معنای استقلال و خودکفایی در جمهوری اسلامی

بهروز نظری

آمار‌ها و ارقام منتشره و گفته‌های تعدادی از مقامات جمهوری اسلامی در چند روز گذشته ابعاد فاجعه بار بحران اقتصادی و بویژه فروپاشی کشاورزی ایران را در معرض دید همگان قرار داده است. در این میان بویژه نقش کاهش سرمایه گذاری در تولید، افزایش واردات،  و سلطه باند‌های نظامی - مذهبی‌ در اقتصاد ایران و تاثیرات آن در فروپاشی کشاورزی ایران در خورتوجه است. بنا به آمار منتشره در سال ۱۳۸۴ جمهوری اسلامی  نزدیک به ۴۰ میلیون دلار کالا وارد کشور کرده بود. این رقم در سال ۸۹، سالی‌ که رهبر نظام سال همّت و کار مضاعف نامیده بود، به بیش از ۶۴ میلیارد دلار افزایش پیدا کرد. ابراز نگرانی‌‌های بسیاری از مقامات رژیم از جمله علی‌ لاریجانی، احمد توکلی، هاشمی رفسنجانی، عیسی کلانتری و دیگران در باره "واردات بی‌ رویه" محصولات غذایی نشان میدهند که حجم و ارزش  کالا‌های وارداتی در سال به اصطلاح "جهاد اقتصادی" رو به افزایش نهاده است.

بنا به گفته احمد توکلی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس اسلامی، ضریب وابستگی‌ ایران به واردات از ۳۵ درصد در سال ۱۳۸۴، به ۷۵ درصد در سال ۸۹ افزایش پیدا کرده است. واردات گندم در همین دوره بیش از ۷ برابر افزایش داشته و از ۱۰۵ هزار تن در سال ۸۴ به  ۷۶۴  هزار تن در سال ۸۹ رسیده است. در سال ۸۹ واردات پرتقال در کشوری که در زمره‌ پنج  تولید کننده اصلی‌  مرکبات است بیش از ۳۰ درصد نسبت به سال پیش افزایش پیدا کرده، و وابستگی‌ ایران به واردات مواد غذایی، از جمله قند، شکر، چای، گوشت، برنج و غیره  به همین نسبت تشدید شده است. کار به آنجا رسیده که به اعتراف بابک افقهی، رئیس سابق سازمان توسعه تجارت جمهوری اسلامی، حتی خودرو سازان بزرگ ایران هم برنج به کشور وارد میکنند و سود‌های کلانی به جیب می‌‌زنند. در همین دوره تنها ۱۵ درصد از درآمد‌های ارزی حاصل از فروش نفت خام صرف وارد کردن ماشین آلات و تکنولوژی شده، و مابقی برای وارد کردن کالا‌های مصرفی خرج شده است. حجم واردات کالا از چین بیش از ۴۰ میلیارد دلار در سال برآورد میشود، و بسیاری از کالا‌های وارداتی از چین، از جمله سیر، بادام، گردو و کفش، در زمره‌ کالا‌هایی‌ هستند که ایران توانایی‌ تولید آنها را با کیفیت بهتر داشته و دارد. در کنار این نباید فراموش کرد که ایران با امضای قرارداد مبادلات پایاپای با چین، نه تنها نفت خام خود را با قیمت ارزان حراج می‌کند، بلکه حتی قدرت انتخاب برای خرید از دیگر عرضه کنندگان همین کالا‌ها را از خود سلب می‌کند.

چرخش هر چه بیشتر اقتصاد ایران به سمت واردات، عدم سرمایه گذاری، پوسیدگی تکنولوژی و فقدان شبکه‌های مناسب آبیاری و توزیع، دست در دست حذف یارانه‌ها و افزایش سرسام آور قیمت سوخت، انرژی، ماشین آلات و توزیع، قدرت رقابت تولید کنندگان داخلی را به شدت کاهش داده است. چنین روندی حتی به اعتراف مقامات جمهوری اسلامی به تعطیلی ۵۰ درصد صنایع کشاورزی و غذایی و به ورشکستگی کشاورزی ایران  منجر شده است. روزنامه جهان صنعت اخیرا در یاداشتی اعلام کرد که "در حال حاضر کشاورزی ایران نفس‌های آخر خود را می‌کشد." چنین بحران فاجعه باری دست نقد به بیکاری نزدیک به یک میلیون نفر در بخش کشاوزی و تعمیق بحران بیکاری و فلاکت، و همچنین تشدید مهاجرت از روستا به شهر و افزایش چشمگیر حاشیه نشینانی منجر شده است که در فقر مطلق زنگی‌ میکنند. خبر گذاری مهر به نقل از علی‌ لاریجانی، رئیس مجلس اسلامی، گفته است که امسال ده هزار میلیارد تومان یارانه برای کمک به بخش کشاورزی اختصاص داده شده که دولت باید آنرا به موقع پرداخت کند. تجربه یارانه‌های اختصاص داده شده به صنایع و همچنین یارانه‌های نقدی ثابت میکنند که به امامزاده یارانه‌های دولت به صنایع و تولیدات نمیتوان دخیلی بست. به گفته علیرضا خانی، رئیس کمیسیون کشاورزی قم، دولت هنوز یارانه‌های سال ۸۹ را به تولیدکنندگان کشاورزی پرداخت نکرده است، و باید انتظار داشت که یارانه‌های سال جاری نیز به لیست بدهی‌های دولت اضافه شود. بعلاوه باید به خاطر داشت که چنین مبلغی، حتی در صورت پرداخت به موقع و کامل آن به کشاورزان، دردی از کسی‌ دوا نخواهد کرد. یارانه اختصاص داده شده اگر به جیب مافیای نظامی - مذهبی‌ حاکم بر اقتصاد ایران ریخته نشود، که خواهد شد، در مقام مقایسه با بودجه‌های نظامی و تبلیغی رژیم بسیار ناچیز است.

مقدمترین و مهمترین مشکل کشاورزی ایران جمهوری اسلامی است. در ایران امروز به ازای هر هزار نفر ۱۲۰ هکتار، یعنی‌ بیش از چهار برابر میانگین جهانی‌، کشتزار آبی وجود دارد. از مساحت ۱۶۴ میلیون هکتاری ایران بیش از ۵۰ میلیون هکتار آن قابل کشت است. نه خاک، نه آب، نه سوخت و انرژی، و نه نیروی کار، هیچ کدام مانعی در برابر کشاورزی ایران نیستند. جمهوری اسلامی علیرغم تاکیدات مکرر و پوچ مقامات آن بر استقلال و خودکفایی، نه تنها اقتصاد ایران و از جمله کشاورزی کشور را از هم فروپاشانده، نه تنها میلیون‌ها نفر را با سیاست‌های مافیایی خود به خاک سیاه نشانده، بلکه وابستگی ایران را بیش از پیش تشدید کرده است.

۱۶ مرداد ۱۳۹۰ / ۷ اوت ۲۰۱