لزوم حمایت  گسترده از مطالبات و اعتراضات کارگران پلی اکریل اصفهان

جلال نادری

حدود ششصد کارگر به نمایندگی از دو هزار کارگری که بین پنج تا شش ماهه حقوق نگرفته اند در برابر استانداری اصفهان در اعتراض به عدم پرداخت دستمزدها و وضعیت اسفناک پلی اکریل تجمع کردند. این روزها شرکت پلی اکریل که با اشتغال مستقیم حدود دو هزار کارگر و اشتغال غیر مستقیم حدود ده هزار نفر نزدیک به چهل سال قطب صنعت ساخت الیاف نساجی ایران بوده رو به احتضار دارد. در دو سال اخیر کارگران بارها به خاطر دستمزدهای معوقه، حراج دارایی های کارخانه و کاهش ظرفیت تولید اعتراض کرده اند، ولی هر بار که اعتراضات بالا گرفته؛ سهامداران اصلی، مدیریت کارخانه را عوض کرده اند و مدیریت جدید هم با یک مشت وعده های توخالی چند ماهی کارگران را سرگرم کرده است. با اعتراض دوباره کارگران، مجددا هیئت مدیره جدید انتخاب کرده و همین بازی وعده های بی سرانجام را از سر گرفتند. همه نهادهای مسوول، چه در شهرستان مبارکه، چه استانداری اصفهان و چه مقامات وزارت صنعت و معدن دقیقا در جریان مشکلات کارگران کارخانه پلی اکریل هستند، ولی در دو سال اخیر اقدام موثری برای احیای تولید و پرداخت دستمزدهای معوقه کارگران کارخانه صورت نداده اند. کارگران امیدی به این که هیئت مدیره موقت جدید هم که بعد از اعتراضات دوشنبه گذشته در برابر استانداری، ظاهرا دوباره فعال شده است، ندارند..

کارگران پلی اکریل از زمان اعتراضات گسترده شان به طرح قطعه قطعه کردن کارخانه که با برخوردهای امنیتی و دستگیری موقتی تعدادی از معترضین همراه بود، هر راه و روشی را که برای حفظ اشتغال شان لازم بوده انجام داده اند. کارگران به وعده های مسوولین باور کردند، و دستمزدهای معوقه را تحمل کردند، بعد که بی نتیجه بودن این وعده ها دیدند، اعتراض کردند. چند بار نامه جمعی خطاب به استانداری نوشتند، بارها تجمع کردند. ولی هیچ نتیجه ای نگرفتند. سهامداران اصلی پلی اکریل نشان دادند که فقط به سود خودشان فکر می کنندد و تنها چیزی که برایشان اهمیت ندارد وضعیت معیشت کارگران است. کارگران پلی اکریل در نامه های اعتراضی خود به مقامات، تغییر مداوم مدیریت کارخانه و خصوصی سازی پلی اکریل در سال 1383 بدون در نظر گرفتن شرایط و موقعیت به عنوان دو مشکل اساسی که زمینه های نابودی پلی اکریل را فراهم کرده است، تاکید کردند. از این دو مورد، روشن است که مدیریت کارا و باثبات می تواند نتیجه واگذاری دوباره کارخانه به بخش دولتی باشد. ولی حتی اگر خواست مداخله دولت برای نجات اشتغال کارگران و جلوگیری از فروپاشی خانواده های کارگری، در این دوران سخت رکود و تورم، از زمینه قوی در میان کارگران برخوردار باشد، بازهم با توجه به سیاست های دولت که بیشتر بدنبال رواج دلالی، ارزان تر کردن ارزش نیروی کار و گسترش خصوصی سازی هاست، به سادگی عملی نخواهد شد. این که کارگران در برابر استانداری اعتراض می کنندد و به استاندار نامه نوشته در آن خصوصی سازی را یک عامل بدبختی می دانند، خودش البته نشان می دهد که کارگران، دولت را مسوول رسیدگی به شرایط کارخانه  می دانند. ولی اولین و شاید مهم ترین شرط وادار کردن دولت به رسیدگی واقعی به وضع کارگران این است که تقسیمات مربوط به شرایط و قراردادهای کار مانع حضور همه کارگران و خانواده هایشان در اعتراضات نشود. مقاماتی که باید در مورد وضعیت پلی اکریل تصمیم بگیرند به هزینه های تصمیمات شان اهمیت دهند. تجربه کارگران واحدهای دیگر نشان می دهد اعتراضاتی که کارگران بهمرا با خانواده هایشان حاضر نمی شاند، یا فقط تعداد محدودی که قراردادهای بهتری دارند شرکت می کنندد، به عنوان اعتراضاتی که اهمیت ندارد تلقی می شود. تجربه واقعی اعتراضات یک سال اخیر کارگران پلی اکریل نشان می دهد که وعده های مقامات هیچ نتیجه ای بسود کارگران نداشته است. کارخانه پلی اکریل تو شرایطیه که دیگه اعتراض کارگران به شکل نمایندگی و با تعداد کم جواب نمی دهد. الان حضور هر چه گسترده تر کارگران و خانواده هایشان در اعتراضات است که می تواند تاثیرگذار باشد.

نکته دیگر این که وادار کردن دولت به قبول مسوولیت و نجات کارگران از ورطه  بیکاری، موضوعی نیست که یکی دو روزه و یا با اعتراضات منفصل جواب دهد. دو تجربه از اعتراضات کارگری اخیر  یکی مربوط به ایران ترانسفوو بعدی کارخانه چوپ چوکا است. هر دو تجربه واقعا مهم هستند. کارگران ایران ترانسفو نهاد مستقل خبررسانی خودشان را در شبکه های اجتماعی ایجاد کردند و از مردم و کسبه محل هم خواستند از اعتراض کارگران حمایت کنندد. البته این نهاد اطلاع رسانی را بعدا نیروهای امنیتی مصادره کردند و اخبار جعلی و گمراه کنندده پخش کردند. بنابراین نهاد اطلاع رسانی در شبکه های اجتماعی بهتر است بگونه ای  ایجاد شود که امکان مصادره آن از طرف نیروهای امنیتی وجود نداشته باشد. کارگران چوکا هم تا رسیدن به مقصود دست به اعتراض روزانه زدند. هر دو مورد تاثیرگذار بود.

 البته این کارگران پلی اکریل هستند که با توجه به شرایط و موقعیت شان اقدام می کنند. پلی اکریل از جمله واحدهای تولیدی بود که بعد از اعتراض کارگران به کوچک سازی کارخانه، کارگران معترضی را که از طرف نهادهای امنیتی شهرستان مبارکه بازداشت شده بودند، اکثریت بزرگ کارگران، به عنوان اعضای شورای اسلامی کار انتخاب کردند. در واقع کارگران، سندیکای مستقل خودشان را ایجاد نکردند و ترجیح دادند که شورای اسلامی کار، مطالبات کارگران را نمایندگی کنند. اگر کارگران بخواهند واقعا دولت را وادار کنند که نسبت به سرنوشت و امنیت شغلی شان مسوولیت قبول کند، مهم است که در بین خودشان بازدارندگی نباشد. شوراهای اسلامی کار به طور کلی نماینده منافع واقعی کارگران نیستند. غالبا در مبارزات کارگری نقش بازدارنده دارند. البته موارد استثنا هم وجود داشته است.  ولی در هر صورت اقدام جمعی، پیگیر و هر چه وسیع تر کارگران است که اهمیت اساسی دارد.

آخرین نکته،  شباهت موقعیت کارگران پلی اکریل با وضعیت کارگران واحدهای تولیدی دیگر در بخش صنعتی بسیار زیاد است و حتی از بخش صنعت هم فراتر می رود. چرا که  دستمزدهای معوقه، بخش خدمات را هم فرا گرفته است. در شرایط رکود تورمی، بخش های بزرگی از طبقه کارگر زیر فشار دستمزدهای معوقه قرار گرفته است. در این شرایط حمایت و پشتیبانی از اعتراضات و مطالبات کارگران، اصلی ترین و مهم ترین وظیفه مبارزاتی همه تشکل های مستقل کارگری و حامیان جنبش کارگری است. به هر صورتی که امکان دارد از مطالبات کارگران پلی اکریل حمایت کنیم.