خوزستانِ در تب و تاب را تنها نگذاریم

مازیار واحدی

استان خوزستان در زیر عوارض ناشی از تخریب چند جانبه محیط زیست، که عمدتا ناشی از عملکرد کارگزاران حکومت است، در حال خفه شدن است. ریزگردها به پدیده ای ناگزیر و مهمانی همیشگی تبدیل شده اند. پس از چند سال که صدای مردم و فعالان زیست محیطی، از بس که فریاد زدند این نتیجه ناگزیر باندبازی های حکومتی را، در گلو خشکید، و پس از اعتراضات هفته اخیر مردم به وجود این ریزگردها، و قطع اب و برق و اینترنت دهها شهر دراین استان، قائم مقام وزیر نیرو اعلام کرد که پس از این بایستی ریزگردها را در این استان به رسمیت بشناسیم و در طرح و پروژه های حکومتی آنها را هم لحاظ کنیم. این پذیرش وقتی صورت گرفته است که ریزگردها دیگر تنها مهمان استان خوزستان نیستند. همین الان استان های بیشمار دیگری هم در کشورمان از این عارضه در رنجند، و تازه این سرکوه یخ است، با این شیوه مدیریت محیط زیست و بخصوص مدیریت بحران آب، بزودی کمیت این ریزگردها بسیار بیشتر از اینی که الان هست خواهد شد. و این را همه کسانی که دستی بر علوم زیست محیطی دارند سال هاست که می گویند.

چهار دهه حاکمیت حسین قلی خانی آثارش اکنون هویدا می شوند. کار مملکت داری منحصر به ایجاد ستادهای مقابله با بحران شده است. کار را بجائی رسانده اند که هر رخدادی در مملکت تبدیل به یک فاجعه می شود. باد می وزد ریزگردها نابود می کنند، باد نمی وزد وارونگی هوا خفه می کند. بارندگی نمی شود خشکسالی و بیابانزائی بیداد می کند، بارندگی می شود سیل ویران می کند. این حاصل سیاستی است که همه منابع را براساس سودی که برای حاکمان داشته، مورد استفاده قرار داده اند. جائی که جنگل بوده، جنگل را نابود کرده اند برای سودش، و جائی که پوشش گیاهی نداشته است، درختکاری کرده اند بازهم برای کسب سودش. در همه این کنش ها این باندهای حکومتی بوده اند که تصمیم می گرفته اند چه بشود و چه نشود. ارزیابی های زیست محیطی فقط الفاظی بوده اند برای درج در کتاب قانون و بس. و این چیز جدیدی نیست. درهمه این سالها، همه این مسئولین رنگارنگی که در نزدیک به چهاردهه بر مسند امور تکیه زده اند همین سیاست را پیش برده اند. چه آنهائی که به رهبر نزدیکتر بوده اند و چه آنانی که با کمی فاصله از رهبر، احکام حکومتی وی را به اجراء درآورده اند.

الان خوزستان اینجا ایستاده است. ریزگردها از سوئی، بحران آب از سوئی دیگر، آلودگی هوا از سوئی و قطع آب آشامیدنی و برق  از سوی دیگر مردم را محاصره کرده اند . مردم به ستوه آمده اند و این همه ذلت و خواری را در خیابان ها به اعتراض فریاد می زنند. آنچه که اکنون برخوزستان می رود آینه ای است تمام قد از آینده دیگر مناطق جغرافیائی کشورمان. شتری که در خوزستان پشت در مردم خوابیده، بدون هیچ تردیدی در آینده ای نزدیک به پشت در مردمان دیگر مناطق هم می آید. وقتی که  این « حرامزاده مردمان، سگ را گشاده‌اند و سنگ را بسته » نتیجه بهتر از این نخواهد بود.

خطوط برق در اثر افزایش مه از حالت عایق به هادی جریان برق تبدیل می شوند. تجهیزاتی که خیلی پیش از این ها بایستی جایگزین می شدند. حتی تجهیزات شستشوی آنها را هم ندارند، آنهم در حالی که سال هاست همه مردم حضور ریزگردها را به قیمت از دست دادن سلامتی کودکان و سالمندانشان فریاد زده اند. تازه همین دو سه روز پیش گفتند که می خواهند تعدادی ژنراتور دیزل آب بخرند. دریغ از گوش شنوائی که بشنود و چشمی که ببیند. هزینه ها بسیار بالاتر از این هاست. براساس نظرسنجی که شهرداری اهواز انجام داده، نود و هفت درصد مردم این شهر گفته اند که در صورتی که امکانات برایشان فراهم شود، ترجیح می دهند سرزمین آبا و اجدادی خود را رها کرده و به مناطق دیگر مهاجرت کنند. رئیس دانشــگاه علوم پزشکی جندی شــاپور اهواز در رابطه با عوارض تنفس هوائی که مردم استان می بلعند می گوید که اثرات ریزگردها منجر به افزایش میزان بستری در بیمارستان، بر اثر بیماریهای ریوی و قلبی شــده که البته در کنار بیماریهای جســمی منجر بــه افزایش بیماریهای روحی هم شده است.

آنچه که بر سر مردم خوزستان آمده و هم چنان هم ادامه دارد از دو زاویه برخورد، حاوی چند نکته بسیار مهم است. از آنجائی که همیشه گذشته چراغ راه آینده است، توجه به این نکات می تواند ما را در به عقب نشینی واداشتن رژیم فساد و قدرت طلبی یاری رساند.

اول بایستی نگاه کنیم که صاحبان قدرت با این مسئله چگونه برخورد می کنند و دوم اینکه راه تقابل مردم با سیاست های مخرب حکومتی کدام هستند. قبل از اینکه به این موضوع وارد شوم یاد آوری می کنم که این نکاتی است که به ذهن من رسیده، قطعا خود مردم و هم چنین تشکل های مستقل مدافع محیط زیست به نکات دیگری دست پیدا می کنند که خوب است که با دیگران در میان بگذارند.

در آخرین رخدادی که در خوزستان رخ داد دسته جات و باند های مختلف رژیم واکنش های متفاوتی از خود نشان دادند. تعدادی از نمایندگان مجلس که گویا به دارو دسته نزدیک به رهبر هم گرایش دارند خود را حامی مردم جای زده و با موضع گیری های خود سعی می کنند اینگونه وانمود کنند که دولت و گماردگان دولتی در اینجا بایستی مسئولیت بپذیرند. از این سیاست بعضی از رسانه های وابسته به سپاه و بیت رهبری هم حمایت شدید می کنند. آنها با یک تیر دونشان می زنند. اول آقا را از دم تیر مردم کنار می کشند. دوم هم اینکه با توجه به نزدیک شدن به انتخابات سعی دارند پته دارو دسته یتیم شده حسن روحانی را هم روی آب بریزند. جناح رقیب اما در این حادثه فورا ستاد بحران تشکیل داده و سعی می کند که اعتراضات مردم را مدیریت کند. در بین اینها وعده های بی پشتوانه بازارش داغ است. هردوی این دو جناح ساز خود را می زنند و دلشان برای مردم نسوخته است. آخرین دلیل این ادعا هم همکاری هردوی این جناح ها در شادگان برای سرکوب اعتراض مردم، به قتل رساندن یک جوان توسط نیروهای امنیتی است. آنجا دست در دست هم فضا را امنیتی کرده اند.

اما ما مردم برای مقابله با آنها بایستی به دو نکته اساسی توجه داشته باشیم اول اینکه به هر شکل ممکن از اعتراضات مردم خوزستان حمایت کنیم. اشکال این حمایت ها را خود مردم مناطق دیگر می توانند انتخاب کنند. مهم این است که مردم خوزستان را الان تنها نگذاریم. به دو دلیل ساده: مشکلات زیست محیطی در کشور ما دیگر منحصر به یک منطقه خاص نیست و همه مناطق به شکلی از اشکال محیط زیست اشان در معرض خطر قرار دارند. دشمن اصلی تخریب محیط زیست در همه مناطق عملکرد سودجویانه رژیم اسلامی است. دشمن مشترک است. دوم اینکه تجربه دو سه سال گذشته نشان داده است که با استفاده از وسایل ارتباط جمعی مستقلی که الان در دست همه مردم یافت می شود، انحصار خبررسانی را از دست حکومت خارج کرده و با اطلاع رسانی به موقع زمینه حمایت های لازم از مردم معترض را فراهم کنیم.

چهارشنبه ۲۷ بهمن ۱۳۹۵ برابر با ۱۵ فوريه ۲۰۱۷