انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده و مسئله ایران

بهروز نظری

مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری ایالات متحده که از چندی پیش آغاز شده بود با رسمیت پیدا کردن میت رامنی بعنوان رقیب باراک اوباما وارد مراحل پایانی خود شده است. میت رامنی در روز سه شنبه هفتم شهریور ماه و با کسب حدود دو برابر از آرا مورد نیاز بعنوان نامزد انتخاباتی جمهوری خواهان برگزیده شد. بدنبال اعلام نتایج آرا نمایندگان جمهوری خواهان، رامنی،  ٔپل رایان، نماینده مجلس ایالات متحده از ایالت ویسکانسین را، بعنوان معاون خود معرفی کرد. گردهمایی انتخاباتی جمهوری خواهان در ایالت فلوریدا که با یک‌ روز تأخیر برگزار شد برنامه‌های اعلام شده این جریان را به تصویب رساند. جمهوریخواهان وعده داده اند که مالیات از ثروتمندان را باز هم کاهش خواهند داد، قانون بیمه‌ همگانی نیمبندی را که اوباما به تصویب رسانده ملغی خواهند کرد، و همچنین گفته اند که قانونی را به تصویب خواهند رساند که سقط جنین را ممنوع می‌کند.

آخرین سرشماری‌ها در این کشور حاکی از این است که رقابت انتخاباتی ریاست جمهوری ایالت متحده بسیار نزدیک است. پس از تجربه فاجعه ۸ سال ریاست جمهوری جورج بوش این واقعیت که جمهوری خواهان ممکن است شانس پیروزی داشته باشند، تعجب بسیاری را برانگیخته است. اما حقیقت این است که کارنامه چهار سال ریاست جمهوری اوباما در سر برآوردن محافظه کاران هار این کشور از تابوت‌هایشان نقش حائز اهمیتی بازی کرده است. در چهار سال گذشته ۳ میلیون کارگر دیگر بیکار شده اند، بدهی ملی‌ این کشور ۵ تریلیون دلار افزایش پیدا کرده، وعده‌های اوباما در باره محیط زیست، آزادی گردش اطلاعات و بویژه اینترنت، بستن بازداشتگاه گوانتاناما، سیاست خارجی‌ متمایل به دوستی‌ بین کشور ها، و غیره، یکی‌ پس از دیگری لگدمال شدند. اوباما در حالی‌ با پایه حمایتی درخشانی که پیروزی او را تضمین کرد فاصله گرفت و لگدمال‌شان کرد که جمهوری خواهان ایالات متحده بیش از گذشته و با برپایی مراسم‌های "خودجوشی" که هزینه شرکت در آن گاهاً بالغ بر شش هزار دلار بود، به سازمان دادن نیروهای خود پرداختند. شوق و اشتیاق مردم عادی، فعالین ضدّ جنگ، طرفداران محیط زیست، پرچمداران مبارزه علیه نژد پرستی و تبعیض علیه زنان، مهاجران، همجنس گرایان و غیره جای خود را به یاس و نومیدی داده است. در سطح جهانی‌ موقعیت ایالات متحده در هیچ کجا و بویژه در منطقه بهبود پیدا نکرده است. انقلابات عرب، باتلاق جنگ در عراق و افغانستان، عملیات نظامی ایالات متحده در پاکستان، ادامه حمایت‌های بی‌ قید و شرط سیاسی این کشور از اسرائیل که در عوض حتی حاضر نیست بخاطر قتل عمد شهروندان آمریکایی یک عذر خواهی خشک و خالی‌ هم بکند، موقعیت ایالات متحده را تضعیف کرده است. در یک کلام ایالات متحده در یک بحران عمیق اقتصادی و دیپلماتیک گرفتار است. نفوذ این کشور در آسیا بشدت تضعیف شده، درصد کنترل و اعمال نفوذ آن در آمریکای لاتین ضربه خورده، و انقلابات عرب از یکطرف و گسترش نفوذ چین در خاورمیانه و آفریقا از طرف دیگر، سوالات جدی و مهمی‌ را در برابر سیاستمداران ایالات متحده قرار داده است.

در چنین شرایطی است که میت رامنی "احیای وعده آمریکا" را به شعار اصلی‌ خود تبدیل کرده است. از مهمترین وعده‌های "احیای وعده آمریکا" تشدید تحریم‌ها و خطر جنگ علیه ایران است. میت رامنی در سخنرانی پنجشنبه خود تاکید کرد که با وجود ترور بن لادن بدستور اوباما، شهروندان ایالات متحده امنیت کمتری دارند چرا که اوباما در تلاش برای مقابله با خطر هسته ای‌ ایران شکست خورده است. او گفت که سیاست باراک اوباما درباره اهمیت گفتگو با ایران راه به جایی‌ نبرده است چرا که هنوز«سانترفیوژ‌های ایران در حال چرخیدن هستند و ما در حال گفتگو با ایران». میت رامنی اوباما را متهم کرد که دوستان ایالات متحده همچون اسرائیل را به زیر اتوبوس انداخته و وعده داد که در صورت پیروزیش در انتخابات دوستان ایالات متحده وفاداری بیشتری از این دولت خواهند دید. شعار احیای آمریکا اما تازگی ندارد. تمام نامزد‌های ریاست جمهوری ایالات متحده همواره بیانیه‌های سرشار از شعار‌های میهن پرستانه و عظمت طلبانه صادر میکنند. هیچ انتخاباتی در این کشور بدون سوگند خوردن به پرچم ایالات متحده، وعده احیا و حفظ عظمت و هژمونی جهانی‌ آن، برتری ایده‌آل‌های این کشور و همچنین برتری بی‌ چون و چرای اقتصادی، سیاسی، نظامی و فرهنگی‌ آن بر دیگر کشور ها، نمی‌تواند برگزار شود. قدرت طلبی و نژاد پرستی‌ جز مهم و غیر قابل انکار انتخابات در این کشور بوده و همچنان هست.

میت رامنی پیشتر شمه ای‌ از سیاست‌ خارجی خود را در سفری که در مرداد ماه به سه کشور متحد ایالات متحده، انگلیس، لهستان و اسرائیل، داشت، نشان داده بود. او در سفر به اسرائیل بود که "عقب مانگی" اقتصادی سرزمین های اشغالی فلسطین را به فرهنگ "فرودست" آنها نسبت داد، از بیت المقدس بعنوان پایتخت اسرائیل نام برد، و اعلام کرد که حق اسرائیل برای حمله به ایران را به رسمیت میشناسد. او همچنین وعده داد که در صورت پیروزیش در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، کمک‌های نظامی این دولت به اسرائیل افزایش چشمگیری خواهد یافت. کاملا آشکار است ایران به یکی‌ از محور های اصلی‌ انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده تبدیل شده است. در این میان اما وعده‌های رامنی در باره ایران در خور توجه و بشدت نگران کننده است. او در مهر ماه سال پیش از انتصاب یک تیم ۲۴ نفره بعنوان "مشاوران ویژه" خود در سیاست خارجی‌ و امنیت ملی‌ خبر داد. دو سوم این تیم از مشاوران پیشین جورج بوش و طرفداران اشغال عراق بودند. دانیل سنور، پولا دوبریانسکی، رابرت کاگان، وین وبر، و جان بولتن از اعضای این تیم هستند. حتی کالین پاول، وزیر پیشین امور خارجه ایالات متحده نسبت به ترکیب مشاوران رامنی هشدار داد و اعلام کرد که تعدادی از آنان بشدت دست راستی‌ هستند. نشریهٔ نیشین تیم سیاست خارجی‌ رامنی را به حق "کابینه جنگی نئو- محافظه کاران" نامید.  به گفته نیشین، انتخاب رامنی  فرصت درخشانی است برای "مشاوران" نئو- محافظه کار او که سیاست خارجی‌ ایالات متحده را همچون دوره جورج بوش شکل داده و هدایت کنند.

دقیقاً معلوم نیست که رامنی چگونه میتواند روی دست سیاست‌های اوباما در مورد ایران بزند و چه گام‌های جدیدی علاوه بر تحریم‌های فلج کننده کنونی، ترور متخصصان هسته ای‌ جمهوری اسلامی، جنگ سایبری، فرستادن هواپیماهای بدون سرنشین بر فراز مرزهای ایران، و غیره، بردارد. اوباما تا بحال موفق شده که سیاست‌های ایالات متحده را پیش ببرد و حتی در این جنگ اعلام نشده علیه ایران بیشترین توافق عمومی به اصطلاح جامعه بین‌المللی را جلب کرده است. بعلاوه، تداوم و تعیق بحران اقتصادی کنونی و هزینه‌های عظیم دخالت‌های این کشور در منطقه و بویژه در عراق و افغانستان، قاعدتا جنگ هوایی و زمینی علیه ایران را باید به نامحتمل‌ترین گزینه تبدیل کند، جنگی که بیش از پیش "احیای وعده آمریکا" را ناممکن خواهد کرد. در کنار این نباید فراموش کرد که هر چند ایالات متحده توانسته است که بزرگترین ائتلاف علیه جمهوری اسلامی را سازمان دهد، اما در دستور قرار دادن حمله نظامی به ایران میتواند به فروپاشی ائتلاف‌های کنونی بیانجامد. قدرت نمایی‌های گروه موسوم به بریکس، تحولات مصر، نقش حیاتی‌ حامل‌های انرژی در اقتصاد جهانی‌ و غیره، همه و همه از جمله ملاحظاتی هستند که سیاستمداران ایالات متحده نمیتوانند نادیده بگیرند. با این‌همه مسئله ایران در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده سوژه ای‌ است که رقیبان انتخاباتی  میتوانند خود را جسور تر، قاطع تر، و آمریکایی تر از دیگری جا بزنند. سیاست‌های اوباما و سیاست‌های اعلام شده رامنی وعده تازه ای‌ برای مردم ایالات متحده ندارند. «احیای وعده آمریکا» معنایی جز فلاکت و فقر بیشتر برای مردم ایالات متحده و ایران، و تهاجم به حق تعین سرنوشت زنان و مردان این دو کشور ندارد.

۱۲ شهریور ۱۳۹۱ / ۲ سپتامبر ۲۰۱۲