زیرپوست خبر

«روس های بی معرفت»

رفتند یا نرفتند؟

 

تناقضاتی که انفجار یک بمب خبری درفضای سیاسی ایران به وجود آورده است!

 

روبن مارکاریان

 

پس از انتشار خبرو ویدئو های وزارت دفاع روسیه در ارتباط با استفاده از هواپیماهای جنگی این کشور از پاپگاه هوائی نوژه در همدان، برای بمباران اهداف خود در جنگ داخلی سوریه، شوک بی سابقه ای ناشی از انفجاز این بمب خبری، فضای سیاسی ایران را فرا گرفت. حکومت مدعی "نه شرقی و نه غربی" که زندگی هر جنبده  مخالف خود را به اتهام وابستگی به قدرت های بیگانه، زیر نعلین بیرحمانه دستگاه های  سرکوب له می کند، بر خلاف نص صریح قانون اساسی خودنوشته که اعطای پایگاه نظامی به قدرت های خارجی را حتی برای استفاده صلح آمیز منع می کند، در یک اقدام فوق سری و مخفیانه،  پایگاه هوائی نوژه همدان را دراختیار نیروی هوائی روسیه قرار داده است.   اجازه استفاده از پایگاه های نظامی ایران به روسیه که به قول علاالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، مدت ها به دولت روسیه اعطاء شده از افکار عمومی مردم ایران و نیز مجلس اسلامی رژیم مخفی مانده بود.

علاالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در اولین واکنش خود دراین مورد گفت" استفاده از حریم هوایی و پایگاه نوژه (همدان) مدتی است که انجام می‌شود اما اخیرآ علنی شده‌است." او درعین حال اعلام کرد که اعطای اجازه استفاده از پایگاه هوائی نوژه به تصویب "شورای امنیت ملی" رسیده و با تائید رهبررژیم جمهوری اسلامی عملی شده است.

حسین دهقان وزیر دفاع  در اولین واکنش خود در ۳۰ مرداد اعلام می کند  همکاری ایران و روسیه "بر اساس سیاست‌های کلی نظام و با مصوبه شورای عالی امنیت ملی است." او درپاسخ به اخطار قانون اساسی حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، نماینده اسلام آباد غرب و دالاهو، در جلسه علنی مجلس در روز چهارشنبه، ۲۷ مرداد (۱۷ اوت)، که گفته بوئد: "براساس اصل ۱۴۶ قانون اساسی استقرار هرگونه پایگاه نظامی خارجی در کشور حتی برای استفاده صلح آمیز ممنوع است." اعلام کرد که این تصمیم ربطی به مجلس ندارد. این در حالی است که حتی در سطح نمادین، مجلس  نماینده مردم و منشاء قانون گذاری و نظارت بر اجرای قانون است. اما تردیدی نیست که  اظهارات دهقان رسماً بدان معنی است که در رژیم جمهوری اسلامی نه قانون اساسی مبنا بوده و نه مجلس کاره ای است،  زیرا رهبر و نهادهای تحت فرمان او مانند "شورای امنیت ملی" می توانند هر تصمیمی را در مورد سرنوشت مردم ایران اتخاذ کنند.

اما در برابرواکنش افکار عمومی ، سراسیمگی، دست پاچگی و ضدو نقیض گوئی مسئولان رژیم هر چه بیشتر خود را نمایان می سازد. حسین دهقان در اول شهریور می گوید که انتشار خبر توسط روس ها نشان از " خودنمائی و بی معرفتی" آن ها بوده است. سخنگوی وزارت خارجه در دوم شهریور اعلام می کند که هواپیماهای روسی عجالتاً از پایگاه هوائی نوژه رفتند و شمخانی رئیس شورای امنیت ملی نیز تاکید می کند که «هواپیمای روسی قرار نبود بماند، امروز نرفت روز پنج شنبه رفت.»  بدین ترتیب وزارت خارجه و شورای امنیت ملی اعلام می کنند که دیگر هواپیماهای روسی پایگاه هوائی همدان را ترک کرده اند، اما درهمان روز، لاریجانی رئیس مجلس اعلام می کند که استفاده هواپیماهای روسی از پایگاه همدان منتفی نشده است.

لاریجانی ضمن انتقاد از اظهارات حسین دهقان که مجلس در اعطای حق استفاده از پایگاه های هوائی کاره ای نیست می گوید: "لازم است به وزیردفاع این تذکر داده شود که نسبت به مجلس درست حرف نزدند. باید ادب حکمرانی را در این مسائل رعایت می‌کردند" اما بلافاصله همان سخنان وزیر دفاع را تکرار می کند که هواپیماهای روسی تنها برای سوخت گیری از پایگاه نوژه استفاده کرده اند و این امر نیازی به اجازه مجلس ندارد.

 حق استفاده بمب‌افكن‌هاي دوربرد استراتژيك Tu-۲۲،جنگنده - بمب‌افكن‌هاي پيشرفته سوخو-۳۴ را نمی توان صرفاً به سوخت گیری کاهش داد، بلکه اعطای حق استفاده از پایگاه های هوائی ایران می باشد. کارشناسان نظامی برآن هستند که این بمب‌افكن‌هاي دوربرد استراتژيك-  که در شمار بزرگترین بمب افکن های استراتژیک دنیا هستند-  قادر نیستند در پایگاه های هوائی روسیه در سوریه نظیر لاذقیه و سایر پایگاه های هوائی مستقر شوند زیرا این پایگاها  فاقد ظرفیت و تجهیزات لازم برای استقرار و ارائه خدمات به این هواپیماهای جنگی بسیار پیشرفته هستند.

 واقعیت این است که اعطای اجازه استفاده از بمب‌افكن‌هاي دوربرد استراتژيك شکلی از اعطای پایگاه نظامی است که نشان دهنده اتحاد تنگاتنگ رژیم اسلامی با روسیه در دفاع از رژیم  دیکتاتوری بشار اسد است. كيوان خسروي، سخنگوي "شوراي عالي امنيت ملي" این همكاري‌ها را دارای ابعاد راهبری دانسته و تاکید می کند که بدون مشاركت جدی كشورهای مشاركت‌كننده و تبادل ظرفيت‌ها و امكانات نمی تواند نتايج مطلوبی در پی داشته باشد. او اضافه می کند:" از آغاز اين همكاري‌ها با جلسات، ديدارها و رفت و آمدهای متعددی كه در سطوح عالی سياسی، ‌امنيتی و فرماندهان نظامی اين كشورها انجام شده است، تشريك مساعي دقيق و مناسبي با توجه به منافع مشتركي كه در اين همكاري‌ها وجود دارد ميان سه كشور( جمهوری اسلامی، روسیه و سوریه) انجام شده است ‌در اين چارچوب ظرفيت‌های نظامی، ‌اطلاعاتی، فرماندهی ، ‌آموزشی و سرزمينی كشورهای عضو در اختيار اين همكاری‌ها قرار گرفته است كه اين تبادل ظرفيت به تناسب پيشرفت در ميدان‌های عملياتی انجام و متناسب با موفقيت‌ها در طول همكاری‌ها تصميم‌گيری می‌شود ".

بدین ترتیب مسئله نه سوخت گیری هواپیما بلکه همکاری هائی است که نه فقط ابعاد نظامی، ‌اطلاعاتی، فرماندهی، آموزشی بلکه حتی سرزمينی دارد. اعطای پایگاه نظامی برای استفاده بمب‌افكن‌هاي دوربرد استراتژيك روسیه، که به خاطر "بی معرفتی" مقامات روس افشاء شده  و مخالف نص صریح قانون اساسی خود نوشته رژیم و نیز مجلس اسلامی است،  تنها سرکوه یخ امتیازاتی است که رژیم اسلامی را هر چه بیشتر در مرداب یک جنگ داخلی ارتجاعی فرو می برد. جنگ داخلی فاجعه باری که به یکی از پرتنش ترین کانون های بحران جهانی مبدل شده و کشور سوریه و مردم آن را به نابودی کشانده است. در شرایطی که کشور در چنبره رکود اقتصادی ویرانگری دست و پا می زند که به گفته مقامات جمهوری اسلامی حاصل آن میلیون ها بیکار، سقوط بخش مهمی از شهروندان به زیر خط فقر، حاشیه نشینی میلیون ها مردمی که فاقد سرپناه و نان شب هستند، رژیم جمهوری اسلامی میلیاردها دلار سرمایه را در تسلیح و کمک های مالی به دیکتاتوری خون ریز بشار اسد و متحدان آن ها نظیر حزب الله لبنان، فاطمیون، مدافعان حرم، زینبیون  و دیگر دستجات مسلحی برباد می دهد که در بهترین حالت حاصل آن دفاع از یکی از بدنام ترین و خون ریزترین دیکتاتور های خاورمیانه است. آیا نظیر قمار هسته ای، مردم ایران  محکوم هستند  هزینه های  اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ماجراجوئی های رژیم را  بپردازند؟ آن هم درشرایطی که چوب حراج زدن به استقلال کشور و به قول مقامات، دادن حتی امتیازات سرزمینی نیز به آن اضافه شده است.  سرگیجه و تناقض گوئی های مقامات رژیم پس از انفجار بمب خبری اعطای امتیاز استفاده از پایگاه های نظامی کشور به روسیه، نشان می دهد که رژیم برای پیش برد این نوع ماجراجوئی ها و بازی با آتش تا چه اندازه در برابر فشار افکارعمومی  شکننده بوده و مخالفت ها  بهر شیوه ممکن  واقعاً می تواند موثر باشد!

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

از میان واکنش ها، اخبار و مطالب دیگر سایت ها و شبکه های اجتماعی

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

 

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

شرق: شماره ۲۶۶۴ - ۱۳۹۵ چهارشنبه ۳ شهريور   

رئیس مجلس خبر داد

پرواز روس‌ها از همدان ادامه دارد

شرق: بالاخره روس‌ها رفتند یا نرفتند؟ فردای همان روزی که بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه، اعلام کرده بود همکاری موقت ایران و روسیه در پایگاه نوژه عجالتا پایان‌ یافته است؛ علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: «پروازهای هواپیماهای روسیه متوقف نشده است». در این میان وزارت دفاع روسیه میانه میدان را گرفت و اعلام کرد‌: «مأموریت هواپیماهای روسی در استفاده از پایگاه هوایی ایران برای بمباران مواضع در سوریه تکمیل شده؛ اما احتمال استفاده مجدد از پایگاه همدان در آینده در‌صورتی‌که شرایط در سوریه ایجاب کند، همچنان باز است».حضور جنگنده‌های روسی در ایران و پروازهایی که از پایگاه هوایی شهید نوژه انجام شد با واکنش‌هایی همراه بود. علاوه بر اینکه آمریکایی‌ها مدعی شدند همکاری میان ایران و روسیه قطع‌نامه ٢٢٣١ را نقض می‌کند و مقامات دو کشور نیز ادعای آنها را رد کردند شاهد بودیم برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با اشاره به اصل ١٤٦ قانون اساسی ایران که دادن پایگاه نظامی به یک کشور خارجی را ممنوع می‌کند، به این همکاری واکنش نشان دادند. ٢٠ نفر از این نمایندگان در نامه‌ای خطاب به لاریجانی خواستار برگزاری جلسه غیرعلنی دراین‌باره شدند. در این میان سخن سردار حسین دهقان، وزیر دفاع که گفته بود «تصمیم نظام بوده و به نمایندگان مجلس ربطی ندارد»، موجب دلخوری مجلسی‌ها شد. از‌همین‌رو علی لاریجانی روز گذشته به او تذکر داد که درباره مجلس درست حرف نزده و باید ادب حکمرانی را در این مسائل رعایت می‌کرد. این تذکر رئیس ‌مجلس سبب شد سردار دهقان در نامه‌ای از مجلس دلجویی کند. او ضمن ابراز تأسف از سوء‌تفاهم ایجاد‌شده تأکید کرد آنچه گفته است تضعیف شأن مجلس نبوده، بلکه منظور این بود که چنین تصمیمی به تصویب مجلس نیاز ندارد. وزیر دفاع در این نامه تأکید کرد «شأن و جایگاه مجلس شورای اسلامی در قانون اساسی، مواضع و دیدگاه‌های حضرت امام (ره) و رهبر معظم انقلاب برای ملت ما شناخته شده و در تاریخ حیات جمهوری اسلامی ایران به عینیت رسیده است. نمایندگان مجلس، وفق قانون اساسی می‌توانند از مسائل کشور مطلع شوند و در جریان امور قرار گیرند و بحمدالله در دوره مسئولیت این‌جانب، تعامل و همکاری همه‌جانبه با مجلس و نمایندگان در بالاترین سطح قرار دارد».

بستگی به شرایط سوریه

بیان دلخوری مجلسی‌ها از زبان لاریجانی و دلجویی وزیر دفاع همه ماجرا نیست و اظهارات بعدی لاریجانی که در پاسخ به تذکر محمود صادقی، نماینده تهران، بیان شد نشان داد پرونده حضور جنگند‌ه‌های روس در تهران هنوز باز است و آن‌طور که قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه، گفته بود، این همکاری موقت پایان نیافته است.

صادقی که بنا به اعلام وزارت خارجه تصور می‌کرد موضوع حضور بمب‌افکن‌های روسیه در همدان تمام شده است، قصد داشت در تذکری از تمایل نمایندگان مجلس به برگزاری جلسه غیرعلنی که پیش‌تر خواستار آن شده بودند، سخن گوید؛ بنابراین تأکید کرد: «ما به کل قضیه ایراد نگرفته‌ايم، بلکه چون می‌خواهیم در جریان امور قرار بگيريم و هماهنگی و هم‌افزایی و هم‌گرایی بیشتری وجود داشته باشد، این تقاضا را مطرح کردیم. البته اعلام شده پرواز هواپیماهای روسی متوقف شده است؛ با وجود این ما بر تقاضای‌مان برای برگزاری جلسه غیر‌علنی با استناد به صحبت‌های وزیر که ممکن است دوباره این اتفاق براساس ضرورت از سر گرفته شود، اصرار داریم»؛ اما پاسخ رئیس مجلس به او همه‌چیز را پیچیده‌تر و مبهم‌تر کرد. لاریجانی با تأکید بر اینکه «متوقف نشده است و ایران و روسیه در مبارزه با تروریسم اتحاد دارند»، گفت: «این اتحاد به نفع مسلمانان منطقه است. در همدان پایگاهی به روسیه داده نشده و این نشست و برخاست‌ها فقط برای سوخت‌گیری بوده است. بااین‌حال به موضوع تقاضای شما برای برگزاری جلسه غیرعلنی رسیدگی می‌شود».

همان‌زمان با وجود این تناقض میان اعلام وزارت خارجه و دفاع و آنچه دیروز لاریجانی گفت، وزارت دفاع روسیه در بیانیه‌ای آورد: «هواپیماهای روس عملیات حملات هوایی را از پایگاه هوایی همدان به سمت مواضع تروریست‌ها در سوریه با موفقیت به پایان رسانده‌اند. استفاده‌ها بیشتر از این پایگاه در جمهوری اسلامی ایران از سوي نیروهای هوافضای روسیه براساس یک توافق مشترک برای مبارزه علیه تروریسم انجام شده و به شرایط غالب بر سوریه بستگی دارد». بنا به اعلام کونشنکوف، سخنگوی وزارت دفاع روسیه، مأموریت هواپیماهای روسی در استفاده از پایگاه هوایی ایران برای بمباران مواضع در سوریه تکمیل شده؛ اما احتمال استفاده مجدد از پایگاه همدان در آینده درصورتی‌که شرایط در سوریه ایجاب کند، همچنان باز است.

شمخانی :روس‌ها پنجشنبه گذشته نوژه را ترک کردند

در این میان علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان که بعد از انتشار خبر حضور جنگنده‌های روسی در همدان فقط به گفتن اینکه همکاری‌های دو کشور راهبردی است، بسنده کرده بود نیز خبر توقف همکاری در نوژه را تأیید کرد. به گزارش خبرگزاری صداو‌سیما او گفت: «پیمان ائتلاف میان ایران، سوریه و روسیه برای مبارزه با تروریسم وجود دارد و هواپیماهای روسیه نیز طبق طراحی عملیات زمینی، پنجشنبه گذشته نوژه را ترک کردند». به گفته او، «هماهنگی نزدیک ایران، روسیه و سوریه در اجرای عملیات‌های اخیر علیه تروریست‌های تکفیری در سوریه، راهبرد تأخیری آمریکا برای تحمیل اراده خود در معادلات امنیتی سوریه را با شکست روبه‌رو کرد».

شمخانی با اشاره به تلاش آمریکا و متحدان منطقه‌ای این کشور برای عدم ضربه‌پذیری تروریست‌هایی که با عناوین جعلی معارض معتدل، جنایت‌های بی‌شماری علیه مردم سوریه مرتکب شده‌اند، افزود: «برای ناکام‌گذاشتن عملیات تأخیری آمریکا و متحدان آن در عملیات اخیر و برخلاف منویت آنان، ضربات تعیین‌کننده‌ای از زمین و هوا به تروریست‌های تکفیری در سوریه وارد شد». شمخانی حجم عظیم خبرپراکنی رسانه‌های غربی و سعودی درباره همکاری مشترک ایران، روسیه و سوریه در عملیات اخیر را با هدف جنگ روانی به‌منظور پوشش‌دادن به شکست سنگین متحدانشان در مناطق تدمر، ادلب، حومه لاذقیه و ریف حلب ذکر کرد و گفت: «برخی کشورهای غربی و عربی که توهم قدرتمندی در تغییر معادلات منطقه‌ای دارند در عملیات اخیر، اسیر ابتکار عمل سیاسی، دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی شدند».

او به برخی اظهارنظرهای غیردقیق درباره همکاری ایران و روسیه در مبارزه با تروریسم نیز اشاره کرد و گفت: «روابط همه‌جانبه ایران و روسیه که مبتنی بر تأمین منافع ملی و در قالب همکاری‌های راهبردی در جریان است، صرفا در حوزه مبارزه با تروریسم نيست و ابعاد گسترده‌تری را شامل می‌شود». به گفته او، هماهنگ‌سازی ظرفیت یکی از قدرتمند‌ترین نیروهای هوایی جهان برای دفاع از مردم مظلوم سوریه و مقابله با تهدیداتی که می‌تواند امنیت ملی جمهوری اسلامی را مخدوش کند، حاکی از ابتکار عمل و اقتدار سیاسی و دفاعی ایران است.  دبیر شورای عالی امنیت ملی که اتفاقا همان نهاد تصمیم‌گیرنده درباره حضور هواپیماهای روسی در ایران است، با اشاره به پیچیده و فراگیربودن پدیده تروریسم و تهدیداتی که از این زاویه امنیت جمهوری اسلامی ایران را هدف قرار داده است، اظهار كرد: «ایجاد بازدارندگی در قبال تهدیدها به‌ویژه خطر تروریسم تکفیری، راهبرد غیرقابل تغییر کشورمان بوده و از مجموعه ظرفیت‌های داخلی و خارجی برای تحقق مقتدرانه این راهبرد به‌صورت مستمر استفاده خواهیم کرد».

-----------------------------

 

تشکیل ارتش آزادی‌بخش شیعی به رهبری [ قاسم ] سلیمانی

 

محمدعلی فلکی٬ از فرماندهان سپاه در سوریه٬ ضمن اشاره به تشکیل «ارتش آزادی‌بخش شیعی» به رهبری قاسم سلیمانی٬ از نقش نیروهای افغان به رهبری سپاه پاسداران در جنگ داخلی سوریه تقدیر کرد.

به گزارش راديو فردا، این فرمانده سپاه از این که در ۳۰ سال گذشته همواره به افغان‌های ساکن ایران به عنوان «عمله سر چهارراه یا خلافکار» نگاه شده٬ انتقاد کرده و گفت: « فکر نکنیم ما ایرانی‌ها در سوریه می‌جنگیم. این مردان افغان هستند که آن‌جا تحت فرماندهی ما حماسه‌آفرینی می‌کنند.»

به گزارش روز پنج‌شنبه، ۲۸ مرداد، وب‌سایت مشرق‌نیوز، فلکی که در جنگ عراق و ایران٬ از فرماندهان یگان تیپ ادوات لشکر ده «سیدالشهدا» بوده٬ افزود که جمهوری اسلامی در طول ۳۰ سال گذشته نتوانسته از «پتانسیل» افغان‌های مقیم ایران استفاده کند.

به گفته وی، «خیلی بد است» که ۳۰ سال شیعیان افغان را «نادیده گرفتیم و آن‌ها را فقط با نگاه عمله سر چهارراه و یا خلافکار دیده‌ایم. این نسل آمدند و در سوریه با آن حماسه و با آن ایثار و شجاعت و شهامت، تحت فرماندهی نیروهای ایرانی، خوش درخشیدند.»

این فرمانده بازنشسته سپاه اضافه کرد: «نگاه بدی که در این چند ساله به برادران و خانواده‌های افغان داشته‌ایم، باعث شده از این پتانسیل بسیار قدرتمندی که در مملکت‌مان داشتیم، به خوبی استفاده نکنیم.» [ براي گوشت دم توپ!]

به گفته وی٬ «همین که در این چند دهه نتوانستیم رابطه صمیمی ‌با برادران افغان در ایران داشته باشیم، آنجا [در سوریه] هم این مشکل را داریم. نمی‌توانیم به خوبی با آن‌ها ارتباط بگیریم.»

وی همچنین پرداخت حق ماموریت بالا به «مدافعان حرم» را رد کرده و گفت: «والله آدم‌هایی که از ایران به سوریه می‌آیند، ماهی صد دلار به عنوان عیدی بهشان می‌دهند.»

 

به گفته فلکی، دولت افغانستان برای افغان‌هایی که «به نبرد سوریه بیاید، هفده هیجده سال زندانی در نظر گرفته‌اند.»

اظهارات وی پس از آن بیان می‌شود که گزارش‌های متعددی از راضی شدن شماری از افغان‌های مقیم ایران به شرکت در جنگ سوریه به نفع بشار اسد در ازای دریافت پول و اجازه اقامت در ایران منتشر شد.

با آن که این گزارش‌ها هیچ‌گاه از سوی مقام‌های رسمی جمهوری اسلامی تائید نشده است٬ اخبار و تصاویر بسیار از افغان‌های کشته‌شده در سوریه در رسانه‌های جمهوری اسلامی٬ گستردگی اعزام آنها به مناطق درگیری در این کشور را به خوبی نشان می‌دهد.

محمدعلی فلکی از جمله «ضعف‌های» جمهوری اسلامی در قبال شیعیان را «هزینه‌ کردن» برای شیعیان لبنان و یمن و بحرین٬ اما بی‌اعتنایی به شیعیان افغان ساکن ایران عنوان کرده است.

وی بخشی از «ضعف‌های ایران در سوریه» را ناشی از این بی‌اعتنایی به افغان‌ها دانسته و افزود: «ما در لبنان سید حسن نصرالله را پیدا کرده‌ایم در حالی که در اینجا از بین این همه روحانی فعال و انقلابی، یک نفر لیدر و رهبر حاضر در عرصه نبرد را نشناخته‌ایم و این خیل عظیم نیرو [افغان‌ها] را سازماندهی نکرده‌ایم.»

به گفته فلکی٬ افغان‌هایی که از سوی جمهوری اسلامی تحت عنوان «لشکر فاطمیون» به سوریه اعزام می‌شوند٬ تحت فرمانده قاسم سلیمانی٬ فرمانده سپاه قدس، «از سقوط زینبیه و دمشق و فرودگاه ممانعت کردند... اول آن‌ها رفتند و پیشقراول بودند. فکر نکنیم ما ایرانی‌ها در سوریه می‌جنگیم. این مردان افغان هستند که آن‌جا تحت فرماندهی ما حماسه‌آفرینی می‌کنند.»

وی با اشاره به حضور لشکر زینبیون متشکل از پاکستانی‌ها٬ لشکر حیدریون متشکل از عراقی‌ها و لشکر حزب‌الله شامل نیروهای حزب‌الله لبنان و سوریه در مناطق جنگی سوریه٬ از فعالیت چشمگیر لشکر فاطمیون که هدایت آن را سپاه پاسداران به عهده دارد٬ سخن گفته است.

این فرمانده سپاه افزود: «ما در این لشکرها هم در سطح صف و هم در ستاد، فرماندهانی از سپاه و نیروهای خودشان داریم. این لشکرها در کنار هم با یک لباس، با یک پرچم و با یک سازمان در یک جبهه، جهاد می‌کنند.»

فلکی در بخش دیگری از این گفت‌و‌گو به تشکیل «ارتش آزادی‌بخش شیعی» به فرماندهی قاسم سلیمانی اشاره کرده که در سه جبهه سوریه٬ عراق و یمن در حال نبرد است.

وی گفت: «قرار نیست که همه این ارتش از نیروهای ایرانی باشند. در هر منطقه‌ای که احساس می‌شود این ارتش در آنجا نیاز است، با ساماندهی مردم همان منطقه، نیروی لازم تامین می‌شود.»

این فرمانده سپاه حاضر در سوریه٬ حضور نیروهای ایرانی به عنوان «عمل‌کننده» در سوریه را «تدبیر» ندانسته و افزود: «ما دنبال این هستیم که بچه‌هایی که می‌توانند آموزش و سازماندهی بدهند و مدیریت کنند به سوریه بروند و نیروهای خود آن مناطق، وارد عمل بشوند.»

وی هدف از تشکیل هسته اولیه ارتش آزادی‌بخش را نیز چنین توصیف کرده است: «با این هدف که ان‌شا‌الله قرار است ما ۲۳ سال دیگر به نام اسرائیل، چیزی نداشته باشیم. الان این لشکرها کنار مرز اسرائیل هستند. پایه و اساس این مبارزه را همین برادران فاطمیون گذاشتند.»

گفته‌های این مقام سپاه در حالی بیان می‌شود که مقام‌های جمهوری اسلامی همواره حضور میدانی در نبرد سوریه را تکذیب کرده‌ و مدعی شده‌اند که در این کشور آن هم به خواست بشار اسد٬ تنها حضور مستشاری دارند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ساختار فرماندهی ایران در جنگ سوریه

مراد ویسی

مراد ویسیفرمانده عملیات نظامی پنج ساله ایران در سوریه سرلشکر قاسم سلیمانی است. فرمانده سپاه قدس. نه تردیدی درآن است و نه خبری است تازه اما بیش از این درباره ساختار فرماندهی ایران در جنگ سوریه چه می شود گفت:  این ساختار فرماندهی از چه سلسله مراتبی برخوردار است؟  ارتباط ساختار فرماندهی  با مقامات سیاسی ارشد از جمله آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی و حسن روحانی رییس جمهوری چگونه برقرار می شود؟ تامین نیروی آن چگونه انجام می شود؟ تنوع نیروهای رزمی آن چگونه است؟ و در نهایت چه هدفی را جستجو می کند و از چه نگرش ها و راهبردهایی تغذیه می شود؟

 

ساختار فرماندهی و عملیاتی ایران در خاورمیانه

مستندات موجود در رسانه ها و خبرگزاری های ایران نشان می دهد که سپاه قدس دست کم در شش حوزه فرعی از سیاست خاورمیانه ای ایران نقش جدی دارد:

 

۱- عراق ۲-سوریه ۳-لبنان ۴-اسراییل و فلسطین ۵-افغانستان و ۶-یمن.

 

تصاویر منتشر شده از سرلشکر سلیمانی در جبهه های جنگ علیه گروه حکومت اسلامی ( داعش ) درعراق و سوریه مهمترین مستندات موجود درباره نقش فرماندهی  مستقیم وی در این نبردها و در دفاع از حکومت های نزدیک به تهران در بغداد و دمشق است. از مجموع خاطرات فرماندهان و مسئولان ایرانی نیز که در رسانه های جمعی ایران منتشر می شود تردیدی باقی نمی ماند که سرلشکر سلیمانی در افغانستان،  لبنان و مساله فلسطین و جنگ یمن هدایت کننده اصلی  سیاست های ایران و مدیریت کننده فعالیت بازیگران سیاسی و شبه نظامی نزدیک به ایران است. با این تفاوت که برخلاف عراق و سوریه هنوز از حضور نظامی وی در لبنان و افغانستان و یمن و یا غزه تصویری منتشر نشده است. به طور طبیعی چنین مدیریتی از سوی سرلشکر سلیمانی به تنهایی صورت نمی پذیرد.

 

اخبار منتشر شده در رسانه های ایران درباره کشته شدن سرتیپ حمید تقوی در نبردهای سامرا در سال ۱۳۹۳  و سرتیپ محمد علی الله دادی در زمستان ۹۳ در نزدیکی بلندی های جولان و سرتیپ حسین همدانی درپاییز ۹۴ دراطراف حلب نشان می دهد که سطوح بالایی از فرماندهان با تجربه ایرانی دستیاران وی را در این نبردها تشکیل می دهند.

 

انتشار اخبار دیگری در مورد جان باختن افسران سپاه در رده سرهنگی  و پایین تر و نیز بسیجیان عادی نشان می دهد که شبکه تحت فرمان سرلشکر سلیمانی دست کم در عراق و تا حدود بیشتری در سوریه از تنوع بالایی  برخوردار است.

 

تیم سرلشکر سلیمانی و آیت الله خامنه ای  و هدایت راهبردی جنگ سوریه

مستندات موجود در رسانه ها و خبرگزاری های ایران نشان می دهد که سپاه قدس دست کم در شش حوزه فرعی از سیاست خاورمیانه ای ایران نقش جدی دارد:

۱- عراق ۲-سوریه ۳-لبنان ۴-اسراییل و فلسطین ۵-افغانستان و ۶-یمن.

سرلشکر سلیمانی از نظر سلسله مراتب نیروهای مسلح و به عنوان فرمانده سپاه قدس یکی از فرماندهان زیر مجموعه فرمانده کل سپاه یعنی سرلشکر محمد علی (عزیز) جعفری به شمار می رود با این وجود  شواهد و قراین موجود نشان می دهد که او بیش از آنکه تصمیماتش درباره جنگ سوریه را با فرمانده ارشد خود هماهنگ کند،  چنین مسایلی را به طور مستقیم با آیت الله خامنه ای در میان می گذارد. تاکنون در فضای عمومی  ایران نشانه ای از اینکه سرلشکر سلیمانی درصدد بی اعتنایی به سرلشکر جعفری فرمانده کل سپاه باشد دیده نشده و رابطه آن دو همواره صمیمی و دوستانه نشان داده شده است اما واضح است که سیاست های ایران در سوریه از سوی آیت الله خامنه ای تعیین می شود و آیت الله خامنه ای ترجیح می دهد که در معادله سوریه رابطه مستقیم فرماندهی با سرلشکر سلیمانی را حفظ کند.

 

نگاهی به محورهای مشترک در سخنرانی های آیت الله خامنه ای و سرلشکر سلیمانی از جمله سخنرانی مشهور فرمانده سپاه قدس در ۲۲ بهمن سال ۹۲ درکرمان نشان می دهد که این دو نزدیکترین دیدگاه ها را به یکدیگر در قبال سیاست منطقه ای ایران دارند. نوعی نگاه به احیای قدرت منطقه ای ایران با تکیه بر نگرش های عقیدتی شیعی و قرار گرفتن ایران به عنوان ام القرای اسلامی در محوریت یک بلوک قدرت عمدتا شیعی محور.

 

سرلشکر سلیمانی و دولت روحانی

سال ۹۴ که حسن روحانی در جمع فرماندهان ارشد سپاه پاسداران حاضر شد تا نگرش دولتش را به سپاه اعلام کند سرلشکر سلیمانی افسر ارشد استقبال کننده از او بود.  اما تردیدی نیست که نگرش های حسن روحانی و سرلشکر سلیمانی به معادلات جهانی و منطقه ای یکسان نیست. این دو از دو راهبرد متفاوت و اگر نگوییم متضاد به سیاست خارجی ایران می نگرند.

 

در واقع هم اکنون دو بلوک قدرت در ایران وجود دارند که نگرش های شان به سیاست داخلی و خارجی متفاوت است. یک بلوک قدرت با چهره هایی چون حسن روحانی، اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی شناخته می شود که تحول خواهان، میانه روها، اصلاح طلب ها و اعتدال گرایان در چارچوب آن قرار می گیرند و یک بلوک قدرت دیگر را می توان متشکل از آیت الله خامنه ای، عمده فرماندهان ارشد سپاه و تندروهایی مانند جبهه پایداری دانست.

در این میان اصولگرایان میانه رو اگر چه دل در گرو تبعیت از آیت الله خامنه ای دارند ولی چهرهایی با نفوذ از آنها مانند علی لاریجانی و علی اکبر ناطق نوری همسویی هایی با بلوک روحانی نیز نشان می دهند،   اگر چه نه با همه اصلاح طلب ها.

 

این دو بلوک قدرت هر یک نگاه خاص خود را به معادلات جهانی و سیاست خاورمیانه ای ایران  و از جمله بحران سوریه دارند. بلوک نزدیک به دولت روحانی خواهان تعامل با جهان و کنترل و مدیریت اختلافات  و چالش ها ی ایران با قدرتی جهانی چون آمریکا و قدرتی منطقه ای چون عربستان است . در مقابل،  بلوک قدرت تحت هدایت آیت الله خامنه ای اصل را بر تقابل با قدرت های جهانی به ویژه آمریکا می گذارد و در سیاست خاورمیانه ای نیز اصل را بر تقابل با عربستان گذاشته است.

 

از طرف دیگر به رغم اینکه در پرونده هسته ای،  دست بلوک نزدیک به دولت برای پیشبرد سیاست خارجی مد نظرش بازتر بود  و حاصل آن توافق هسته ای و برجام است اما در سیاست خاورمیانه ای این بلوک تحت هدایت فرماندهان سپاه است که فرصت بازیگری بیشتری داشته و دارد. با توجه به چنین ساختار و چینشی،  سیاست ایران در سوریه بیشتر تحت امر نگرش های بلوک و محور آیت الله خامنه ای – سرلشکر سلیمانی است و تا حد کمتری از نگرش ها و دیدگاه های روحانی- ظریف تاثیر می پذیرد.

 

در واقع تصمیم گیر و بازیگر اصلی ایران در جنگ سوریه آیت الله خامنه ای و سرلشکر سلیمانی هستند و حسن روحانی و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه و ساختارهای دولتی تحت امر آنها از جمله وزارت امور خارجه  به نوعی دنباله رو راهبردهای آیت الله خامنه ای و سرلشکر سلیمانی هستند. حتی حضور دریابان علی شمخانی با دیدگاهی نزدیک به روحانی در راس دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی نتوانسته است کفه دولت در سیاست خاورمیانه ای ایران را سنگین تر ازکفه سپاه کند زیرا نمی شود گفت دریابان شمخانی در موضوع سوریه از رویکرد سپاه دور و به رویکرد دولت نزدیک است اگرچه برعکس آن نیز درست نیست. شورای عالی امنیت ملی تحت ریاست حسن روحانی است ولی ترکیب آن به گونه ای است که در عمل نوعی دیدگاه بین دولت و سپاه را نمایندگی می کند .نمونه مشابه این دنباله روی و تاثیر پذیری دولت روحانی از سیاست خاورمیانه ای سپاه محور در تنش های اخیر بین ایران و بحرین قابل مشاهده است.

 

پس از بیانیه تهدید آمیز سرلشکر سلیمانی و هشدار وی به دولت بحرین در مورد عواقب سلب تابعیت از شیخ عیسی قاسم رهبر شیعیان بحرین،  تقریبا  وزیر خارجه و وزارت خارجه ایران نیز مجبور شدند در این موضوع دنباله رو سپاه قدس باشند.

 

شبکه شبه نظامیان تحت فرماندهی سپاه در سوریه

عملیات تحت مدیریت ایران در سوریه در دفاع از حکومت بشار اسد، فقط فرماندهی بر نیروهای ایرانی نیست. نیروهایی که تقریبا از تمامی یگان های متنوع سپاه هستند از یگان ویژه صابرین تا افسران باتجربه و بازنشسته سپاه و یا نیروهای بسیجی. اما جدای از نیروهای ایرانی که هنوز آمار رسمی آنها اعلام نشده است، دست کم پنج نیروی رزمی دیگر تحت هدایت ایرانی ها در سوریه در حال نبرد هستند.  بزرگترین این  نیروها را می توان حزب الله لبنان دانست که شمار نیروهای آن تا ۱۷ هزار نفر برآورد شده است.

حزب الله تاکنون شماری از فرماندهان ارشد خود از جمله مصطفی بدرالدین فرمانده شاخه نظامی و حسان القیس فرمانده ارشد بخش اطلاعاتی خود را در این نبردها از دست داده است .

 

دومین گروه بزرگ جنگجویان تحت امر ایران در سوریه جنگجویان عمدتا شیعه و هزاره افغان هستند که در ابتدا به نام تیپ فاطمیون شناخته می شدند و حالا به سطح یک لشکر تقویت شده رسیده اند. فرمانده این شبه نظامیان نیز که به ابو حامد معروف بود سال ۹۳ در جریان نبردهای سوریه کشته شد. شهرهای مختلف ایران بویژه مشهد و قم نیز در پنج سال گذشته شاهد تشییع جنازه شمار زیادی از این شبه نظامیان بوده است .

 

سومین گروه از شبه نظامیان تحت امر ایران در سوریه متشکل از شیعیان عراقی هستند. شبه نظامیان شیعه عراقی که از جمله اولین مدافعان حکومت سوریه بودند در ابتدا به نام تیپ ابوالفضل معروف بودند اما بتدریج تنوع آنها بیشتر شد. شاخه های منشعب از جیش المهدی و جریان مقتدی صدر اولین دسته های شبه نظامیان عراقی بودند که به سوریه رفتند. بعدها گروه های مختلفی که عمدتا با پیشوند کتائب شناخته می شدند در سوریه و به نام مدافعان حرم حاضر شدند که جنبش نجبای عراق یکی از مهمترین آنها بود.

 

زینبیون نامی است که بر شبه نظامیان پاکستانی تحت امر ایران درسوریه گذاشته اند. رسانه های ایرانی نسبت به شبه نظامیان افغان لشکر فاطمیون توجه کمتری به یگان زینبیون نشان می دهند اما هنگامی که قرار است تنوع آنچه که مدافعان حرم خوانده می شود به نمایش گذاشته شود معمولا یادی از زینبیون نیز می شود. شمار نیروهای شبه نظامی شیعه پاکستانی حاضر در سوریه کمتر از همتایان افغان آنها است و به همین دلیل یگان آنها در رده تیپ ارزیابی و معرفی شده است.

 

آخرین گروه تحت امر ایران در سوریه شبه نظامیان سوریه هستند که بعد از شروع جنگ سوریه در سال ۲۰۱۱ سازماندهی شدند. نیروهایی که از سوی مخالفان حکومت با نام شبیحه یاد می شوند. فرماندهان سپاه معتقدند که ارتش سوریه در ابتدا حاضر به مسلح کردن شبه نظامیان سوریه نبوده است اما فرماندهان ایرانی آنها را متقاعد کرده اند که بدون شکل گیری چنین یگانی نبرد با گروه های مختلف مخالف حکومت دشوار خواهد بود. ازسرتیپ حسین همدانی به عنوان یکی از موسسین و سازمان دهندگان شبه نظامیان سوری یاد می شود. سرتیپ همدانی در سال ۹۴ در یک سانحه رانندگی در نزدیکی حلب جان باخت.

 

در مجموع شمار نیروهای شبه نظامی تحت امر ایران در سوریه  هیچگاه به طور رسمی اعلام نشده است ولی سرلشکر رحیم صفوی دستیار نظامی آیت الله خامنه ای و فرمانده سابق سپاه پاسداران و سپس سرلشکر جعفری فرمانده کنونی سپاه اعلام کرده اند که طرف مقابل (به گفته آنهاعربستان و متحدانش) حدود یکصد هزار شبه نظامی را علیه حکومت اسد تجهیز کرده  و به میدان  آورده اند و ما ( جمهوری اسلامی ) نیز یکصد هزار نیرو از جمله بیش از پنجاه هزار شبه نظامی سوری را آموزش داده و تجهیز کردیم و به میدان آوردیم .

 

تبلیغات رزمی

یکی از وجوه قابل توجه حضور نظامی ایران در سوریه،  تبلیغات انبوه در این  باره است. رسانه های ایران که در سال های ابتدایی جنگ سوریه نسبت به حضور نیروهای ایرانی در این نبردها عموما سکوت کرده بودند به تدریج شیب تبلیغات خود را ذیل عنوان عمومی مدافعان حرم افزایش دادند.

رسانه های ایران در سه سال اخیر تقریبا به طور هفتگی اخبار و تصاویر جان باختن نیروهای ایرانی و افغان در سوریه را منتشر می کنند. رهبر جمهوری اسلامی ایران با خانواده های کشته شدگان ایرانی و افغان در سوریه ملاقات می کند و  فرماندهان ارشد سپاه پاسداران نیز به کرات در حال تبلیغ و توجیه این محور در رسانه های جمعی هستند که ایران اگر در سوریه نجنگد مجبور است در مرزهای جغرافیایی خود با گروه های تندروی چون داعش روبرو شود.

 

چنین تبلیغاتی اگر چه اغلب منتقدین و مخالفین سیاست های ایران درسوریه را مجاب نمی کند و آنها را از انتقا د باز نمی دارد ولی به نظر می رسد آشکارا در تهییج جوانان ایرانی طرفدار حکومت برای حضور در نبردهای سوریه تاثیر داشته و از طرف دیگر بخش قابل ملاحظه ای از طرفداران حکومت را به سمت تایید سیاست ایران درسوریه سوق داده است. ضمن آنکه تبلیغات انجام شده حول مقابله ایران با گروه حکومت اسلامی و سایر گروه های تندرو سنی که حول دفاع از مقدسات شیعی انجام می شود جایگاه سرلشکر سلیمانی در بین طرفداران حکومت را تا حد یک اسطوره افزایش و ارتقا داده است. فرماندهی که حتی در بین طرفداران حاکمیت از وی به عنوان یکی از شانس های جدی ریاست جمهوری ایران در آینده نام برده می شود .

مراد ویسی- روزنامه نگار در رادیو فردا

http://mihan.net/1395/05/24/827/

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

تدبیر : پنجشنبه، ۲۸ مرداد ۱۳۹۵

سرلشکر باقری: برخی قدرت‌های فرامنطقه‌ای به دنبال اختلال در امنیت ایران هستند

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران گفت: پیوستگی تاریخی، فرهنگی و اعتقادی جمهوری اسلامی ایران با مردم عراق ضامن اتحاد، دوستی و برادری هرچه بیشتر دو کشور و نیروهای مسلح در برابر تهدیدات مشترک است.

 سرلشکر باقری: برخی قدرت‌های فرامنطقه‌ای به دنبال اختلال در امنیت ایران هستند

به گزارش تدبیر و به نقل از ایرنا، سرلشکر پاسدار محمد باقری در دیدار با « فالح فیاض » دبیرشورای عالی امنیت ملی عراق،  بر آمادگی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران برای هرگونه همکاری های دفاعی در ابعاد و سطوح مختلف با ارتش و کشور عراق تاکید کرد.

وی با اشاره به پیروزی های اخیر ارتش و حشد الشعبی عراق در بیرون راندن تروریست ها از شهر فلوجه و دیگر مناطق این کشوراظهارکرد: از پیشرفت ثبات و امنیت در کشور دوست و همسایه عراق خرسند هستیم.

سرلشکر پاسدار باقری تاکید کرد: یکپارچگی کشور و ملت عراق و مقابله با هرگونه گرایش های تجزیه طلبانه و تفرقه انگیز را از جمله خواسته های جمهوری اسلامی است.

وی گفت: امیدواریم که ارتش عراق هرچه سریع تر بتواند با بیرون راندن تروریست ها از موصل و دیگر مناطق این کشور، اقتدار فراگیر خود را بر تمامی سرزمین عراق اعمال کند.

در این دیدارهمچنین برضرورت مراقبت هرچه بیشتر ارتش و نیروهای امنیتی عراق و ارتقا سطح امنیتی در مرزهای مشترک دو کشور و لزوم همکاری مجدانه و هوشیاری در جلوگیری از تردد تروریست ها در مرزها تاکید شد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح کشورمان دربخش دیگری ازسخنان خود مراقبت و هوشیاری نسبت به طرح ها و توطئه هایی که توسط برخی قدرت های فرامنطقه ای برای اختلال درحاکمیت و امنیت ملی کشورهای مسلمان از جمله عراق و ایران صورت می گیرد را ضروری خواند و گفت: تقویت اتحاد و وحدت بین دو کشور و ایجاد امنیت پایدار تشکیل کمیته های مشترک مرزی و رایزنی و تبادل نظر در ایجاد ثبات و امنیت منطقه ای تاثیرگذار و حائز اهمیت است.

 

ارتش و حشد الشعبی مانند دو بال برای بازگرداندن آرامش به کشورعراق هستند

 

دبیرشورای عالی امنیت ملی عراق ضمن تاکید بر روابط دوستانه و برادرانه بین دو کشور ایران و عراق ازهمکاریهای صادقانه جمهوری اسلامی درمقابله با اقدامات تروریستی چند سال اخیر در عراق و بازگشت ثبات و امنیت به این کشور قدردانی کرد.

فالح فیاض با تشریح آخرین وضعیت امنیتی کشورش اظهارامیدواری کرد: نیروهای مسلح عراق روز به روز درموقعیت برتر و باثبات تری در رابطه با تامین امنیت وایجاد صلح و آرامش و کسب پیروزی های پی درپی درمقابله با تروریست ها و دیگر جریانات تکفیری قرار گیرند.

دبیرشورای عالی امنیت ملی عراق تشکیل حشدالشعبی را به نوعی بهره برداری از تجربه بسیج در جمهوری اسلامی ایران خواند که در دوران پس از انقلاب توانسته است نقش بسزایی در دفاع و امنیت جمهوری اسلامی داشته باشد.

وی درپایان ضمن انتقاد از رفتارهای برخی کشورهای منطقه روابط جمهوری اسلامی ایران و عراق را به عنوان الگویی مطلوب از اتحاد و وحدت و برادری بین کشورها اسلامی و منطقه عنوان کرد.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

اعتماد :  شماره ۳۶۰۱  |   سه شنبه ۲۶ مرداد۱۳۹۵

فرستاده ويژه پوتين در تهران

جابري انصاري درباره تحولات منطقه به تركيه و روسيه مي‌رود

گروه ديپلماسي

تهران و ميزباني ديگري با چاشني سوريه. اين‌بار مهمان ميخاييل بوگدانف، معاون وزير امور خارجه روسيه و نماينده ويژه رييس‌جمهور در امور خاورميانه بود. همتاي روسي حسين جابري‌انصاري، معاون عربي و آفريقاي وزارت خارجه. نخستين ديدار مردهاي شماره دو ايران و روسيه در پرونده سوريه در هتل اسپيناس انجام شد و قريب به سه ساعت طول كشيد. مقام‌هاي ايران و روسيه در حالي با هم ديدار و رايزني فشرده‌اي داشتند كه اين‌بار نام كشور ثالثي جز سوريه بر اين رايزني‌هاي سنتي در پنج سال گذشته سايه انداخته بود: تركيه. قرعه نخستين ديدار دو مقام روس و ايراني پس از سفر پرحاشيه رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهور تركيه به روسيه و سفر كوتاه اما پرحديث محمد جواد ظريف به تركيه به نام انصاري و بوگدانف افتاد. بوگدانف از محتواي ديدار پشت درهاي بسته پوتين و اردوغان خبر داد و انصاري از آنچه در تركيه ميان مقام‌هاي ايراني و ترك گذشته بود، گفت. ايران و روسيه در پنج سال گذشته از عمر بحران سوريه با ديدگاه‌ها و غايت‌هاي متفاوت در سوريه همگام بودند تا زماني كه پاي كودتا در تركيه به ميان آمد. نظامي‌ها قصد براندازي دولت رجب طيب اردوغان را داشتند اما اين ائتلاف و اتحاد غرب با آنكارا بود كه در نتيجه اين قشون‌كشي نظامي به مسلخ رفت. اكنون تركيه به متفاوت بازي كردن در صحنه معادلات منطقه‌اي مي‌انديشد و البته به يارگيري‌هاي جديد. سياست‌هاي تركيه در قبال دولت مركزي سوريه و شخص بشار اسد كه هنوز تصوير مهماني‌هاي خانوادگي‌اش با اردوغان در فضاي مجازي موجود است درست در نقطه مقابل ايران و روسيه قرار داشته است. اگر سياست ايران و روسيه را در شمالي‌ترين نقطه اين صفحه شطرنج در نظر بگيريم بايد راهبرد تركيه در اين پرونده را جنوبي‌ترين نقطه بدانيم. در چنين فضايي قرار گرفتن كامل و صددر‌صدي ايران، روسيه و تركيه در كنار هم در بغرنج‌ترين و پيچيده‌ترين پرونده منطقه‌اي بسيار بعيد است اما به نظر مي‌رسد كه ثمره كودتاي نظامي‌ها در تركيه به هم نزديك شدن ديدگاه‌هاي كلان سه كشور است. اكنون حلقه مفقوده آغاز رايزني بر سر مشتركات هرچند حداقلي ميان بازيگران اصلي منطقه‌اي از لابه لاي خاكسترهاي كودتاي نافرجام تركيه پيدا شده است. جا پاي تركيه در بحث‌هاي ديروز انصاري و بوگدانف به اندازه‌اي پررنگ بود كه معاون عربي و آفريقايي وزير امور خارجه پس از ترك اتاق مذاكره به خبرنگاران گفت كه در آينده‌اي نزديك به تركيه و روسيه مي‌رود. بوگدانف پس از ديدار با معاون وزير امور خارجه به ديدار محمد جواد ظريف رفت.

تجديد ديدار در مسكو پس از تورهاي منطقه‌اي متفاوت

تحولات غرب آسيا و شمال آفريقا شامل آخرين تحولات سوريه، يمن، بحرين، فلسطين در زمره بحث‌ها و رايزني‌هاي بوگدانف و انصاري بود. روسيه و ايران هردو اعتقاد دارند كه ادامه بحران از هرجنسي در منطقه به ضرر هر دو كشور است و برهمين اساس انصاري در ادامه سخنانش به خبرنگاران گفت: سياست مشترك دو كشور بر حل مسالمت‌آميز بحران‌هاي موجود در منطقه است. هر دو كشور بر حل مسالمت‌آميز بحران‌هاي جاري در منطقه از طريق تسهيل و رجوع به مردم منطقه به عنوان خاتمه بخش نهايي بحران‌ها اعتقاد دارند. در ادامه همين رايزني‌ها در آينده نزديك سفري به مسكو خواهم داشت و در همين چارچوب با ديگر همتايان خود در ديگر كشورهاي منطقه رايزني و گفت‌وگو خواهيم كرد. همچنين ميخاييل بوگدانف رايزني‌هايي را با ديگر همتايان خود در منطقه خواهد داشت و ما در ديداري كه در مسكو خواهيم داشت يك ارزيابي از سفرها و گفت‌وگوهايي كه انجام داديم، خواهيم داشت.

در جست‌وجوي پايان فجايع انساني در حلب

داستان حلب چيست؟ ايران و روسيه چه نسخه‌اي را براي حلب در نظر دارند؟ انصاري در پاسخ به اين سوال گفت: حلب در طول چند سال گذشته داراي يك وضعيت خاص بوده و گروه‌هاي تروريستي تلاش كرده‌اند كه بر اين منطقه تسلط پيدا كنند كه بعضا بر بخش‌هايي نيز مسلط شده‌اند. در نتيجه چنين وضعيتي ما شاهد تخريب زيرساخت‌ها در اين شهر و آواره شدن تعداد زيادي از مردم هستيم. تلاش ايران و روسيه اين است كه وضعيت بحراني در حلب كه به فجايع انساني دامن زده است در مسيري قرار بگيرد كه هر چه زودتر خاتمه پيدا كند و امكان بازگشت حلب به وضعيت عادي و خروج مردم از محاصره گروه‌هاي تروريستي فراهم شود.

توافق ايران و تركيه بر سر چهار اصل در سوريه

در سفر وزير امور خارجه ايران به تركيه چه تصميم‌گيري در خصوص سوريه رخ داد؟ انصاري كه در آن سفر محمد جواد ظريف را همراهي كرده بود در اين خصوص گفت: تركيه كشوري مهم و موثر در منطقه است. همواره در طول بحران سوريه با مذاكرات فشرده‌اي با مقامات ترك داشته‌ايم و در سفر اخير آقاي ظريف به تركيه وضعيت جاري مورد بررسي قرار گرفت و در ارتباط با اصول اساسي حل بحران توافق كلي بين دو كشور وجود دارد. حفظ تماميت ارضي سوريه، حاكميت واحد در اين كشور و شكل‌گيري دولت ملي و فراگير در اين منطقه و تعيين سرنوشت سوريه توسط مردم اين كشور

از جمله اصول مورد توافق مشترك دو كشور است و دو كشور در زمينه اين چهار اصول كلي با يكديگر توافق دارند و اين خود مي‌تواند مقدمه‌اي براي اقدامات بعدي باشد.

تداوم بحران به نفع هيچ كس نيست

انصاري با اشاره به دعوت همتاي ترك از وي براي رايزني‌هاي دوجانبه بيشتر گفت: رايزني‌ها در اين زمينه با ديگر كشورها و بازيگران موثر در حل اين بحران ادامه پيدا خواهد كرد تا زمينه جهت فراهم شدن مقدمات لازم براي خروج از وضعيت جاري فراهم شود. البته حركت در اين مسير كار ساده‌اي نيست، چراكه در اين موضوع بازيگران متعدد و موثري وجود دارند. اميدواريم بر پايه بنيان‌هاي مشترك و با همكاري كشورهاي منطقه از جمله ايران، تركيه و روسيه زمينه براي حل شدن هرچه زودتر بحران جاري در سوريه فراهم شود. همان‌طور كه بارها گفته‌ايم ادامه بحران فعلي به نفع هيچ‌كس نيست و حتي بازيگراني كه فكر مي‌كنند ادامه وضعيت جاري در راستاي منافع آنهاست تصور اشتباهي دارند.

پرهيز از تحريك حساسيت ديگر بازيگران منطقه‌اي

آيا مثلث ايران، سوريه و تركيه براي حل مسائل منطقه‌اي شكل خواهد گرفت؟ از زمان كودتا در تركيه، انتقادهاي تند اردوغان و ديگر مقام‌هاي دولتي در اين كشور از اروپا و امريكا، سفر اردوغان به روسيه و سفر ظريف به تركيه احتمال شكل‌گيري چنين ائتلافي بسيار مطرح شده است. انصاري در پاسخ به اين سوال مي‌گويد: ما فكر مي‌كنيم به جاي اينكه به فكر شكل‌گيري قالب‌هاي بسته مثلا سه گانه يا چندگانه باشيم؛ موضوعي كه ممكن است حساسيت ديگر بازيگران را ايجاد كند، بايد به دنبال اجماع و اتفاق نظر بر اساس اصول مشترك مورد اشاره بين كشورهايي باشيم كه در حل اين بحران موثر هستند. اگر روي اين اصول مشترك تفاهم حاصل شود، مقدمات براي حل اين بحران نيز فراهم مي‌شود. بنابراين ما به دنبال شكل‌گيري ائتلاف‌ها و قالب‌هاي بسته نيستيم بلكه معتقديم بايد يك مفاهمه در چارچوب اصول مشترك بين غالب بازيگران موثر در اين بحران ايجاد شود، چرا كه اگر چنين اتفاق‌نظري حاصل شود زمينه امكان خروج از اين بحران هم فراهم مي‌شود. در همين چارچوب رايزني‌ها بين تركيه، ايران و روسيه و همچنين ديگر بازيگران منطقه مي‌تواند موثر باشد و سرعت بيشتري به روند كار دهد.

دو رويكرد ايران براي حل بحران

تلاش‌ها براي حل بحران در سوريه از چندكانال در حال پيگيري است. از مذاكره روسيه با امريكا تا رايزني‌هاي منطقه‌اي روسيه با ايران و تركيه، از تلاش‌هاي استفان دي ميستورا، نماينده دبيركل سازمان ملل در امور سوريه تا رايزني‌هاي درون سوري. هربازيگري هم منافع خود را دنبال مي‌كند و هم با تطويل بحران به نوعي بده و بستان يا راهبرد سخت‌تر برد – برد در اين پرونده مي‌انديشد. در چنين فضايي وقتي خبرنگاري از انصاري سوال كرد كه آيا رايزني‌هاي سه گانه ايران، روسيه و تركيه را مي‌توان به شكست تلاش‌هاي دي ميستورا تعبير كرد، با پاسخ كاملا منفي معاون عربي و آفريقايي وزير امور خارجه روبه رو شد. انصاري در اين خصوص گفت: در گفت‌وگوهاي اخير با استفان دي‌ميستورا به او گفتم كه دو رويكرد در ارتباط با حل بحران‌ها وجود دارد؛ يك رويكرد اين است كه در خصوص آنها مذاكره كنيم، براي اينكه مذاكره كرده باشيم، به نحوي كه خودمان نيز مي‌دانيم قرار نيست اتفاقي بيفتد كه اين رويكرد مبتني بر تاكتيك است. رويكرد دوم، راهبردي و استراتژيك است. اينكه هيچ راه‌حلي جز راه‌حل سياسي براي حل بحران‌هاي موجود وجود ندارد و به هر ميزان كه امكان توافق روي اين رويكرد مبتني بر اصول مشترك كه قبلا اشاره شد، ايجاد شود، راهبرد مناسب‌تري نيز براي حل بحران‌هاي موجود فراهم خواهد شد.

در يمن با نسل سوزي روبه رو هستيم

تحولات يمن با چشمان بسته هر بازيگر منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي روبه رو شود از تيررس نگاه ايران دورنخواهد ماند. علاوه بر سوريه، انصاري و بوگدانف در خصوص پرونده يمن و بحران انساني در اين كشور نيز گفت‌وگو كردند. انصاري در اين خصوص به خبرنگاران گفت: در يمن نيز با نسل‌سوزي و تخريب‌هاي گسترده‌اي مواجه هستيم و ادامه اين ماجراجويي و سياست‌هاي غيرمنطقي امكان‌پذير نيست.

طرح سه ماده‌اي تركيه براي سوريه

«در آينده‌اي نزديك شاهد نتايج اميدوار‌كننده‌اي درباره مساله سوريه خواهيم بود.» اين عبارت در چند روز گذشته به كرات از زبان مقام‌هاي متفاوت ترك شنيده شده است. روز گذشته نيز روزنامه حريت به نقل از بنعالي ييلدريم، نخست‌وزير تركيه از پيشنهاد سه مرحله‌اي وي براي حل و فصل بحران سوريه خبر داد. ييلدريم در اين خصوص گفت: دولت تركيه يك پيشنهاد سه ماده‌اي ارايه كرده است. براساس آن مرزها مورد حفاظت قرار مي‌گيرند و به حزب اتحاد دموكراتيك سوريه براي ايجاد يك دولت مستقل اجازه داده نخواهد شد و پس از حل تمامي مسائل، پناهجويان مستقر در كشورهاي همسايه به سوريه باز خواهند گشت. براساس ماده اول تماميت ارضي سوريه حفظ خواهد شد و به گروه‌هايي مانند حزب اتحاد دموكراتيك سوريه اجازه تشكيل دولت مستقل داده نخواهد شد. همچنين براساس ماده دوم، در دوره جديد ساختارهاي سياسي براساس مسائل منطقه‌اي، قومي يا مذهبي اولويت‌بندي نخواهند شد زيرا در حال حاضر يكي از دلايل بروز مشكلات همين اولويت‌بندي‌هاست. در اين كشور اولويت‌بندي دولت براساس مذهب انجام نخواهد شد و در دوره بلندمدت اصلا جايي نخواهد داشت. براساس ماده سوم، پس از اجراي كامل راهكار سياسي در سوريه تمام آوارگان و پناهجوياني كه در كشورهاي منطقه از جمله تركيه پناهنده شده‌اند براساس يك برنامه مشخص به كشورشان باز خواهند گشت. نه تنها پناهجويان مستقر در تركيه، بلكه پناهجويان سوري در اردن، لبنان و كشورهاي ديگر نيز بازخواهند گشت.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

اعتماد : شماره ۳۶۰۲  |   چهارشنبه ۲۷ مرداد۱۳۹۵

شمخاني: همكاري‌هاي تهران - مسكو راهبردي ‌است

استفاده روسيه از پايگاه هوايي‌همدان براي حمله به داعش

سارا معصومي

پايگاه شكاري «نوژه» همدان روز گذشته در صدر اخبار بين‌المللي قرار گرفت. ٤٨ ساعت است كه در حوزه سياست خارجي نام ايران و روسيه به هم گره خورده است. از حضور ميخاييل باگدانف، معاون وزيرامور خارجه روسيه در ايران و بحث‌هاي پشت پرده در خصوص پرونده سوريه و ظرفيت‌هاي جديد همكاري با تركيه در اين پرونده با حسين جابري انصاري، معاون عربي و آفريقاي وزارت امور خارجه تا خبر سفر انصاري در آينده‌اي نزديك به تركيه و پس از آن روسيه. روز گذشته نيز رسانه‌هاي روسي بمب خبري را منفجر كردند: روسيه بمب افكن‌هاي خود را در پايگاه شكاري «نوژه» همدان مستقر كرده است. ابتدا همه‌چيز در حد گمانه‌زني رسانه‌اي بود اما ساعاتي بعد وزارت دفاع روسيه خبر را تاييد كرد: بله، اين هواپيماها در نوژه همدان مستقر شده‌اند و براي حمله به مواضع داعش در سوريه به كار گرفته مي‌شوند. تهران و مسكو توافقنامه‌اي را امضا كرده‌اند كه به روس‌ها اجازه مي‌دهد بمب‌افكن‌هاي راهبردي خود را در پايگاه شكاري «نوژه» همدان مستقر كنند. اينكه اين بمب افكن‌ها از چه زماني در پايگاه شكاري نوژه مستفر شده‌اند سوالي است كه نه ايران و نه روسيه پاسخي به آن نداده‌اند اما روسيه اعلام كرده است كه بمب‌افكن‌هايي كه در ايران مستقر شده‌اند، تاكنون چند بار مواضع تروريست‌هاي داعش را در سوريه هدف حملات هوايي قرار داده‌اند. علاوه بر بمب‌افكن‌هاي دوربرد استراتژيك Tu-٢٢، جنگنده-بمب‌افكن‌هاي پيشرفته سوخو-٣٤ هم در پايگاه هوايي همدان مستقر شده‌اند و روز گذشته اين جنگنده‌ها مواضع داعش و النصره در حلب، ديرالزور و ادلب را هدف قرار داده‌اند. هنوز تعداد اين هواپيماهاي جنگي اعلام نشده است. همزمان با انتشار اين خبر، خبرگزاري اينترفكس اعلام كرد كه وزارت دفاع روسيه درخواستي را به ايران و عراق فرستاده و از اين كشورها خواسته است تا از حريم هوايي‌شان براي پرتاب موشك‌هاي كروز به سوريه استفاده كند. ژنرال ولاديمير كومويدف، رييس كميته دفاع مجلس دوماي روسيه به اينترفكس گفته است كه فكر مي‌كنند ايران و عراق كريدور پرتاب موشك‌هاي كاليبر به سمت سوريه را فراهم خواهند كرد. نخستين دليل اعلام شده براي استفاده روس‌ها از پايگاه نوژه جهت عمليات در سوريه، صرفه جويي در زمان و انرژي است. به گزارش راشاتودي، زمان پرواز جنگنده‌ها و بمب‌افكن‌هاي اين كشور تا ٦٠ درصد كاهش يافته كه هم از هزينه حملات ضد داعش كاسته و هم بر دقت اين حملات مي‌افزايد. بر اين اساس، فاصله پروازي از فرودگاه نظامي «مُدزُك» در جنوب روسيه تا شهر «تدمر» در سوريه حدود ٢١٥٠ كيلومتر است كه اين فاصله از پايگاه نوژه به ٩٠٠ كيلومتر كاهش مي‌يابد. دليل اين امر، مناسب نبودن پايگاه هوايي «حميميم» در «لاذقيه» براي فرود چنين بمب‌افكن‌هايي اعلام شده است. بمب‌افكن‌هاي TU-٢٢M٣ يكي از بزرگ‌ترين هواپيماهاي جنگي در نوع خودش است. پيش از اين نيز در جريان رفت‌و آمدهاي وزراي دفاع ايران و روسيه بحث همكاري‌هاي گسترده‌تر و راهبردي‌تر دو كشور براي هدف قرار دادن تروريست‌ها در سوريه مطرح شده بود و دقيقا ٢٤ ساعت پيش از اين اعلام خبري، وزارت دفاع روسيه رسما از ايران درخواست كرده بود تا از حريم هوايي ايران براي عبور موشك‌هاي كروز جهت هدف قرار دادن دقيق پايگاه‌هاي تروريست‌ها در سوريه استفاده كند.

نخستين شريك زميني در خاورميانه

روزنامه امريكايي نيويورك تايمز گزارش خود در اين خصوص را اينگونه آغاز كرد: جنگنده‌هاي روسي روز سه شنبه از پايگاهي در ايران بلند شدند و به مواضع داعش و ديگر شبه نظاميان در سوريه حمله كردند. اين اتفاق تحولي بسيار جدي در مبارزه نظامي روسيه در بحران سوريه است كه اكنون شش ساله شده است. روسيه پيش از اين هيچگاه از خاك كشوري در خاورميانه براي پيشبرد حملات نظامي خود در سوريه استفاده نكرده بود. خبري كه در خصوص استقرار بمب‌افكن‌هاي روسيه در ايران منتشر شده نشان از بالاترين سطح همكاري و هماهنگي ميان ايران و روسيه دارد كه از نظر جامعه بين‌المللي دو حامي بشار اسد به حساب مي‌آيند.

انتشار اين خبر درست يك روز پس از آن صورت گرفت كه وزير دفاع روسيه اعلام كرده بود كه مسكو و واشنگتن در حال نزديك شدن به يك توافق در خصوص سوريه هستند؛ توافقي كه به گفته اين مقام روس مي‌تواند وضعيت در شهر شمالي حلب را تغيير داده و از حالت بن بست خارج كند. وزير دفاع روسيه در اين خصوص گفته بود: اين توافق مي‌تواند به ما كمك كند تا زمينه مشتركي براي همكاري بيابيم و با هم براي به ارمغان آوردن صلح در آن منطقه همكاري كنيم و مبارزه مشتركي را پيش ببريم. وزير دفاع روسيه همچنين در ادامه تاكيد كرده بود كه نمايندگان روسي در مرحله بسيار جدي از گفت‌وگوها هستند. با اين‌همه از سوي امريكايي‌ها گفته شد كه بحث با روس‌ها همچنان ادامه دارد و توافقي نيز در دسترس نيست. مبارزه با داعش مساله‌اي است كه هم روسيه و هم امريكا بر سر آن اتفاق‌نظر دارند اما دو‌طرف هنوز نتوانسته‌اند در خصوص ماهيت گروه‌هاي تروريستي به توافق برسند. در شرايطي كه مذاكرات فشرده ميان روسيه و امريكا ادامه دارد ايران و روسيه بر حجم همكاري‌هاي خود در چند ماه گذشته افزوده‌اند و يكي از انگيزه‌هاي علت افزايش اين همكاري‌ها، برداشته شدن تحريم‌هاي ايران است كه عملا دست و پاي فعاليت‌هاي منطقه‌اي ايران را باز كرده است.

افزايش نقش ايران در منطقه

خبرگزاري رويترز با پوشش اين خبر اعلام كرده است كه همكاري مشترك نظامي ايران و روسيه به اندازه‌اي كه مسكو از پايگاهي در ايران استفاده كند بر پيچيدگي اوضاع در خاورميانه افزوده است. اين حركت روسيه نشان از عمق استراتژيك همكاري‌هاي اين كشور با ايران دارد. از سپتامبر گذشته تاكنون كه روسيه حملات خود به سوريه را آغاز كرده بود اين نخستين‌باري است كه اين كشور از خاك يك كشور ديگر استفاده مي‌كند. اين اقدام روسيه مي‌تواند تصوير ايران به عنوان يك بازيگر مركزي و جدي در خاورميانه را ارتقا ببخشد. علاوه بر اين به دليل كاهش مسافت بر تعداد و قدرت حملات روسيه نيز افزوده خواهد شد. در چند ماه گذشته از اجراي برجام ايران و روسيه بر حجم همكاري‌ها و بده‌بستان‌هاي نظامي افزوده‌اند و اخيرا روس‌ها با تاخير چندساله سامانه دفاع موشكي اس ٣٠٠ را هم تحويل ايران داده‌اند. اين رد و بدل‌هاي نظامي نشان مي‌دهد كه عزم دو طرف براي به نفع خود تغيير دادن موازنه بازي در صحنه ميداني سوريه افزايش يافته است. رويترز در ادامه مي‌نويسد: سطح رابطه ايران و روسيه پس از برجام با سرعت بسيار زيادي در حال افزايش است. ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه ماه نوامبر به ايران سفر كرد و در اين سفر ديدار بسيار مهمي با رهبر ايران داشت. پس از آن ديدار دو‌طرف از رابطه دوجانبه با هم با عنوان راهبردي نام بردند.

در جلسه محرمانه شوراي امنيت چه گذشت؟

فارن پاليسي با انتشار خبر پرواز بمب‌افكن‌هاي امريكايي از خاك ايران همزمان مساله را به تنش ميان روسيه و تركيه متصل كرده و نوشته است: در حالي كه روسيه و ايران در مبارزه با داعش به يك تيم بدل شده‌اند و هدف‌هاي مشترك در سوريه را نشانه مي‌گيرند، برخي منابع از تنش ديپلماتيك ميان آنكارا و مسكو خبر داده‌اند. ستون‌نويس فارن پاليسي در گزارشي اختصاصي از برخي جزييات جلسه‌اي محرمانه در شوراي امنيت سازمان ملل پرده برداشته است. در اين جلسه، سفير روسيه در سازمان ملل از تركيه به دليل صدور مجوز اين كشور براي عبور و مرور تروريست‌ها و انتقال تجهيزات نظامي از اين كشور به خاك سوريه با لحن بسيار تندي انتقاد كرد. نويسنده اين گزارش براي فارن‌پاليسي در ادامه افزود: آنچه در اين جلسه گذشت نشان از تداوم تنش و اختلاف ميان تركيه و روسيه آن‌هم در روزهايي دارد كه گفته مي‌شود دو كشور تلاش مي‌كنند رابطه خوب گذشته را احيا كنند. علاوه بر اين انتقادهاي خرد و كلان نظامي، دو كشور در خصوص سرنوشت بشار اسد هم اختلاف‌هاي بسياري با هم دارند.

 

همكاري‌هاي راهبردي تهران - مسكو براي مبارزه با تروريسم

 

علي شمخاني، دبير شوراي عالي امنيت ملي روز گذشته در گفت‌وگو با خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران در خصوص آخرين تحولات سياسي و امنيتي بحران سوريه گفت: با همكاري‌هاي سازنده و گسترده ميان ايران، روسيه، سوريه و جبهه مقاومت شرايط براي تروريست‌ها بسيار دشوار شده و اين روند با آغاز عمليات جديد و گسترده تا نابودي كامل آنها ادامه خواهد داشت. آتش‌بس با گروه‌هايي كه هويت مشخصي ندارند و دايم براي فرار از قرارگرفتن در فهرست تروريست‌ها نام‌هاي جديد براي خود انتخاب كرده و به هيچ تعهدي پايبند نيستند، بي‌معنا است. جلو‌گيري از اقدام معارضان در سوءاستفاده از شهروندان به عنوان سپر انساني بايد به عنوان رويكردي غير‌قابل‌اجتناب در ضربه زدن به گروه‌هاي تروريستي مورد توجه قرار گيرد. در اين رابطه اقدامات مناسبي نيز تاكنون صورت گرفته و حتي ارسال كمك‌هاي غذايي و دارويي به مردم با وجود حملات كور و انتحاري تروريست‌ها متوقف نشده است. دبير شوراي عالي امنيت ملي در خصوص انتشار برخي خبرها مبني بر استفاده روسيه از فضاي هوايي ايران گفت: همكاري‌هاي تهران - مسكو براي مبارزه با تروريسم راهبردي است و ما در اين رابطه تبادل ظرفيت و امكانات داريم. در عين حال كيوان خسروي، سخنگوي شوراي عالي امنيت ملي گفت: همكاري‌هاي راهبردي جمهوري اسلامي ايران، روسيه، سوريه و جبهه مقاومت عليه جريان تروريسم تكفيري در سوريه از مدتي قبل آغاز شده و در مسير فزاينده‌اي در حال جريان است. خسروي افزود: تفاوت اين همكاري‌ها را بيشتر در دستيابي به نتايج واقعي در ميدان‌هاي عملياتي مي‌توان مشاهده كرد؛ به طور طبيعي همكاري‌هايي كه ابعاد راهبردي دارد بدون مشاركت جدي كشورهاي مشاركت‌كننده و تبادل ظرفيت‌ها و امكانات نمي‌توانست نتايج مطلوبي در پي داشته باشد. وي گفت: از آغاز اين همكاري‌ها با جلسات، ديدارها و رفت و آمدهاي متعددي كه در سطوح عالي سياسي، ‌امنيتي و فرماندهان نظامي اين كشورها انجام شده است، تشريك مساعي دقيق و مناسبي با توجه به منافع مشتركي كه در اين همكاري‌ها وجود دارد ميان سه كشور انجام شده است. خسروي افزود: ‌در اين چارچوب ظرفيت‌هاي نظامي، ‌اطلاعاتي، فرماندهي، ‌آموزشي و سرزميني كشورهاي عضو در اختيار اين همكاري‌ها قرار گرفته است كه اين تبادل ظرفيت به تناسب پيشرفت در ميدان‌هاي عملياتي انجام و متناسب با موفقيت‌ها در طول همكاري‌ها تصميم‌گيري مي‌شود.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

تدبیر : چهارشنبه، ۲۷ مرداد ۱۳۹۵ ۲۲:۰۹

منبع: دیپلماسی ایرانی

نگرانی آمریکا از ائتلاف احتمالی روسیه، ایران و ترکیه

 خاورمیانه در انتظار تحول جدید؟

واشنگتن آنکارا را از دست می‌دهد؟

آمریکا تلاش دارد ترکیه را در اردوگاه غرب حفظ کند؛ چرا که بدون ترکیه حضور ایالات متحده در منطقه عمیقا کمرنگ خواهد شد.

 نگرانی آمریکا از ائتلاف احتمالی روسیه، ایران و ترکیه/ خاورمیانه در انتظار تحول جدید؟/واشنگتن آنکارا را از دست می‌دهد؟

پس از دیدارهای دو جانبه یک هفته گذشته مقام های روسی ـ ترکیه ای، ایران ـ روسیه، و ترکیه ـ ایران، گمانه زنی ها درباره احتمال تشکیل ائتلاف روسیه، ایران و ترکیه بالا گرفته است. تحولی که به اعتقاد برخی از ناظران سیاسی در صورت تحقق باید واشنگتن را نگران کند.   

 

خبرگزاری تاس می نویسد، گرایش فعلی برای همکاری روسیه با ایران از یک سو، و چرخش به سوی ارتباط بهتر با رقیب منطقه ای تهران، ترکیه از سوی دیگر برخی تحلیلگران را نسبت به در پیش گرفتن یک استراتژی سه جانبه جدید که احتمالا تاثیرات به سزایی بر تحولات منطقه خاورمیانه خواهد داشت امیدوار کرده است.

 

تعامل سیاسی تاکتیکی و بهبود چشمگیر تعاملات اقتصادی در اولویت سه کشور قرار دارد. اما اگر حتی این گونه باشد همین بهبود روابط میان مسکو، آنکارا و تهران می تواند نقش مثبتی برای غلبه بر بحران هایی منطقه ای از جمله داشته باشد. دیدار هفته گذشته ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان در سن پترزبورگ توجه های بسیاری را به خود جلب کرد. به ویژه اینکه روز پیش از این دیدار نیز دیدار سه جانبه ای میان روسیه، ایران و جمهوری آذربایجان در باکو برگزار شده بود. روسیه از یک طرف به دنبال حل و فصل اختلافات خود با ترکیه است و از طرف دیگر به دنبال توسعه روابط با تهران است. همچنین به نظر می رسد که آنکارا و تهران به عنوان دو رقیب منطقه ای در طول تاریخ ابایی ندارند که گام هایی را برای نزدیکی هر چه بیشتر به سوی یکدیگر بردارند. اردوغان زمان کوتاهی پس از کودتای نافرجام در این کشور گفت: «ما در نظر داریم که با ایران و روسیه برای رسیدگی به چالش های منطقه ای شانه با شانه هم همکاری کنیم تا بتوانیم صلح و ثبات را بار دیگر به منطقه بازگردانیم.»

 

همه چیز تاکتیک است نه استراتژی

 

ولادیمیر ساژین، کارشناس موسسه مطالعات آکادمی علوم روسیه می گوید: «در حال حاضر عوامل مشخصی وجود دارد که باعث می شود تا ترکیه، ایران و روسیه در یک جبهه مشترک قرار بگیرند. مشخصا آن چه در ذهن داریم اقتصاد نیست. البته کاملا بدیهی است که اقتصاد بسیار مهم است و این مساله را در فرایند بهبود روابط های دوجانبه دخیل می دانم. اما این یک اقتصاد سه جانبه اقتصادی نیست که دلایل بسیاری هم دارد. این ارتباط سه جانبه در بهترین حالت یک اتحاد تاکتیکی است و دلیلش هم این است که ایران، ترکیه و روسیه در روابط خود با غرب و ایالات متحده مشکلات مشخصی دارند.»

 

ساژین می گوید: «اگر کسی به منافع اقتصادی این کشور نگاهی بیندازد باید به خاطر داشته باشد که روسیه، ایران و آذربایجان (میزان نشست باکو) کشورهایی هستند که نفت و گاز تولید و صادر می کنند. آنها در شرایطی که وضعیت قیمت نفت در بازارهای جهانی مساعد نیست می توانند همکاری های خوبی داشته باشند. در این میان نقش ترکیه نیز به عنوان کشوری که انتقال دهنده نفت و گاز به غرب است نیز می تواند چشمگیر باشد. با این حال فکر نمی کنم که این مثلث (اگر آذربایجان را در نظر بگیریم مستطیل) اهمیت استراتژیک داشته باشد.»

 

این کارشناس روابط بین الملل با این حال عقیده دارد که تعامل روسیه، ایران و ترکیه می تواند تاثیر مشخصی بر شرایط سوریه داشته باشد. وی در این باره می گوید: «برخلاف ایران که روسیه همواره در بحران سوریه در کنار آن ایستاده است، ترکیه موضعی کاملا متضاد دارد. در اینجا با نزدیکی ترکیه به ایران و روسیه ممکن است که شاهد تغییراتی در مواضع آنکارا باشیم اما این تغییر مواضع احتمالا دامنه مشخصی خواهد داشت که دلیلش وجود مساله کردها و ترکمن هاست، کسانی که در سوریه و عراق ساکن هستند.»

 

به اعتقاد ساژین، با توجه به شناختی که از رجب طیب اروغان وجود دارد بعید است که رییس جمهوری ترکیه در مورد حمایت روسیه از کردهای سوریه کاملا از موضع انتقادی خود عقب نشینی کند. با این حال برخی گشایش ها امکان پذیر است، مثلا مذاکره میان مسکو و آنکارا بر سر این اختلافات. که البته همین آغاز گفت وگوها هم تحول بسیار مثبتی است.»  

 

این ائتلاف احتمالی اگر اقدامی تاکتیکی هم باشد برای واشنگتن اهمیت زیادی دارد. پایگاه خبری جویش پرس نیز در گزارشی با اشاره به گمانه زنی ها درباره تشکیل ائتلاف سه جانبه روسیه، ایران و ترکیه می نویسد، هنوز مشخص نیست که چه کسی باید از رویگردانی ترکیه به عنوان یکی از اعضای ناتو همراه شدن با سوریه و ایران نگران باشد: تل آویو یا واشنگتن؟ قطعا ایالات متحده در صورت تشکیل این ائتلاف بیشتر متضرر خواهد شد. چرا که به لحاظ سنتی سیاست خارجی ایالات متحده در خاورمیانه بر سه پایه عربستان سعودی، ایران و ترکیه استوار بوده است.

 

تا زمانی که این قدرت منطقه ای در اردوگاه غربی باشد دستکاری های روسیه در منطقه کاهش یافته و نمی تواند چندان موثر باشد. زمانی که ایران در پی انقلاب جمهوری اسلامی در سال 1979 (برای آمریکا) از دست رفت، واشنگتن تلاش کرد تا عراق را جایگزین این پایه از دست رفته کند. اما عراق هیچ گاه نتوانست جای خالی ایران را برای آمریکا پر کند. به همین دلیل است که ایالات متحده قویا تلاش دارد تا ترکیه را در اردوگاه غرب حفظ کند، چرا که بدون ترکیه حضور ایالات متحده در منطقه عمیقا کمرنگ خواهد شد.

------------------------------------

تدبیر : پنجشنبه، ۲۸ مرداد ۱۳۹۵ ۱۱:۴۴

بازتاب حضور جنگنده‌های روسیه در همدان در رسانه‌های خارجی

رسانه‌های غربی نگاه متفاوتی به استقرار جنگنده‌های روسی در همدان داشتند.

 بازتاب حضور جنگنده‌های روسیه در همدان در رسانه‌های خارجی

به گزارش تدبیر ، فایننشال تایمز در گزارشی نوشته است: استفاده از پایگاه همدان نه تنها نفوذ منطقه ای روسیه بلکه فشار بر واشنگتن را در هماهنگی عملیات نظامی در سوریه با مسکو را افزایش میدهد. علاوه برآن این امر از اولویت لجستیکی برخوردار است. در ادامۀ این گزارش آمده است: استفاده از پایگاه همدان موجب کاهش قابل ملاحظه فاصله برای عملیات بمب افکن های روسیه می شود. علیرغم دوران تقابل بین روسیه و ایران، تهران علاقمند به استفاده از مسکو به مثابه مقابله با نقطه ضعفش در مقابل واشنگتن است.

 

گفتنی است طی دوماه گذشته روسیه تحرکات دیپلماتیکش در سطح منطقه و پیرامون سوریه را افزایش داده است. به همین دلیل مقامات روسیه در همین راستا با همتاهای ایرانی، سوریه ای و ترکیه ای دیدار کردند.

 

در همین راستا نشریه تلگراف نوشته است: اینکه ایران برای اولین بار پس از انقلاب 1979 به یک قدرت خارجی اجازه انجام عملیات از خاکش را داد، گویای اتحاد بین مسکو و تهران در راستای حفظ ساختارهای سیاسی سوریه و جلوگیری از فروپاشی این کشور است و می توان گفت که با این تصمیم اکنون ارتش روسیه در دو کشور خاورمیانه حضور دارد.

 

روزنامه گاردین نیز ضمن اشاره به تحول مهم در همکاریهای روسیه - ایران در حوزۀ سوریه در این باره می نویسد: شاشانک جوش کارشناس ارشد انستیتوی سلطنتی نیروهای مشترک لندن این واقعه را بی سابقه خواند. او گفت: آمادگی پذیرایی از خارجیان در سرزمین نفتی ایران، قدم بزرگ دیپلماسی و سیاسی محسوب می شود.

---------------------------------------