رتبه‌بندی؛ لایحه‌ای برای تمام فصول

✍ مزبان حبیبی

با توجه به هشت سال فریب در فرآیند اجرای رتبه‌بندی معلمان، صحبت‌ها، شعارها و وعده‌های بدون تحقق، همچنین حدود دو سال بررسی در دولت و حدود یک سال بررسی در کمیسیون آموزش و صحن علنی مجلس شورای اسلامی، یک پیشنهاد کاملا عملیاتی ارائه می‌شود که همین امروز هم قابل اجراست.

متاسفانه عده‌ای در دولت به‌ ویژه سازمان برنامه‌ و بودجه، تعمدا به سمت تقابل فرهنگیان با دولت پیش می‌روند که عواقب شومی به‌دنبال دارد.

بنا بر اخبار رسیده از مجلس، دولت با تخصیص ۲۵ هزار میلیارد تومان برای اجرای رتبه‌بندی موافقت کرده است که باز هم پنج هزار میلیارد تومان از عدد قبلی کسر شده، اما اگر صداقت داشته باشید همین را هم می‌شود با عدالت اجرا کرد.

به استناد آمار کاملا رسمی، طی دو سال اخیر، سفره معلمان حداقل پنجاه درصد کوچک‌تر شده و مجلس و دولت همچنان در خواب زمستانی هستند.

با توجه به التهاب ایجاد شده در افکار عمومی معلمان به دلیل اعلام چندین باره و عدم اجرای آن، پیشنهاد می‌شود بودجه تخصیص داده شده را به‌طور مساوی بر تعداد معلمان تقسیم کرده و احکام آن همین امروز صادر شده و در آبان ماه پرداخت شود.

راه حل ساده این است، تا زمان تصویب و اجرای لایحه رتبه‌بندی معلمان، برای اجرا از فروردین ۱۴۰۰، به حقوق هر نفر سه‌ونیم میلیون تومان و برای اجرا از مهر ۱۴۰۰، هفت میلیون تومان به مساوات به حقوق همه معلمان اضافه کنید.

بعد از صدور این احکام، یک سال و نیم فرصت دارید تا با فراغت بال، لایحه رتبه‌بندی را بررسی، تصویب و اجرایی کنید.

اما با این نحوه وقت‌کشی در مجلس و تعلل در تصویب لایحه، در حال افزایش تنش در حوزه آموزش کشور هستیم که می‌تواند عواقب ناگواری به‌دنبال داشته باشد.

نمی‌شود که به بهانه مشکلات بودجه، به افراد با درآمد کم بگوئیم فعلا تحمل کنید تا وضع کشور بهتر شود.

🔹بی‌جا کردید که وضع بودجه شما خوب نیست، اگر بودجه نیست از هزینه‌های غیرضروری حذف کنید نه سفره مردم، کافی‌است از حقوق همان ۳۰۰ هزار نفری کسر کنید که ماهانه ۱۱۰ میلیون تومان حقوق از دولت دریافت می‌کنند.

نمایندگان و اعضای هیئت دولت؛ درک این موضوع که تمام مردم به‌ویژه معلمان، تحت مشکلات معیشتی وحشتناک و غیرقابل تحمل قرار دارند، کار سختی نیست.

...................................................................

طرح رتبه بندی؛ قیاسی نادرست بین معلمان و اساتید

✍️ مژگان باقری. معلم

🔹این روزها بحث رتبه بندی معلمان تبدیل به یکی از بحث های داغ بین فرهنگیان و نمایندگان مجلس شده است و معلمین فعال با برگزاری تجمع و نشست های تخصصی با نمایندگان مجلس، به شدت پیگیر اجرایی شدن لایحه رتبه بندی هستند.

🔹اما آنچه که بحث رتبه بندی را به میان سایر اقشار جامعه و از جمله قشر اساتید دانشگاه کشانده موضوع هم ترازی حقوق معلمان با اساتید است.

بر اساس این لایحه حقوق معلمان باید حداقل ۸۰ درصد حقوق اساتید باشد و بر طبق جدول ارائه شده قرار است عناوین معلم پایه، خبره، ارشد و نخبه به آموزشیار معلم، استادیار معلم، دانشیار معلم و استادیار معلم تغییر کند.

🔹از نظر نگارنده این لایحه هر چند در ظاهر قصد بهبود وضعیت معیشتی معلمان را دارد اما از اساس بی پایه و غلط است و متاسفانه معلمان، ناآگاهانه اصرار به اجرایی شدن آن دارند.

۱. اولین دلیل مخالفت نگارنده این است که اصولا چرا معلمان باید با اساتید دانشگاه و یا هر قشر دیگری مقایسه شوند؟

حقوق کارمندان تمام سازمان های دولتی باید بر اساس میزان کار آنها و سختی کار و البته با توجه به نرخ تورم در کشور تعیین شود.

در این میان چرا دولت برای معلمان تبعیض قائل شده و افزایش حقوق آن ها را به عناوین خودساخته و بی محتوایی چون آموزشیار معلم و یا استادیار معلم مشروط کرده است؟!

واقعیت این است که با توجه به خط فقر ۱۳ میلیونی، تقریبا تمامی فرهنگیان شاغل و بازنشسته کشور زیر خط فقر قرار دارند.‌

دولت و مجلس موظفند که فرهنگیان را از زیر خط فقر بیرون بیاورند و لازمه این کار افزایش حقوق معلمان به تناسب میزان تورم کشور است. دولت و مجلس بهتر است به جای گیج کردن معلمان با عناوین بی ارتباط به آموزش و پرورش، به این سوال ساده پاسخ دهند که به جز آموزش و پرورش، کارمندان کدام سازمانی با تحصیلات کارشناسی ارشد و سابقه ۲۷ سال، نصف خط فقر حقوق می گیرند؟!

۲. علاوه بر اینکه پیوند دادن حقوق کارمندان یک سازمان به سازمانی دیگر تا کنون سابقه نداشته است، سوال مهم تری که این میان مطرح می شود این است که این مقایسه چه مبنا و پایه ای دارد؟ درست است که کار معلم و استاد دانشگاه، هر دو تدریس است ولی این تدریس از زمین تا آسمان با یکدیگر متفاوت است.

معلم به دانش آموز درس می دهد یعنی کودک و نوجوان زیر ۱۸ سال که هنوز مراحل رشد جسمی و ذهنی خود را می گذراند، اما استاد به دانشجو درس می دهد که معمولا یک جوان بالای ۲۰ سال است.

اساسا همین واژه های دانش آموز و دانشجو، خود نشان دهنده ی تفاوت عمیق کار معلم و استاد است.

کار اصلی معلم آموزش و پرورش است اما کار اصلی استاد، پژوهش و تالیف.

یک معلم کلاس اول ابتدایی که برای اولین بار شیوه درست مداد در دست گرفتن را به کودک ۷ ساله می آموزد کارش هزاران برابر سخت تر از استادی است که به دانشجویان دوره دکترا درس می دهد.

این معلم ممکن است در طول سی سال خدمت خود حتی یک مقاله یا تالیف هم نداشته باشد اما کار اصلی خود را که باسواد کردن کودکان است به بهترین شکل ممکن انجام دهد.

حال چگونه می توان این معلم را با استادی مقایسه کرد که دهها عنوان مقاله و کتاب تالیف کرده است؟

چه شباهتی بین کار این دو وجود دارد؟

🔹اخیرا انجمن صنفی هیئت علمی اساتید دانشگاه با انتشار یک بیانیه مخالفت خود را با چسباندن واژه های آموزشیار و استادیار و ... به اول واژه معلم ابراز کرده و استدلال کرده اند که چون این عناوین بر اساس تعاریف استاندارد بین المللی و با توجه به تعداد پژوهش های چاپ شده در مجله علمیISI به اساتید تعلق می گیرد درست نیست که برای معلمان هم از این عناوین استفاده شود.

🔹ضمن تایید این استدلال باید اضافه کرد که واژه معلمی، خود به تنهایی باارزش ترین واژه دنیاست و نیازی به هیچ پیشوند و پسوندی ندارد و از آنجا که آموزش، به خصوص آموزش کودکان و نوجوانان یکی از سخت ترین مشاغل دنیا محسوب می شود برای افزایش حقوق معلمان به جای مقایسه آنها با اساتید دانشگاه باید به سختی کارشان توجه کرد.

 🔹دولت و مجلس موظفند به جای درانداختن اقشار مختلف جامعه به جان هم، حقوق معلمان را طوری پرداخت کنند که کرامت انسانی آنها حفظ شده و نیازی به پرداختن به شغل دوم و سوم نباشد.

شکی نیست که آموزش، یکی از سخت ترین کارهای دنیاست آنهم آموزش به دانش آموزی که در هر لحظه جسم و روحش در حال رشد و تکامل است. بنابراین مقایسه معلمان با اساتید دانشگاه و وام گرفتن عناوین دانشگاهی برای معلمان منطقا، اخلاقا و قانونا کار شایسته ای نیست.

🗞صفحه اول روزنامه همدلی

🗓 دوشنبه ۱۰ آبان ۱۴۰۰

..............................................................................

تعويق رتبه‌بندي معلمان جو رواني ايجاد مي‌كند

آرمان ملی- منیره چگینی

 ظاهــرا قرار نیست که پس از 10 سال، مطالبه اصلی این روزهای معلمان اجرایی شود و در شرایطی که سازمان برنامه و بودجه برای تامین بودجه ۲۵‌هزار میلیارد تومانی لایحه رتبه بندی معلمان وعده داد بود که این موضوع در روز یکشنبه تصویب شــود، نمایندگان مجلس برای دومین بار این لایحـه را برای رفع ابهام به کمیسیون آموزش مجلــس بازگرداندند. پیش از این نیز نمایندگان مجلـس در روز ۲۸‌مهر بخش‌هایی از لایحه رتبه‌بندی معلمان را تصویب کردند و بخش‌هایی را نیز برای اصلاح به کمیسیون آموزش و تحقیقات ارجاع دادند.

  در همان روز کمیسیون آموزش مجلس اعلام کرد که ایرادات مصوبه را رفع و آن را برای تصویب به صحن علنی مجلس ارسال کرده است. با این حال تعدادی از نمایندگان اعلام کردند که وضعیت معلمان دارای مدرک پایین‌تر از کارشناسی همچنان ابهام دارد و این لایحه بار دیگر به کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس بازگردانده شد. در این رابطه علیرضا منادی سفیدان، رئیس کمیسیون آموزش مجلس، اعلام کرد: «ابهامات این لایحه رفع شده و هفته آینده بار دیگر در صحن علنی مجلس بررسی خواهد شد.» او پیش بینی کرد که «این لایحه تا ۴۵ روز دیگر تصویب و از سوی شورای نگهبان تایید شود.» اما روز گذشته مجلس درباره این لایحه یک جلسه غیر علنی برگزار کرد و رئیس کمیسیون آموزش مجلس گفت که «در این جلسه رئیس سازمان برنامه و بودجه از موافقت دولت با تخصیص ۲۵ هزار میلیارد تومان برای اجرای رتبه‌بندی معلمان خبر داد.» پیش از این، علیرضا کاظمی، سرپرست وزارت آموزش و پرورش، روز پنجشنبه ۲۹ مهر گفته بود که در بودجه ۱۴۰۰ منابع مالی کافی برای اجرای این لایحه پیش‌بینی نشده و چالش بزرگ مشخص کردن بودجه اجرای آن است.

 25 هزار میلیارد یا 200 هزار میلیارد؟‌

طی سال‌های اخیر معلمان برای تصویب این لایحه بارها تجمعات اعتراضی برگزار کردند و در آخرین این جمعات، روز شنبه  نیز گروه‌هایی از معلمان از استان‌های مختلف با تجمع در مقابل مجلس خواستار تصویب این لایحه شدند. نکته مهم در عدم تصویب این لایحه اختلاف 175 هزار میلیاردی (البته در گفتار مسئولان برای تصویب این لایحه و یادگار دولت حسن روحانی) است، مثلا بر اساس ماده ۳ این لایحه که پیش از این به تصویب رسیده بود معلمان رتبه‌های پنج گانه آموزش‌یارمعلم، مربی معلم، استادیار معلم، دانشیار معلم و استاد معلم  دریافت می‌کنند، حقوق معلمان نیز باید بر اساس این رتبه‌ها تا 80 درصد افزایش پیدا کند. اما مشکل اصلی در بار مالی این لایحه است و هنوز کسی نمی‌داند که اجرای این لایحه تا چه اندازه برای دولت بار مالی خواهد گذاشت. در شهریور امسال، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با اشاره به اینکه اجرای رتبه‌بندی متناظر با هیات علمی، ۲۰۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد و ظاهرا شدنی نیست، از تغییر شکل رتبه‌بندی خبر داد. در این مدت ارقام دیگری مانند 80 هزار میلیارد یا 60 هزار میلیاردی نیز عنوان شده است. مثلا در شهریور امسال، رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۰ اعلام کرد که «اجرایی شدن رتبه بندی معلمــان نیازمنــد بودجه‌ای ۶۰ هزار میلیاردی است.» اما در همان روزها، حاجی بابایی، وزیر اسبق آموزش و پرورش و رئیس فعلی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اعلام کرد: «کسی گفته است رتبه بندی معلمان 200 هزار میلیارد تومان هزینه دارد! معنی این حرف یعنی اینکه میانگین حقوق معلمان 30 میلیون تومان می‌شود. این عددها را از کجا می‌آورند؟!» ولی خود معلمان بر این باورند که با مبلغی حدود 20 هزار میلیارد تومان نیز می‌توان این طرح به مرحله اجرا برسد.

 رتبه بندی معلمان یا رقابت سیاسی

درباره این ابهامات، یک کارشناس آموزشی در گفت‌وگو با خبرنگار «آرمان ملی» باور دارد: «این اعداد و ارقام، برای دور زدن و بیرون انداختن توپی است که از دولت قبل به زمین دولت سیزدهم انداخته شده، چون بار مالی 200 هزار میلیاردی بر دوش دولتی که تازه شروع کرده، یک شوخی است. آن‌طور که محمدرضا نیک‌نژاد می‌گوید: «طی چند روز اخیر که لایحه رتبه بندی معلمان داغ بوده و قرار شد که روز گذشته برای رای گیری به صحن محلس برود، هنوز ابهامات زیادی از سوی معلمان مطرح بود. آنچه که مسلم است، دولت این لایحه را یک لایحه تحمیلی از سوی دولت قبل می‌داند و هرچند که رئیس جمهور باور دارد این رتبه‌بندی، حق معلمان است، اما مانند یکسری از برنامه‌ها و لایحه‌های دولت گذشته، آن را تحمیلی می‌داند. متاسفانه موضوع رتبه بندی معلمان به یک رقابت سیاسی میان حامیان دولت قبل و دولت جدید تبدیل شده است. آقای رئیسی زمانی‌که رئیس جمهور کشورمان شدند، یکسری قول‌ها در ارتباط با معلمان دادند که آنها حقوق‌شان کفاف زندگی‌شان را نمی‌دهد و... اما رفتار دولتمردان، مسئولان سازمان برنامه و بودجه و برخی از نمایندگان مجلس نشان می‌دهد که خیلی موافق تصویب این لایحه نیستند. اصلی‌ترین دلیل این ادعا ارقام نجومی است که توسط نمایندگان مجلس و برخی از مسئولان سازمان برنامه و بودجه به میان می‌آید و همان‌طور که آقای حاجی بابایی نیز گفته است: معلوم نیست که این عددها را از کجا می‌آورند؟! در حالی‌که از سال گذشته که 25‌هزار میلیارد و امسال حداکثر 30 هزار میلیارد تومان (البته با توجه به تغییرات شاید کمی بیشتر) می‌توان این لایحه را به‌بهترین شکل اجرا کرد. در دولت قبل این لایحه با اصرار همین نمایندگان مجلس یازدهم، بار مالی آن افزایش پیدا کرد که بار بیشتر بر دوش دولت بگذارند، اما زرنگی دولت دوازدهم در آخرین روزهای فعالیت خود، سبب شد که این لایحه را تصویب برای دولت سیزدهم به‌یادگار گذاشت که حالا همان افزایش بار مالی، سبب شده دولت قادر به‌اجرای آن نباشد.

 ایجاد جو روانی با ارقام نجومی

نیک نژاد، این‌گونه رقم‌ها را برای ایجاد بار روانی برای خریدن زمان عنوان می‌کند و معتقد است که حتی این جو ‌روانی ایجاد شده، جواب هم داده و در ادامه گفته‌هایش می‌افزاید: رتبه‌بندی معلمان موضوعی است که معلمان به‌شدت به‌دنبال تحقق آن هستند و به مطالبه اصلی آنها تبدیل شده است. اما زمانی‌که یکی از مسئولان سازمان برنامه و بودجه پیش از تصویب این لایحه اظهار می‌کند: «باید منتظر ماند تا نظر شورای نگهبان نیز در رابطه با فشار مالی به دولت اعلام شود. از طرفی احتمال دارد که پیشنهادی به سران قوا برود تا در این زمینه تصمیم‌گیری صورت بگیرد که یا منابع آن تامین شود و یا این طرح متوقف بشود.» از دید بنده آنها می‌خواهند با جو روانی درخصوص ارقام 200 تا 300 هزار میلیاردی، این لایحه را نادیده بگیرند و اعلام کنند که دولت بودجه ندارد، که البته نیز اگر قرار باشد این بار مالی بر دوش دولت بیفتد، منطقی نیست، اما رقم واقعی با این ارقام نجومی از زمین تا آسمان فاصله دارد. این کارشناس آموزشی در ارتباط با ابهامات این لایحه نیز می‌افزاید: بدون تردید اگر پیگیری‌ مداوم و 10 ساله معلمان نبود و وضعیت معیشتی و اقتصادی معلمان به این لایحه گره نمی‌خورد، این لایحه را رد می‌کردند یا به‌نحوهایی آن را دور می‌زدند. مثلا در یکی از بندهای آن گفته شده، تقسیم بندی 5 گروه رتبه بندی با پیشوند معلم برای آنها درنظر گرفته، اما در بخش دوم واژه‌های آن با استادان دانشگاه‌ها یکی شده است. مثلا نام‌هایی مانند «معلم دانشیار»، «معلم استاد» اضافه شده است. سپس گفته شد این «رتبه‌ها» نباید 80 درصد کمتر از این «عنوان‌ها» پول دریافت کنند. شاید یکی از ابهاماتی که روز گذشته لایحه به کمیسیون مربوطه فرستاده شد این بوده است. مثلا معلمان نباید80 درصد کمتر از رتبه «مربی» در دانشگاه حقوق دریافت کند، یعنی معلمان را با پایین‌ترین رتبه موجود در دانشگاه مقایسه شده، در صورتی‌که در لایحه اولیه هر یک از آن 5 رده با 5 رده استادان دانشگاه مقایسه و حقوق آنها با 80 درصد آنها همخوانی داشت!. به نظر من دولت می‌خواهد با این موضوعات وقت بخرد و شاید نمایندگان اصرار داشتند که اگر روی این لایحه اصرار کنند یا در شورای نگهبان رد می‌‌شود یا دولت زیر بار مالی آن نمی‌رود، اما معلمان حال این رتبه‌بندی را جز حق خود می‌دانند درحالی‌که همه دولت‌ها از زیر بار مالی آن شانه خالی کرده‌اند.

آرمان ملی ـ شماره 1145 - دوشنبه ۱۰ آبان۱۴۰۰

..................................................................