از زنان کوبانی چیزی شنیده‌ای؟

س ـ ل

زن خاورمیانه‌ای در اروپای «متمدن» برابری می‌کند باموجودی مفلوک: قربانی خشونت، دین، قربانیِ پدر، شوهر، فرزند و در یک کلام قربانی جغرافیا. برای بعضی مردهای «سفید» شاید شریکی آرام که چون زنان اروپایی «خودخواه» و «خشن» نیست. برای معدودی از جوانترهاشان هم شاید جذبه‌ای شرقی که بودن با او برایشان چهره‌ای آلترناتیو به هم می‌زند. اگر بخواهی آن خودی باشی که در ایران نمی‌توانستی، اینجا هم باید کلنجار بروی، تحمل کنی. وقتی با تعجب نگاهت می کنند که مگر شما در آن‌جا می‌توانید دانشگاه بروید؟ تنها سفر کنید؟ مگر آن چیز بلندِ سیاه را نمی‌پوشید؟ یا مثلا در جمع اکتیویست‌‌ها پسر جوانی بعد از پنج دقیقه صحبت و کشف اینکه یک خاورمیانه‌ای هستی با حماقتی همراه با شوق برایت بگوید که یکی از «فتیش» هایش هم‌صحبتی با زنی از خاورمیانه است که الکل می‌نوشد و سیگار می‌کشد! اینها را باید تحمل کنی و هزاران هزار تصویر دیگری که از تو دارند. این تصویرها کم‌کم در ذهنت حک می‌شود و خسته می‌شوی از معاشرت‌ها، از نگاه‌ها. از اینکه می‌دانی هر مصاحبتی از جغرافیا و جنس تو آماس خواهد کرد... و چرکین خواهد شد. خسته می‌شوی از بیان نااُمیدانه‌ی توضیحات طولانی که استعمار، که جنگ، که هژمونی، که رسانه که... و نگاه‌های متعجبی که انگار آدم فضایی دیده‌اند یا گونه‌ای منقرض شده.

این روزها اما حس متفاوتی همراه من است. در خیابان که راه می‌روم، با آدم‌ها که حرف می‌زنم، زن خاورمیانه‌ای پس ذهنم زنان کوبانی‌اند، زنانی مبارز که کوچکترین شباهتی به تصاویر زن قربانی بمباران، جنگ، فرزند و چه و چه ندارند. اینها دیگر نمی‌توانند ابژه‌های خشونت خاورمیانه و ترحم دنیای غرب باشند. زنان کوبانی سوژه‌ی زندگی و مبارزه‌اند که ثابت می‌کنند ما نه به ترحم اینان نیاز داریم، نه به قضاوت و دخالت‌شان. زنان کوبانی الگوی تغییر برای زنان جغرافیای ایران، افغانستان، عراق و سرزمین‌های عرب‌اند. آنها همچنین تصویر «خود» را برای یک زن خاورمیانه‌ای مهاجر تغییر داده‌اند. آنها به تصویر سیاه و مفلوک «ما» در این سوی دنیا رنگ سرخ پاشیده‌اند. از امروز بر سنگفرش‌های اروپا با صلابت قدم برخواهم داشت و آن نگاه‌ ترحم‌آمیز را با سرخی آتشی که از چشمان زنان ‫‏کوبانی به ارث برده‌ام پاسخ خواهم داد و کلام‌شان را با این پرسش ساده که «از زنان کوبانی چیزی شنیده‌ای؟»

برگرفته از فیسبوک نگارنده