درباره ی انتخابات ریاست جمهوری اسلامی سیزدهم در ایران

صادق افروز

تاج  زاده از جمله کاندیداهای به اصطلاح انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم بود که در کنار بسیاری از چهره های اصلاح طلب ٬ اصول گرا و اعتدال گرا از سوی شورای نگهبان که صلاحیت کاندیداها را بررسی می کند ٬ رد صلاحیت شد .چهره های مشخص اصولگرا مثل لاریجانی و مطهری و اعتدال گرای طرفدار روحانی مثل جهانگیری در کنار اصلاح طلبانی مثل تاج زاده رد صلاحیت شدند. لاریجانی عضوی از خانواده ی پرجمعیت لاریجانی است که طی سه دوره ریاست مجلس شورای اسلامی را بر عهده داشته است . علی لاریجانی از جمله نزدیکان خامنه ای به شمار می رفت و رد صلاحیت او به شایعات بسیاری دامن زد و از جمله این  که دلیل رد صلاحیت او حضور دخترش در آمریکاست که در حال تحصیل در رشته پزشکی است . منتقدان لاریجانی همواره بر این نکته انگشت گذاشته اند که حضور فرزندان سیاستمداران جمهوری اسلامی در امریکا و اروپا یک نقطه ضعف است و سازمان های جاسوسی غرب می توانند از طریق فرزندان این اشخاص به مسائل امنیتی درون نظام پی ببرند . برادر علی لاریجانی ٬ صادق لاریجانی رئیس سابق قوه قضاییه و رئیس کنونی مجمع تشخیص مصلحت نظام است . صادق لاریجانی پس از افشای فسادهای گسترده مالی در قوه قضاییه که به دستگیری نزدیک ترین معاونان او منجر شد محترمانه از پست ریاست قوه قضاییه کنار گذاشته شد . دادگاه فساد طبری از معاونان او سر تیتر بسیاری از روزنامه های جمهوری اسلامی در سال ۱۳۹۹ بود . به دنبال این افشاگری ها صادق لاریجانی به حال تبعید به مجلس تشخیص مصلحت نظام که تجمع یک مشت علاف است، فرستاده شد . خانواده لاریجانی تا مدت ها روابط بسیار نزدیکی با بیت خامنه ای داشتند ولی کنار گذاشتن علی لاریجانی توسط شورای نگهبان که بدون تردید با مشورت و صلاحدید خامنه ای صورت گرفته، ضربه کاری بر این خانواده بود . اعتراضات اعضای این خانواده و صحبت های  مبهم خامنه ای که برخی از کاندیداها مورد ظلم قرار گرفته اند تنها یک بازی سیاسی بود. چه همگان می دانند شورای نگهبان بدون اجازه ی خامنه ای آب هم نمی خورد .

ساختار نظام جمهوری اسلامی ٬ ساختار پیچیده ای است و درک این پیچیدگی زمان می طلبد . در ویدیویی که به تازگی در فضای مجازی منتشر شده حیدر مصلحی وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی در دوره اول ریاست جمهوری احمدی نژاد دلائل رد صلاحیت هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ را توضیح داده است . به گفته مصلحی با اعمال نظر او شورای نگهبان رای به رد صلاحیت هاشمی رفسنجانی داد . حیدر مصلحی در این نوار می گوید آمارها نشان می دادند که هاشمی رفسنجانی پیروز این انتخابات خواهد بود و بر اساس نظر او این پیروزی به نفع مصالح نظام نبوده و بهتر است هاشمی رفسنجانی رد صلاحیت شود . با اصرار او ٬ شورای نگهبان هاشمی رفسنجانی را که رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام بوده رد صلاحیت می کند . علی مطهری از دیگر رد صلاحیت شدگان بود که ید طولایی در اظهار نظر علیه آزادی زنان دارد و از قضا نسبت خویشاوندی با علی لاریجانی هم دارد و در سالهای ریاست علی لاریجانی در مجلس شورای اسلامی ٬ معاون او در این مجلس بوده است . به غیر از این ٬ علی مطهری فرزند مرتضی مطهری از روحانیون مورد علاقه ی خمینی است . شدت این علاقه به آن حد بود  که پس از ترور مرتضی مطهری توسط گروه فرقان در سال ۵۸ خمینی دستور داد روز کشته شدن این روحانی ضد کمونیست و ضد افکار علی شریعتی ٬ روز معلم نام گذاشته شود .  در سال های پیش از روی  کار آمدن ضد انقلاب جمهوری اسلامی ٬ مرتضی مطهری تمام کوشش خود را به کار می برد که از نفوذ اسلامی که علی شریعتی معرفی می کرد و آن را در مقابل اسلام نوع صفوی آخوندی قرار می داد جلوگیری کند. گروه فرقان که خود را حامل اندیشه های شریعتی می دانست و به اسلام نوع آخوندی خمینی اعلام جنگ داده بود پس از روی کار آمدن رژیم جمهوری اسلامی با استفاده از تاکتیک ترور به جنگ چهره های مشخص جمهوری اسلامی رفت و در ترور برخی از آنها مثل مطهری و مفتح و قره نی به موفقیت دست یافت . تاج زاده که امروز همگام با رفقایش اصلاح طلبان را در ایران نمایندگی می کند و آن زمان در سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی فعالیت می کرد پس از سرنگونی رژیم شاه سعی کردند دستگاه امنیتی از هم پاشیده شده ساواک را بازسازی کنند . آنها در این مسیر به موفقیت هایی هم دست یافتند و سرانجام گروه فرقان متلاشی شد . رهبر این گروه به نام گودرزی در دادگاهی که پخش علنی شد با خواندن آیه ای از قران  به روی آوردن قوم بنی اسرائیل به گوساله پرستی در غیاب موسی که برای آوردن ده فرمان به کوه طور رفته بود اشاره کرد و بطور ضمنی روی آوردن مردم به خمینی را با گوساله پرستی قوم بنی اسرائیل مقایسه کرد . و خمینی را در جای سامری و جمهوری اسلامی در جای گوساله ی طلایی قرار داد.

کسانی که امروز از آنان با عنوان اصلاح طلب یاد می شود در دهه سیاه ۱۳۶۰ بر کرسی مقامات امنیتی نشسته بودند . آنها در تعقیب و دستگیری فعالین سیاسی نقش بسیار موثری بازی کردند . پس از مرگ خمینی در سال ۱۳۶۸ آنها به تدریج از بیت خامنه ای که به عنوان جانشین خمینی بر مصدر ولایت فقیه نشسته بود ٬ فاصله گرفتند . در جریان انتخابات ۱۳۷۶ به نفع خاتمی وارد صحنه شدند و با پیروزی خاتمی در این انتخابات به پست و مقام رسیدند . اصلاح طلبان در دو دوره خاتمی نه تنها اکثر وزارت خانه ها را به خود اختصاص داده بودند بلکه اکثریت اعضای نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز از اصلاح طلبان بودند اصلاح طلبان در انتخابات ۱۳۸۸ در کمپ موسوی بودند ولی پس از آنکه این انتخابات با توطئه بیت خامنه ای - سپاه به نفع احمدی نژاد رقم خورد سر از زندان و تبعید درآوردند . چهره هایی چون تاج زاده کاندیدای رد صلاحیت شده امروز در کنار کسانی مثل بهزاد نبوی و جلایی پور و عباس عبدی  علیرغم سال ها خدمت به ضد انقلاب جمهوری اسلامی ٬ به زندان فرستاده شدند . علیرغم محدودیت هایی که سپاه و بیت خامنه ای بر اصلاح طلبان وارد می کنند آنها همواره به " دوران طلایی امام در دهه ۱۳۶۰" اشاره می کنند .آنها هیچگاه همکاری های خود را در این دهه برای استقرار حاکمیت جمهوری اسلامی مورد انتقاد قرار نداده اند . در نوار صوتی که تاج زاده پس از رد شدن صلاحیتش منتشر کرده به تعریف از ۴۲ سال زندگی توامان انقلاب و انتخابات پرداخته است . به زعم تاج زاده جمهوری اسلامی کار خارق العاده ای کرده است که توانسته برخلاف همه ی انقلاب های کلاسیک که بر انتخابات خط بطلان کشیدند ٬ در ۴۲ سال گذشته  انتخابات  را با انقلاب توام کند . تاج زاده معتقد است که با این نحوه ای که شورای نگهبان کاندیداها را رد صلاحیت کرده این دوران درخشان ۴۲ ساله به پایان رسیده و جمهوریت نظام به آخر خط خود رسیده است . به زعم تاج زاده دوران جدید جایگزینی خلافت یا سلطنت موروثی به جای جمهوریت فرا رسیده است .

دو دوره مناظره ای که بین کاندیداهای از غربال شورای نگهبان رد شده دال بر آن است که این پیش بینی که خامنه ای، رئیسی را برای جانشینی خود در نظر گرفته بی معناست . در این دو دوره مناظره رئیسی نشان داد تا چه حد از دانش سیاسی و معلومات عمومی بی بهره است . اشتباهات و پاسخ های کلی و بی ربط چهره واقعی قاضی القضات را که به آیت الله قتل عام معروف بوده است نشان داد .  فرد بی سوادی که به گفته یکی از رقبایش سواد کلاسیکش در حد ابتدایی است و لوکوموتیو را لوکوموتیر می نامد و از فن بیان آخوندهایی مثل بهشتی و رفسنجانی هم ذره ای نیاموخته است . بدیهی است انسانی که از  دوران جوانی به جای فراگیری علوم در دبیرستان و دانشگاه در شکنجه گاه ها و زندان ها  مشغول صدور حکم اعدام و شکنجه بوده وقتی برای آموختن وکسب تجربه اجتماعی معمولی نداشته است . او حتی نتوانسته مثل دیگر آخوندها پله های رشد در حوزه های دینی را طی کند . هیچگاه فرصت نیافته تجربه مستقیم اجتماعی کسب کند. مطرح شدن این آدم و آمدنش در تلویزیون و رسانه ها تنها به بیشتر منفور شدنش کمک می رساند . رئیسی در این به اصطلاح انتخابات سعی کرده چهره مسخ شده اش را زیر ماسک مقابله با فساد بپوشاند . ولی آنجا هم کم می آورد و برای همتی که لیست ۱۱ نفری را که ۹۰هزار میلیارد تومان گرفته اند و پس نداده اند پاسخی ندارد..

از دیگر چهره های رد صلاحیت شده احمدی نژاد است .احمدی نژاد که با تقلب انتخاباتی و پشتیبانی خامنه ای و سپاه از انتخابات ۱۳۸۸ برنده بیرون آورده شد ٬ پس از یک دوره چهار ساله که ذوب در ولایت بود و همپای خامنه ای حرکت می کرد در دوره دوم سر به نافرمانی گذاشت و از او فاصله گرفت . خامنه ای او را همچون استخوانی در گلو تا پایان دوره دومش تحمل کرد . پس از پایان دوره دوم افراد پیرامون او مثل بقایی ٬ مشایی ٬ جوانفکر به زندان افتادند .ویژگی احمدی نژاد این بوده که همواره از افراد نزدیکش حمایت کرده است .برخلاف خاتمی که چهره ای است بسیار زبون و به ممنوع بودن تصویرش در رسانه ها تن داده و حتی در فضای مجازی هم ظاهر نمی شود ٬ احمدی نژاد چهره ی بسیار فعالی  در فضای مجازی است . کلیپ های ویدیویی او یکی پس از دیگری منتشر می شود و خامنه ای را به دیکتاتور بودن متهم می کند .پس از رد صلاحیت شدن  ٬ احمدی نژاد اظهار داشته که در انتخابات شرکت نمی کند .

بدون توجه به درگیری بالایی ها ٬ مردم بیش از هر زمان دیگری عدم تمایلشان را در شرکت در این دوره انتخابات اعلام می دارند . آمار دقیقی از شرکت یا عدم شرکت وجود ندارد . ولی می شود با این نتیجه گیری موافق بود که به دلیل افزایش بیش از پیش تورم ٬ ۴۲ سال اختناق ٬ گرانی مسکن٬ نابرابری و بی حقوقی ٬ ناتوانی دولت در ایجاد کار و راه انداختن چرخه تولید ٬ بحران بی آبی و ناراضی بودن کشاورزان ٬کارگران ٬ معلمین ٬ پرستاران ٬ تاخیر در امر واکسیناسیون که همگی به تظاهرات گسترده در سال قبل منجر شده اکثریت مردم از انتخابات سیزدهم استقبال نکرده و آن را تحریم خواهند کرد . استفاده از حربه زور و حذف کاندیدا ها نه نشانه ی اقتدار ٬ آنگونه که خامنه ای از آن لاف می زند ٬ بلکه نشانه ی ضعف و زوال رژیم جمهوری اسلامی است .

دوشنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۰