اشغال وال استریت

وخیزش دور جدید مبارزه ضد سرمایه داری در آمریکا

یوسف لنگرودی

درهفته ای که گذشت، چند صد نفر ازشهروندان نیویورک، با شعار اشغال "وال استریت"، به سوی این مقدس ترین نماد نظام سرمایه داری آمریکا به حرکت در آمدند و اعلام کردند که با الهام از انقلاب عرب و مخصوصا تجربه مردم مصر وهمچنین تظاهرکنندگان اسپانیایی و اسراییلی، با برپایی خیمه در این مکان، قصد دارند علیه تبعیض و بی عدالتی  دست به اعتراض بزنند. حرکتی که بلافاصله به حدود دو هزار نفر افزایش یافت. مکانی که در سال های دور، محل تجمع اولین گروههای تجار و بازرگانان چپاولگر و ثروت اندوز در زیر درخت های چنار بود، اکنون به محل اعتراض نیروهای برابری طلب و ضد سرمایه داری تبدیل شده است. وال استریت در عین حال، همه کثافت کاری ها و بحران های نظام انگلی سرمایه داری آمریکا را در پیشانی و حافظه خود دارد و مخصوصا بحران خانمان سوز دهه بیست وسی را. این وال استریت و صدها شبکه آشکار و پنهان مالی و بانکی وابسته به آن بودند که همین دو سال قبل نظام مالی آمریکا وجهان را دربحرانی عمیقی فرو بردند.

تظاهر کنندگان، نظام اقتصادی آمریکا را ناعادلانه و تبعیض آمیز می دانند و معتقدندسهامداران و مدیران ارشد و روسای وال استریت و دیگرنهادهای بزرگ مالی، بانکی و تجاری این کشور، که تنها یک در صد جمعیت راتشکیل می دهند، اندکی کمتراز نیمی از ثروت کشور را دردست دارند وبا اتکا به همین قدرت مالی و اقتصادی، براحتی سیاست های کاخ سفید را در جهت منافع خود هدایت می کنند.آن ها  همچنین معتقدند که اکثریت مردم آمریکا تحت فشارشدید اقتصادی و مالی قراردارند و بخش عظیمی از جمعیت ازفقروبی کاری رنج می برند. آنها خود را نماینده  نود ونه درصد جمعیت کشورمی دانند و از مردم می خواهند که به حرکت اعتراضی شان بپیوندند. تظاهرکنندگان در بوستون فریاد می زدند : " ما فروخته شده ایم، سرمایه داری یعنی جنایت سازمان یافته." همین شعارها واعتقادات تظاهرکنندگان است که فاصله عظیم طبقاتی در این کشور را که مخصوصا درسه دهه اخیرو بواسطه ریگانیسم و نیولیبرالیسم گسترش شتابناکی یافته بود، نشان می دهد و پایان " رویای آمریکایی" که اکنون تبدیل به حفره ای هولناک درکشانیدن مردم آمریکا به فقرو بیکاری تبدیل شده است.

اکثریت مردم آمریکا دیگر برای شان به خوبی روشن شده که کاخ سفید و شخص باراک اوباما چگونه با شتاب زیاد، چندین هزارمیلیارد دلار به سوی بنگاهای مالی و بانک های روانه  ساختند تا آن ها دوباره به شغل شریف کلاهبرداری و غارت مردم ادامه دهند، اما در عوض، هیج قدم مهمی در راه کاهش بیکاری، فقر و بحران اقتصادی بر نداشتند. تظاهر کنندگان نه تنهااربابان و حافظان نظام سرمایه داری را نشانه رفتند، بلکه مخالفت آشکار خود را با سیاست های اشغالگرانه و جنگ طلبانه واشنگتن در جهان و مخصوصا درخاورمیانه نشان دادند و خواستار خروج واحدهای ارتش این کشوراز عراق و افغانستان شده اند. موضوعی که نشان از هشیاری، همدردی و احساس مسئولیت معترضین نسبت به  مردمان سایر نقاط جهان دارد.

اما جالب این جاست که این حرکت کاملا مسالمت آمیز با خشم نیولیبرال ها و در راس شان " تی پارتی" و همچنین نیروهای پلیس مواجه شده است. بسیاری از رسانه ها ی وابسته به سرمایه داری، حرکت مورد نظر را تحت پوشش قرار ندادند و با سکوت از کنار آن گذشتند و یا اگرهم به آن پرداختند سعی کردند که آن را تحقیر کنند و بر حقایق مربوط به نابرابری عمیق اجتماعی و طبقاتی در آمریکا سرپوش بگذارند. جناح های هارسرمایه داری ناگهان بانگ بر آوردند که" والت استریت "دراشغال کمونیست ها در آمده و تظاهر کنندگان با کاپیتالیسم سرجنگ دارند. آنها به حرکت درآمدن شبح کمونیسم درنیویورک خبردادند. در کشوری که حتی پروژه تحت پوشش بیمه قراردادن میلیون ها انسان تهدیست و فقیر توسط اوباما، فورا مهر سوسیالیستی می خورد، معلوم است که مخالفین نظام تبعیض آمیز و استثمارگرسرمایه داری آمریکادر معرض حملات بسیار شدیدتری خواهند بود.  واحد های پلیس حامی نظام سرمایه داری، در یک برنامه از قبل طراحی شده، هفتصد نفر از تظاهر کنندگان را تنها به جرم ایجاد اخلال در ترافیک در یک خیابان، به سرعت بازداشت می کنند و در برابرشان شدت عمل نشان می دهند.این در حالی است که با همه روسا، مدیران ارشد بانکی و نهاد های مالی که از امتیازات ویژه برخوردار بودند و با تکیه بر همین نظام بازار آزاد، دست به کلاهبرداری عظیم مالی و اختلاس در نظام مالی آمریکا زدند وآن را تا مرز فروپاشی پیش بردند، با ملایمت رفتار شده ، و حتی دوباره از امتیازات و حقوق ویژه و کمک های بی دریغ برخوردارشدند. این اقدام ابلهانه پلیس البته به ضد خود بدل شده و حرکت اعتراضی را بلافاصله به موضوع روزرسانه ها تبدیل شد و انعکاس جهانی یافت.

حرکت اخیر، که کاملا خودبخودی است و طیف های مختلف با خواسته های گوناگون را در بر می گیرد، جنبشی است ضد سیستمی که اساسا  تبعیض در نظام اقتصادی و مالی و فاصله عمیق طبقاتی در این کشور وهمچنین پایان دادن به جنگ های خونین و اسارتبارآمریکا درنقاط مختلف جهان را نشانه رفته است. این حرکت تنها آغاز ماجراست و اگربتواند ادامه یابد وعمق یابد و سراسری شود و کارگران و زحمتکشان آن کشور را در مقیاس وسیع به میدان آورد، چه در خود آمریکا و چه درخارج از این کشورآثاربزرگی بر جای خواهد گذاشت.  فراموش نباید کرد که آمریکا تنها بهشت سرمایه داران نیست، صاحب اصلی این سرزمین صدها میلیون کارگران و زحمتکشانی هستند که درتاریخ مبارزه علیه نظام نظام سرمایه داری صحنه های درخشان و بیاد ماندنی را آفریدند وبه سهم خود الهام بخش جنبش کارگری وهمه ستمدیدگان جهان بوده اند. خیابان وال استریت نه به سرمایه داران بلکه به صاحبان اصلی آن یعنی اکثریت عظیم مردم آمریکا تعلق دارد. آن ها اکنون می خواهند خیابانی را سرمایه داران و دلالان مالی و زالوصفت به ناحق غصب کردند، باز پس بگیرند.

استقبال مردم از فراخوان بزرگ دیروز چهارشنبه پنجم اکتبر نشانه نیرومندی از امیدواری در پیشروی این جنبش طبقاتی - اجتماعی را نشان می دهد. این بار بالغ بر بیست هزار نفردروال استریت تجمع کرده و دست به تظاهرات زدند.اتحادیه معروف حمل و نقل نیویورک و سایر اتحادیه های کارگری  از این حرکت اعلام حمایت کرده وگفته اند در این جنبش به طور موثرشرکت خواهند کرد. رانندگان اتوبوس اعلام کردند به طورمجانی حمل و نقل کسانی را که در این تظاهرات شرکت می کنند بر عهده خواهند گرفت. برخی از روشنفکران وهنرمندان مشهور و عدالت طلب از جمله "مایکل مور" از این حرکت حمایت بعمل آورده اند. دامنه این حرکت دارد گسترش پیدا می کند و اکنون به حدود شصت شهراز جمله بوستون، سان فرانسیسکوو لوس آنجلس رسیده است. 

در کشوری که دمکراسی اساسا برای سرمایه داران است وبه گفته معترضین : " سیستم دمکراتیک در آن شبیه به شوخی است" و نظام دو حزبی در آن نه بیانگر خواسته های اکثریت مردم بلکه تنها منافع گروه کوچکی  را تامین می کند که به طبقه ثروتمند تعلق دارند. در کشوری که شمار محرومان و تهیدستان در بیست سال اخیر شتاب نگران کننده ای گرفته و یک خانوار متوسط در آمریکا امروزه تنها 11درصد بیش از سال 1980 در آمد دارد، در حالی که قیمت مواد مصرفی حدود 55درصد افزایش یافته؛ در کشوری که به گفته کارشناسان اقتصادی، "کودکان در پایتخت آن از سوء تغذیه رنج می برند و سطح کیفیت تغذیه کودکان درطبقات میانی و محروم آمریکا به مراتب بدتر از حیوانات خانگی اقشارمرفه است"، معلوم است  که باید درانتظار تحولاتی بزرگتربود.