دهم دسامبر روز جهاني حقوق بشر

 آذر روشن

دهم دسامبرسالگرد تصويب منشور جهاني حقوق بشر است. اكنون ۶۸سال از تصويب اين منشور در مجمع عمومي سازمان ملل در سال ۱۹۴۸ مي گذرد. ماده اول اين پیمان جهانی مي گويد : « تمام افراد بشر آزاد به دنیا می آیند و از لحاظ حیثیت و كرامت و حقوق با هم برابرند». اما با اين وجود، نقض مستمر و آشكار حقوق بشر با تعرض گسترده سيستم نكبت بار سرمايه داري جهاني در همه عرصه ها چنان ابعاد فاجعه باري يافته است كه دانشمند بزرگي چون استيفن هاوكينگ با اشاره به برخي فجايع، مي گويد : ''ما در جهانی از نابرابری های مالی گسترش یابنده زندگی می کنیم که در آن شمار زیادی از انسانها شاهد آنند که نه فقط استانداردهای زندگی شان، بلکه در اصل توانایی گرداندن زندگی شان در حال ناپدید شدن است.'' و هشدار ميدهد : '' ما در خطرناک ترین لحظه تکامل بشری قرار داریم.'' از اين رو، مبارزه براي حقوق بشر به شكل آشكاري با مبارزه با سيستم سرمايه داري جهاني براي حفظ استانداردهاي زندگي و حق حيات بشري گره خورده است و اين اهميت حياتي دارد.

اگر درعرصه جهاني وضعيت حقوق بشر چنين سياه و تاريك است، در ايران تحت حاكميت  سياه جمهوري اسلامي، بطريق اولي وخيم تر و سياه تر است. در جمهوري اسلامي كه حکومتی دینی بر پایه حاکمیت مطلق ولی فقیه قوام یافته و شریعت مبنای قوانین آن است، بی حقی مطلق مردم چنان عيان است كه نياز به هيچ احتجاجي نيست. اين حكومت سركوبگر و تاريك انديش، در تجاوز به حقوق شهروندی مردم و نقض سيستماتيك و مستمر حقوق زنان، كودكان، جوانان، اقليت هاي ديني و مذهبي، اقليت هاي قومي و... چنان كارنامه سياه و ننگيني دارد كه حتي اشاره به آنها مثنوي هفتاد من مي شود. اما براي نمونه، فقط به چند مورد كه اخيرا ً روي داده اشاره ميكنم : اعدام گروهي زندانيان به اتهام مواد مخدر؛ صدور حكم ۲۱ سال زندان براي احمد منتظري كه نوار صوتي آيت الله منتظري در ديدار با '' هيئت مرگ'' را بعد از 28 سال از كشتار هزاران زنداني سياسي انتشار داده؛ اجراي حكم ۱۶ سال زندان براي نرگس محمدي بخاطر مبارزات شجاعانه اش در دفاع از حقوق بشر و مخالفت با اعدام؛ اجراي حكم ۱۹ سال زندان براي آرش صادقي كه اكنون بيش از ۴۰ روز است در اعتراض به بازداشت غيرقانوني همسرش، گلرخ ابراهيمي ايرائي، در اعتصاب غذاست و عامدانه به سوي مرگ سوق دادن او و ديگر زندانيان اعتصابي از جمله محمد علي طاهري، مهدي و حسين رجبيان ( دو برادر هنرمند) و علي شريعتي - كه '' جرم '' او فقط اعتراض به اسيد پاشي ها به روي زنان بود - ؛ بازداشت توام با ضرب و شتم آتنا دائمي، فعال حقوق كودكان، براي گذراندن ۷ سال زندان، يورش وحشيانه به نويسندگان در مراسم بزرگداشت زنده يادان پوينده و مختاري و ضرب و شتم و بازداشت عده اي از آنها؛ حمله به تجمع مسالمت آميز تعدادي از كارگران شركت واحد اتوبوسراني تهران و... اين ها فقط مشت نمونه خروار است.

واقعيت اين است كه پيكار براي ''آزادي'' جدا از پيكار براي '' نان'' نيست و نمي تواند هم باشد. و لازم به تاكيد است كه برای رسیدن به حقوق اساسی انسانی ، به رسمیت شناختن حق حاکمیت مردم اصلی اساسی است. این امر بدون اعتقاد به آزادی های بی قید و شرط سیاسی، بدون پذیرش برابر حقوقی زنان با مردان، بدون ایجاد زمینه های زندگی شرافتمدانه ی انسانی برای فرودستان جامعه و بدون پذیرش حق مردم و حق ملیت ها در تعیین سرنوشت خود امکان ناپذیر است.

درسالروز دهم دسامبر، برای رعایت حقوق بشر و برای پایه ریزی نظمی که بتوان حقوق انسانی در همه زمینه ها را بدست آورد، در گام اول باید از سد جمهوری اسلامی گذشت و به ادغام دین و دولت پایان داد. این نخستین گام به معنای پایان کار نیست. بدون گذر از نظم مسلط و بدون نجات از حلقه ی سلطه ی امپریالیستی نمی توان به حقوق کامل انسانی در کشوری پیرامونی دست یافت. در این راه، تنها نیروی اکثریت مردم، کارگران، زحمتکشان و فرودستان جامعه اند که توان ایجاد تغیيرات اساسی را دارند. اما این نیرو اگر سازمان یافته نباشد می تواند در خدمت این یا آن نیروی ارتجاعی قرار گیرد. برای آن که یک بار دیگر از چاله به چاه نیافتیم راهی جز تلاش در راه سازمانیابی توده های مردم زحمتکش وجود ندارد.