قتل عام کارگران در قزاقستان: به همبستگی بشتابید!

گرایش بین‌المللی مارکسیستی

ترجمه‌ی آرش عزیزی

«جنگ شده، به همه بگویید!» شاهدی عینی از شهر ژانائوزن تلفن کرده بود تا با این کلمات به جهان از رویدادهای خونین دیروز در قزاقستان بگوید.

هفت ماه پیش بود که کارگران صنعت نفت تصمیم گرفتند میدان شهر نفت‌خیز ژانائوزن در غرب کشور را اشغال کنند و در آن‌جا خواستار دستمزدهای بهتر شدند. دیروز کارگرانی که از ماه ژوئیه علیه دستمزدهای به شدت پایین اعتراض کرده‌اند بار دیگر گرد آمدند تا روز استقلال را جشن بگیرند و بر خواسته‌های خود پافشاری کنند. اما جشن ۲۰امین سالگرد استقلال قزاقستان به کابوس بدل شد. پلیس به روی مردم آتش گشود و شمار گسترده‌ای از مردم غیرمسلح و بی‌دفاع بی‌رحمانه به گلوله بسته شدند.

پلیس با گلوله‌ مستقیما به روی جمعیت تظاهرکنندگان غیرمسلح آتش گشود. شمار دقیق کشته‌شدگان روشن نیست اما حداقل به هفتاد نفر می‌رسد. دولت اعتراف کرده که ۱۰ نفر مرده‌اند گرچه گزارشگرانی که پیش از قطع ارتباطات با مردم محل صحبت کردند می‌گویند با شلیک پلیس به سوی مردم شمار تلفات بالا رفته است. بعضی شاهدین گزارش می‌کنند که تا ۱۵۰ نفر کشته شده‌اند. بسیاری دیگر زخمی شده‌اند.

روشن است که دولت قزاقستان نمی‌خواهد دنیا بداند چه می‌کند. در شهر به روی جهان بیرون بسته شده و دور و برش را نیروها و خدمه‌ی ارتش گرفته‌اند. وب‌سایت‌های اپوزیسیون را به همراه یوتیوب و تمام شبکه‌های اجتماعی مسدود کرده‌اند. شبکه‌ی تلفن‌های همراه در منطقه قطع شده است. و رسانه‌های رسمی مشغول گسترش سواطلاعات وسیع هستند.

طبق روایت رسمی (دولتی)ُ، مقامات می‌خواستند به مناسبت تعطیلات سال نو مهمانی‌ای با حمایت دولت در محل برگزار کنند. این نوع کارها به تاکتیک رایج دولت‌های خودکامه در اتحاد شوروی سابق برای پیشگیری از اعتراضات بدل شده. اما در این مورد حقه‌ای آشکار بود تا بهانه‌ای باشد برای جمع کردن کارگران از میدان شهر.

پلیس با این بهانه که می‌خواهند از کودکان حفاظت کنند به کارگران حمله کرد. ناگهان یک ماشین جیپ پلیس به سوی جمعیت هجوم آورد و در عین حال جوانانی ناشناس درخت کریسمس و ساختمان‌های دور و بر میدان مرکزی را به آتش کشیدند. مقامات فیلم‌هایی منتشر کرده‌اند که ظاهرا کارگران دارند درخت کریسمسی را آتش می‌زنند و پلیس تیر هوایی در می‌کند. این اعمال به روشنی برای تحریک بود و بهانه‌ای شد برای دخالت خشونت‌بار پلیس علیه معترضین صلح‌آمیز.

آشکات دائولبایف، دادستان کل قزاقستان، روز جمعه در صحبت‌هایی که از تلویزیون پخش می‌شد گفت: «معترضین پس از اخلال گستاخانه در نظم عمومی به نیروهای پلیس حمله کردند، درخت سال نو را سرنگون کردند، یورت‌هایی (چادرهای نمدی-م) که بخاطر تعطیلات در آن‌جا برپا شده بود (و همچنین صحنه را) نابود کردند و یکی از اتوبوس‌های پلیس را به آتش کشیدند.» آقای دائولبایف گفت معترضین «با سلاح گرم و فولاد سرد» به پلیس حمله کرده‌اند.

اما تمام گزارش‌ها از این شهر مخالف این روایت است. در هیچ زمانی هیچ کودکی در میدان نبود و اعمال خشونت‌باری که ازشان صحبت می‌رود کار پلیس لباس‌شخصی و مامورین مخفی بود. در ضمن معلوم نیست اگر پلیس تیر هوایی شلیک می‌کرد چطور این همه نفر مردند. به گفته‌ی ژانا آ. بیت‌لووا،‌ گزارشگری از رسپوبلیکا، روزنامه‌ای مستقل در آلماتی، پایتخت تجاری کشور، معترضین پای تلفن‌های همراه خود صحنه را اینگونه توصیف کردند: در ضمن بالا گرفتن آشوب پلیس سعی می‌کرد از صحنه و تزئینات جشن تعطیلات محافظت کند. او می‌گوید: «پلیس ابتدا از گاز استفاده کرد، بعد تیرهوایی شلیک کرد و بعد وحشت در جمعیت در گرفت.»

ژانا می‌افزاید: «آن‌ّها می‌خواهند بگویند معترضین به بچه‌ها حمله می‌کردند و تصویری هوچی‌گرانه از آن‌ها بدهند.» اما شهر کوچک است و بیشتر ساکنین در چاه‌های نفت کار می‌کنند. «این بچه‌ّها، بچه‌ّهای اعتصابیون هستند. این حرف‌ّها دیوانه‌وار است.»

سرکوب دولت در گسترش است. چند ساعت قبل در صبح همین امروز (روز ۱۷ام) فعالین «جنبش سوسیالیستی قزاقستان» و اتحادیه‌ی بدهکاران وام مسکن («به مردم،‌ مسکن بدهید») در آلماتی دستگیر شدند. از جمله دستگیرشدگان دیمیتری تیخونوف، لاریسا بویار، آرماند و ژان اوژابایوا بیتلویو هستند.) (Dmitry Tikhonov, Larissa Boyar, Armand and Jeanne Ozhaubaeva Baytelovu)

رسانه‌های غرب که خوب بلدند با صدای بلند صدام حسین و قذافی را محکوم کنند، با کلبی‌مسلمی رایج خود حرفی از نظام هیولاوار و سرکوبگر نورسلطان نظربایف در قزاقستان نمی‌زنند. این جمهوری سابق شوروی بخاطر منابع عظیم نفت خود و موقعیت جغرافیایی‌اش در آسیای مرکزی اهمیتی استراتژیک برای آمریکا دارد. شرکت‌ّهای نفت غربی مثل شورون (Chevron) از قبل غنایم نفتی آن ثروتمندتر شده‌آند و این است که دولت‌های غربی دلیلی نمی‌بینند اشاره‌ای به نقض گسترده‌ی حقوق بشر در این کشور بکنند.

اما اتفاقات خاورمیانه بر مردمان تحت ستم آسیای مرکزی که احیای سرمایه‌داری پس از سقوط شوروی برایشان عواقب فاجعه‌باری داشته، تاثیر گذاشته‌ است. کارگران قزافستان از سرکوب و استثمار خسته شده‌اند. کارگران نفت بهار گذشته در نزاعی بر سر دستمزد برای کارهای خطرناک دست از کار کشیدند؛ این شدکه صدها نفرشان را اخراج کردند. در ماه ژوئیه بسیاری‌شان در میدان شهر اردو زدند تا اعتراضی تا اطلاع ثانوی را سازمان دهند. این چالشی نادر علیه دولت بود. اعتصابیون این هفته توجه خود را به خواست‌های سیاسی جلب کردند از جمله حق تشکیل احزاب مستقل. همین است که به یورش خونین دیروز انجامید.

اعتراضات به سایر شهرهای قزاقستان کشیده است. کارگران سایر شرکت‌های نفت در نمایشی از همبستگی کل تولید در منطقه را متوقف کرده‌اند. به گزارش شاهدین تا بعدازظهر ساختمانی دولتی و ستاد یکی از شرکت‌های دولتی نفت در آتش می‌سوخت.

کارگران قزاقستان زیر حمله‌ی وحشیانه‌ی دولت قرار گرفته‌اند و خواهان کمک فوری هستند! آن‌ها نمی‌توانند انتظار کمکی از دولت‌های باصطلاح دموکراتیک غربی داشته باشند که خود همدست سرکوب وحشیانه‌ی آن‌ها هستند. تنها منبع کمک آن‌ها جنبش کارگری جهانی است.

- ما از تمام کارگران و فعالین اتحادیه‌ها می‌خواهیم این اعمال وحشیانه را محکوم کنند.

- تمام حوزه‌های سندیکاها، سازمان‌های کارگری و کمیته‌های نماینده‌های کارگران باید همبستگی خود را نشان دهند و بر دولت قزاقستان فشار بگذراند تا دست از این سرکوب بردارد.

- خواهان توف فوری تمامی دستگیری‌ها در ارتباط با این رویدادها شوند.

- ایمیل‌های فوری اعتراضی به سفارت و دولت قزاقستان بفرستند. حتی بهتر می‌شود اگر به سفارت تلفن کنید و اعتراض خود را به ثبت برسانید.

- برای مطبوعات بنویسید و آن‌چه می‌گذرد نزد افکار عمومی محکوم کنید.

- موقعیت فوری است. لطفا تاخیر نکنید. همین الان دست به عمل بزنید!!

لطفا اعتراضات خود را به این نشانی بفرستید:

 Nursultan Nazarbayev 010000, Astana, Ak-Orda

و نزدیک‌ترین سفارت قزاقستان به خودتان: http://portal.mfa.kz/portal/page/portal/mfa/en/content/ministry/missions%20%20 (وب‌سایت وزارت امور خارجه‌ی قزاقستان فهرست سفارت‌ها را دارد-م).

به شرکت:

AO "National company KazMunayGaz"

Kazakhstan, Astana 010000

Kabanbye-batur 19 (пр. Кабанбай-батыра, 19)

fax: +7 (7172) 97 60 00, 97 60 01

e-mail: info@kmg.kz

Office: (3172) 977429, 977617

PR: (3172) 977924, 977923

نامه‌های همبستگی باید به ایمیل qybrai@list.ru فرستاده شود.

ما ممنون می شویم اگر در ضمن رونوشتی به editor@marxist.com بفرستید.

منبع: «در دفاع از مارکسیسم»ُ، نشریه‌ی گرایش بین‌المللی مارکسیستی (http://www.marxist.com/)ُُ، هفده دسامبر ۲۰۱۱