قطعنامه هفت تشکل مستقل کارگری: فصل جدیدی در مبارزه برای نان و آزادی

بهروز نظری

انتشار قطعنامه مشترک هفت تشکل مستقل کارگری به مناسبت روز جهانی کارگر، بدون تردید گامی مهم و دستاوردی ارزنده در تعمیق جنبش مطالباتی و سیاسی ایران است. سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه، اتحادیه آزاد کارگران ایران، هیئت بازگشایی سندیکای کارگران نقاش و تزئینات ساختمان، هیئت بازگشائی سندیکای فلز کار مکانیک، کانون مدافعان حقوق کارگر، کمیته پیگیری ایجاد تشکل های کارگری، و کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکل های کارگری در اقدامی شجاعانه و قابل تحسین مطالبات خود را در یک قطعنامه ۱۴ ماده ای منتشر کرده و خواهان مبارزه سراسری و متحدانه کارگران برای تحقّق بیدرنگ این مطالبات شده اند. در قطعنامه هفت تشکل مستقل کارگری به محرومیت کارگران از حقوق اجتماعی و سیاسی شان، تعرض وحشیانه رژیم به معیشت کارگران، عواقب فاجعه بار سیاست حذف یارانه ها، بحران بیکاری و دستمزدهای ناچیز، و خشونت جمهوری اسلامی علیه فعالین و تشکلهای کارگری اشاره شده و آمده است: " از نظر ما همه اینها برای میلیونها خانواده کارگری مستاصل از تامین حداقل معیشت در شرایط کنونی، معنائی جز درماندگی بیشتر برای گذران زندگی و تحمیل فقر و فلاکتی روز افزون بر آنها ندارد. اما ما کارگران نظاره گر مرگ تدریجی خود و همسر و فرزندانمان نخواهیم شد، ما تعرض هر روزه به زندگی و معیشت خود را بر نخواهیم تافت و متحد و یکپارچه در مقابل فقر و فلاکت و بی حقوقی اجتماعی تحمیل شده بر خود ایستادگی خواهیم کرد."

مطالباتی که در  قطعنامه مشترک بر آن تاکید شده ترکیبی است از مهمترین مطالبات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی اکثریت عظیم جمعیت ایران. این مطالبات آشکارا در تقابل با سیاستهای شناخته شده سرمایه جهانی و داخلی، تبعیض جنسیتی و نژادی، و سیاستهای سرکوبگرانه دولت اسلامی قرار دارد. قطعنامه مشترک خواهان پایان دادن به سرکوب و تبعیض، لغو مجازات اعدام، آزادی زندانیان سیاسی، و  به رسمیت شناختن آزادیهای بی قید و شرط سیاسی از جمله آزادی تشکل، احزاب، تجمع، اعتصاب و مطبوعات شده است. قطعنامه مشترک همچنین بر همبستگی بینالمللی و حق ملتهای جهان برای تعیین سرنوشت خود تاکید کرده و از مبارزات کارگران و زحمتکشان منطقه و جهان دفاع کرده است. مفاد قطعنامه مطابق با روح زمانه و سنتهای شناخته شده روز جهانی کارگر و جنبش بینالمللی کارگری است.

اهمیت این قطعنامه و پلاتفرم با اندکی تامل و توجه به شرایط اقتصادی و سیاسی موجود روشنتر خواهد شد.

اولا، تردیدی نباید داشت که قطعنامه مشترک حاصل سالها مبارزه و فعالیت خستگی ناپذیر کارگران پیشرو و فعالین کارگری است. نباید فراموش کرد تلاشهای شجاعانه کارگران برای پایه ریزی نطفه تشکلهای کارگری در بستر تشدید سرکوب، گسترش فضای امنیتی،  بازداشت، شکنجه و اعدام کارگران صورت گرفته است. طبق گزارشات منتشره تنها در یک سال گذشته بیش از ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار مورد نقض حقوق کارگران به ثبت رسیده و بیش از ۷۰ نفر از فعالین کارگری بازداشت شدند. قطعنامه مشترک بطور قطع نشان میدهد که سیاست سرکوب رژیم، و تلاشهای آن برای ساکت کردن صدای برحق کارگران ایران با شکست مواجه شده است.

ثانیا، در دوره اخیر ما شاهد گسترش جنبش مطالباتی در عرصه و جبهههای مختلفی بوده ایم. در سالی که گذشت بیش از ۲۵۰ حرکت کارگری علیه بیکاری، دستمزدهای معوقه، عدم حق بیمه، تامین اجتماعی، امنیت شغلی، و غیره صورت گرفت. چنین حرکاتی در بستر گسترش نارضایتی همگانی و سراسری در ایران، نافرمانیهای مدنی وسیع علیه حذف یارانهها و افزایش سرسام آور قیمت ها، خیزش مجدد جنبش ضدّ استبدادی و همچنین انقلابات دنیای عرب و اوج گیری جنبشهای اعتراضی در دیگر نقاط جهان شکل گرفته و میگیرند. حرکات اعتراضی اخیر، جنبش نپرداختن قبضهای گاز و برق، اعتراضات دانشجویی به افزایش قیمتها در دانشگاههای امیرکبیر و سوره، نشان میدهند که شکاف بین مبارزه برای نان و مبارزه برای آزادی از پایه فروریخته و جنبشهای اجتماعی در ایران وارد مرحله جدیدی شده اند، مرحله ای که مختصه اصلی آن مبارزه برای مطالبات ترکیبی و گسترش همبستگی جنبشهای اجتماعی و سیاسی در ایران است.

ثالثا، انتشار این قطعنامه مشترک و حمایت وسیع داخلی و بین المللی از آن، از یکطرف نشانگر همگرایی و همدلی بین تشکلها و فعالین جنبش کارگری است، و از طرف دیگر بیانگر این است که هیچ جریانی قادر به نادیده گرفتن جنبش کارگری و اهمیت بلامنازع آن در مبارزه علیه دیکتاتوری نیست. در هیچ زمانی در ۳۲ سال گذشته روز جهانی کارگر در ایران این چنین مورد توجه جریانات و شخصیت های مختلف سیاسی نبوده است.  چنین اذعانی به نقش جنبش کارگری در ایران بیش از هر زمان دیگری اهمیت شکل گیری جنبش ضدّ دیکتاتوری در ایران بر مدار جنبش کارگری را برجسته میکند.  قطعنامه مشترک هفت تشکل مستقل کارگری در ایران نخستین بیانیه و پلاتفرم منتشره از هنگام خیزش جنبش ضدّ استبدادی پس از "انتخابات" ریاست جمهوری نیست. اما تفاوت اصلی و مهم این قطعنامه با پلاتفرمهای پیشین این است که مفاد آن متحد کننده است.  این دستاورد بزرگی است که باید گرامی داشت و به سکویی برای سازمان دادن حرکات بزرگتر، وسیعتر، و همسویی و همکاری حول این مطالبات تبدیل کرد.

۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۰ / ۱ مه ۲۰۱۱