را به مانند مناطق آزاد درست نمایند - که اصلا هیچ قانونی در آن مناطق وجود نداشته باشد- خانه کارگر دیگربا چه رویی باید کارگران را تشویق به رعایت قانون در محیط های کار یا شکایت بردن کارگران به قانون نماید ؟

بیگمان پرسش های فوق را تنها حضورو پیشروی کارگران و فصل مشترکات وحدت عمل و طرح شعار های همه جانبه آنان در تحرک سازمانیافته سه شنبه ۲۵ آبان ۹۵ پاسخ می دهد.

واقعیت اینستکه دولت اصلاحیه قانون کار را با هدف از بین بردن سازو کارهای قانونی تنظیم رابطه کار و سرمایه به نفع چرخه سرمایه درکشورمطرح کرد. ازسویی دراین طرح با محاسبه شرایط معیشتی دشوار مزدبگیران وجود لشکر بزرگ بیکاران و خاصه پراکندگی و ضعف تشکل های مستقل کارگری  از سوی دیگر، اساسا روی مخالفت های گسترده کارگران به این شکل که در تجمع ۲۵ آبان شاهدش بودیم ، حساب نمی کردند. به همین دلیل مشاهده کردیم که با وجود اطلاع از نارضایتی های عمیق جامعه کارگری حاضر نشدند طرح را پس بگیرند. اما وقتی که حضور کارگران را در اعتراضات مقابل مجلس تجربه کردند، تاکتیک زمان خریدن و بدست آوردن فرصت برای از سر گرفتن تهاجم دیگرباره به حقوق کارگران را در پیش گرفتند. از این رو مهم اینستکه حواس مان باشد که طراحان اصلاحیه قانون کار و همفکران آنها درمجلس، دشمنان طبقاتی آگاه کارگران هستند؛ دشمنانی که نباید نادان فرض گردند که گویا قانون جنگ طبقاتی را نمی دانند و یا وضعیت موجود را در نمی یابند. از یک طرف برای آنها از بین بردن قانون کار ،هدف نهایی نیست بلکه تنها یک مرحله از ضربه زدن به سطح معیشت مزدبگیران کشور به سود سرمایه و سرمایه داران مهم جلوه می نماید. به همین دلیل می بینیم که به محض اینکه با مانع واقعی حضور گسترده کارگران برخوردند ، سعی می کنند با نرمش تاکتیکی  و زمان سوزی ، سر کارگران را کلاه بگذارند. از طرف دیگر برای کارگران هم اصلاحیه قانون کار و اصلا خود این قانون کار هدف نیست؛ وسیله است برای این که با تعرض مشترک دولت و کارفرمایان مقابله نمایند، از اینرو برای اینکه بتوانند به شکل سراسری ، متحد و متشکل و با قدرت بیشتری از منافع خودشان دفاع کنند، باید همه جانبه تر و پردوام ترعمل نمایند و تحت هیچ شرایطی به تاکتیک زمان خریدن دولت و مجلس تن ندهند و مدام برای از دستور کار خارج کردن اصلاحیه قانون کار تعرض نماید . به همین دلیل ما طی اعتراضات کارگران درتاریخ  بیست و پنج آبان در برابر مجلس شاهد بودیم ، شعارها به مراتب فراتر از متوقف کردن لایحه اصلاح قانون کار بود. این حرکت  اعتراضی فرصتی بود که کارگران، بخش های وسیع مطالبات بی پاسخ مانده شان را بر زبان برانند. یعنی از یک طرف  اعتراض کارگران هم به لایحه اصلاح قانون کار و هم به طرح ادغام منابع تامین اجتماعی در بیمه سلامت بود، از طرف دیگر این شعارها هم اعتراض بر لایحه گسترش مناطق آزاد را پوشش می داد وهم به مدافعه از امنیت شغلی کارگران توجه داشت. جدا از این ، چه در شعار های بیان شده در لینک های صوتی وچه در بنرهای فراهم آمده دیده شده که به مطالبات فوری کارگران همچون : افزایش دستمزدها - لغو قرارداد های موقت - محو شرکت های پیمانی - دفاع از تشکل های مستقل کارگری - وارد کردن مقاوله نامه های ۸۷ و ۹۸ سازمان جهانی کار به قانون کار - تصویب قانون مناطق آزاد تجاری ظلم به کارگران  و ... تازه ازاینها هم گسترده تر با طرح شعارهایی مثل: کارگر، معلم اتحاد - اتحاد؛ اعتراض، اعتصاب، تشکل مستقل حق مسلم ماست؛ کارگر اخراجی، شاغل باید گردد ، فقر و فساد و تبعیض و بی عدالتی را پایان دهید ، خودنمایی نمود.

علاوه بر همه اینها که گفتم یک واقعیت دیگه هم در برابر ماست که مجبوریم به آن توجه کنیم. آن واقعیت هم اینستکه تا امروزبا همه اعتراضاتی که شده همین اصلاحیه کذایی هم کامل کنار گذاشته نشده است. بنابراین همانگونه ای که دربالا گفتم ، باردیگر تاکید نمایم که برای کارگران معترض چاره ای نیست مگراین که با خواست پس گرفتن اصلاحیه قانون کارو تا باز پس گرفتن کامل اصلاحیه ، اعتراضات ادامه پیدا کند. البته روشن استکه ادامه اعتراضات به شیوه های مختلف و مخصوصا تلاش برای به میدان کشیدن هر چه بیشتر کارگران کار ساده ای نیست. نکته دیگری که در این ارزیابی مهم بنظر می رسد وباید به آن اشاره نمود و نباید از آن گذشت . مسئله فرقه گرایی و محدود نگری و انحصار طلبی گرایشات معینی در سطح جنبش کارگری است که به شکل های مختلف در حرکت بیست و پنج آبان هم شاهدش بودیم

واقعیت اینستکه ما در شرایطی هستیم که نیاز داریم حرکت های مستقل اعتراضی با بیشترین میزان نیرو برگزار گردد. برخوردهای مصادره جویانه فعالیت ها و اقدامات تشکل های مختلف کارگری از طریق بزرگ نمایی و وارونه نگاری گزارش فعالیت های خود و کمرنگ جلوه دادن فعالیت های دیگر گرایشات از میان برداشته شود، وفعالیت ها آن گونه که رخ داد ، در برابر افکار عمومی نمود پیدا کند. با بالون هوا کردن ، تصویر برداری و آن حد باندرول فراهم آوردن که نیرو برای برداشتن آنها از زمین را با خود نداشته باشیم. نیاییم برای خود هویت کارگری بتراشیم و درعوض با دادن تصویری بشدت اغراق آمیز از نقش و حضور خویش، برای خود نمای صد درصد کارگری بسازیم و دیگران را به هیچ انگاریم . این نوع نگاه و نگرش واقعا جز انزجار و انزوا  نتیجه ای نداشته و ندارد و خود آفت ضربه زننده ای به دوام و موجودیت مبارزه طبقاتی موجود است . به گمان من این برخوردهای فرقه گرایانه جز این که بر اعتراضات کارگری تاثیر منفی بگذارد هیچ بازتاب دیگری ندارد.

 در شرایطی که حاکمیت و سرمایه، بدترین حملات را به حق حیات و معیشت اردوی کارو به سود سرمایه سازمان می دهد . جنبش کارگری بیش ازهرزمان به اتحاد و همبستگی نیازدارد. مبارزه برای مطالبات کارگری، حق انحصاری هیچ گرایشی نیست و با هیچ میزان فیل هواکنی های رسانه ای هم نمی توان چنین انحصاری را در افکار عمومی القا کرد. این حقانیت را برای خود قائل نباشیم که ما تنها مبارز راه آزادی و حقوق کارگری هستیم و دیگران باید برای ادامه مبارزه ازما کسب تکلیف نمایند یا به ما بپیوندند تا ما رستگارشان نماییم .

اعتراضات کارگری باید بدورازهر نوع برخوردهای مصادره جویانه، صحنه وحدت مبارزاتی همه کارگران و حامیان اردوی کار برعلیه حاکمیت و سرمایه داران باشد .دهه هاست که این شعار رهنمون عمل کارگران جهان است :  طبقه کارگر متشکل همه چیز، طبقه کارگر متفرق هیچ چیز!.

شنبه ۶ آذر ۱۳۹۵ برابر با ۲۶ نوامبر ۲۰۱۶

amirjavaheri@yahoo.com

************

منابع : *(گزارشگر خبرگزاری دولتی کار ایران - ایلنا در تاریخ ۲۵ آبان۹۵)

**کارگران شرکت واحد ۲۵ آبان ده صبح برای جلو گیری از تغییرات ضد کارگری در قانون کار و ادغام بخش درمان بیمه تامین اجتماعی با بیمه سلامت مقابل مجلس اعتراض خود را فریاد می زنند

http://vahedsyndica.com/archive/2394

سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه ازکارگران و رانندگان شریف و زحمتکش شرکت واحد اتوبوسرانی تهران دعوت می کند ۲۵ آبان ساعت ۱۰ صبح با لباس فرم برای جلو گیری از تصویب لایحه باصطلاح(اصلاح قانون کار) که دولت به مجلس ارسال کرده است مقابل مجلس حضوریافته و هم صدا با سایر کارگران سراسر کشور اعتراضات مان را فریاد بزنیم.

دولت مصم است دارایی ها و اندوخته های کارگران در سازمان تامین اجتماعی که حاصل سال ها تلاش و خون دل این قشرزحمتکش جامعه بوده است را با ترفند به اسم تجمیع بخش درمان سازمان تامین اجتماعی و بیمه سلامت تصاحب کند. همچنین قصد دارد با حذف وتغییربسیاری از مواد حمایتی قانون کارشرایط را بیش از پیش برای کارگران سخت ترو سود و منافع سرمایه گذاران را از جیب کارگران تامین و تضمین نماید و متاسفانه تعدادی از نمایندگان مجلس نیزدرتضییع حقوق کارگران با دولت همراه شده اند.

همکاران، لازم و ضروی است از حداقل های ناچیزمان که  حاصل رنج ها وتلاش های کارگران در دهه های گذشته بوده است حفظ و حراست کنیم و دولت و نمایندگان مجلس باید بدانند؛ کارگران و مزدبگیران جامعه در برابرتهاجم و دست اندازی به حداقل داشته های خود سکوت نخواهند کرد.

سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه