تهاجم بحران به سطح معیشت کارگران

و اهمیت محلات درسازماندهی کارگران و زحمتکشان

مجله کارگری رادیو راه کارگر

این روزها هر چه بیشتر  بر روی خبرها و گزارش هائی   که در مورد وضعیت اقتصادی، عوارض برچیدن یارانه ها، ورشکستگی کارخانه ها، اوضاع معیشت و دستمزد کارگران، و اخراج ها و دستمزدهای معوقه پی در پی و روزانه دقیق تر می شویم،  به همان میزان بیشتر جای خالی تشکل های مستقل کارگران و زحمتکشان برای دفاع از خود در برابر تهاجم بیرحمانه ای را که در معرض آن قرار گرفته اند، خودنمائی می کند.

 رشد اقتصادی در سال 88- 89 زیر یک درصد بوده است، کرایه مسکن از اول امسال تا کنون حداقل بیست درصد افزایش یافته است، دولت در بودجه سال جاری چهار هزار میلیارد تومان کسری دارد، لشکر بیکاران روز به روز انبوه تر می شود. در خبرها آمده است که ده هزار داروخانه در معرض ورشکستگی قرار دارند؛ بیماران آواره اند و کارکنان این داروخانه ها هم در معرض بیکاری و آوارگی قرار گرفته اند. از 50 هزار جمعيت مامای کشور بيش از 35 هزار نفرشان بيکارند،  به گفته قائم مقام سازمان نظام پزشكي 12 هزار پزشك عمومي يا بيكارند يا در رشته‌اي غير از تخصص شان فعاليت مي‌كنند.

ان فهرست همچنان ادامه می یابد... رئيس اتحاديه کوره پزان شهرستان شبستر در آذربايجان شرقی از تعطیلی قریب الوقوع 400 واحد کوره آجرپزی و بیکاری 60 هزار کارگر در این منطقه خبر داده است، رییس اتاق بازرگانی هشدار داده است که با برچیدن یارانه ها صد بنگاه تولیدی آب معدنی در معرض ورشکستگی قرار گرفته اند، رئیس کميسيون اقتصادکلان اتاق بازرگانی می گوید ۱۴٫۵ميليون ايرانی در فقر مطلق بسر مي‌برند. مطابق آمار عضو کميسيون "کشاورزي، آب و منابع طبيعی" مجلس سالانه يک ميليون و ۶۰۰ هزار نفر بر تعداد بيکاران افزوده مي‌شود. در این وضعیت جهنمی قیمت ها روز به روز بالا می رود، سوتعذیه در مناطق محروم افزایش یافته، عدم پرداخت دستمزدهای معوقه امان کارگران را بریده و بخش عمده ای از اعتراضات کارگری هفته های اخیر بر سر همین موضوع صورت گرفته است. امروزه بر هر حوزه ای و عرصه ای که انگشت بگذاریم؛ از بخش بهداشت و درمان تا آموزش و پرورش، از کشاورزی و تولید سنتی در کارگاههای کوچک تا کارخانه های بزرگ تشکل یابی مستقل به پیش شرط هر مقابله موثر با وخامت روزافزون شرایط کار تبدیل شده است.

 با این حال متاسفانه در شرایطی که اوضاع روز به روز وخیم تر و بحران دامنه دارتر می شود، تلاش های محسوسی در حوزه تشکل یابی به چشم نمی خورد. یک علت این وضعیت کنترل شدیدی است که در مراکز بزرگ تولیدی علیه کارگران از سوی حراست و مدیریت اعمال می شود. در واحدهایی که "شورای اسلامی کارخانه" وجود دارد این شورا غالبا نقش جاسوس و متحد مدیریت و حراست را ایفا می کند و اصلی ترین وظیفه اش خفه کردن ابتکار مستقل کارگران و جلوگیری از هر گونه تحرکی در حوزه سازمان یابی است. در واحدهای کوچک تر در شرایطی که لشکری از بیکاران جامعه را فرا گرفته است آستانه تحمل بهره کشی و ظلم و حق کشی مدیران و کارفرمایان در میان کارگران از ترس از دست دادن کار و پرتاب شدن به گردونه بیکاران بیشتر است. در این شرایط یکی از راههای پیشبرد تشکل یابی کارگران، تمرکز بر سازمان یابی کارگری در سطح محلات است.

سازمان یابی در محلات در دو سطح می تواند متمرکز شود:

 سطح اول، ایجاد تشکل های مستقل در واحدهایی است که شمار قابل توجهی از کارگران آن در منطقه معینی زندگی می کنند. یک نمونه روشن از این سطح از تلاش سازمان گرانه شهرک پیکان است که محل زندگی بخش زیادی از کارگران ایران خودروست. اگر در سطح کارخانه هر تلاشی برای سازماندهی کارگران با جاسوسی و توطئه مدیریت و حراست برخورد می کند، می توان ارتباطات اولیه را در سطح محلات در ساعات فراغت از کار برقرار کرد.

 سطح دوم سازماندهی در سطح محلات زحمتکش نشین براساس ترکیب جمیعیتی و با توجه به وضعیت هر منطقه است. هیچ نسخه از پیش تعیین شده ای و طرح های طلایی حاضر و آماده ای که گویا فقط باید اجرا شود برای سازماندهی در محلات وجود ندارد. آنچه روشن است این که هر طرح سازمان گرانه باید بر مطالبه فوری؛ اصلی و نیاز بلافصل مردم هر منطقه بنا شود. مثلا در شرایطی که قبض های کمرشکن گاز غیرقابل پرداخت است، ابتکار زنان که بار اصلی معیشت خانوارهای زحمتکش را برعهده دارند می تواند نیروی اعتراض را در این زمینه سازماندهی کند. یا در شرایطی که سوتعذیه در اثر تشدید بیکاری و فقر شدت یافته است، تهیه یک وعده غذای ارزان و جمعی از طریق ابتکار خودجوش مردم می تواند زمینه ای برای همیاری و همکاری فراهم کند.

 سازماندهی در سطح محلات حلقه ای است که می تواند به روند تشکل یابی مستقل کارگران و زحمتکشان کشور و ایجاد سنگرهای مقاومت و پایداری در برابر تهاجم دولت و کارفرمایان کمک کند و از این رو مهم است تا هر چه بیشتر در کانون توجه فعالین کارگری قرار بگیرد.