بیانیه‌ی کانون نویسندگان ایران

به مناسبت بیست و یکمین سالگرد درگذشت احمد شاملو

بیست‌ و یک سال از درگذشت احمد شاملو، شاعر بزرگ آزادی می‌گذرد.

صدای او اما گویی هم‌چنان تندروار ندای انسان امروز و اکنون است: «سال‌ها اختناق و وهن و تحقیر بر ما گذشت. جسم و جان ما طی این سال‌های سیاه فرسود. اما اعتقاد ما به ارزش‌های والای انسان نگذاشت که از پا درآییم. پیر شدیم و درهم شکستیم اما زانو نزدیم و سر به تسلیم فرو نیاوردیم.»

صدای مردم بی‌لبخند، صدای سرهای بی‌سامان، صدای آن‌ها که زهر سرخ اعتصاب را جانشین داروی مزد خود کرده‌اند. در این روزها که فقر روزافزون و رنج و بیماری و تبعیض بر جای‌جای این سرزمین سایه افکنده است، می‌پرسیم: او، این خطبه‌خوان «خطابه‌ی آسان، در امید» اگر بود چه‌ها که نمی‌گفت!

بیست ‌و یک سال از درگذشت احمد شاملو می‌گذرد. آری. اما نمی‌شود آن‌چه را بر این مردم، برانسان‌های سرافراز، مستقل و آزادی‌خواه و بر یاران هم‌قلم او در کانون نویسندگان ایران گذشته است، به همین آسانی و به گردش قلمی تقویم کرد و گذشت. سال‌ها تهدید و تحدید، زندان و آزار و تبعید، محروم شدن از ابتدایی‌ترین حقوق انسانی و شهروندی، سانسور و حذف صداهای دیگرگونه، و بی‌شمار ستم¬ها و دردها و رنج¬های دیگر. هم‌چنان که آن شرارت محض در این سالیان، برای یک بار حتی، تجدید دیدار و میثاق با شاعر بزرگ آزادی را برنتافت: مزارش را با نرده‌هایی از فولاد و گزمگان سرکوبگر در محاصره گرفت، و دوست‌داران شاعر را با توهین و بدزبانی و ضرب و شتم و جرح راند؛ و هر بار تنی چند را بازداشت و روانه‌ی زندان کرد. از جمله اعضای گرامی دربندمان، رضاخندان (مهابادی)، بکتاش آبتین و کیوان باژن، که یکی از اتهاماتشان همین حضور بر مزار بامداد شاعر است.

اکنون در شرایطی به سالروز درگذشت احمد شاملو نزدیک می‌شویم که همه‌گیری بیماری شوم و مرگبار کرونا بیش از پیش بر دیوارهای فاصله افزوده و دو یار سخت‌پیمان کانون نویسندگان ایران، فریبرز رییس‌دانا و علیرضا جباری را از ما گرفته است.

دستی، شبیه دست‌های ما، خاک مرده را کنار می‌زند. غبار از سنگِ چهره برمی‌دارد و می‌گوید:

آه اگر امید می‌داشتی/ آن خشکسار/ کنون این‌گونه از باغ و بهار بی‌برگ نبود/ و آن‌جا که سکوت به ماتم نشسته/ مرغی می‌خواند.

ما نیز هم‌صدا با او می‌خوانیم:

نه

نومید مردمان را

معادی مقدر نیست

چاووشی امیدانگیز توست بی‌گمان

که این قافله را به وطن می‌رسانَد

در بیست‌ و یکمین سالگرد درگذشت احمد شاملو، شاعر ارجمند آزادی، یادش را گرامی می‌داریم، و تاکید می‌کنیم که حتی یک دَم از راه او و یاران ستم‌کشته‌مان و همه‌ی پویندگان راه آزادی و پای فشردن بر آرمان‌های بلند منشور کانون نویسندگان ایران روی برنخواهیم تافت.

کانون نویسندگان ایران امسال نیز به سبب همه‌گیری بیماری کرونا و برای حفاظت از جان و سلامت دوستان و دوست‌داران احمد شاملو، مراسمی بر مزار او برگزار نخواهد کرد.

کانون نویسندگان ایران

۳۱ تیر ۱۴۰۰