کارگران در مقابل افزایش سرکوب ها سکوت نمی کنند

مریم محسنی

اعتصاب و تجمع اعتراضی بخشی از کارکنان و کارگران پیمانکاری شاغل در فازهای 14 و 19 عسلویه  در اعتراض به پرداخت نشدن به موقع مطالباتشان   ، تجمع کارگران مجتمع مس سرچشمه به مدت دو روز و به همراه خانواده هایشان مقابل دفتر نظارت شهرک مجتمع مس سرچشمه در اعتراض به وضعیت استخدامی شان ، تجمع کارگران نساجی مازندران در مقابل فرمانداری قائم شهر، تجمع اعتراضی کارگران شرکت ماشین آلات صنعتی تبریز در مقابل اداره کار آذربایجان شرقی  در اعتراض به تعویق دستمزد ، تجمع مشترک  کارگران پتروشیمی های اراک، تبریز، اصفهان و امیرکبیر در مقابل وزارت نفت به دلیل عدم امنیت شغلی و شرایط نامناسب بازنشستگی بعد از واگذاری پتروشیمی ها به بخش خصوصی و عدم پاسخگویی  وزارت نفت به مطالبات کارکنان پتروشیمی ها در پی تجمعات اعتراضی این کارکنان ، تجمع اعتراضی کارگران شرکت نفت در مقابل وزارت نفت در تهران در اعتراض به وضعیت حاکم بر این وزارت خانه و دادگاهی شدن نه نفر از کارگران معترض بافق و آزاد شدن 12 کارگر بازداشتی سیمان درود با قرار کفالت، جمله مهم ترین اخبار اعتراضات کارگری روزهای اخیر بود.

  برای داشتن یک ارزیابی  از وضعیت کارگران و جهت گیری جنبش کارگری لازم است  که روی دلایل  فعلی اعتراضات کارگری و توازن قوای میان کارگران از یک طرف و کارفرما و دولت از طرف دیگه مکثی هرچند اجمالی داشته باشیم . میدانیم  که  رسالت دولت  روحانی جلب سرمایه گزاران خارجی و دادن امنیت خاطر به سرمایه داران داخلی به منظور ایجاد رونق در اقتصاد است . منتها می خواهد  این رونق را از طریق استثمار بیشتر نیروی کار  ، برده کردن کارگران و افزایش شدت کار، حذف هر نوع حمایت قانونی از حقوق کار، نپرداختن دستمزد منطبق با نرخ تورم، جلوگیری از ایجاد تشکل های مستقل کارگری و سازماندهی سرکوب سیستماتیک سازمانگران اعتراضات کارگری از طریق شکایت کارفرما یا دولت پیش برد . نمونه هایی مثل اعتراضات کارگران سیمان درود ، یا محاکمه معدنچیان معترض بافق از سوی دادگاه با شکایت دولت، نشان می دهد که دولت برای مقابله با اعتراضات کارگری ، علاوه بر  اخراج و دادگاهی کردن کارگران طبق شکایت کارفرما ،  دستگاه قضایی را هم فعال تر از گذشته و به شکل سیستماتیک وارد حوزه سرکوب مستقیم اعتراضات کارگری می کند . مجموعه تغییرات  دو سال اخیر در حوزه های متعدد مربوط به مناسبات کارگران با دولت و کارفرمایان، از نظر شرایط و حقوق کار طوری است  که حالا می توان گفت ، حتا اگر به طور موردی نیز،  کارفرما و یا مقامات محلی از شکایت علیه کارگران معترض صرف نظر کرده اند ،  اما مقامات تهران و دولت دستشان را  از آستین مقام و مسوولی در آورده  و شکایت  علیه کارگران را پی گیرانه ادامه داده اند. نمونه کارگران معترض بافق از این نمونه ست .

اما طرح دعوای حقوقی قضایی علیه  فعالان صنفی کارگری ،  فشار بیشتر کارفرمایان، اخراج و بازداشت و محاکمه و سرکوب کارگران ،  همه این ها مانع از این نشده که کارگران سکوت کنند و به هر وضعیتی تن بدهند .  بلکه ما  اکنون شاهد افزایش چشمگیر اعتراضات کارگری هستیم  . به طوری که معاون وزیر کشور این هفته گفت"  در سال جاری پنج هزار حرکت صنفی داشته ایم" . کارگران واحد های تولیدی مختلف بیش از گذشته نسبت به وضعیت خود معترض هستند و بیش از گذشته  فعالانه وارد عرصه مبارزه و اعتراض می شوند، تا شرایطشان را تغییر بدهند. کارگران سیمان درود،  کارگران پتروشیمی ها و کارگران عسلویه از این جمله اند .  و این نشان  میدهد ، در همین وضعیت تدافعی که  سرمایه داران و دولت و کارفرمایان هر روزه به زندگی کارگران تعرض می کنند،  میشود، در مقابل این شرایط سکوت نکرد و میشود اعتراض کرد .  و خواستار این شد  که شرایط تغییر کند . و این تقطه قوت مهمی است برای اعتراضات کارگری در شرایط کنونی . و نشان می دهد که بدنه طبقه کارگر به سمت مقاومت فعال در مقابل تهاجم اردوی سرمایه ، پیش می رود . اما برای این که اعتراضات به نتیجه برسد و  توازن قوا کم کم به نفع کارگران تغییر کند  و به سمت تثبیت دستاورد مبارزات کارگران پیش رود ،  لازم است که روی نقطه ضعف مهم جنبش کارگری در شرایط کنونی نیز خم شویم  .  نقطه ضعف مهم  جنبش کارگری در شرایط کنونی این است که  به رغم مبارزات درخشان کارگران در بسیاری از واحد های تولیدی ، متاسفانه هیچکدام به ایجاد تشکل نیانجامیده  است . در حالی که اعتصاب و اعتراض از سوی توده کارگران گسترش یافته ،  ولی معمولا رهبران و پیشروان کارگری در این حرکات اعتراضی ، ایجاد تشکل ، سندیکا  یا  اتحادیه را  در دستور کار خود  قرار نداده اند . این مسئله ، قبل از هر چیز شاید به این برمی گردد ،  که رهبران، اعتراضات در این سطح را کافی می دانند  و گویی ایجاد تشکل به دردسرش نمی ارزد .  و حال آن که در همه اعتراضات مهم کارگری در یک سال گذشته ،  این رهبران و پیشروان کارگری بوده اند،  که هزینه سنگینی داده اند.  و زمانی که اعتراضات توده های کارگر فروکش کرده ،  تازه کارفرما و دولت دست به کار شده اند ،  برای مجازات رهبران کارگران . این امر تا کنون به اخراج و تعلیق از کار ،  محاکمه و دادگاهی شدن  بسیاری از پیشروان کارگری منجر شده  است . در حالی که ضامن تداوم  مبارزات کارگری و تثبیت دستاورد این مبارزات ،  تغییر در توازن قوای میان  کارگر و کارفرما و سنگین شدن کفه ترازو  به نفع کارگران ،  انسجام و تقویت اقتدار کارگران ، با ایجاد تشکل ممکن است .

جمعه ۹ بهمن ۱۳۹۴ برابر با ۲۹ ژانويه ۲۰۱۶