ایران در آئینه آمار(۲۶۵)

پنجشنبه ۱۰ تير ۱۴۰۰ برابر با ۰۱ جولای ۲۰۲۱

تهیه و تنظیم از مریم اسکوئی

 

موضوع آمارهای نقل شده در این بخش:

 

افزایش ازدواج دختران زیر ۱۳ سال در حومه بم

مرکز آمار ایران رشد اقتصادی زمستان ۹۹ را ۳/۳ درصد اعلام کرد

نرخ تورم در ایران به بالاترین حد در ۲۶ سال گذشته رسید

بیکاری، دلیل ازدواج نکردن ۳۰ درصد جوانان کشور

رئیس اتاق بازرگانی: رشد اقتصادی ایران در چهار دهه گذشته صفر بوده است

افزایش یک میلیون هکتاری وسعت بیابان‌های کشور

افزایش تعداد کودکان کار و ترک تحصیل، از پیامدهای کرونا برای کودکان در ایران

 

۱۰ تیر : افزایش ازدواج دختران زیر ۱۳ سال در حومه بم

 

معین افشاری، رئیس دادگاه عمومی بخش بروات شهرستان بم استان کرمان، از افزایش ازدواج دختران زیر ۱۳ سال در این بخش خبر داد.

 

او در این باره گفت: «طبق قانون سن قانونی ازدواج ۱۳ سال است هرچند که اقداماتی در حال انجام است که تا سن ۱۵ سالگی افزایش داده شود اما هنوز محقق نشده و متأسفانه در حوزه قضایی بروات به خصوص قسمت‌های روستایی هنوز هم به سنت‌های قدیمی پایبند هستند و از کودکی فرزندان را به هم نسبت می‌دهند و در بزرگسالی در عمل انجام شده قرار می‌گیرند و برای ازدواج اقدام می‌کنند.»

 

معین افشاری در ادامه گفت که بیش از ۵۰ درصد این ازدواج‌ها بعد از شش ماه منتهی به دادخواست طلاق می‌شود.

 

به گفته این رئیس دادگاه، با وجود این، خانواده‌ها حتی اگر در گرفتن تأییدیه ازدواج‌های زیر ۱۳ سال از دادگاه رسمی موفق نشوند «به عاقدین محلی مراجعه می‌کنند و عقد نکاح منعقد می‌شود.»

 

جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور ایران، اسفندماه ۹۹ در گزارشی به شورای حقوق بشر ملل متحد با اشاره به رواج کودک‌همسری در ایران، تاکید کرد در خصوص رفتار جمهوری اسلامی با زنان و دختران ایران «اصلاحات فوری لازم است.»

 

او افزود که در حکومت جمهوری اسلامی «همچنان با زنان و دختران به عنوان شهروند درجه دو رفتار می‌شود.»

 

آمارها نشان می‌دهد که در ایران از زمان آغاز بحران کرونا، بازماندن دختران از تحصیل افزایش یافته و به خاطر گستردگی فقر، کودک‌همسری اجباری از سوی خانواده‌ها نیز افزایش یافته است.

 

۵ تیر : مرکز آمار ایران رشد اقتصادی زمستان ۹۹ را ۳/۳ درصد اعلام کرد

 

مرکز آمار ایران در گزارش فصلی خود که درباره اقتصاد ایران در زمستان ١٣٩٩ منتشر کرده است به شاخصهای عمده اقتصادی در آخرین فصل پارسال پرداخته است.

 

در این گزارش رقم محصول ناخالص داخلی (در مقایسه با قیمت ثابت سال ١٣٩٠) در زمستان پارسال ۱۵۷ هزار میلیارد تومان اعلام شده است؛ این سازمان رشد اقتصادی ایران در آخرین فصل سال را با احتساب درآمدهای نفتی ۶/۸ درصد و بدون احتساب نفت ۳/۳ درصد اعلام کرده است.

 

صندوق بین‌المللی پول در آخرین گزارش خود درباره "چشم‌انداز اقتصادی جهان" رشد اقتصادی ایران را در سال ۲۰۲۰ میلادی ۱/۵ درصد اعلام کرده بود؛ پیش‌بینی این سازمان برای افزایش تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۲۱ حدود ۲/۵ درصد است.

 

انتشار آمارها درباره رشد اقتصادی ایران در حالیست که سال گذشته همزمان با آغاز شیوع کرونا و رکود بسیاری از کسب و کارها نه تنها در ایران بلکه بسیاری از کشورهای جهان بود؛ چین از معدود کشورهایی بود که توانست در سال گذشته میلادی از رکود رهایی یابد.

 

مرکز آمار ایران در گزارش فصلی خود همچنین به تورم در فصل زمستان هم پرداخته است؛ در این گزارش نرخ تورم دوازده ماه منتهی به اسفند ماه پارسال ۳۶/۴ درصد اعلام شده است.

 

این گزارش در حالی منتشر شده که این سازمان در گزارشی که هفته پیش منتشر کرده نرخ تورم سالانه برای خانوارهای ایرانی در خرداد ماه امسال را ۴۳ درصد اعلام کرده .

 

منظور از نرخ تورم سالانه، درصد تغییر میانگین قیمت‌ها در یک سال منتهی به ماه مورد نظر (خرداد) است.

 

بالاترین نرخ تورم در ایران بعد از انقلاب این کشور به سال ۱۳۷۴ و در زمان ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی برمی‌گردد که نرخ تورم ۴۹/۴ درصد بود.

 

افزایش تورم در حالی در ایران ادامه دارد که خرداد ماه سال پیش بانک مرکزی ایران به ریاست عبدالناصر همتی، نامزد شکست خورده انتخابات اخیر ریاست جمهوری، هدف تورمی امسال را ۲۲ درصد (با ۲ واحد نوسان مثبت و منفی) تعیین کرده بود.

 

دولت حسن روحانی در سال‌های اول به لطف گشایش‌های اقتصادی پس از برجام توانسته بود برای مدتی نرخ تورم را کاهش دهد که بعدا با شدت یافتن تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی با جهش همراه شد.

 

مرکز آمار ایران در گزارش خود به افت بیش از ۹ درصدی شاخص بورس اوراق بهادار تهران در زمستان پارسال اشاره کرده است

 

نرخ بیکاری (جمعیت ۱۵ساله و بیشتر) در زمستان ۹/۷ درصد اعلام شده که این رقم نسبت به فصل پاییز پارسال افزایش جزیی داشت.

 

مرکز آمار همچنین گفته است رقم نقدینگی در پایان سال ۹۹ نزدیک به ۴۱ درصد افزایش یافته است.

 

در این گزارش همچنین به افت بیش از ۹ درصدی شاخص بورس اوراق بهادار تهران در زمستان (در مقایسه با پائیز) اشاره شده است.

 

عدد شاخص در فروردین ماه سال ۹۹ حدود ۵۰۰ هزار واحد بود که به یکباره و با سرازیر شدن نقدینگی در تابستان پارسال به بالای ۲ میلیون واحد رسید ولی پس از آن افت آن شروع شد؛ شاخص کل این بازار امروز یک میلیون و ۲۳۳ هزار واحد است.

 

محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه بودجه ایران گفته: "در سال ۱۳۹۹ سهم نفت و فراورده‌های نفتی حدود ۶ درصد و سهم نفت و میعانات دو درصد بود و میزان درامد ارزی از ۱۰۰ میلیارد دلار به چند میلیارد دلار تقلبل پیدا کرد."

 

فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد ایران هم در اسفند ماه ۹۹ گفته بود در ۱۱ ماه سال گذشته درآمد حاصل از فروش نفت بسیار کم‌تر از مقدار مشابه در سال گذشته و حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان بود.

 

۱ تیر : نرخ تورم در ایران به بالاترین حد در ۲۶ سال گذشته رسید

 

مرکز آمار ایران روز سه‌شنبه اول تیرماه در تازه‌ترین گزارش ماهانه خود خبر داد که تورم ۱۲ ماه منتهی به خرداد امسال نسبت به دور مشابه پارسال به ۴۳ درصد رسیده است.

 

این رقم بالاترین میزان تورم سالانه در ایران از سال ۱۳۷۴ است، یعنی زمانی که نرخ تورم به ۴۹.۴ درصد اوج گرفته بود.

 

مرکز آمار ایران می‌گوید تورم اقلام خوراکی بسیار بیشتر از دیگر اقلام و خدمات بوده است.

 

تورم سالانه اقلام خوراکی و آشامیدنی در خردادماه به حدود ۵۲ درصد رسیده است.

 

در میان این گروه از کالاها بیشترین رشد قیمت مربوط به روغن خوراکی بوده که حدود ۷۰ درصد رشد کرده است و در رده‌های بعدی گوشت قرمز، میوه و سبزیجات قرار دارند.

 

البته این ارقام مربوط به نرخ تورم سالانه است، یعنی رشد قیمت‌ها در ۱۲ ماه منتهی به خرداد نسبت به دور مشابه سال قبل، اما افزایش قیمت‌ها در خود خردادماه نسبت به خرداد (تورم نقطه به نقطه) پارسال بسیار بیشتر است.

 

برای نمونه، افزایش قیمت روغن‌های خوراکی در خرداد امسال نسبت به خرداد پارسال حدود ۱۱۳ درصد بوده است، یعنی بیش از دو برابر پارسال. همچنین قیمت نان و غلات نزدیک به ۵۱ درصد رشد داشته و تورم گوشت قرمز هم حدود ۷۰ درصد بوده است.

 

نرخ تورم نقطه به نقطه کل کالاها و خدمات در کشور نیز در خردادماه به ۴۷.۶ درصد رسیده است.

 

بر اساس ارزیابی صندوق بین‌المللی پول، ایران در سال ۹۹ پس از ونزوئلا، زیمبابوه، سودان، سورینام و لبنان بیشترین نرخ تورم را در جهان داشته است و امسال نیز وضعیت کشور بدتر خواهد شد.

 

بر اساس ارزیابی این نهاد بین‌المللی، تورم پارسال ایران ۳۶ درصد بوده و امسال به ۳۹ درصد اوج خواهد گرفت.

 

تغییرات قیمت‌ها در ماه جاری

 

در گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به گروه «سبزیجات» (گوجه فرنگی، سیب‌زمینی و بادمجان)، گروه «میوه و خشکبار» و گروه «قند، شکر و شیرینی» (بستنی پاستوریزه، نبات و شکر) بوده است.

 

در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات»، گروه «پوشاک و کفش»، گروه «کالاها و خدمات متفرقه» (طلای ١٨ عیار و دستمال کاغذی) و گروه «هتل و رستوران» (غذاهای سرو شده در رستوران) بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.

 

همچنین در این ماه، گروه «ارتباطات» (دستگاه تلفن همراه) نسبت به ماه قبل کاهش قیمت داشته است.

 

دامنه تغییرات نرخ تورم سالانه در خرداد ماه ١٤٠٠ برای دهک‌های مختلف هزینه‌ای از ٤٢,٣ درصد برای دهک ششم تا ٤٩.١ درصد برای دهک دهم است.

 

۳۱ خرداد : بیکاری، دلیل ازدواج نکردن ۳۰ درصد جوانان کشور

 

۳۳ درصد جوانان تمایلی به ازدواج ندارند/ بیکاری؛ دلیل تاخیر در ازدواج ۳۰ درصد جوانان

 

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و توسعه اجتماعی جوانان وزارت ورزش و جوانان با بیان اینکه بر اساس نتایج افکار سنجی صورت گرفته بر روی جامعه آماری، ۶۰ درصد جوانان به ضرورت ازدواج تاکید دارند، گفت: ۳۰ درصد جوانان نداشتن شغل را از دلایل تاخیر در ازدواج عنوان کرده‌اند.

 

به گزارش ایسنا، اعظم کریمی اظهار کرد: براساس نظرسنجی‌های انجام شده بر روی جوانان در آستانه ازدواج، ۳۳ درصد جوانان حتی با وجود پیدا شدن فرد مناسب و فراهم بودن شرایط اقتصادی تمایلی به ازدواج ندارند.

 

وی ادامه داد: ۳۴. ۹ درصد از جوانان بالا بودن هزینه‌های ازدواج، ۳۰ درصد جوانان نداشتن شغل، ۲۶. ۳ درصد جوانان نیز ترس از ازدواج ناموفق را از دلایل تاخیر در ازدواج عنوان کرده‌اند.

 

وی افزود: با پیگیری نمایندگان مجلس و وزارت ورزش و جوانان پس از۱۵ سال، وزارت اقتصاد متقاعد شد که باید این صندق را تشکیل دهد و در نهایت در ۱۹ اسفند ماه ۹۹ پیش نویس صندوق اندوخته جوانان برای تصویب در دولت آماده شد و با تصویب اساسنامه صندوق عملا پیش بینی منابع اجرایی قانون اتفاق می‌افتد و دستگاه‌ها ملزم به اجرای قانون تسهیل ازدواج می‌شوند.

 

کریمی بر ضرورت توجه به مسائل فرهنگی و اجتماعی ازدواج تاکید کرد و گفت: یکی از علل کاهش ازدواج، افزایش آمار طلاق است که این افزایش آمار باعث می‌شود جوانان از ترس طلاق برای ازدواج اقدام نکنند.

 

مدیر کل دفتر برنامه ریزی و توسعه اجتماعی جوانان وزارت ورزش و جوانان ادامه داد: در سال ۹۸ تعداد ۵۳۳ هزار و ۱۶۵ مورد ازدواج در کشور ثبت شده است که در سال ۹۹ این رقم به ۵۵۶ هزار و ۶۹۹ مورد افزایش یافته که این افزایش ۵ درصدی به دلیل کرونا و حذف مراسم‌ها و کم شدن هزینه‌های ازدواج رقم خورده است.

 

۳۱ خرداد : رئیس اتاق بازرگانی: رشد اقتصادی ایران در چهار دهه گذشته صفر بوده است

 

رئیس اتاق‌بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی ایران می‌گوید با وجود همه ادعاها، سهم اقتصاد کشور از اقتصاد جهانی در چهار دهه گذشته نصف شده و به تعبیری باید گفت که رشد اقتصادی ما در این دوره تقریبا صفر بوده است.

 

غلامحسین شافعی ۳۱ خرداد در ادامه گفت کشور با یک سیکل معیوب و تکرار شونده‌ای از مشکلات چون تورم، نرخ بیکاری، عدم ثبات اقتصادی، فقر پایدار و نابرابری بسیار بالا مواجه بوده است.

 

او اقتصاد ایران را به «دیواری فرسوده‌» تشبیه کرد که بسیاری از افراد روی آن‌ را رنگ می‌زنند و پس از مدتی نیز آن را رها می‌کنند.

 

آقای شافعی در ادامه گفته است در حقیقت نیازمند یک «جراحی عمیق» در اقتصاد کشور هستیم.

 

بر اساس برآورد صندوق بین‌المللی پول، سهم ایران از اقتصاد جهانی از دو درصد در آستانه انقلاب ۱۳۵۷ به زیر یک درصد در سال گذشته رسیده است.

 

همچنین آرشیو داده‌های این نهاد بین‌المللی نشان می‌دهد ایران با نوسانات شدید رشد تولید ناخالص داخلی مواجه بوده و حتی در سال ۱۹۸۰ (اولین سال انقلاب) رشد منفی ۱۸.۸ درصدی داشته و در هر کدام از سال‌های ۱۹۸۴ و ۱۹۸۸ اقتصاد ایران تقریبا ۱۰ درصد کوچکتر شده است.

 

این نهاد بین‌المللی ارزیابی کرده است که طی ۱۰ سال گذشته، در نیمی از سال‌ها اقتصاد کشور دارای رشد منفی و در نیمی دیگر مثبت بوده است.

 

برای نمونه در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ روی‌همرفته اقتصاد کشور حدود ۱۳ درصد کوچکتر شد اما پارسال نسبت به سال ۲۰۱۹ اقتصاد کشور تنها رشدی ۱.۵ درصدی داشت.

 

۲۷ خرداد : افزایش یک میلیون هکتاری وسعت بیابان‌های کشور

 

معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور ضمن اشاره به روز جهانی مبارزه با بیابان‌زایی – مصادف با ۱۷ ژوئن (۲۷ خرداد) – گفت: تغییر اقلیم و دخالت‌های انسانی حدود یک میلیون هکتار به وسعت بیابان‌های کشور افزوده است.

 

پرویز گرشاسبی در گفت و گو با ایسنا با اشاره به موضوع تخریب سرزمین و بیابانی شدن اظهار کرد: بر اساس دستورالعمل‌های کنوانسیون مقابله با بیابان‌زایی دو مقوله بیابانی شدن و تخریب سرزمین مفاهیمی جدا از یکدیگر هستند. بر اساس آخرین اطلاعاتی که ما به این کنوانسیون ارائه داده‌ایم حدود ۱۰۰ میلیون هکتار از اراضی کشور ما در معرض تخریب سرزمین است که در این بین ۷۵ میلیون هکتار در معرض فرسایش آبی و ۲۵ میلیون هکتار در معرض فرسایش بادی قرار دارد.

 

وی در ادامه با بیان اینکه ما در کشور ۳۲ میلیون هکتار بیابان داریم که هم منشا زمین‌شناسی دارند و هم منشا اقلیمی تصریح کرد: متاسفانه طی دهه اخیر به‌ دلیل اعمال سیاست‌های اشتباه در زمینه مدیریت منابع آب و کشاورزی و در مجموع به‌ دلیل تغییر اقلیم و دخالت‌های انسانی حدود یک میلیون هکتار کانون گرد و غبار فعال به آمار بیابان‌های کشور افزود شده است.

 

گرشاسبی افزود: با وجود این برخی از کانون‌های خطرناک گرد و غبار در کشور مانند دریاچه ارومیه، دشت خوزستان و کانون‌های مرکزی تا حدود زیادی کنترل شده‌اند. از سوی دیگر می‌توان گفت که طی ۵۰ سال اخیر حدود ۸ میلیون هکتار از کانون‌های فعال بیابانی و طوفان‌های شن مهار شده‌اند.

 

معاون آبخیزداری، امور مراتع و بیابان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور با اشاره به اینکه ما نیاز نداریم که در تمامی عرصه‌های بیابانی کشور اقدامات بیابان‌زدایی انجام دهیم، گفت: برای مثال می‌توان از طرح‌های مرتعداری و طرح‌های مدیریت مناطق بیابانی استفاده کرد.

 

به گفته گرشاسبی چنانچه تغییری در سیاست‌های فعلی رخ ندهد و ما همچنان با گسترش سدسازی‌ها، افزایش سطح زیر کشت و عدم مدیریت آب در کشور مواجه باشیم، در آینده‌ای نزدیک نه تنها به سمت بیابانی شدن حرکت خواهیم کرد بلکه دشت‌های بزرگ و تولیدی کشور نیز از چرخه خارج خواهند شد.

 

وی ادامه داد: انرژی خورشیدی، انرژی بادی، اکوتوریسم و… ازجمله این پتانسیل‌ها است و ما باید به سمت مدیریت بیابان‌های کشور با استفاده از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و مشارکت مردم حرکت کنیم. از این‌رو سازمان جنگل‌ها در سال جاری به استان‌های بیابانی اعلام کرده است که باید با شیوه مشارکتی در سطحی حدود ۵۰ هزار هکتار بیابان‌زدایی انجام دهند.

 

۲۲ خرداد : افزایش تعداد کودکان کار و ترک تحصیل، از پیامدهای کرونا برای کودکان در ایران

 

معاون وزارت بهداشت ایران از جمله پیامدهای کرونا برای کودکان ایرانی را «افزایش تعداد کودکان کار»، «ازدواج در سنین پایین» و «ترک تحصیل» عنوان کرد.

 

بهروز محبی، نماینده سبزوار، فروردین امسال از ترک تحصیل ۳۰ تا ۴۰ درصد دانش‌آموزان و دانشجویان در برخی شهرهای کشور به دلیل عدم دسترسی به امکانات آموزشی خبر داده بود.

 

پیشتر برخی مقامات آموزشی استان‌های محروم ایران، دسترسی نداشتن دانش‌آموزان به ابزارهای هوشمند مانند موبایل و تبلت را عامل افزایش آمار افت تحصیلی و ترک تحصیل در این مناطق در سال تحصیلی ۹۹ عنوان کرده بودند.

 

رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، ماه بهمن‌ گذشته از بازماندگی تحصیلی ۸۹ هزار دانش‌آموز تنها در مقطع اول ابتدایی در سال تحصیلی ۹۹ خبر داده بود، اما سه روز پیش از این گزارش، مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر آموزش و پرورش، آمار بازماندگان تحصیل در مقطع ابتدایی را ۲۱۰ هزار دانش‌آموز اعلام کرده بود.

 

حسن الحسینی، مشاور وزیر آموزش و پرورش و مسئول شبکه شاد هم پاییز ۹۹ گفته بود که از بین بیش از ۱۱ میلیون دانش‌آموز کشور، حدود ۳.۵ میلیون نفر فاقد ابزار هوشمند بوده یا دسترسی به اینترنت ندارند.