بحران زیست محیطی و کنفراس کاپ ۲۶

کنفراس تغییرات اقلیمی سازمان ملل یا کاپ ۲۶ در روز اول نوامبر در اسکاتلند انگلستان شروع شد. حدود دویست کشور در این کنفراس که ادامه توافقنامه پاریس در سال ۲۰۱۵ است شرکت میکنند تا  دست یابی به مصوبات و توافق کنفراس پاریس را بررسی کنند. براساس توافق کنفراس اقلیمی پاریس کشورهای جهان باید در تشریک مساعی با یکدیگر تلاش کنند تا سال ۲۰۳۰ انتشار گازهای گلخانه ای را نسبت به سال ۲۰۱۰ به میزان ۴۵ درصد کاهش دهند به طوری که گرمایش زمین در اواسط قرن نسبت به دوره انقلاب صنعتی درسطح یک و نیم درجه  باقی بماند. اما پس از شش سال کنفراس  پاریس، بسیاری از دولت ها تعهدات شان را انجام نداده اند. و علاوه بر آن کارشناسان زیست محیطی توافق دارند که حتی اگر تمامی کشورهای جهان همه تعهدات خود را  به تمامی انجام دهند بازهم بحران زیست محیطی به نقطه غیرقابل بازگشت خواهید رسید.درهمین رابطه بود که گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد در سخنرانی افتتاحیه  با لحن بسیار تندی گفت اگر جهان بر همین منوال بر فاجعه بحران زیست محیطی بی توجهی کند ما داریم قبرهایمان را میکنیم. هشدار گوترش بسیار درست است اما باید آن را به این شکل تصحیح و تصریح کرد که این بازار آزاد و دست نامرعی آدام اسمیت است که جهان را در چند دهه آینده به نقطه بی بازگشت غیرقابل زیست بودن می راند. 

 تاثیرات مخرب و مرگ آور سرمایه داری نئولیبرال بر محیط زیست مهم ترین و جدی ترین تهدیدی است که بشریت قرن حاضر با آن مواجه است. در نظامی که مهم ترین هدف آن انباشت ثروت مالی است ، شکاف بنیادی و مخرب میان جوامعِ سرمایه داری مبتنی بر تولید کالائی و طبیعت به سرعت رشد می کند. سرمایه داری سبز یا سرمایه داری زیست محیطی که با یک سلسله اصلاحات تلاش می کند با به کارگیری مکانیسم های اقتصاد بازار نظیر اشتغال زائی ، فن آوری های جدید در استفاده از انرژی پاک و تشویق استفاده از خودروهای برقی و سودآور ساختن آن برای تولید کنندگان و ... با مارپیح مرگ زیست محیطی مقابله کند، دامنه محدود تاثیرات و عدم کارآمدی خود را نشان داده است و  نمی تواند چشم انداز واقعی برای رهائی از بحران زیست محیطی را دربرابر بشریت معاصر قرار دهد. فرصت باقی مانده  برای مقابله با بحران زیست محیطی یک انقلاب زیست محیطی از پائین برای مقابله با تخریب طبیعت در همه عرصه ها، تابع ساختن توسعه به حراست از طبیعت، بنای دنیائی مبتنی بر ارضاء نیازهای جمعی با کیفیت و بدور از شیدائی مخرب جامعه مصرفی و یا به بیان دیگرعملی ساختن "سوسیالیسم زیست محیطی" درقرن حاضر است.

اما تا رسیدن به این هدف بزرگ بشریت بر سر دو راهی قرار گرفته است. بر سر دو راهی سوسیالیسم یا بربریت ، مهم است به یاد داشته باشیم که سوسیالیسم تقدیر تاریخی از پیش تعیین شده بشریت نیست ،  بلکه با پیکارهای آگاهانه ، متحد و سازمان یافته طبقه کارگر و زحمتکشان هم سرنوشت با آن دست یافتنی است. همچنین باید به یاد داشته باشیم که با عمق یافتن بحران سرمایه داری ، هر چند شرایط مساعدی برای نیرومند شدن جنبش های معطوف به سوسیالیسم فراهم می آید ، اما جنبش های معطوف به بربریت نیز می توانند نیرو بگیرند. و مسأله مهم تر این است که جنبش های معطوف به بربریت می توانند بخش هایی از کارگران و زحمتکشان را نیز به طرف خود بکشانند و هر چه توده های زحمتکش ناآگاه تر باشند و جنبش سوسیالیستی محدود نگرتر و پراکنده تر ، دست آوردهای جنبش های ارتجاعی بیشتر خواهد بود و سوق یافتن جهان به سوی نابودی و بربرییت محتمل تر خواهد بود.

بحران زیست محیطی ایران چنان ابعاد ویرانگر بی سابقه ای پیدا کرده که اکنون آثار آن را تقریباً همه مردم ایران در زندگی روزمره شان لمس می کنند. آنچه ما در ایران می کشیم، بر مبنای همه شاخص ها  یکی از حادترین بحران های زیست محیطی جهان است که جمهوری اسلامی در دامن زدن به آن سهم تعیین کننده ای داشته و دارد. خیزش خوزستان برای آب که یکی از بزرگترین خیزش های توده ای در ارتباط با بحران زیست محیطی دهه های اخیر بوده است نشان داد که  مقابله با این بحران بدون مقابله با استفاده غیر مسؤولانه و تبه کارانه از آب در کشور ما و بدون تجدید سازماندهی سراسری کشاورزی ما، راه به جایی نخواهد برد.اما این کار مهم تر و حیاتی تر از آن است که به رژیم فاسد و تبه کاری مانند جمهوری اسلامی سپرده شود. در این میان زندگی و سرنوشت توده های وسیع کشاورزان و زحمتکشان روستاهای ما در میان است، همچنین سرنوشت کشاورزی با سرنوشت کالاهای دستمزدی، که در سطح زندگی طبقه کارگر نقش حیاتی دارد، و بنابراین از اهمیت طبقاتی ویژه ای برخوردار است. همه دولت های جمهوری اسلامی سهمی در تشدید این بحران داشته اند و اکنون نیز جمهوری اسلامی نه فقط هیئتی دون پایه  و با تاخیر به کاپ ۲۶  می فرستد بلکه روزنامه های جناح حاکم کنفراس اسکاتلند را توطئه کلوپ کشورهای ثروتمند برای بهره کشی بیشتر کشورهای ضعیف تر قلمداد میکنند.

 همه این ملاحظات ایجاب می کنند که جنبش کارگری و چپ ایران با پی گیری هر چه بیشتری در مبارزات زیست محیطی مردم ایران نقش کلیدی و پیشگام ایفاء کنند و با جنبش جهانی برای تحمیل  یک انقلاب زیست محیطی از پائین برای مقابله با تخریب طبیعت در همه عرصه ها همراه شوند.از همین رو ما جایگاه مان را در کاپ ۲۶ نه در سالن های چانه زنی های نمایندگان دولت های سرمایه داری بلکه در تظاهرات فعالان بی شمار زیست محیطی که محل کنفراس را در محاصره خود گرفته و صدای عدالت زیست محیطی برای بقای بشریت هستند، میدانیم.

«تلویزیون راه کارگر»