بلاتکلیفی یک میلیون نفر مال باخته و غارت شده موسسه میزان

مریم امانی

فساد گسترده ساختاری در نظام جمهوری اسلامی و روابط ناشی از آن به کلاهبرداری و بالا کشیدن سپرده های حدود یک میلیون نفر در استان خراسان انجامیده است؛ به گونه ای که فروپاشی موسسه "میزان" را می توان میزانی برای سنجش عمق فساد دستگاههای حاکمیتی و بدنه مدیریتی و مدلی از غارت سپرده های مردم دانست. موسسه میزان بیش از پانزده سال پیش از طرف جمعی از قضات دستگاه قضایی خراسان راه افتاد و نماد ترازو را هم برای خود برگزید. این موسسه اعتباری در طی این مدت با گشایش بیش از هشتاد شعبه در استان های خراسان رضوی، جنوبی و شمالی به یک عامل مکنده بزرگ سپرده های مردم؛ و به نوعی اختاپوس مالی تبدیل شد؛ موسسه ای که با وعده دادن سودهای کلان، بخش وسیعی از مردم را فریفت و وادارشان کرد که دارایی های زندگی خود را برای گرفتن سود بیشتر، در این موسسه سپرده گذاری کنند. از زمستان سال گذشته با افزایش درخواست بازپس گرفتن اصل و سود سپرده ها از سوی مردم در برابر شعبات این موسسه، مشخص شد که سپرده های مردم را  بالا کشیده اند. به سخن دیگر، حدود یک میلیون نفر در استان های خراسان رضوی، جنوبی و شمالی و چندین استان دیگر دارایی های خود را از دست داده اند. بعد از آن، مطابق معمول نهادهای زیادی با طرح وعده های رنگارنگ برای آرام کردن مردم به میدان آمدند. اما پیشاپیش معلوم است که که اصطلاحا چاقو دسته اش رو نمی برد. محال است تصور شود که شکل گیری یک هیولای مالی نظیر "میزان" که در راس آن عناصر دستگاه قضایی هم قرار داشته اند ، بدون وابستگی های گسترده به دستگاه قدرت ، می توانست پانزده سال بدون موجودیت قانونی و با نشان دادن نماد ترازوی عدالت، از حدود یک میلیون نفر کلاهبرداری کرده، اموالشان رو بالا بکشد. از همان زمستان گذشته، بعد از گذشت چند هفته، زمانی که معلوم شد همه وعده ها برای بازپس دادن سپرده ها دروغی بیش نبوده است، اعتراض و تجمع مالباختگان  شروع شد. از زمستان سال گذشته تا به امروز، سپرده گذاران بین کمیسیون اجتماعی مجلس، بانک مرکزی، بانک صادرات، گروه تصفیه حساب مالی، استانداری ها، شعبات قوه قضاییه در استان های خراسان رضوی، جنوبی و شمالی پاسکاری شده و گروهی از مالباختگان به خاک سیاه نشسته اند، اما همه وعده ها پوچ و توخالی از آب درآمد و حالا بعد از این همه مدت، روزنامه قدس این هفته خبر داد که جمعی از سپرده گذاران موسسه میزان با حضور درمقابل شعبه مرکزی این موسسه مالی منحل شده با نصب پرده نوشته ای اعلام کردند تا زمان رسیدگی به وضعیت سپرده گذاران اعتصاب غذا خواهند کرد. تصویری که از اعتصاب غذاکنندگان در رسانه های اجتماعی منتشر شده جمع محدودی را نشان می دهد. البته روشن است که همه مالباختگان نمی تونند و آمادگی ندارند اعتصاب غذا کنند، ولی اگر این اعتصاب با حمایت همه جانبه بخش بزرگی از قربانیان کلاه برداری موسسه میزان روبرو نشود، قطعا صدایشان به جایی نخواهد رسید و حتی اگر در اثر اعتصاب غذا جانشان را هم از دست دهند باز صدایشان جایی شنیده نخواهد شد و خواستشان جواب نمی گیرد. یک میلیون مال باخته و خانواده هایشان جمعیت بزرگی هستند که اگر بتونند راهی پیدا کنند و اجازه ندهند تا صدایشان را خفه کنند، می توانند با غارتگرانی که در پشت سر موسسه میزان سنگر گرفته اند و با روابط فاسدی که موسسات اختاپوسی همچون "میزان" و پدیده "شاندیز" محصول آن هستند، درگیر شده، حق خود را باز پس گیرند. حضور مستقل در شبکه های اجتماعی و اطلاع رسانی مستقل در مورد این پرونده، گام اول محسوب می شود. فرزندان همین مالباختگان که با شبکه های اجتماعی مثل فیس بوک، اینستاگرام، واتس آپ و  نظایر اینها بیشتر آشنا هستند،  می توانند قدم های اول را برداشته، صدای مستقل مالباختگان در شبکه های اجتماعی باشند. این حداقل کاری است که می توان برای مقابله با غارتگران و بی عملی حامیان آنها در دستگاه قضایی و سایر نهادهای حاکمیتی صورت داد. آنهائی که هنوز امیدوار هستند تا سپرده های خود را پس بگیرند و به وضعیت شان رسیدگی شود، کافی است به صحبت های این هفته معاون بانک مرکزی توجه کنند. حمید تهرانفر ضمن این که دولت قبلی را به خاطر باز گذاشتن دست موسسات مالی غیرمجاز و همچنین انفعال نیروی انتظامی با این موسسات را مقصر دانست، همزمان آماری داده، به نکته ای تکان دهنده اشاره کرده، گفت : حدود پنج هزار صندوق قرض‌الحسنه و هزاروهفتصد تا هزاروهشتصد  تعاونی اعتباری در کشور فعالیت دارند؛ در صورتی که تعداد موسسات مجاز تنها سیصد تا چهارصدتا هستند ". تهرانفر تاکید کرد که بانک مرکزی بعضی از این موسسات غیرمجاز را حتی نمی شناسد. این اظهارات به این معنی است که صدها و هزاران موسسه انگلی و اختاپوسی به اعتبار داشتن روابط پشت پرده با مافیای قدرت و ثروت در راس نظام ،مشغول چاپیدن، شیادی و کلاهبرداری از مردم در سراسر کشور هستند. اگر موسسه ای همچون "میزان" آنچنان قدرتی داشته است که از حدود یه میلیون نفر کلاهبرداری کند و حساب هم پس ندهد، دیگر روشن است هفت هزار موسسه مالی غیرمجاز چه قدرتی می توانند داشته باشند. این قدرت به این دلیل جهنمی است که با نظام حاکم پیوندهای عمیق و جدائی ناپذیری دارد. کلاهبرداری از طریق موسسات اعتباری غیرمجاز و جعلی یک روش رایج غارت مردم در نظام جمهوری اسلامی است. بنابراین اگه راهی برای بازپس گرفتن سپرده های مالباختگان وجود داشته باشد آن همانا در حرکت و اقدام جمعی خود آنها است.

جمعه ۲ مرداد ۱۳۹۴ برابر با ۲۴ جولای ۲۰۱۵