جنبشی که در تداوم خود هرچه بیشتر دمکراتیزه تر می شود

یوسف لنگرودی

جنبش ضد استبدادی مردم ایران در طول یک سال گذشته دستاوردها و نقاط ضعف و قوتی داشته که متمرکز شدن و بررسی جوانب مختلف آن برای ادامه موفقعیت آمیز آن بسیار ضروری است و با آنکه تاکنون در جاهای مختلف به مناسبت های گوناگون مورد بررسی قرارگرفته است اما جا دارد بازهم از زوایای بیشتری مورد توجه قرار گیرد. دراین میان باید اذعان داشت که جنبه دمکراتیک این جنبش از جنبه های بسیار مهم آن است که در ادامه خود و بر اثر گذشت زمان دارد پررنگ تر می شود و قوام پیدا می کند. این مسئله از نقطه نظر فرجام یافتن موفقعیت آمیز جنبش توده ای در دست یافتن به اهداف خود، در فردای پس از سرنگونی جمهوری اسلامی، اهمیت تعیین کننده ای دارد.

حقیقت این است که دور جدید جنبش مردمی ایران، به هنگام آغاز خود در یکسال قبل، که در اعتراض گسترده و میلیونی  توده ای در اعتراض به تقلب انتخاباتی شکل گرفت، با شعار همه گیر "رای مرا پس بده" و یا "دولت کودتا، استعفا - استعفا"، باعث توجه وآگاهی عمومی مردم در سطح ملی نسبت به اهمیت حق رای آزادانه شد. مردم نشان دادند به درجه ای از بلوغ و رشد سیاسی و دمکراتیک رسیدند که می خواهند بدون دخالت هیج مرجعی، از حق رای شان آن طور که میخواهند استفاده کنند. ماجرای مربوط به حق رای و استفاده آزادانه و دلبخواهانه از آن، اولین نشانه پراهمیت دمکراتیک دریک سال گذشته بوده است که باید آن را سنگ بنای رشد و بلوغ سیاسی - دمکراتیک این جنبش در ادامه اش دانست.

نشانه دیگررشد دمکراتیک در جنبش ضد استبدادی را می توان دوری جستن از خشونت دانست. با اینکه دیکتاتور و نهادهای سرکوب زیر فرمانش، بانی و مروج خشونت بوده اند، و برای کشانیدن مردم به قهر زودس، لحظه شماری می کردند، اما مردم هوشیارانه مراقب بودند تا به دام حکومت گرفتار نشوند و بارها تلاش رژیم را در این زمینه به بن بست کشانیدند. جهان شاهد بود و تصاویر زیادی انتشار یافت که نشان می داد مردم در بسیاری موارد، مزدورانی را که به چنگ مردم خشمگین می افتادند، بدون آنکه آسیبی به آنان وارد سازند، رهایشان می ساختند. خشنونت بی حد و مرز حکومت درتمامی سطوح جامعه و تنفر شدید مردم از حاکمان و خشونت، باعث گردید تا مردم آگاهانه عملا از خشونت و کشتار فاصله بگیرند. دوری جستن آگاهانه از خشونت و نفی از جمله دست آورد بسیار مهم جنبش ضد استبدادی مردم ایران است.

 و بالاخره اعتصاب اخیر سراسری یکپارچه مردم کردستان در اعتراض به اعدام پنج نفر از فرزندان مردم و همبستگی بی سابقه ای که از سوی نهادهای دمکراتیک، نهاد های حقوق بشری و احزاب و گروههای سیاسی سراسر ایران از آن صورت گرفت، صفحه درخشانی از مبارزه جنبش ضد استبدادی مردم ایران طی یک سال گذشته علیه رژیم ولایت فقیه است که آشکارا نشان از رشد آگاهی و هرچه دمکراتیک تر شدن جنبش مردمی ایران دارد که مانند بسیاری از رویداد های بزرگ در تارک مبارزات مردمی ایران نقش بسته است.

روز ۲۳ اردیبهشت در عین حال روز نه بزرگ به اعدام بود که باید آن را یکی دیگر از نشان های رشد آگاهی و دمکراتیزه شدن جنبش ضد استبدادی مردم ایران به حساب آورد. مردم ایران به مرحله ای ازبلوغ سیاسی و دمکراتیک رسیده اند که حالا، در سطح ملی، مخالفت شان را آشکارا با اعدام نشان می دهند. ادامه وتقویت جنبش علیه اعدام، می تواند یکی از موثرترین و بسیج کننده ترین خواسته ها سراسری علیه استبداد در شرایط کنونی باشد.

رشد آگاهی و دمکراتیزه شدن جنش مردمی،  دستاورد بزرگ خود مردم است که در مبارزه همگانی و بی وقفه آن ها در طول یک سال گذشته بر علیه حکومت قرون وسطایی بدست آمده و به خود مردم تعلق دارد.

 رفرمیست ها - ازجمله سازمان اکثریت - (۱) که مثل همیشه از کیسه خلیفه می بخشند و این دستاورد ها را هدیه جنبش سبز و رهبران آن به مردم می دانند، تنها پرت بودن خود را به نمایش نمی گذارند، بلکه سفاهت فکری و دوری جستن خود از جنبش مردمی را نیز یاد آور می شوند. جریاناتی که درهمه این سال ها نگاه شان به رقابت میان جناح های حکومتی محدود بوده و از یکی در برابر دیگری دفاع کرده و تنها چیزی که در این میان برایش ارزش نداشته اراده مستقل مردم بوده و حالا نیزمطابق معمول بو می کشند تا جای پای خود را در میان یکی ازجریان های حکومتی محکم کنند وهنوزهم به اصلاح نظام ارتجاع حکومت اسلامی معتقدند، می خواهند  جنبش سبز و رهبران آن را به پیشروان مبارزه علیه اعدام تبدیل کنند. این در حالی است خود رهبران جنبش سبزمطابق اظهارات خودشان به اعدام عادلانه!! اعتقاد دارند و نه نفی اعدام. همه می دانند اگر رهبران جنبش سبز اینجا و آنجا با جنبش ضد استبدادی و خواسته های آن همراه می شوند، فقط به این دلیل است که هرگاه فاصله شان از مردم بیش از حد معینی فراتر رود، تنها خواهند ماند ومنزوی خواهند شد. بی آنکه هنوز هم نقش شان در مبارزه ای که امروز در جریان است نادیده گرفته شود، اثرات مثبت حمایت شان از خواست ها و اعتراضات مردمی نفی گردد، در عین باید به این مسئله توجه داشت که جنبش ضد استبدادی مدت هاست که بسیار عمق یافته و از خواسته های اولیه رهبرانش بسیار فراتر رفته است و شعار توده ای اولیه "رای مرا پس بده" در همان ماههای نخستین جای خود را به شعارعمومی و محوری مرگ بر دیکتاتور داده است. درست به همین دلیل یکی مشخصات اصلی جنبش مردمی درشرایط کنونی، به دنبال آن افتادن رهبران جنبش سبز است که اگر بکلی از آن دور بیافتند، و در انزوا قرار بگیرند، سرشان توسط ارتجاع ولایت فقیه بلافاصله بالای دار خواهد رفت. خود رهبران اصلاح طلب حکومتی اکنون دریافته اند که حالا به جایی رسیده اند که باید بین رادیکالیسم رو به رشد جنبش ضد استبدادی و در جا زدن، یکی را باید انتخاب کنند و خودشان می دانند که همراه نشدن با مبارزات مردمی می تواند برای شان بسیار گران تمام شود.

بهرحال، یک جنبش توده ای اساسا در جریان مبارزه و پیشروی است که می تواند دستاوردهای خود را افزایش داده و به تجربه خود غنا بخشد. جنبش ضد استبدادی در ادامه خود می تواند دستاوردهای دمکراتیک را ارتقا بخشد و با تاکید بر مبارزه همگانی و سراسری در مبارزه برای سرنگونی رژیم ولایت فقیه و با در هم شکستن ماشین سرکوب دولتی و با برپایی نهاد های توده ای معطوف به قدرت سیاسی، به مهمترین هدف دمکراتیک خود دست یابد و همه دستاوردهای دمکراتیک خود از جمله حق آزادی بیان، حق رای عمومی و انتخابات آزاد، تشکیل نهادهای دمکراتیک توده ای برای کنترل دائمی ارگان های قدرت و بویژه لغو اعدام را تثبیت کند و بازگشت ناپذیر سازد.

اول خرداد ۱۳۸۹

زیر نویس:

1- سازمان اکثریت با انتشار یک بیانیه تحت عنوان" بیانیه مشترک نیروهای اپوزیسیون و گشایش های نوین در را اتحاد ملی" درتاریخ سی اردیبهشت، که یک سند سیاسی ورشکسته است، تحت پوشش دفاع از جنبش سبز، دستاوردهای جنبش مردمی را دو دستی تقدیم رهبران جنبش سبز می کند و به شیوه موذیانه ای از شگرد های مخصوص این جریان است می خواهد مبارزه علیه و نفی آن را به نام رهبران جنبش سبز تمام کند.