عقب نشینی از لبۀ پرتگاه

 

ارژنگ بامشاد

 

با تعلیق غنی سازی بیست درصدی اورانیوم و تعلیق بخشی از تحریم ها، اجرای توافق نامه ژنو در روز دوشنبه ۳۰ دی ۱۳۹۲ برابر با ۲۰ ژانويه ۲۰۱۴      آغاز شد. بازتاب گسترده این حادثه و واکنش های گوناگون نسبت به آن، نشان دهندۀ حساسیت بالای این توافق بود. اجرائی شدن توافق ژنو در شرایطی که هم در جمهوری اسلامی ، هم در آمریکا و هم در میان کشورها ی منطقه،  نیروهای پرقدرتی برای به شکست کشاندن آن تلاش می کنند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است . عملیاتی شدن  توافق ژنو، آغاز عقب نشینی جمهوری اسلامی از برنامۀ ماجراجویانه هسته ای است که بهترین بهانه را به اردوی جنگ طلبان داده بود تا در راستای اهداف استراتژیک شان، خواب ویران سازی ایران را در سر بپرورانند. سیاست ماجراجویانۀ هسته ای همچنین اجماع جهانی برای تحمیل تحریم ها بر ایران را بوجود آورده که بیشترین ضربات را بر مردم ایران وارد ساخت. ضرباتی که  با ویران کردن  اقتصاد ایران ، گروه گروه بر ارتش بیکاران افزود ؛ با بی ارزش کردن  پول رایج کشور، دستمزد کارگران و مزد و حقوق بگیران را نابود ساخت؛ با کمیابی دارو، مرگ و میر بیماران  و کودکان را تسریع کرد؛  دست چپاول گران اموال عمومی را برای دزدی ها کلان تحت عنوان دور زدن تحریم ها باز گذاشت و تسلط "برادران قاچاقچی" و شرکا بر اقتصاد کشور را گسترده تر ساخت.

 

نتایج سیاست های ماجراجویانه هسته ای مثلث حاکم ( بیت رهبری، سپاه و باند احمدی نژاد) در هشت سال گذشته ، ایران را به لبۀ پرتگاه کشانده بود. سیاستی که برای تولید چند صد کیلوگرم اورانیوم غنی شه ، چند صد میلیارد دلار هزینه روی دست مردم و اقتصاد ویران ایران گذاشت. خطر ویرانی ایران در نتیجه تحریم ها و خطر جنگ، نارضایتی عمومی در میان مردم را باعث شده بود که بصورت واکنش های خشم آگین در آستانۀ انتخابات خود را نشان داد. خطر انفجارات اجتماعی از یک سو و شورش بخشی از هیئت حاکمه، ولی فقیه رژیم را مجبور ساخت تا سیاست عقب نشنی از لبه پرتگاه را بپذیرد و  آن را "نرمش قهرمانانه" بنامد. اجرای سیاست عقب نشینی بر عهده دولت جدید گذاشته شد. اکنون که این توافق به اجرا گذاشته شده است ؛ بخشی از نیروهای مدافع سیاست های ماجراجویانه هسته ای  و بویژه جبهه پایداری و نیروهای پیرو مصباح یزدی و بخشی از باندهای مافیائی نظامی ـ امنیتی اطراف بیت رهبری، فریادشان بلند شده و از عقب نشنی خفت بار و ترکمن چای دیگر سخن می گویند و روزنامه های شان را بصورت "سیاهپوش" منتشر می سازند. رهبر رژیم نیز که در جریان کامل توافقات و عقب نشینی ها قرار دارد و بدون رضایت او، تیم مذاکره کننده نمی توانست تا این حد پیش رود، سیاست سکوت مزورانه پیشه ساخته و منتظر نتایج آن است . اما روشن است که عقب نشینی های رژیم نمی تواند تنها به عرصه هسته ای محدود بماند و برای این که کلیت تحریم ها لغو شوند و وضعیت عادی ایجاد گردد، رژیم اسلامی مجبور است در سیاست خارجی و بویژه در سیاست منطقه ای اش نیز دست به عقب نشینی های ملموسی بزند. فشار سنگین شیوخ مرتجع عربستان سعودی ، رژیم نژادپرست اسرائیل، لابی های پرقدرت این دو رژیم در آمریکا  و نئوکان های آمرکائی در این راستا ، معنا و مفهوم ویژه ای دارد.

 

اگر عقب نشینی های محدود رژیم، در میان بخشی از حاکمیت و بویژه در میان "کاسبان تحریم" با واکنش های منفی روبرو شده ، در میان مردم ایران با خرسندی مورد استقبال قرار گرفته است. مردم ایران از سیاست های ماجراجویانه هسته ای و سیاست خارجی غرب ستیزانۀ رژیم اسلامی هیچ نفعی نبرده و نخواهند برد. استکبارستیزی کور رژیم اسلامی که انزوای گسترده ای را به دنبال داشته و ارتباط مردم ایران را با جهان قطع کرده ،  در راستای منافع ملی مردم ایران نبوده و نیست. مدافعان سینه چاک حاکمیت سرمایه و بویژه انگلی ترین و مافیائی ترین بخش های سرمایه داری در ایران نمی توانند ادعای مبارزات ضدامپریالیستی داشته باشند. آنها که در شرایط تحریم های گسترده  و کمبود دارو در کشور، صدها اتوموبیل لوکس پورشه وارد می کنند، دغدغه شان زندگی فلاکت بار مردم نیست. آنها برای چپاول مردم دست به هر جنایتی می زنند؛ به بهانه مبارزه علیه غرب و آمریکا، سرکوب گسترده را سازمان می دهند؛ با پوشاندن لباس ملی گرائی بر پروژه عبث هسته ای، به ادامه تحریم ها برای توجیه دزدی هایشان رضایت می دهند  و با کوبیدن بر طبل ناسیونالیسم، عقب نشینی محدود کنونی را ترکمن چای دیگر می نامند تا از منافع جناحی شان حفاظت کنند. اما مردم ایران خواهان خروج از این وضعیت بشدت خطرناک و نگران کننده هستند. تعطیل کامل پروژه هسته ای رژیم اسلامی در کشوری که بر دریای نفت و گاز قرار دارد و می تواند از انرژی های باد و خورشید بیشترین استفاده را ببرد، نیز هیچ ضربه ای بر زندگی مردم کشور وارد نخواهد ساخت.

 

اکنون که عقب نشینی کنونی بر رژیم اسلامی تحمیل شده و این فشارها در دیگر عرصه ها نیز ادامه خواهد داشت، حاکمیت اسلامی از ترس موجودیتش سیاست شمشیرعریان در برابر مردم را در پیش خواهد گرفت. اگر بر سر سیاست هسته ای و خارجی میان جناح های حاکمیت اختلاف نظرهائی وجود دارد، اما وقتی پای مهار جنبش های توده ای و سرکوب حرکت های مردمی باشد، اختلاف نظر جدی ای در کار نخواهد بود. سخنان محمود علوی ، وزیر اطلاعات دولت جدید ، پیرامون خطر "رسوبات سوسیالیستی" نشان می دهد که جبهه سرمایه داران حاکم در برابر توده های پائین بصورتی متحد عمل خواهند کرد. جنبش توده ای مردم اگر بخواهد در برابر مشت آهنین رژیم ایستادگی کند، راهی جز متشکل کردن خود و متحد کردن تمام نیروهایش و استفاده موثر از شکاف های ایجاد شده در بالا برای پیشروی ندارد. هیچ امیدی به هیچ یک از جناح های رژیم نباید داشت. جناح های گوناگون رژیم برای حفظ حاکمیت شان و برای حفظ منافع سرمایه داران رنگارنگ، تنها  در تاکتیک متفاوت عمل خواهند کرد. این نکته را نباید از یاد برد.

سه شنبه ۱ بهمن ۱۳۹۲ برابر با ۲۱ ژانويه ۲۰۱۴

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

 

آغاز اجرای توافق نامه ژنو و واکنش ها

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

مدیرکل امور پادمان های سازمان انرژی اتمی:

غنی سازی ۲۰ درصد تعلیق و فرایند اکسید کردن و رقیق سازی آغاز شد

خبرگزاری تسنیم: مدیرکل امور پادمان های سازمان انرژی اعلام کرد: غنی سازی ۲۰ درصد در سایت های نطنز و فردو تعلیق و فرایند اکسید کردن و رقیق سازی ذخیره ۱۹۶ کیلوگرمی اورانیوم ۲۰ درصد نیز آغاز شد.

به گزارش حوزه سیاست خارجی گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، مدیرکل امور پادمان های سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه ایران در اولین گام اجرای برنامه اقدام مشترک به تعهدات خود عمل کرد، گفت: غنی سازی 20 درصد در سایت های نطنز و فردو تعلیق و فرایند اکسید کردن و رقیق سازی ذخیره 196 کیلوگرمی اورانیوم 20 درصد نیز آغاز شد.

«محمد امیری» امروز دوشنبه (30دی) افزود: در راستای اجرای برنامه اقدام مشترک ژنو، جمهوری اسلامی ایران با حضور بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی، تولید غنی سازی 20 درصد را در سایت های نطنز و فردو تعلیق کرد.

این عضو تیم مذاکره کننده هسته ای ایران تصریح کرد: اتصالات بین زنجیره های دو قلو در نطنز و فردو برای تولید 20 درصد (خط تولید اورانیوم 20 درصد) بسته شد.

وی اضافه کرد: در واقع، در بازدید امروز بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به سرپرستی «ماسیمو آپارو » رییس بخش B پادمانی آژانس تولید اورانیوم 20 درصد به وسیله جداسازی سیلندرهای خوراک های زنجیره و قطع خطوط ارتباطی دراین تاسیسات متوقف شد.

امیری درباره وضعیت سانتریفیوژهایی که اورانیوم 20 درصد انجام می دادند، اظهار داشت: از این پس دستگاه های سانتریفیوژی که برای تولید غنی سازی 20 درصد استفاده می‌شدند، برای غنی سازی 5 درصد استفاده می شوند.

مدیر کل امور پادمان های سازمان انرژی اتمی ایران درباره فرایندهای اکسید کردن و رقیق سازی نیز گفت: فرایند اکسید کردن نیمی از ذخیره 196 کیلوگرمی اورانیوم 20 درصد که از امروز آغاز شده است، در طول 6 ماه و هر ماه 15 کیلو گرم خواهد بود.

وی افزود: همچنین نیم دیگر ذخیره اورانیوم 20 درصد که قرار است بر اساس برنامه اقدام مشترک ژنو رقیق سازی شود، در طول سه ماه و هر سه هفته یک سیلندر خواهد بود.

مدیرکل امور پادمان های سازمان انرژی اتمی با تاکید بر اینکه اقدامات ایران و 1+5 همزمان می باشد، تصریح کرد: درصورتی که ایران با اجرا نشدن تعهدات طرف مقابل روبرو شود برنامه صلح آمیز هسته ای خود را به سرعت به حالت اولیه بر می گرداند.

امیری اظهار داشت: اجرای موفق تعهدات دو طرف، مقدمه ای برای توافق نهایی و جامع است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

اجرای توافق ژنو از امروز

روزنامه دنیای اقتصاد - شماره ۳۱۱۵ بازدید: 2140 بار کد خبر: DEN-779914

دنياي اقتصاد- «برنامه اقدام مشترک» در راستای توافق اولیه ایران با کشورهای عضو 1+5 در حالی از امروز اجرایی می‌شود که بر اساس متن این برنامه، طرفین باید حداکثر ظرف مدت یک سال، طرح جامعی را برای به سرانجام رسیدن این بخش از توافقات به اجرا بگذارند. بر مبنای توافقات دو طرف در این بخش، تهران موقتا بخشی از برنامه‌های هسته‌ای خود را متوقف می‌کند و در ازای آن برخی از تحریم‌های بین‌المللی در بخش‌های پتروشیمی، نفت و خودرو به حال تعلیق در می‌آید. مایکل مان، سخنگوی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نيز دیروز اعلام کرد که این اتحادیه امروز پس از دریافت گزارش آژانس تحریم‌های ایران را لغو خواهد کرد.

ظریف: توافق نهایی دشوار نیست

اجرای توافق ژنو از امروز

گروه دیپلماسی- بازرسان سازمان بین‌المللی انرژی اتمی در شرایطی روز شنبه وارد تهران شدند که قرار است از امروز دوشنبه «برنامه اقدام مشترک» در زمینه توافق‌نامه اولیه ژنو میان ایران و کشورهای گروه 1+5 آغاز شود. در این رابطه محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز دو روز پیش از آغاز رسمی توافق‌نامه اتمی ژنو، در یک نشست خبری گفت: «اگر طرف مقابل آماده رسیدن به تفاهم نهایی باشد این کار، کار بسیار دشواری نیست، گرچه مذاکرات دشواری را در پیش خواهیم داشت.»

ظریف که در نشست خبری مشترکی همراه همتای سنگالی خود حضور داشت، ادامه داد: «براساس متن برنامه اقدام مشترک، طرفین حداکثر باید ظرف مدت یکسال طرح جامعی را به اجرا بگذارند و معتقدیم این طرح جامع باید بسیار سریع‌تر مورد مذاکره قرار گرفته و اجرایی شود.» ایران و کشورهای طرف گفت‌وگو در گروه ۵+۱ در آذرماه بر سر توافقی اولیه داوطلبانه متعهد شده‌اند تا تهران موقتا بخشی از برنامه‌های اتمی خود را متوقف کند، در ازای آن برخی تحریم‌های بین‌المللی نیز کاهش یابند. این موضوع «گامی اولیه» برای رسیدن به توافقی کامل و همه‌جانبه در یکسال آینده عنوان شده‌ است. همچنین وزیر خارجه ایران در آخرین گزارش فیس‌بوکی خود در این رابطه نوشت: «روز دوشنبه اجرای برنامه اقدام ژنو آغاز خواهد شد و من امیدوارم که اجرای مرحله اول نتایج مثبتی برای کشور و صلح و ثبات در منطقه و جهان داشته باشد و زمینه را برای مذاکره اساسی برای راه‌حل نهایی آماده کند.»      

کمالوندی: تعلیق غنی‌سازی 20درصد از دوشنبه آغاز می‎شود

از دیگر سو بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در گفت‌وگو با «ایسنا» از گفت‌وگوهای میان مسوولان فنی و کارشناسی این سازمان و هیات بازرسان آژانس درباره آماده‌سازی نظارت بر اجرای توافق ژنو خبر داد. او با اعلام حضور تیمی حدودا 10 نفره از بازرسان آژانس در ایران، گفت: «این بازرسان روز 30 دی‌ماه در گروه‌های دو یا سه‌نفره در مراکز تعیین‌شده از جمله تاسیسات غنی‌سازی نطنز و فردو قرار می‌گیرند و اقدامات لازم را برای اجرای توافق ژنو صورت می‌دهند.» به گفته کمالوندی، مهم‌ترین اقدام هسته‌ای ایران در روز نخست تعلیق غنی‌سازی 20 درصد است؛ همچنین در روز نخست فرآیند رقیق‌سازی نیمی از ذخایر اورانیوم 20 درصد ایران آغاز می‌شود. او گفت: «ماشین‌های سانتریفیوژ که تاکنون غنی‌سازی 20 درصد انجام می‌دادند، پس از تعلیق این روند بلافاصله برای تولید اورانیوم تا غنای پنج درصد آماده می‌شوند.» سخنگوی سازمان انرژی اتمی در رابطه با رآکتور اراک نیز تاکید کرد بازرسان آژانس پیش از این هم هر سه ماه یکبار از رآکتور اراک بازدید می‌کردند، اما بر اساس توافق قرار است هر یک ماه از این تاسیسات بازدید کنند که این بازدید می‌تواند در طول یک ماه آینده انجام شود. همچنین مدیرکل آژانس روز جمعه (27 دی) گزارشی چهار صفحه‌ای درباره توافق ایران و 1+5 که مسوولیت راستی‌آزمایی اقدامات هسته‌ای را به عهده آژانس نهاده است همراه با جزئیات این اقدامات منتشر و در اختیار اعضای شورای حکام برای بررسی قرار داد. بر اساس گزارش منتشر شده از سوی آژانس، اقدامات هسته‌ای ایران که قرار است در 6 ‌ماه صورت گیرد «اقدامات داوطلبانه» خواهد بود. همچنین بر اساس این گزارش تولید اورانیوم 5 درصدی ایران از تاریخ 30 دی ادامه می‌یابد اما اورانیوم تولید شده در مدت 6 ماه به اکسید تبدیل می‌شود. آژانس نیز اعلام کرده‌است که ایران فعالیت‌های تحقیق و توسعه پادمانی خود را ادامه خواهد داد از جمله فعالیت‌های تحقیق و توسعه فعلی‌اش در زمینه غنی‌سازی.

تعهدات متقابل بر اساس توافق ژنو که روز سوم آذر (۲۴ نوامبر) بین ایران و 6کشور آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه، فرانسه و آلمان امضا شده، قرار است از اول بهمن ۱۳۹۲ به مدت 6 ماه فعالیت‌های غنی‌سازی ایران محدود شود. در متن جدیدی که کاخ سفید منتشر کرده، ایران متعهد شده از روز اول بهمن ماه ۱۳۹۲ همه فعالیت‌های خود در ارتباط با غنی‌سازی ۲۰ درصدی را متوقف کند و عملیات رقیق‌سازی نیمی از ذخیره اورانیوم ۲۰ درصدی را آغاز کند تا جایی که این مواد دیگر قابلیت غنی‌سازی مجدد نداشته باشند. همچنین ایران متعهد می‌شود ساخت سانتریفیوژهای جدید را متوقف کند و تلاشی برای جایگزین کردن سانتریفیوژهای جدید با آنها که از کار افتاده‌اند، نکند. به این ترتیب در پایان 6 ماه زمان اجرایی توافق ژنو، ایران ذخیره جدیدی از سانتریفیوژهای جدید نخواهد داشت. از دیگر سو به ازای توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی، قرار است چهار میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار از اموال بلوکه شده ایران در هشت قسط آزاد شود و همین‌طور تحریم صادرات محصولات پتروشیمی و واردات محصولات مربوط به صنعت خودرو ایران و بعضی تحریم‌های دیگر متوقف شود.

نماینده پارلمان آلمان: تحریم ایران به اقتصاد کشورهای تحریم‌کننده آسیب زد

همزمان یک نماینده پارلمان و معاون فراکسیون حزب دموکرات مسیحی آلمان گفت که تحریم‌های غرب علیه ایران بر اقتصاد کشورهای تحریم‌کننده تاثیر گذاشته‌است. به گزارش «ایسنا»، آندریاس شوکنهوف، معاون فراکسیون حزب دموکرات مسیحی آلمان در بوندستاگ (مجلس فدرال) روز یکشنبه گفت که این تحریم‌ها نه‌تنها برای ایران مشکل ساز شد، بلکه تاثیر منفی بر کشورهای تحریم‌کننده گذاشت. به گزارش شبکه خبری پرس‌تی‌وی، او افزود که در جریان گفت‌وگوهای هسته‌ای بین تهران و 6 قدرت جهانی، اين کشورها سعی کردند هم موضوع هسته‌ای ایران را حل کنند و هم فرصت سیاسی جدیدی برای کاهش و سپس لغو تحریم‌ها ایجاد کنند.

صدر: به سمت تعلیق درازمدت تحریم‌ها می‌رویم

در همین رابطه، سید محمد صدر که پیشینه فعالیت در حوزه‌های متعددی را در وزارت امور خارجه در کارنامه خود دارد، در گفت‌وگو با «ایسنا» گفت: «با مذاکراتی که ایران در ژنو دنبال می‌کند به سمتی می‌رویم که نه تنها تحریم‌ها در درازمدت تعلیق می‌شود بلکه انزوای سیاسی ایران نیز پایان می‌یابد.» او که در دولت شهید رجایی وارد این وزارتخانه شد، زمانی مدیر کل امور اروپا و آمریکا بود و در زمان ریاست‌جمهوری سید محمد خاتمی نیز معاونت عربی و آفریقایی را برعهده داشته‌است، با مثبت ارزیابی کردن توافق‌نامه هسته‌ای ژنو تاکید کرد نقاط ضعفی که در هشت سال گذشته وجود داشت منجر به تحمیل تحریم‌های بسیار ناعادلانه‌ای در زمینه تحریم‌های بین‌المللی و دوجانبه از طرف کشورهای مختلف از جمله آمریکا و اتحادیه اروپا، چین، کانادا، کره‌جنوبی، هند و... به ایران شده بود و در نتیجه آن مشکلات بسیار زیاد اقتصادی به ایران تحمیل شد. از جمله اینکه حدود 100 میلیارد دلار از درآمد نفتی ایران در خارج از کشور بلوکه شده است که دولت ایران نمی‌تواند از آن استفاده کند.

با مذاکرات ژنو انزوای سیاسی ایران نیز پایان می‌یابد

مشاور وزیر امور خارجه همچنین معتقد است امروز ایران به معنای واقعی به دنبال گسترش روابط با همسایگانش است. با اینکه او از برخی عملکردهای همسایگان ایران گله‌هایی دارد؛ اما امیدوار است همسایگان نیز این تغییر رفتار در سیاست خارجی را بدانند و در پایان چهار ساله دولت جدید روابط ایران با همه کشورها فصل جدیدی داشته باشد. او توضیح داد: «بخشی از مشکلات ناشی از تحریم‌ها مربوط به مسائل اقتصادی است، اما بُعد دیگر تحریم‌ها انزوایی است که تحریم به مرور زمان ایجاد می‌کند. این انزوا است که روز به روز موقعیت بین‌المللی ایران را ضعیف‌تر می‌کند؛ بنابراین مذاکرات اگر ادامه پیدا کند و در همین مسیر پیش برود دو مشکل اساسی ایران را البته در یک مقطع زمانی نه چندان کوتاه حل خواهد کرد.» مشاور وزیر امور خارجه همچنین درباره اخبار منتشر شده در رابطه با وجود هیاتی برای نظارت بر تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران و مذاکرات با 1+5، گفت: «من از آنچه با عنوان وجود تیم نظارتی جدید مطرح شده مطلع نیستم، اما به‌طور کلی به لحاظ قانونی ناظر اصلی بر این موضوع شورای‌عالی امنیت ملی است که متشکل از رئیس‌جمهور، رئیس قوه‌قضائیه و رئیس مجلس و نیروهای نظامی و اطلاعاتی است که در راس آن نیز رهبری قرار دارند. آیا ما در کشور ناظری بالاتر از این داریم؟ ناظری که رئیسان سه قوه در آن حضور دارند.»

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 

1392/10/30 - مردم سالاری

 عراقچي از اصلاح قوانين اتحاديه اروپا و صدور دستورالعمل‌هاي آمريکا درباره تحريم‌ها عليه ايران خبر داد:

 تحـريم‌ها از امـروز کاهـش مي‌يابـد

 

گروه سياسي: پس از نزديک به يک دهه فشارهاي بين‌المللي و قدرت‌هاي بزرگ عليه فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران بالاخره قفل برنامه هسته‌اي با کليد دولت تدبير و اميد بازشد و ظرف مدت سه ماه رايزني گام نخست با اجرايي شدن توافقنامه ژنو به ثمر رسيد. مواضع تهاجمي در دولت محمود احمدي‌نژاد نسبت به دولت‌هاي مختلف به ويژه در بحث هسته‌اي همچنين اتخاذ سياست‌هاي يکجانبه‌گرايانه آمريکايي‌ها در زمان بوش پسر شفاف‌ترين دلايل سال‌هايي بود که موجب انفعال و انزواي ايران در عرصه بين‌المللي شد و چهار قطعنامه شوراي امنيت که از آن به عنوان کاغذ پاره ياد شد محور کنترل و انزواي ايران در عرصه بين‌المللي قرار گرفت. حال پس از روي کار آمدن دولت حسن روحاني که خود تجربه هدايت پرونده هسته‌اي ايران را دارد موجب شد اين موضوع در دستور کار دولت قرار گيرد و وزارت خارجه از تمام تجربه و توان کارشناسي و اعتبار خود بهره گرفت و توانست با وزيران شش قدرت بزرگ دنيا سر يک ميز به توافقي دست يابد که رسيدن به چنين موضوعي در هشت سال گذشته به بن‌بستي نااميد کننده رسيده بود. در اين شرايط که نيازاست افکار عمومي از توان و قدرت ديپلماتيک ايران به نيکي ياد کنند و اين کار عظيم را مورد تشويق قراردهند نه صداوسيما و نه رسانه‌هاي منتسب به محافظه کاران علاقه اي براي برجسته نشان دادن اين موفقيت ملي از خود نشان نمي دهند که جاي بسي تعجب دارد و همچنان از گوشه و کنار و در آستانه اجرايي شدن مرحل نخست کاهش تحريم‌ها در بخش‌هاي مختلف شاهد اين موضوع هستيم که راديکال‌هاي جريان محافظه کار به دنبال مانع تراشي و انحراف افکار عمومي از موفقيت دولت حسن روحاني در بحث هسته‌اي هستند که اين روزها منافع باندي و گروهي خود را بررضايت مردم ترجيح مي‌دهند.

 

براساس توافقنامه ژنو اقدامات به صورت گام به گام بين دو طرف به گونه‌اي تقسيم شده است که ايران در جهت اعتمادسازي حرکت مي‌کند و طرف مقابل فشارهاي بين‌المللي را از سر فعاليت‌هاي اقتصادي ايران کم مي‌کند و در اين ميان بازرسان آژانس به عنوان نهاد بين‌المللي و بي‌طرف گزارش‌هاي خود را براي تاييد فعاليت‌هاي ايران در زمينه هسته‌اي تهيه و تاييد مي‌کنند. حال شرکت‌هاي مختلف اروپايي با آغاز کاهش تحريم‌ها مي‌کوشند جزو نخستين برقرارکننده روابط با ايراني باشند که در شرايط بحران اقتصادي اين قاره سبز مي‌تواند راهگشاي مشکلات داخلي آنها هم باشد. مي‌توان تاکيد کرد که توافقنامه ژنو آغازي همانند ترک خوردن ديواره‌هاي سدي است که صدايش آرام آرام در فضاي بين‌المللي شنيده مي‌شود.

 

ابلاغ دستور کاهش تحريمها

 

سيد عباس عراقچي عضو ارشد تيم مذاکره کننده هسته اي ايران اعلام کرد: اتحاديه اروپا فردا (دوشنبه 30 دي) در نشست وزراي خارجه خود قوانين تحريم عليه جمهوري اسلامي ايران را بر اساس توافق ژنو اصلاح مي کند. معاون امور حقوقي وبين المللي وزير امور خارجه در گفت و گو با ايرنا افزود: طرف اروپايي فردا در بروکسل نشست وزراي امور خارجه خود را تشکيل خواهد داد که در اين نشست، قوانين آن دسته از تحريم ها را که بر اساس توافق ژنو بايد لغو شود، اصلاح مي کند. عراقچي در پاسخ به اين سوال که اقدامات طرف آمريکايي از فردا چه خواهد بود، اظهار داشت: طرف آمريکايي نيز طبق توافق ژنو فردا دستور العمل هاي لازم را به بانک ها، شرکت ها و موسسات اقتصادي ابلاغ مي کند. عضو ارشد تيم مذاکره کننده هسته اي تصريح کرد: جمهوري اسلامي ايران نيز بر اساس توافق ژنو تعهدات خود را از جمله تعليق غني سازي 20 درصد اجرا مي کند.

 

تعليق غني‌سازي 20درصد

 

بهروز کمالوندي، سخنگوي سازمان انرژي اتمي از گفت‌وگوهاي ميان مسوولان فني و کارشناسي سازمان انرژي اتمي با هيأت بازرسان آژانس درباره آماده‌سازي نظارت بر اجراي توافق ژنو خبر داد.

 

وي در گفتگو با ايسنا تصريح کرد که بازرسان آژانس روز 30 دي‌ماه در گروه‌هاي دو يا سه ‌نفره در مراکز تعيين‌شده از جمله تأسيسات غني‌سازي نطنز و فردو قرار مي‌گيرند و اقدامات لازم را براي اجراي توافق ژنو صورت مي‌دهند. او گفت: از عصر روز شنبه 28 دي مذاکراتي ميان سازمان انرژي اتمي و بازرسان آژانس درباره چگونگي اجراي اقدامات هسته‌اي انجام شد و اين گفت‌وگوها تا عصر روز يکشنبه ادامه مي‌يابد و در پايان بازرسان در مکان‌هاي تعيين‌ شده قرار مي‌گيرند. کمالوندي تأکيد کرد: مهم‌ترين اقدام هسته‌اي ايران در روز نخست تعليق غني‌سازي 20 درصد است. هم چنين در روز نخست فرايند رقيق‌سازي نيمي از ذخاير اورانيوم 20 درصد ايران آغاز مي‌شود. او گفت: ماشين‌هاي سانتريفيوژ که تاکنون غني‌سازي 20 درصد انجام مي‌دادند، پس از تعليق غني‌سازي 20 درصدي بلافاصله براي توليد اورانيوم تا غناي پنج درصد آماده مي‌شوند. سخنگوي سازمان انرژي اتمي در رابطه با راکتور اراک تصريح کرد: بازرسان آژانس پيش از اين هم هر سه ماه يک بار از راکتور اراک بازديد مي‌کردند، اما بر اساس توافق قرار است هر ماه از اين تأسيسات بازديد کنند که اين بازديد مي‌تواند در طول يک ماه آينده انجام شود و ضرورتي ندارد که از روز نخست اجراي توافق، شاهد بازديد از راکتور اراک باشيم.

 

سخنگوي سازمان انرژي اتمي از گفت‌وگوهاي ميان مسوولان فني و کارشناسي اين سازمان و هيأت بازرسان آژانس درباره آماده‌سازي نظارت بر اجراي توافق ژنو خبر داد.

 

تهيه گزارش‌هاي آژانس

 

در همين راستا يوکيا آمانو، مديرکل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي نيز در گزارشي درباره نظارت آژانس بر اجراي «برنامه اقدام مشترک» اعلام کرد که نشست شوراي حکام با هدف تاييد مسووليت آژانس براي نظارت و راستي آزمايي بر اجراي برنامه اقدام و نيز درخواست براي تامين مالي آن (6 ميليون يورو)، روز 4 بهمن (24 ژانويه) تشکيل مي‌شود. بر همين اساس در رابطه با تامين مالي هزينه‌هاي آژانس براي نظارت بر اجراي توافق ژنو قرار است در نشست روز 4 بهمن درخواست مالي آژانس از کشورهاي عضو به طور داوطلبانه بيان شود و بيش از همه کشورهاي عضو گروه 1+5 و هم پيمانان‌شان درباره تامين مالي اين پروژه همکاري خواهند کرد. در همين رابطه مديرکل آژانس روز جمعه (27 دي) گزارشي چهار صفحه‌اي درباره توافق ايران و 1+5 که مسووليت راستي‌آزمايي اقدامات هسته‌اي را به عهده آژانس نهاده است همراه با جزييات اين اقدامات منتشر و در اختيار اعضاي شوراي حکام براي بررسي قرار داد. بر‌اساس گزارش منتشر شده از سوي آژانس اقدامات هسته‌اي ايران که قرار است در شش‌ماه صورت گيرد «اقدامات داوطلبانه» خواهد بود. همچنين بر اساس اين گزارش توليد اورانيوم 5 درصدي ايران از تاريخ 30 دي ادامه مي‌يابد اما اورانيوم توليد شده در مدت شش ماه به اکسيد تبديل مي‌شود.آژانس نيز اعلام کرده است که «ايران فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه پادماني خود را ادامه خواهد داد از جمله فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه فعلي‌اش در زمينه غني‌سازي.»

 

آغاز فعاليت اقتصادي بلژيک با ايران

 

همچنين يک شرکت محصولات شيميايي در بلژيک براي اولين‌بار بعد از دو سال کود شيميايي به ايران صادر مي‌کند. به گزارش رويترز، کاهش تحريم‌هاي اقتصادي غرب عليه ايران باعث شده است که ايران بتواند از بلژيک کود پتاس بخرد. فروش کود شيميايي مشمول تحريم‌هاي وضع شده توسط آمريکا و متحدان غربي آن نيست، اما تحريم بانک مرکزي و سخت شدن مبادلات بانکي با ايران، خريد اين محصول را هم بسيار محدود کرده بود.

 

يک شرکت خدمات حمايتي کشاورزي ايران وابسته به وزارت جهاد کشاورزي در شهريورماه امسال کليک مناقصه خريد 210 هزار تن کود سوپر فسفات و 60 هزار تن سولفات پتاسيم را برگزار کرد. شرکت بلژيکي تسندرلو برنده مناقصه سولفات پتاسيم شد و کود فسفات هم به طور مشترک از بلغارستان و چين خريداري شد. مرحله اول محموله تا پايان ماه ژانويه به ايران فرستاده خواهد شد. يکي از تاجران عمده اروپايي به رويترز گفته اين توافق تجار را به آينده معامله با ايران اميدوار کرده است. آلمان هم در ماه ژانويه 250 هزار تن گندم به ايران مي‌فرستد، با وجود تحريم‌ها ايران در دو سال گذشته از اروپا گندم خريده اما اين محموله بزرگ‌ترين بار گندم خريداري شده توسط ايران است.خريد گندم هيچ‌گاه مشمول تحريم‌هاي سخت اقتصادي عليه ايران نبوده است. بر پايه اين گزارش، فصل گذشته ايران با خريد يک ميليون تن گندم، بزرگ‌ترين مشتري گندم آلمان بود. پيش‌بيني مي‌شود با آسان شدن تحريم‌ها، خريد گندم ايران از آلمان افزايش يابد، ايران همچنين دهم ژانويه امسال (20 دي) 50 هزار تن گندم از قزاقستان خريد.

 

عادي شدن پرونده هسته‌اي ايران

 

حميد بعيدي نژاد عضو تيم کارشناسي در مذاکرات در گفت‌وگو با ديپلماسي ايراني گفته است که برداشتن تحريمها تدريجي و مرحله اي خواهد بود اما در اين چارچوب لغو تحريم‌هاي يک جانبه مي‌تواند کمک شاياني به ما بکند. تحريم‌هاي مصوب شوراي امنيت از گستره و حجم محدودتري برخوردار هستند. البته تحريم‌هاي يک جانبه‌اي که توسط برخي کشورها صورت گرفته‌ به استناد قطعنامه‌هاي شوراي امنيت بوده اما قطعنامه‌هاي شوراي امنيت با همه وسيع بودن، در مقايسه با تحريم‌هاي يک‌جانبه قطعنامه‌هاي کلي هستند که چارچوب‌هاي کلي را تعريف کرده‌اند.

 

وي در اين باره افزود: اين اقدام‌هاي يک جانبه است که به دليل گستره وسيعي که در حوزه‌هاي بانکي و غيره به خود اختصاص داده بسيار بيش از تحريم‌هاي شوراي امنيت گسترش پيدا کرده است در يک بازده زماني مشخص در برابر اقدام‌هاي ايران بايد طرف مقابل هم در برخوردي متوازن تحريم‌ها را لغو کند قطعا هدف ايران برداشته شدن تمامي تحريم‌هاي يک جانبه و چندجانبه است اما مبدا آغاز اين روند حرکت‌هاي متوازني خواهد بود که بايد از سوي طرفين اتخاذ شوند. همواره ميان اقدام‌هاي ما و تعهدات آنها موازنه‌اي برقرار خواهد بود. بعيدي نژاد همچنين اذعان داشت: پيش بيني ما اين است که در بازه زماني کمتر از يک سال در خصوص اجرايي شدن راه حل جامع به توافق برسيم اما اين به منزله پايان تمام تحريم‌ها در يک سال آتي نخواهد بود‌. توافق در اين خصوص در زمانبندي خود صورت مي‌گيرد اما قطعا اجراي اين توافق هم داراي زمانبندي‌هايي خواهد بود . در پايان اين مذاکرات احتمالا يک ساله ما با طرحي روبه رو خواهيم شد که تمام اقدامات متقابل مدنظر در آن زمانبندي شده است و تمام اقدام‌هايي که دو طرف بايد انجام دهند در آن بر‌اساس جدول زماني و اجرايي طبقه‌بندي شده است‌. پس از اين مرحله مي‌توانيم بر روي به حالت عادي درآمدن بحث هسته‌اي سرمايه‌گذاري کنيم.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

فرصت‌سازی منتقدان هسته‌ای

صادق زیباکلام . استاد دانشگاه تهران

توافق «ژنو» باعث به‌وجودآمدن نقطه عطف مهمی در برنامه هسته‌ای ایران شده است. ظرف قریب به یک‌دهه گذشته که پرونده هسته‌ای ایران شکل گرفته، همواره یک ‌نظر می‌توانسته مطرح باشد و آن هم نظر رسمی دولتی بوده است. نظر رسمی هر چه بوده، مطبوعات، رسانه‌ها به‌همراه شخصیت‌های سیاسی، مجلس و... جملگی با آن نظر همراهی می‌کردند. اگر هم احیانا انتقادی به برنامه‌ها بوده، صرفا در یک جمع خصوصی می‌توانسته ابراز شود و الا در بیرون و به‌صورت رسمی، این مساله مورد بحث قرار نمی‌گرفت. اما توافق «ژنو» باعث برهم‌خوردن این وضعیت 10ساله شده است. برای نخستین‌بار، نظر رسمی ترک برداشته است. یا درست‌تر و دقیق‌تر گفته باشیم اجماعی روی آن‌که کدام درست است و کدام نیست، چه صلاح است و چه نیست دیگر وجود ندارد. مجموعه دولت به ‌نمایندگی از جانب قوه‌مجریه، درخصوص توافق «ژنو» به خود تبریک و تهنیت می‌گویند در حالی‌که برخی نهادها و محافل، مطلقا این توافق را دستاورد و پیروزی نمی‌دانند. سرسخت‌ترین مخالفان ژنو، در مجلس حضور دارند. آنان در ابراز مخالفت صریح و علنی با سیاست رسمی درخصوص پرونده هسته‌ای تا آنجا پیش رفتند که نه‌تنها آن را دستاورد نمی‌دانند بلکه آن را به صفاتی چون «ترکمانچای» و «هولوکاست» مزین ساخته‌اند. در حالی‌که در گذشته مطلقا اینگونه نبود. سیاست رسمی هر چه بود، همه یک صدا آن را تشویق و تمجید می‌کردند، اگر هم کسانی منتقد بودند، به‌ندرت مجال رسانه‌ای‌شدن دیدگاه‌هایشان را می‌یافتند.

فضای رسانه‌ای به‌گونه‌ای بود که اگر برنامه، پیشبرد غنی‌سازی بود، همه آن را تایید می‌کردند. اگر برعکس، تعلیق داوطلبانه غنی‌سازی بود، باز هم آن را تصدیق می‌کردند. اگر کنارآمدن و توافق و سیاست «کجدار و مریز» بود (دوران خاتمی) باز هم آن را تایید می‌کردند. اگر آن سیاست کنار گذاشته شده و نگاه، عکس آن بود (دوران احمدی‌نژاد) باز مخالفتی صورت نمی‌گرفت. اگر علی لاریجانی و سولانا پیشرفت در مذاکرات داشتند، همه آن را می‌ستودند و اگر جلیلی و اشتون به بن‌بست می‌رسیدند، باز هم تایید می‌شد. اما این بار، اتفاق جدید رخ داده است. واکنش‌ها نسبت به توافق «ژنو»، به سه جریان مشخص، تقسیم شده است. بخشی کاملا «موافق» هستند، بخش دیگر، درست در نقطه مقابل آن قرار گرفته و «منتقد» هستند و سرانجام گروه سوم که هیچ اظهارنظری نمی‌کنند و «سکوت» پیشه کرده‌اند. اگر موافقان توافق «ژنو» ظرف ماه‌های آینده دست بالا را پیدا کنند و تعهدات ما و غربی‌ها، تحقق پیدا کند و شرایط اقتصادی کشور نیز رو به‌بهبودی رود، گروه سوم، به موافقان خواهد پیوست. متقابلا اگر توافق «ژنو» با مشکل مواجه شود و به ‌جایی نرسد یا تغییرات ایجادشده، محدود و کم باشد، در آن‌صورت زمینه برای منتقدان فراهم شده و گروه سوم این بار، همصدا با منتقدان توافق «ژنو» عمل خواهند کرد. می‌ماند دو نکته مهم؛ یکی «اصلی» و دیگری «فرعی». بگذارید «فرعی» را ابتدا توضیح دهم. منتقدان توافق «ژنو»، در واقع، شامل طیفی از تندروها به‌همراه طرفداران احمدی‌نژاد و «جبهه پایداری» هستند. انگیزه انتقاد آنان، بیش از آنکه ملهم و متاثر از جزییات توافق «ژنو» باشد، در مخالفتشان با دولت روحانی و اصلاح‌طلبان - که دست دوستی به سمت دولت دهم دراز کرده‌اند- ریشه دارد. «جبهه پایداری»ها اساسا با هر اقدام، عزل و نصب و با هر سیاست و تصمیم‌گیری مجموعه روحانی و اصلاح‌طلبان مخالف هستند. آنان همچنان خواهان تداوم سیاست‌های دوران احمدی‌نژاد هستند و با هرگونه فاصله‌گیری از آن سیاست‌ها، مخالف هستند بنابراین انتقاد آنان از توافق «ژنو»، مجزا و استثنایی نیست، بلکه تداوم و زیرمجموعه قاعده کلی مخالفت این طیف با هر آن چیزی است که رنگ و بویی از اعتدال و اصلاح‌طلبی داشته باشد. اما نکته «اصلی» حضور فعال طیف اقلیت منتقد توافق «ژنو»، شاید این امکان را به‌وجود آورد تا کل برنامه هسته‌ای‌مان برای نخستین‌بار، مورد بررسی و نقادی چهره‌ها و شخصیت‌های مستقل‌تر قرار گیرد. شاید برای اولین بار، این فرصت فراهم شود که در مورد بحث مهم و سرنوشت‌ساز هسته‌ای، فقط نظر دولت‌مردان، مسوولان و صاحب‌نظران دولتی مطرح نشود و در «کنار» آنان و «افزون» بر آنان، دیگرانی هم بتوانند درخصوص برنامه هسته‌ای اظهارنظر کنند.

لینک خبر :  http://sharghdaily.ir/?News_Id=30634

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

به کجا می‌رویم ؟! (یادداشت روز)

کیهان ـ 30 دی ماه 1392

1 - رئیس جمهور کشورمان در جمع مردم خوزستان می‌گوید «می‌دانید توافقنامه ژنو یعنی چه؟ یعنی تسلیم قدرت‌های بزرگ جهان در مقابل ملت ایران» و چند ساعت بعد، «جی کارنی» در پاسخ به خبرنگاران که نظر دولت آمریکا را درباره دیدگاه آقای روحانی پرسیده بودند می‌گوید «سخنان رئيس‌جمهور ایران مصرف داخلی دارد» و تاکید می‌کند «این مسئله نه برای ما تعجب‌برانگیز است و نه باید باعث تعجب شما بشود. آنچه مقامات ایرانی می‌گویند اهمیتی ندارد، بلکه آنچه انجام می‌دهند مهم است»!

 

1 - رئیس جمهور کشورمان در جمع مردم خوزستان می‌گوید «می‌دانید توافقنامه ژنو یعنی چه؟ یعنی تسلیم قدرت‌های بزرگ جهان در مقابل ملت ایران» و چند ساعت بعد، «جی کارنی» در پاسخ به خبرنگاران که نظر دولت آمریکا را درباره دیدگاه آقای روحانی پرسیده بودند می‌گوید «سخنان رئيس‌جمهور ایران مصرف داخلی دارد» و تاکید می‌کند «این مسئله نه برای ما تعجب‌برانگیز است و نه باید باعث تعجب شما بشود. آنچه مقامات ایرانی می‌گویند اهمیتی ندارد، بلکه آنچه انجام می‌دهند مهم است»!

بعد از امضای توافقنامه ژنو- سوم ‌آذرماه جاری/ 24 نوامبر 2013- مقامات آمریکایی، از جمله باراک اوباما، جان کری و «وندی شرمن» در مصاحبه‌های پی‌درپی تصریح می‌کنند که در توافقنامه حق غنی‌سازی برای ایران به رسمیت شناخته نشده است- منظورشان غنی‌سازی صنعتی است که مطالبه اصلی کشورمان است و نه تحقیقاتی- و در مقابل آقای دکتر ظریف وزیر محترم امور خارجه کشورمان اعلام می‌کند که اظهارنظر مقامات آمریکایی عاری از واقعیت است و مصرف داخلی دارد و تاکید می‌کند که دولتمردان آمریکایی برای قانع کردن کنگره، لابی‌صهیونیستی و تندروهای آمریکا، به اینگونه اظهارات خلاف واقع درباره توافقنامه ژنو متوسل می‌شوند و با لفاظی تلاش می‌کنند نگرانی‌های داخلی خود را حل کنند.»

پس از توافق اخیر ایران و گروه کشورهای 5+1 درباره تفسیر ابعاد و جزئیات اجرایی توافقنامه ژنو- برنامه اقدام مشترک JPA‌- آقای دکتر عراقچی مذاکره‌کننده محترم و ارشد تیم هسته‌ای کشورمان، این توافقنامه را غیرقابل انتشار دانست و گفت «پس از توافق ژنو، مذاکراتی درباره چگونگی اجرای آن انجام دادیم که نتیجه آن برداشت‌های مشترک به صورت شفاهی بود و در قالب ‌NON  PAPER و به عنوان سند غیررسمی مکتوب شد». آقای عراقچی در ادامه می‌گوید «انتشار این سند، به معنای رسمیت دادن به آن است» و توضیح نمی‌دهد که اگر این سند «غیررسمی»! است چرا قرار است اجرای توافقنامه ژنو دقیقاً براساس آن صورت پذیرد؟!

و اما، بر خلاف نظر آقای عراقچی که متن توافق جدید را «غیر‌قابل‌انتشار» و حتی به زیان هر دو طرف مذاکرات دانسته بودند، کاخ سفید علاوه بر آن که متن کامل توافق یادشده را به کنگره تسلیم کرد، خلاصه‌ای 4 صفحه‌ای که اصلی‌ترین محورهای مورد توافق ایران و 1 + 5 در آن آمده‌بود را نیز منتشر کرده و در اختیار خبرگزاری‌ها قرار داد.

در پی این اقدام دولت آمریکا، سرکار خانم افخم سخنگوی وزارت امورخارجه کشورمان این بیانیه را «یکسویه» نامیده و گفت: «بیانیه کاخ‌سفید، برداشت یکسویه و یک جانبه‌ای از توافقات غیررسمی اخیر بین کارشناسان ایران و 5+1 می‌باشد و به هیچوجه ملاک ارزیابی یا قضاوت در مورد نحوه اجرای توافق ژنو نیست» و...

2- با توجه به نمونه‌های یادشده، آیا این پرسش بدیهی و منطقی در ذهن مردم کشورمان پدید نمی‌آید که واقعیت ماجرا چیست؟ و چرا بسیاری از آنچه که برای مردم ایران- و در مواردی حتی برای نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی- ناگفتنی است، از نگاه حریف محرمانه نیست؟! مسئولان محترم هسته‌ای کشورمان تقریبا در تمامی موارد یاد شده، قبل از انتشار متن توافقات از سوی حریف، انتشار آن را «محرمانه»! تلقی کرده و یا به مصلحت ندانسته بودند! و بعد از آن که طرف مقابل تفسیر خود از اسناد مورد اشاره -FACT  SHEET- را با صدور بیانیه و به گونه‌ای آشکار اعلام کرده است، مذاکره‌کنندگان کشورمان، این بیانیه‌ها را «یکسویه»، «غیرقابل اعتماد» و «دارای مصرف داخلی» معرفی کرده‌اند که باید گفت؛

الف: اگر متن‌های یاد شده غیر قابل انتشار بوده است چرا طرف مقابل بلافاصله دست به انتشار آن زده و می‌زند؟!

ب: چنانچه حریف در جریان مذاکرات متعهد می‌شود که متن مذاکرات و یا محتوا و جزئیات توافق‌ها محرمانه بماند ولی به تعهد خود عمل نکرده و دست به افشا و انتشار آن می‌زند، چرا با مشاهده اولین تخلف و عهدشکنی حریف، باز هم و برای چندمین بار، تعهدات طرف مقابل را می‌پذیریم و نهایتاً خود را در موضع انفعال قرار می‌دهیم؟!

ج: در عصر ارتباطات و در فرهنگ و قواعد شناخته شده آن، کسی که در اعلام نظر خود  پیشدستی می‌کند، برگ برنده بیشتر و مؤثرتری در اختیار خواهد داشت و با این پیشدستی، طرف مقابل را به موضع انفعال می‌اندازد. چرا که از این طریق، افکار عمومی را به نفع خود شکل می‌دهد و طرف دیگر را به جای پرسشگری که موضع برتر در اینگونه چالش‌هاست، به نقطه پاسخگویی، یعنی چند پله پایین‌تر می‌کشاند. متأسفانه و علی‌رغم احترامی که برای تیم محترم مذاکره کننده کشورمان قایل هستیم، باید گفت، در موارد یاد شده، از حریف رو دست خورده و عرصه افکار عمومی را برای شانتاژ و یکه‌تازی دشمن باز گذاشته‌اند!

د: طی چند ماه گذشته و تقریباً در تمامی موارد، بعد از آن که حریف دست به انتشار متن‌های - به اصطلاح- محرمانه زده است، تیم محترم هسته‌ای کشورمان، متن‌های منتشر شده را «یکسویه»، «غیر قابل اعتماد» و «دارای مصرف داخلی» دانسته‌اند ولی این انتظار منطقی و طبیعی را در افکار عمومی بی‌پاسخ گذاشته‌اند که در مقابل ادعای «یکسویه» حریف، واقعیت دو سویه چیست؟ و در حالی که می‌دانند و به تجربه دریافته‌اند، طرف مقابل اهل ادعاهای یکسویه است چرا در اعلام واقعیت دو سویه پیشدستی نمی‌کنند تا به جای خود، حریف را در موضع انفعال قرار دهند؟!

بدیهی است که مردم به تیم هسته‌ای مذاکره‌کننده کشورمان اعتماد و اطمینان دارند و دیدگاه و نظر آنان را به همان اندازه قابل قبول می‌دانند که ادعای حریف را فریبکارانه و به دور از صداقت تلقی می‌کنند.

3- «مذاکره» در عرف شناخته شده سیاسی، عرصه معامله است و معامله، میدان «بده و بستان» است. وقتی کار به مذاکره می‌کشد، هر یک از دو سوی مذاکره، در مقابل امتیازی که می‌دهند، امتیاز می‌گیرند و پایان مذاکره هنگامی است که طرفین، از مجموعه «داده‌ها» و «گرفته‌ها» به نقطه «توافق» می‌رسند.

بنابراین، برای ارزیابی دقیق یک توافقنامه باید مجموعه آنچه «داده‌ایم» را با مجموعه آنچه «گرفته‌ایم» مقایسه کنیم و تنها در این صورت است که می‌توان توافق به دست آمده را «مثبت» یا «منفی» ارزیابی کرد.

مسئولان محترم کشورمان در ارزیابی خود از توافقنامه ژنو و یا متن اخیر موسوم به برنامه اقدام مشترک - JPA - از «داده‌ها» کمتر سخن می‌گویند و بیشتر به «گرفته‌ها» اشاره می‌کنند تا آنجا که رئیس‌جمهور محترم در اظهاراتی که- با عرض پوزش- اغراق‌آمیز به نظر می‌رسد، اعلام می‌کند «توافق ژنو، یعنی تسلیم قدرت‌های بزرگ جهان در مقابل ملت ایران»! اما، وقتی به متن توافقنامه مراجعه می‌شود، آنچه «داده‌ایم» در مقابل آنچه «گرفته‌ایم» نه فقط قابل مقایسه نیست، بلکه بسیار کم‌اهمیت‌تر و ناچیزتر از آن است که با واژه «برد- برد» کمترین تناسبی داشته باشد، چه رسد به این که، توافقنامه یاد شده را «تسلیم قدرت‌های بزرگ جهان در مقابل ملت ایران» بدانیم. قدرت‌های بزرگ جهان صدالبته که بارها طی سی و چند سال گذشته، به اجبار- و نه به اختیار- در مقابل ملت ایران سر تسلیم فرود آورده‌اند اما در تمامی این موارد، ایستادگی و استقامت ملت ایران کارساز بوده است که فهرست آن نیز به درازا می‌کشد و شرح مبسوط و جداگانه‌ای می‌طلبد.

آیا توافقنامه ژنو که اجرای آن از امروز آغاز می‌شود، در این فهرست جای دارد؟! متأسفانه شواهد موجود حکایت دیگری دارند و این بیم جدی هست که حریف در مقابل برخی از کوتاه آمدن‌های ما، گام‌های بیشتری به جلو بردارد. به عنوان مثال، اوباما در توضیح توافقنامه ژنو تصریح کرده بود که در گام اول 6 ماهه، مبلغ 7 میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده ایران آزاد خواهد شد ولی در متن اعلام شده اخیر، این مبلغ به 4/2میلیارد دلار، آن هم در هشت قسط تنزل یافته است! و یا برنامه تحقیق و توسعه- R&D- ایران در توافق اولیه به رسمیت شناخته شده بود، اما در توافق جدید، حریف حتی نصب یک سانتریفیوژ در بخش روزمینی نطنز که مخصوص تحقیق و توسعه است را نپذیرفت! و موارد دیگری که سرنوشت راکتور آب سنگین اراک، افزایش فراقانونی مداخلات آژانس، پذیرش تلویحی بازرسی‌ها در سطحی بسیار فراتر از پروتکل الحاقی و... از جمله آنهاست و نیاز به تجدیدنظر و پیشگیری ضروری و به‌موقع مسئولان محترم دارد.

حسین شریعتمداری

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

موافقتنامه یا زیارتنامه ژنو؟

ناصر نوبری*

 رجانیوز

رئیس‌جمهور ساعاتی پس از توافق ژنو ـ 3/9/1392: «حقوق هسته‌ای و حق غنی‌سازی ملت ایران مورد اذعان قدرت‌های جهانی که سال‌ها سعی بر انکار آن داشتند قرار گرفت، دستاوردهای قطعی این توافق اولیه، به رسمیت شناخته شدن حقوق هسته‌ای ایران بوده است... اینجانب با تبریک این توفیق الهی و با تقدیر و تشکر از پشتیبانی‌های بی‌شائبه ملت بزرگ ایران...».

 

رئیس‌جمهور در اجتماع مردم خوزستان ـ 25/10/92: «ما حاضر نیستیم یک میلیمتر از حقوق خود عقب‌نشینی کنیم. ما حاضر نیستیم در بهره‌مندی از فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای از حقوق خود کوتاه بیاییم و می‌گوییم فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای نه یک کلمه بیشتر و نه یک کلمه کمتر. فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای حق قانونی ماست و از آن کوتاه نخواهیم آمد».

 

جملات اولیه پس از توافق ژنو نشان می‌دهد در ابتدا تصور می‌شد به عنوان دستاورد قطعی موافقتنامه ژنو، قدرت‌های جهانی که سال‌ها حقوق هسته‌ای ایران را انکار می‌کردند آن را به رسمیت شناخته‌اند آنچنان که به عنوان پیروزی بزرگ ملی جای جشن و تبریک و تقدیر و تشکر دارد اما جملات اخیر آقای رئیس‌جمهور که خیلی شبیه جملات رئیس‌جمهور قبلی در 8 سال گذشته در چنین اجتماعاتی است، گویای آن است که هنوز این حق به رسمیت شناخته نشده و قدرت‌های جهانی همچنان آن را انکار کرده و به دنبال اعمال فشار برای کوتاه آمدن و عقب‌نشینی ما هستند که آقای رئیس‌جمهور تاکید می‌کنند ما از حقوق هسته‌ای خود کوتاه نخواهیم آمد و عقب‌نشینی نخواهیم کرد.

 

تغییر 180 درجه‌ای ادبیات آقای رئیس‌جمهور در این باره آن هم در مدتی کمتر از دو ماه این حقیقت تلخ را که براساس موافقتنامه ژنو قدمی در جهت استیفای حقوق هسته‌ای و ملی ایران به جلو نرفته‌ایم، آشکار می‌کند، طوری که اگر نام و تاریخ اظهارات اخیر آقای رئیس‌جمهور را حذف کنیم، عموما تصور خواهد شد این جملات، اظهارات آقای احمدی‌نژاد در اجتماع مردم در سال‌های گذشته است. این همان حقیقتی است که کارشناسان و متخصصان در این دو ماه براساس تجزیه و تحلیل علمی آن را نشان داده و اثبات کردند. حتی آمریکایی‌ها درحد اظهار یک شعار تبلیغاتی هم به آقای رئیس‌جمهور اجازه ندادند و بلافاصله بر پوشالی بودن آن با هدف خوراک داخلی تصریح کردند و تاکید کردند مهم اقدامات عملی است که ایران موظف است از امروز انجام دهد. براین اساس اکنون باید ببینیم کارکرد و نتیجه عملی «موافقتنامه ژنو» چیست؟ عصاره موافقتنامه ژنو این است که ایران، در گام اول کوتاه‌مدت 6 ماهه تمام نگرانی‌های اصلی طرف‌های مقابل به سرکردگی آمریکا که روند رشد و توسعه برنامه هسته‌ای ایران بوده را در همه ابعاد متوقف می‌کند و در همه زمینه‌ها با صرف نظر از خط قرمز خود (غنی‌سازی صنعتی) در نقطه کنونی درجا می‌زند. بدین ترتیب اهرم اصلی ایران از کار می‌افتد اما اهرم اصلی آمریکا که تحریم‌های اصلی نفتی و بانکی و انکار حقوق هسته‌ای ایران است همچنان پابرجا می‌ماند و فقط آمریکا در این شش ماه اجازه دسترسی به حدود 6 میلیارد دلار از درآمدهای توقیفی ایران را آن هم به صورت اقساط می‌دهد. از امروز اجرای این موافقتنامه آغاز می‌شود و قسط اول از 5 درصد از اموال خود را آن هم در ایام دهه فجر حتما با پایکوبی به‌دست خواهیم آورد.

 

موافقتنامه یا زیارتنامه ژنو؟

 

اکنون لیست اقداماتی که ما در گام اول کوتاه‌مدت 6 ماهه باید انجام دهیم کاملاً در رسانه‌ها منتشر شده و به طور واضح نشان می‌دهد ما برگشته‌ایم عقب و حتی در نقطه‌ای کمتر از خط قرمزمان یعنی کمتر از غنی‌سازی صنعتی ایستاده‌ایم و امکان ادامه و توسعه برنامه هسته‌ای تا مرحله غنی‌سازی صنعتی را نداریم. اگر لیست را دقیقا ملاحظه کنیم خواهیم دید که همه امتیازات ممکن و حتی فراتر از امکانات‌مان را به قول خاویر سولانا بسیار سخاوتمندانه داده‌ایم. دیگر چیزی نداریم که بدهیم و دستمان کاملا خالی شده است اما طرف مقابل فقط امکان دسترسی به حدود 6 میلیارد دلار از درآمدهای ما که بالغ بر 100میلیارد دلار می‌شود را آن هم قسطی می‌دهد و تحریم‌های اصلی نفتی و بانکی دست‌نخورده می‌ماند و حق غنی‌سازی ما را هم همچنان انکار می‌کنند بنابراین در قدم اول نگران اصلی آنها فورا برطرف می‌شود ولی نگرانی اصلی و مشکلات اصلی ما همگی برای یک گام درازمدت و طولانی نامعلوم و مبهم می‌ماند. بر این اساس هر آنچه آنها می‌خواستند نقدا به دست آوردند ولی هرآنچه ما می‌خواهیم موکول شده است به یک وعده طولانی‌مدت نامعلوم، یعنی دیگر ما اهرم فشاری برای طرف مقابل نداریم که آنها را وادار کنیم به خواسته‌مان تمکین کنند و همانطور که تیم مذاکره‌کننده گفته‌اند برای گام دراز مدت کار سختی در پیش است و باید مردم دعا کنند. این کلمه آخر درست‌ترین واژه است و با اجرای موافقتنامه ژنو از امروز دیگر چیزی در دستمان نمانده و از این به بعد راهی جز دعا و راز و نیاز و نذر برای‌مان باقی نمانده است. برای همین موافقتنامه ژنو برای خواست‌های آمریکا و طرف‌های مقابل یک نقدنامه است ولی برای خواسته‌های ما یک زیارتنامه. برای سال‌های طولانی باید مرتب برای تحقق هریک از خواست‌ها و نیازهایمان دعا و نذر کنیم. البته تیم مذاکره‌کننده چشم به کرم کدخدا بسته که براساس کرمش یک چیزهایی بدهد. اگرچه او گفته کرمی ندارد و اگر بتواند پیچ و مهره برنامه هسته‌ای ایران را از جا کنده و از کار می‌اندازد اما تیم مذاکره‌کننده می‌گوید اینگونه اظهارات جنبه خوراک داخلی در آمریکا دارد و امیدوار است بالاخره کدخدا حداقل به خاطر عدم تضعیف این تیم، هرازگاهی گوشه چشمی و کرمی نشان داده و اجازه دهد کمی از دلارهای خودمان به دستمان برسد تا کمی وضع اقتصادی بهتر شود و مردم در مقایسه با گذشته سخت، احساس رضایت کنند.

 

ریشه‌های پوپولیسم؟

 

مشاور عالی رئیس‌جمهور گفته‌اند بیماری اصلی کشورمان پوپولیسم است، اینکه لبوفروش و راننده تاکسی هم درباره مساله مهمی مثل موافقتنامه ژنو نظر می‌دهند. بنده ابتدا مجبورم فقط به بخشی از سوابق تخصصی‌ام اشاره کنم تا ان‌شاءالله از نظر ایشان مجاز به اظهارنظر درباره این موافقتنامه باشم؛ رئیس اداره سیاسی وزارت امور خارجه، مدیرکل ارتباطات، مطبوعات و انتشارات وزارت امور خارجه، طراح و مؤسس و اولین مدیر بخش سخنگویی وزارت امور خارجه، مشاور استراتژیک وزیر امور خارجه، سفیر جمهوری اسلامی ایران در اتحاد جماهیر شوروی، رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی و.... بنده براساس تخصصم با اطمینان کامل می‌گویم معامله‌ای که تیم ما در ژنو انجام داد را نه لبوفروش حاضر است انجام دهد و نه راننده تاکسی. لبوفروش وقتی لبو را می‌خریم، تا آخرین لقمه لبو از حلقوم‌مان پایین نرفته، پولش را می‌گیرد یعنی معامله نقد در برابر نقد. او به هیچ‌وجه حاضر نمی‌شود شما 500 تومان لبوی او را بخورید و فقط 50 تومان بدهید و برای بقیه بگویید باید در درازمدت طوری کار کنی تا رضایت مرا جلب کنی، آنگاه اگر از تو راضی شدم بقیه 450تومان را می‌دهم.

 

راننده تاکسی هم وقتی ماشینش را می‌فروشد تا در محضر، همزمان همه قیمت ماشینش را نقداً دریافت نکند تاکسی را به‌نام نکرده و تحویل نمی‌دهد. او هم به هیچ‌وجه حاضر نمی‌شود تاکسی را به نام کرده و تحویل دهد و فقط یک میلیون تومان از بیست میلیون تومان قیمت تاکسی را بگیرد و متعهد شود در درازمدت باید رضایت خریدار را جلب کند تا 19 میلیون بقیه را بگیرد. البته موافقتنامه ژنو از این نوع معامله هم زیانبارتر است زیرا این خریدار حتی بعد از انجام چنین معامله یک طرفه‌ای نمی‌گذارد لبوفروش و راننده تاکسی با دیگران راحت معامله کنند. بنده آماده‌ام اگر راننده تاکسی‌های شرافتمند و لبوفروشان شریف افتخار بدهند به عنوان سخنگویان آنها با شما یا هرکسی که دولت محترم تعیین کند در یک مناظره رودررو در حضور رسانه‌ها ثابت کنم معامله‌ای که در ژنو صورت گرفته چنین وضعیت یک طرفه‌ای دارد.

 

پوپولیسم از آنجا ناشی می‌شود که نخبگان کشور خود را تافته‌ای جدا بافته از ملت بدانند و تصور کنند خیلی بیشتر از مردم می‌دانند و فقط از مردم برای هورا کشیدن استفاده کنند. اگر می‌خواهیم پوپولیسم در جامعه ریشه‌کن شود باید از نخبگان جامعه شروع کنیم اول باید آنها به معنای واقعی متوجه شوند لزوما بیشتر از مردم نمی‌فهمند و از کبر و خودفاخربینی خارج شوند و کنار مردم قرار گیرند. به‌قول قرآن کریم «ان‌الله لایحب کل مختال فخور؛ خداوند کسانی را که توهم‌زده و خیال‌زده شده و خودفاخربینند، دوست ندارد.» وظیفه اصلی نخبگان این است که با آسان‌سازی مسائل بغرنج و پیچیده، آگاهی عمومی مردم را بالا ببرند و آنها را مطالبه‌گر کنند تا مورد سوءاستفاده پوپولیستی قرار نگیرند. آقای سریع‌القلم! برای ریشه‌کن کردن پوپولیسم نه‌تنها نباید اظهارنظر مردم درباره مسائل مهم حیاتی کشور را به مسخره بگیرید بلکه باید تلاش کنید و آنقدر توضیح دهید و اطلاع‌رسانی کنید و آسان‌سازی کنید تا لبوفروش را به اظهارنظر بکشانید و او را نسبت به مسائل حیاتی کشور حساس و مطالبه‌گر کرده و به این حساسیت و مطالبه‌گری افتخار کنید و نه تخطئه!

 

آنقدر مطلب را پیچیده و بغرنج جلوه داده‌اند که حتی فردی در رده شما هم مطمئنم هنوز کارکرد موافقتنامه ژنو برای‌شان روشن نشده چرا که یقین دارم شما هم حاضر نمی‌شوید ماشینتان یا ملکتان را اینگونه معامله کنید. برای مبارزه با پوپولیسم اگر آیات قرآن را الگو قرار نمی‌دهید حداقل همین رفتار جوامع غربی که به عنوان جوامع غیرپوپولیستی قبول دارید را الگو قرار دهید. عملکرد دو دولت آمریکا و ایران درباره همین موافقتنامه ژنو را مقایسه کنید، مرتب دولتمردان ایرانی بر مهم و تخصصی و محرمانه بودن موضوع تاکید ورزیده‌اند ولی دولت آمریکا همیشه در اطلاع‌رسانی به مردم پیشقدم بوده و به اصرار طرف‌های ایرانی برای محرمانه نگه‌داشتن توافقات توجه نکرده است. همواره دولتمردان ایرانی بعد از اطلاع‌رسانی آمریکایی‌ها مجبور شده‌اند مطالبی را منتشر کنند. به رفتار رئیس‌جمهور آمریکا توجه کنید، به طور مرتب این طرف و آن طرف رفته و بند به بند موافقتنامه ژنو را برای مردم تشریح کرده و روشنگری کرده و تک‌تک نقدها را شخصا پاسخگو بوده و در هیچ جا هم از موضع بالا با مردم برخورد نکرده که این موضوع بسیار تخصصی است و شأنیت ندارد که من در این رده بخواهم برای عموم آن را توضیح دهم و مردم را توجیه کنم اما تاکنون چنین صحنه‌هایی از سوی رئیس‌جمهور ایران ندیده‌ایم که در برابر مردم و منتقدان حاضر شوند و متواضعانه بند به بند اشکالات وارده را پاسخ دهند. بله! در اجتماع مردم اهواز و در یک ارتباط یک‌سویه (از دید شما در بین لبوفروش‌ها و راننده تاکسی‌ها) شعار تبلیغاتی در این باره دادند و هورا گرفتند، حتی دولتمردان در رده‌های پایین‌تر هم وقتی وادار شدند توضیح دهند باز در ارتباطی یک‌سویه با حالتی تحقیرآمیز و از موضع بالا و تخصصی برخورد کرده و بیشتر دنبال خاستگاه‌شناسی و نیت‌شناسی منتقدان بودند تا پاسخ فنی و حقوقی به اشکالات.

 

آقای سریع‌القلم! جنابعالی که در جایگاه مهم مشاور عالي رئیس‌جمهور قرار دارید متأسفانه برعکس آنچه اظهار می‌دارید عملا در جهت گسترش پوپولیسم حرکت می‌کنید. اظهارات مشاور ارشد رئیس‌جمهور را هم ببینید که از موضع بالا و خود‌فاخرانه نیمی از مردم که به گروه شما رأی نداده‌اند را مخالف قانونگرایی قلمداد می‌کند. اینها همه علائم حاد ابتلای دولتمردان به بیماری مزمن پوپولیسم است.

 

رویکرد کلان استراتژیک

 

استراتژی کلان آمریکا برای دهه‌های آینده معطوف شدن به منطقه چین است لذا تلاش برای کاهش درگیری‌ها و دردسرهای خود در منطقه خاورمیانه را آغاز کرده است. پس از عقب‌نشینی از عراق اکنون درصدد عقب‌نشینی از افغانستان است. در حال حاضر آمریکا با یک خطر عمده به نام اسلام افراطی القاعده با نام‌های گوناگون در افغانستان، عراق، سوریه، لبنان، مصر و در شمال آفریقا مواجه است. بعد از 12 سال جنگ با طالبان برای آمریکا ثابت شده مواجهه مستقیم با این جریان افراطی گسترده، نتیجه‌ای دربر ندارد، لذا به این نتیجه استراتژیک رسیده است که برای کنترل و مهار این جریان افراطی باید از امکانات منطقه‌ای به جای درگیری مستقیم استفاده کند، تجربه‌های ترکیه اردوغان و مصر مرسی و در محوریت آنها عربستان وهابی همگی نشان داد هرکدام به نحوی نهایتا نه‌تنها قادر به مهار جریان افراطی نیستند بلکه عملا گسترش‌دهنده آن هستند و بحران سوریه سمبل این تجربه است. براین اساس است که آمریکا توجه ویژه به امکانات و محور ایران برای ایجاد تعادل و مهار جریانات افراطی در خاورمیانه پیدا کرده و براساس همین نیاز استراتژیک به امکانات ایران در افغانستان در عراق در سوریه در لبنان و در کل جهان اسلام به دنبال عادی‌سازی با جمهوری اسلامی ایران است. البته این نیاز استراتژیک آمریکا از قبل از روی کارآمدن دولت آقای روحانی در ایران با علائم گوناگون بروز کرده و نشان داده شده بود اما انتخابات و حماسه سیاسی در ایران که دولتی با رویکرد غیردیپلماتیک را به دولتی با رویکرد دیپلماتیک تبدیل کرد، این روند حرکت به سوی تنش‌زدایی و همکاری را سرعت بخشید بنابراین آنچه در حال حاضر به عنوان رویکرد به توسعه همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی با ایران مشاهده می‌شود و حساسیت کشورهایی مانند عربستان را برانگیخته در اصل اولا ریشه در نیاز کلان استراتژیک آمریکا به این رویکرد دارد و ثانیا معطوف به حماسه سیاسی ملت ایران در انتخاب دولتی با رویکرد دیپلماتیک است، براین اساس تیم مذاکره‌کننده نباید انتقادات به بندهای موافقتنامه ژنو را با تکیه بر توسعه رویکرد همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی توجیه کند.

 

برعکس، رویکرد استراتژیک آمریکا به سمت ایران به خاطر نیازهای استراتژیک منطقه‌ای‌اش از یک طرف و وقوع حماسه سیاسی با رویکرد دیپلماتیک که دست تیم ایرانی را بعد از 35 سال برای مذاکره با طرف‌های آمریکایی در عالی‌ترین سطوح به‌طور بی‌سابقه‌ای بازگذاشت، مسؤولیت بیشتر برای به دست آوردن بهترین و قوی‌ترین نتایج در مذاکرات ژنو را متوجه تیم مذاکره‌کننده می‌کند. همین دلیل است که ضرورت پاسخگویی تیم ایرانی را درباره موافقتنامه ژنو به عنوان محصول این مذاکرات تاریخی با این موقعیت استثنایی تاریخی چند برابر می‌کند و لذا نباید به جای پاسخ به اشکالات بندهای موافقتنامه ژنو، خود را پشت رویکردهای منطقه‌ای و بین‌المللی کنونی و ضعف‌های دولت گذشته پنهان کنند. هر نوع موافقتنامه‌ای که در ژنو امضا می‌شد براساس ضرورت‌های رویکردهای استراتژیک منطقه‌ای و جهانی طبیعتا توسعه رویکردهای منطقه‌ای را همراه می‌آورد. یک موافقتنامه قوی در معادلات تعاملی منطقه‌ای و جهانی ما را قدرتمند می‌کرد اما یک موافقتنامه ضعیف ما را در تعاملات منطقه‌ای و جهانی دچار دردسر و ضعف کرده و معلول‌مان می‌گرداند. هنوز اجرای موافقتنامه ژنو شروع نشده، آمریکایی‌ها بلافاصله از این معلولیت سوءاستفاده کرده و در تعاملات منطقه‌ای جلو آمده و با بی‌پروایی به نثار گل از سوی وزیر امور خارجه در لبنان حساسیت نشان می‌دهند، اینها نشانه‌های اولیه معلولیت ناشی از موافقتنامه ضعیف ژنو است. شتاب‌زدگی از سوی دولت بویژه به لحاظ ولع اقتصادی از یک طرف و عدم توجه جدی به نیازهای استراتژیک آمریکا برای امکانات منطقه‌ای ما از طرف دیگر، موجب غفلت ما و دست برتر آمریکا شد. دولت نباید تا این حد خود را نیازمند و متکی به توافق در ژنو نشان می‌داد، درست است که به لحاظ تحریم‌ها زمان به‌نفع ما نبود اما به لحاظ نیازهای استراتژیک آمریکا در افغانستان و سوریه و سرعت روزافزون حرکت ایران به سوی آستانه هسته‌ای و ناتوانی طولانی‌مدت آمریکا در نگهداری تحریم‌های یکجانبه، زمان بیشتر به ضرر آمریکایی‌ها بود. اگر تیم مذاکراتی ایران ناشیانه و عجولانه عمل نمی‌کرد، می‌توانست با یک مذاکره حرفه‌ای و دیپلماسی پیچیده چندوجهی از توازن نسبی استراتژیک طرفین در صحنه، یک موافقتنامه نسبتا متعادل حاصل کند.

 

در این شرایط راهکار چیست؟

 

موافقتنامه ژنو در حالی که همچنان شمشیر و سپر حریف در دستش است، عملاً شمشیر و سپر ما را بر زمین نهاد، همانطور که حالا دیگر اعضای تیم مذاکره‌کننده نیز اذعان دارند کاری سخت و دشوار در پیش ‌رو داریم. بندها و موادی در موافقتنامه وجود ندارد که با تکیه بر آنها از منافع‌مان و خطوط قرمزمان دفاع و صیانت کنیم. آنچه از این به بعد باید با تکیه بر آن کار را پیش ببریم اطلاع‌رسانی و رشد و تعمیق آگاهی عمومی ملت و بالا بردن حساسیت و نظارت ملی نسبت به صیانت از خطوط قرمزمان است. همانطور که اخیراً رهبر معظم انقلاب بر مطالبه‌گری نسبت به خطوط قرمز تاکید فرمودند باید ملت نیز قدرتمندانه و با دقت و هوشیاری مطالبه‌گر منافع و حقوق ملی و خطوط قرمز خود باشد، این تنها قدرت و عاملی است که حریف را به تمکین نسبت به منافع و حقوق ملی ما وادار خواهد کرد. به اظهارات اخیر جک استراو پس از سفر به ایران که در واقع پیامی بود به غرب توجه فرمایید: «هرگونه اشتباه از سوی غرب در سخنان یا اقدامات مقامات غربی می‌تواند منجر به تضعیف موقعیت روحانی در ایران شود. در واقع غرب اشتباهی که در دوران خاتمی کرد را نباید تکرار کند».

 

استراو در ابتدای یادداشتش در ایندیپندنت نوشت: «وقتی به همراه هیأت پارلمانی بریتانیا از فرودگاه به سمت هتل‌مان در مرکز شهر تهران در حال حرکت بودیم از حجم زیرساخت‌هایی که در این 9 سال که من به ایران نرفته‌ام ساخته شده، جا خوردم، هنوز هم اتوبان‌های جدید و خطوط جدید مترو در دست ساخت است. تهران بی‌توجه به تحریم‌ها بیش از آنکه شبیه مثلاً بمبئی یا قاهره باشد به مادرید یا آتن شباهت دارد». وی در نهایت در پایان پیامش به غرب «نسبت به عدم‌ دستیابی به توافق نهایی با ایران هشدار داده است».

 

این اظهارات نقاط قوت و اهرم‌های ما در آینده برای تداوم کار و استیفای حقوق ملی‌مان را نشان می‌دهد، اول آنکه دستیابی به یک توافق نهایی با توجه به رویکرد استراتژیک‌شان بیشتر مورد نیاز آنهاست، دوم آگاهی، هوشیاری و حساسیت ملی ما آنها را در زیاده‌خواهی و اقداماتشان برای نادیده گرفتن منافع و حقوق ملی ما همان طور که جک استراو هشدار داده محتاط می‌کند و سوم آنکه توانایی هدایت و سازماندهی اقتصاد ملی و رشد و شکوفایی آن بدون توجه و مستقل از تحریم‌ها موجب تضعیف غرب در تداوم مسیر خود می‌شود.

 

با توجه به این نکات باید توجه کرد که در آینده و در کنار اقتصاد مقاومتی و اهرم‌های استراتژیک منطقه‌ای، اطلاع‌رسانی‌ها، انتقادها و موشکافی‌ها از مذاکرات و اقدامات آتی به منظور رشد آگاهی و هوشیاری ملی و رشد مطالبه‌گری و حساسیت و نظارت ملی، اهرم اصلی ایران در برابر طرف‌های مقابل به سرکردگی آمریکا خواهد بود.

 

* كارشناس ارشد سياست خارجي و سفير اسبق ايران در شوروي

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

هولوكاست هسته‌اي

روزنامه وطن امروز

سيد عابدين نورالديني: از امروز 30 دی توافق ژنو اجرایی می‌شود. به‌رغم پنهان‌کاری تیم ایرانی و ادعای شفاهی بودن توافق فنی برای اجرای توافق ژنو اما اطلاعات منتشر شده توسط کاخ‌سفید درباره متن توافقنامه اجرایی حاکی از آن است که این توافق مکتوب بوده و ایران از امروز روند از بین بردن اورانیوم 20 درصد خود را آغاز می‌کند. دولت ایران از امروز تولید اورانیوم 20 درصد را نیز متوقف می‌کند. آنها همچنین دستور می‌دهند تنظیمات ساختار آبشار سانتریفیوژهای مرتبط با فرآیند غنی‌سازی 20 درصد غیر‌فعال شود. علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی کشور امروز دستور می‌دهد فرآیند رقیق‌سازی نیمی از ذخیره 196 کیلوگرمی اورانیوم 20 درصد کشور آغاز شود. فرآیندی که 3 ماه ادامه خواهد داشت. نیم دیگر این ذخیره نیز باید طی 6 ماه تبدیل به اکسید غیر‌مرتبط با غنی‌سازی شود. امروز روز آغاز از بین رفتن ذخیره اورانیوم 20 درصدی ایران است. قطعا در سرزمین‌های اشغالی، امروز 20 ژانویه یک روز فراموش ناشدنی خواهد بود. نابودی ذخیره اورانیوم 20 درصدی ایران، شاید بهترین خبری باشد که آنها طی سال‌های اخیر شنیده‌اند. نگرانی آنها از قرار گرفتن ایران در مرحله آستانه از بین رفت. آن نقاشی نتانیاهو در سازمان ملل که سوژه کارتونیست‌های دنیا شده بود؛ امروز به بخشی از تعهدات ایران تبدیل شد و دولت ایران امروز فرآیند از بین بردن ذخیره اورانیوم 20 درصد را کلید زد. نتانیاهو امروز یکی از خوشحال‌ترین افراد دنیاست. امروز روز اجرای برنامه اقدام مشترک است. برنامه‌ای که «حداقل» 6 ماه طول خواهد کشید. تعهدات دولت ایران در این 6 ماه قابل تامل است. از امروز بازرسی‌های روزانه با نظارت و مدیریت آژانس از تاسیسات نطنز و فردو آغاز می‌شود. دولت ایران تعهد داده است هیچگونه فعالیت سوخت‌رسانی در رآکتور اراک انجام نمی‌دهد. ایران از امروز متعهد شده است هیچگونه اقدامی که منجر به فعال‌‌سازی فرآیند تولید پلوتونیوم در اراک شود را انجام نخواهد داد. حتی آزمایش‌های مرتبط با سوخت رآکتور اراک نیز مطلقا صورت نخواهد گرفت. دولت ایران از امروز متعهد شده است تاسیساتی که قادر به بازفرآوری باشند را تولید نمی‌کند. دولت از امروز متعهد شده سوخت یا آب‌سنگین به رآکتور هسته‌ای اراک منتقل نمی‌کند. اراک از امروز ماهیت هسته‌ای خود را از دست می‌دهد. دولت ایران متعهد شده از امروز حدود نیمی از سانتریفیوژهای نصب شده در نطنز و سه چهارم سانتریفیوژهای نصب شده درتاسیسات فردو - ازجمله سانتریفیوژهای نسل جدید- به غنی‌سازی اورانیوم نمی‌پردازد. به عبارتی از امروز 50 درصد نطنز و 75 درصد فردو به تدریج تعطیل می‌شود. دولت ایران از امروز تعهد می‌دهد تولید سانتریفیوژ جدید تنها برای جایگزینی سانتریفیوژهای معیوب انجام شود. به عبارتی آبشارهای جدیدی راه‌اندازی نمی‌شود. بلکه تنها می‌توان سانتریفیوژها مستهلک را با سانتریفیوژهای دیگر جایگزین کرد. دولت ایران از امروز متعهد شده هیچگونه برنامه غنی‌سازی جدید در دستور کار نداشته باشد. ایران همچنین تعهد داده است حجم غنی‌سازی 5 درصد خود را نیز محدود کند. بر اساس متن توافقنامه اجرایی، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مرجع راستی‌آزمایی اجرای تعهدات دولت ایران است. بر همین اساس بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صبح روز شنبه 28 دی ماه وارد تهران شدند. ماسیو آپارو، معاون مدیرکل آژانس و رئیس پادمان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، رئیس تیم بازرسی برای راستی‌آزمایی اقدامات دولت ایران است. آنان از امروز دوشنبه 30 دی ماه در تاسیسات نطنز و فردو حاضر می‌شوند تا بر روند تعهدات ایران بویژه از بین بردن ذخیره اورانیوم 20 درصد نظارت کنند. آنها تاسیسات اراک را نیز ماهانه بازرسی می‌کنند. بازرسان آژانس پس از راستی‌آزمایی اقدامات ایران، می‌توانند گزارشات خود را به 1+5 ارائه کنند و در صورت تایید اجرای تعهدات ایران، آنگاه طرف مقابل تعهدات خود را به اجرا می‌گذارد. مهم‌ترین تعهد طرف مقابل آزادسازی مبلغ 4 میلیارد و دویست میلیون دلار از دارایی‌های بلوکه شده ایران در 8 قسط است. آنها همچنین برخی تحریم‌های فرعی مانند تحریم بخش پتروشیمی، واردات در بخش خودروسازی، هواپیمایی و فلزات گرانبها را لغو می‌کنند. آنها تعهد داده‌اند در صورتی که ایران به تعهدات خود عمل کند؛ تحریم‌هاي بیشتری را علیه چین، هند، ژاپن، کره‌جنوبی، ترکیه و تایوان به خاطر خرید نفت از ایران اعمال نمی‌کنند. به عبارتی در قبال اقدامات ایران، محدودیت‌های جدید علیه این 6 کشور اعمال نخواهد شد. آنها همچنین یک سری مجاری را برای انتقال ارز برای دانشجویان ایرانی خارج از کشور خواهند گشود. تعهدات طرفین قابل مقایسه نیست. ایران گام‌های اعتمادساز بلندی را برداشته است و حقیقتا دستاورد ویژه‌ای دریافت نکرده است. توازن گام‌ها رعایت نشده است. نگرانی اصلی آمریکا و اسرائیل برطرف شده است. اما نگرانی‌های ایران همچنان پابرجاست. نه حق غنی‌سازی به‌رسمیت شناخته شده است و نه تحریم‌های اصلی و بنیادین، یعنی تحریم‌های نفتی و بانکی برداشته شده است.

 

هولوکاست است

 

اقدامات اعتمادساز ایران حقیقتا بخش عمده‌ای از تاسیسات هسته‌ای ایران را تعطیل می‌کند و اکسیر دستاوردهای هسته‌ای، یعنی ذخیره اورانیوم 20 درصدی را نیز از بین خواهد برد. مقایسه دستاوردهای هسته‌ای ایران قبل از توافق و پس از توافق به خوبی نشان می‌دهد چه حجمی از تاسیسات و دستاوردهای هسته‌ای ایران درحال تعطیلی و نابودی است. بیش از 60 درصد فعالیت‌های غنی‌سازی ایران طی این مدت تعطیل می‌شود. به عبارتی روند غنی‌سازی در ایران به نصف کاهش می‌یابد. هیچ فرآیند غنی‌سازی دیگری تعریف نمی‌شود. تحقیق و توسعه از مرحله فعلی فراتر نمی‌رود. تعطیلی فرآیند منجر به تولید پلوتونیوم یعنی تعطیلی ماهیت هسته‌ای تاسیسات اراک؛ آب سنگین اراک تقریبا کارایی ویژه‌ای در پروژه هسته‌ای ایران نخواهد داشت و از همه مهم‌تر، اورانیوم 20 درصد ایران که زمانی برگ برنده برای مصونیت تاسیسات هسته‌ای ایران بود، طی این مدت دیگر وجود نخواهد داشت. ایران تقریبا بیش از نیمی از فعالیت‌های هسته‌ای خود را یا از بین برده یا تعطیل کرده است. تعهد ناچیز طرف مقابل را که کنار تعهدات ایران قرار دهیم، عمق واقعیت آشکارتر می‌شود. آیا این اقدامات برای دولت ایران یک پیروزی است؟ نابودی و تعطیلی تاسیسات هسته‌ای در مقابل آزادسازی چند میلیارد دلار دارایی‌های «خودمان»، پیروزی است؟ واقعیت چیز دیگری است و آنچه ادعا می‌شود چیز دیگر. و تاسف انگیز‌تر اینکه گفتن از این واقعیت نیز هزینه‌ساز است. انتقادات به تیم مذاکره‌کننده درباره اقدامات آنها در مذاکرات همواره با واکنش‌های تند مواجه شده است. طی ماه‌های اخیر بارها و بارها طرفداران دولت، منتقدان عملکرد هسته‌ای دولت را «تندرو» و «افراطی» نامیده‌اند. در اقدامی بی‌سابقه در تاریخ جمهوری اسلامی، وزیر امور خارجه نیز منتقدان خود را «همراهان اسرائیل» نامید. منتقدان متهم به صهیونیسم شدند و دست آخر این رئیس‌جمهور بود که منتقدان را «تازه انقلابی» و «کاسب تحریم» نامید. فشار به جریان منتقد رفتار هسته‌ای دولت در مذاکرات با 1+5 بسیار زیاد است. کسانی که معتقدند در جریان توافق ژنو و تعهدات طرفین، اشتباهات وحشتناکی علیه منافع ملت صورت گرفته، با برچسب‌های دولتی‌ها مواجه می‌شوند. گویی توافق ژنو در ایران به مثابه موضوع هولوکاست در غرب است. گفتن از واقعیت توافق ژنو هزینه دارد و این موضوع برای خیلی‌ها خط قرمز است.

 

نگرانی‌ها ادامه دارد

 

اما در تعهدات دولت ایران درباره متن توافق اجرایی نگرانی‌هایی وجود دارد. درحالی که تیم مذاکره‌کننده دولت از محرمانه و شفاهی بودن مفاد مذاکرات سخن می‌گفت و مفاد این توافق را پنهان می‌کرد اما در آمریکا کاخ سفید با انتشار بیانیه‌ای مفاد این توافق اجرایی را به اطلاع افکار عمومی خود رساند. این موضوع با انتقاد وسیع در داخل کشور مواجه شد. اطلاع‌رسانی آمریکایی‌ها از روند توافق اجرایی باعث شد یک بار دیگر صاحبنظران و اهالی‌رسانه در ایران تیم مذاکره‌کننده را شماتت کرده و خواستار تجدیدنظر آنها در پنهان‌کاری حقوق مردم شدند. اقدام آمریکایی‌ها واکنش محمدجواد ظریف را به دنبال داشت. ظریف گفت: برای ما هیچ نگرانی از انتشار این متن وجود ندارد اما به هر حال متنی است که قرار است متن نباشد و تفاهم شفاهی باشد که در واقع تدوین مکتوب تفاهم شفاهی است برای اجرا. متاسفانه برخی کشورها برای مسائل داخلی خود از ابتدا تلاش کردند به جای پخش کردن اصل سند که اتفاقا چندان طولانی نبوده است که بخواهد خلاصه شود چیز دیگری را پخش کنند. همان روز اول سندی با نام فکت شیت پخش شد. اخیرا هم در روزهای گذشته متنی با عنوان خلاصه توافق پخش شده است. قابل توجه است که برخی کشورها به هر دلیلی تمایل ندارند آنچه متن توافق است پخش شود. به هر حال آنچه برای ما مهم است ادامه اجرای توافق است. وزیر امور خارجه که در یک کنفرانس خبری با همتای سنگالی خود اظهارنظر می‌کرد؛ افزود: توافق اخیر شفاهی بود و برای پخش در عموم نبود؛ ما از انتشار آن نگرانی نداریم. متاسفانه برخی کشورها از ابتدا تلاش می‌کردند چیزهای دیگری غیر‌از واقعیت را منتشر کنند. یکی از کشورها به هر دلیلی تمایل ندارد تا مذاکرات به نتیجه برسد. انتقاد از عملکرد تیم مذاکره‌کننده ایرانی زمانی گسترده‌تر شد که کاخ سفید متن توافق اجرایی را در اختیار سنا نیز قرار داد. نمایندگان مجلس در ایران با استناد به این اقدام کاخ سفید به پنهان کاری تیم مذاکره‌کننده دولت ایران اشاره می‌کنند که از ارائه جزئیات توافق اجرایی به مجلس، خودداری می‌کند. آنها بارها به صراحت به مردم گفته‌اند نمایندگان‌شان در مجلس از توافق ژنو بی‌خبر هستند.

 

نگرانی کنگره چگونه رفع شد؟

 

در کنگره دیگر کسی از تحریم‌های جدید سخن نمی‌گوید. آیا باراک اوباما مانع تصویب این تحریم‌ها شد؟ او گفت در صورت تصویب تحریم جدید آن را وتو می‌کند. اما واقعیت حکایت دیگری دارد. روایت رسانه‌های آمریکایی از توافق هسته‌ای در مذاکرات کارشناسی نشان‌دهنده افزوده شدن برخی موارد به تعهدات ایران یا به عبارتی مواردی در رفع‌نگرانی‌های کنگره در متن توافق جدید است. یک روزنامه آمریکایی می‌گوید توافق جدیدی که ایران و 1+5 بر سر نحوه اجرای توافق ژنو انجام داده‌اند بیش از هر چیز به نگرانی‌های کنگره آمریکا پاسخ می‌دهد. روزنامه وال‌استریت ژورنال در مقاله‌ای به قلم نفتالی بن داوید که روز 21 دی منتشر شده با اشاره به توافق جدیدی که ایران و 1+5 انجام داده‌اند، نوشت: این توافق نگرانی‌هایی را لحاظ می‌کند که در متن اصلی طرح اقدام مشترک در نظر گرفته نشده بود. این روزنامه آمریکایی می‌نویسد: «مقامات آمریکایی روز جمعه به طور دقیق توضیح ندادند مساله سانتریفیوژها و اراک چگونه مورد رسیدگی قرار گرفته است. در عین حال، این مقامات گفتند این توافق به نگرانی‌هایی می‌پردازد که بسیاری در کنگره ابراز کرده‌اند. این افراد می‌گویند برنامه هسته‌ای ایران بر خلاف مذاکرات می‌تواند پیشرفت کند». اعتراف صریح مقام‌های آمریکایی در این متن به اینکه در مذاکرات کارشناسی درصدد رفع دغدغه‌های کنگره بوده‌اند، نشان‌دهنده این است که متن تفسیری توافق شده دارای اهمیت فراوانی است. آیا نگرانی‌های کنگره با پذیرش تعهدات جدید از سوی تیم مذاکره‌کننده دولت ایران برطرف شده است؟ آیا قرار است در موضوع تفسیرها، یکی از طرفین کوتاه بیاید؟ پاسخ این سؤالات واضح است اما این را می‌توان به صراحت گفت که تیم مذاکره‌کننده ایرانی دغدغه‌هایی درباره تصویب تحریم جدید در کنگره آمریکا داشته است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

ﺳﻪشنبه, 01 بهمن 1392

روزنامه وطن امروز

پلمب

گروه سیاسی: این یک عقب‌نشینی تمام‌عیار است. شاید عقب‌نشینی محترمانه‌ترین تعبیر برای کاری باشد که دیروز در ایران انجام شد. دیروز دولت ایران کارشناسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به نطنز و فردو برد. بازرسان آژانس دیروز در نطنز 2 آبشار و در فردو 4 آبشار مربوط به غنی‌سازی 20 درصد را پلمب کردند. دیروز خبرگزاری دولتی ایرنا عکس‌هایی منتشر کرد که نشان می‌داد بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در حال پلمب کردن آبشارهای سانتریفیوژ در نطنز هستند. این تاسیسات پس از شهادت شهید مصطفی احمدی‌روشن به نام این شهید نامگذاری شد. شهید احمدی‌روشن نقش ویژه‌ای در راه‌اندازی تاسیسات نطنز داشت و به همین دلیل نیز به شهادت رسید. بعدها یک روزنامه‌نگار یهودی حامی اوباما در کتابی نوشت: رئیس‌جمهور آمریکا نقش ویژه‌ای در ترور دانشمندان هسته‌ای داشت. نقش بازرسان آژانس در شناسایی دانشمندان هسته‌ای ایران نیز واقعیتی بود که از همان ابتدا روشن بود. نشت اطلاعات از آژانس به سرویس‌های جاسوسی بویژه سرویس جاسوسی رژیم صهیونیستی و اقدام مشترک آنان در ترور دانشمندان هسته‌ای ایران یکی از اعتراضات همیشگی ایران به رفتار غیرقانونی این نهاد بین‌المللی بود. دیروز بازرسان همان آژانس بین‌المللی به سایت شهید احمدی روشن رفتند و آبشارهای غنی‌سازی 20 درصد را پلمب کردند. آنها بلافاصله پس از پلمب نطنز، راهی فردو شدند و 4 آبشار غنی‌سازی 20 درصد فردو را نیز پلمب کردند. با پلمب این 6 آبشار، غنی‌سازی اورانیوم 20 درصدی در ایران به طور کامل متوقف شد. دولت ایران در توافق 3 آذر در ژنو تعهد داد غنی‌سازی 20 درصد خود را تعطیل کند. دیروز در نطنز تمام سیلندرهای خوراک‌های زنجیره سانتریفیوژهای 20 درصدی جدا شدند و خطوط ارتباطی در تاسیسات نطنز قطع شد. در فردو نیز 4 آبشار دیگر به همین سرنوشت دچار شدند. سانتریفیوژهای مربوط به فرآیند غنی‌سازی 20 درصد جزو سانتریفیوژهای پیشرفته محسوب می‌شوند. دیروز سانتریفیوژهای پیشرفته ایران پلمب شد.

بازرسان آژانس پس از پلمب آبشارهای غنی‌سازی 20 درصد، عملیات از بین بردن ذخیره اورانیوم 20 درصد را آغاز کردند. براساس تعهد دولت ایران، باید نیمی از ذخیره اورانیوم رقیق و نیمی دیگر اکسید شود. این عملیات دیروز با نظارت بازرسان آژانس آغاز و توسط آنان تایید شد. نابودی ذخیره اورانیوم 20 درصدی ایران نیز براساس توافق اجرایی صورت گرفت. براساس این توافق فرآیند اکسید کردن نیمی از ذخیره 196 کیلوگرمی اورانیوم 20 درصد در طول 6 ماه و هر ماه 15 کیلوگرم خواهد بود، نیم دیگر ذخیره اورانیوم 20 درصد نیز در طول 3 ماه و هر 3 هفته یک سیلندر خواهد بود. دیروز، دوشنبه 30 دی را به خاطر داشته باشید. روزی که نابودی همه اندوخته اورانیوم 20 درصد ایران که طی 4 سال و اهدای شهدای هسته‌ای به دست آمده بود، آغاز شد.

دیروز پس از انجام این اقدامات، بازرسان آژانس به عنوان مرجع راستی‌آزمایی تعهدات ایران در توافق ژنو، تعهدات روز نخست ایران را تایید کردند. پس از تاييد بازرسان آژانس، اتحاديه اروپايي و آمريكا اعلام كردند برخي تحريم‌هاي توافق شده را به مدت 6ماه به حالت تعليق در مي‌آورند. مهم‌ترین تعهد طرف مقابل، آزادسازی 4 میلیارد و 200 میلیون دلار از دارایی‌های بلوکه شده «خودِ ایران» است. دارایی‌هایی که از محل فروش نفت در حساب‌های بانک‌های غربی بلوکه شده و اکنون رقم آن به بیش از یکصد میلیارد دلار رسیده است. آنها قرار است در قسط اول و در ازای اقدامات ایران، روز 13 فوریه یعنی 12 روز دیگر 550 میلیون دلار را آزاد کنند. البته بازرسی‌های آژانس تنها به موضوع غنی‌سازی 20 درصد محدود نبوده است. آنگونه که علی‌اکبر صالحی در بامداد روز دوشنبه اعلام کرد: بازرسان آژانس از تاسیسات اراک و صحت اجرای تعهدات ایران در اراک نیز اطمینان حاصل کرده‌اند. وی توضیح داد: براساس توافق ژنو، قرار است سوخت این رآکتور به تأسیسات و محوطه رآکتور وارد نشود. بازرسان در دو روز گذشته به انبارها سرکشی کردند و دیدند در رآکتور و انبارهای آن، آب سنگین وجود ندارد. همچنین آنها بررسی کردند که سوختی به رآکتور انتقال نیافته باشد. صالحی افزود: بازرسان به اصفهان رفتند و در آنجا هم روند تولید قرص، میله و مجتمع سوخت را حسابرسی کردند زیرا قرار است براساس تعهد ایران در دوره 6 ماهه اجرای توافق در این زمینه تولیدی صورت نگیرد.

بازرسان آژانس البته از ایران نمی‌روند. براساس توافق ژنو آنها در ایران مقیم می‌شوند. آنها به صورت روزانه از نطنز و فردو بازدید می‌کنند. آنها همچنین قرار است ماهانه تاسیسات اراک را بازرسی کنند. این اجازه را دولت ایران به آنها داده است؛ در توافق ژنو!

هنوز روشن نیست روند ارائه اطلاعات درباره تاسیساتی مانند اراک از چه زمانی آغاز خواهد شد ولی آمریکایی‌ها گفته‌اند اطلاعاتی که در این روند به دست خواهند آورد برای آنها بسیار گرانقیمت است و تاکنون از روش‌های دیگر نتوانسته بودند آن را به دست بیاورند. آژانس قصد دارد روند اجرای توافق را هر ماه یک بار گزارش کند و جزئیات فنی که تاکنون پنهان نگه داشته شده در این گزارش‌ها آشکار خواهد شد.

اخراج مدیر پروژه غنی‌سازی 20 درصد

روز گذشته همزمان با آغاز پلمب آبشارهای مربوط به غنی‌سازی 20 درصدی، مدیرعامل سایت هسته‌ای شهید احمدی‌روشن (نطنز) نیز برکنار شد. آنگونه که خبرگزاری دانشجو منتشر کرده، وی از افراد باسابقه در صنعت هسته‌ای ایران بوده است. به‌گونه‌ای که از سوابق فعالیت‌های هسته‌ای وی، عضویت در تیم غنی‌سازی 5 درصد بوده است. وی همچنین از افراد اصلی صنعت هسته‌ای کشور بود که در راه‌اندازی تاسیسات فردو نقش‌آفرینی کرد. اما یکی از مهم‌ترین اقدامات او مدیریت پروژه غنی‌سازی 20 درصد بود. این یک خبر تکان‌دهنده بود. برکناری مدیر سایت نطنز یک پیام روشن به طرف مقابل و یک اقدام یکجانبه از سوی ایران است. چرا باید همزمان با پلمب آبشارهای مربوط به غنی‌سازی 20 درصد؛ مدیر پروژه غنی‌سازی 20 درصد نیز برکنار شود؟ آیا طرف ایرانی در تلاش است نشان دهد دیگر هیچگاه به سراغ غنی‌سازی 20 درصد نخواهد رفت؟ یا اینکه این اقدام نیز جزو تعهدات پنهان توافق ژنو بوده است؟

فاجعه در آژانس؟

در حالی که پلمب تاسیسات غنی‌سازی 20 درصدی در ایران موجی از خشم عمومی را ایجاد کرده، در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز خبرهای نگران‌کننده‌ای به گوش می‌رسد. یوکیا آمانو در تلاش است به بهانه وظیفه آژانس در راستی‌آزمایی تعهدات ایران، مصوبه‌ای را در تشریح تعهدات ایران در شورای حکام آژانس به تصویب برساند. در صورت این اقدام، تمام تعهدات ایران دارای بار حقوقی می‌شود و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان مرجع هسته‌ای سازمان ملل، می‌تواند آنها را به عنوان مفاد یک سند حقوقی از ایران مطالبه کند. این در حالی است که توافق ژنو اساسا فاقد بار حقوقی و تعهد بین‌المللی است. آمانو قرار است بیانیه‌ای را درباره نقش آژانس در انجام تعهدات ایران به تصویب برساند. در صورت تحقق این خواسته آمانو، تعهدات ایران مطالبه حقوقی می‌شود اما در سوی مقابل هیچ ابزاری برای ضمانت اجرای تعهدات طرف مقابل وجود نخواهد داشت. منابع آگاه می‌گویند روز جمعه 4 بهمن، آژانس بیانیه آمانو را تصویب می‌کند. بر این اساس اقدامات داوطلبانه ایران تبدیل به مصوبه شورای حکام می‌شود.

روزی که از یادها نمی‌رود

30 دی 92 را کسی از یاد نخواهد برد. روزی که ملت باید به خاطر داشته باشد و واقعیت‌های آن را ثبت کند. هیچ کسی در ایران از دیدن تصاویر پلمب سانتریفیوژها خوشحال نیست. ایرانی‌ها زخم کهنه‌ای از ظلم بیگانه دارند و نسل‌هایشان این زخم را به ارث برده‌اند. دیروز پلمب سانتریفیوژهایی که فرزندان همین سرزمین پای آنها قربانی شدند، یک ظلم آشکار به این مردم بود. ظلمی که بیگانه منشأ آن بود. مردم دیروز شاهد توقف چرخش سانتریفیوژهایشان بودند. قرار بود سانتریفیوژها بچرخند!

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

اجرای تعهدات ایران طبق توافقنامه ژنو از امروز آغاز شد

پلمپ تجهیزات هسته‌ای سایتی که مصطفا احمدی روشن برای سرپا کردنش شهید شد

رجانیوز - گروه سیاسی: صبح امروز بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی وارد ایران شدند تا بر اجرای تعهدات ایران در توافقنامه ژنو نظارت کنند.

به گزارش رجانیوز، خبرگزاری جمهوری اسلامی با انتشار تصاویری از پلمپ تجهیزات هسته ای ایران در سایت نطنز که پس از شهادت شهید مصطفا احمدی روشن به دلیل نقش آفرینی ویژه در راه اندازی آن، به نام این شهید مزین شد، از اجرایی شدن توافق ژنو توسط ایران زیر نظر بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی خبر داد.

آنچه در ادامه می بینید، تصاویر پلمپ تجهیزات سایت غنی سازی شهید مصطفا احمدی روشن است.

آغاز رسمی تعلیق غنی‌سازی 20 درصد توسط ایران از امروز

رییس سازمان انرژی اتمی از آغاز اجرای توافق ژنو و انجام اقدامات هسته‌ای ایران در روز دوشنبه - ۳۰ دی‌ماه - خبر داد و گفت اقدامات ایران با اجرای تعلیق داوطلبانه غنی‌سازی ۲۰ درصد در نطنز و فردو آغاز می‌شود که این کار تا ظهر امروز به طول می‌انجامد.

علی‌اکبر صالحی در سخنانی در ساعات اولیه دوشنبه - ۳۰ دی‌ماه - در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد: امروز از نظر ما روزی بلند و طولانی است که طی آن اقدامات ایران برای انجام توافق به انجام می‌رسد.

وی ادامه داد: تعلیق داوطلبانه غنی‌سازی ۲۰ درصد در دو آبشار در نظنز و چهار آبشار در فردو صورت می‌گیرد که قرار است اتصالات بین آبشار‌ها متوقف شود.

صالحی با اشاره به فعالیت‌های اراک نیز اظهار کرد: بر اساس توافق ژنو، قرار است سوخت این رآکتور به تأسیسات و محوطه رآکتور وارد نشود. بازرسان در دو روز گذشته به انبار‌ها سرکشی کردند و دیدند که در رآکتور و انبارهای آن، آب سنگین وجود ندارد. همچنین آن‌ها بررسی کردند که سوختی به رآکتور انتقال نیافته باشد.

وی ادامه داد: بازرسان به اصفهان رفتند و در آنجا هم روند تولید قرص، می‌له و مجتمع سوخت را حسابرسی کردند زیرا قرار است بر اساس تعهد ایران در دوره شش ماه اجرای توافق در این زمینه تولیدی صورت نگیرد.

رییس سازمان انرژی اتمی، اقدام چشمگیر ایران در اجرا توافق ژنو را توقف تولید غنی‌سازی ۲۰ درصد دانست و گفت: البته غنی‌سازی ۲۰ درصد تا صبح امروز ادامه دارد.

صالحی درباره میزان ذخایر اورانیوم غنی شده تا ۲۰ درصد گفت: از زمانی که ایران اقدام به تولید اورانیوم ۲۰ درصدی کرد توانست حدود ۴۱۶ کیلوگرم اورانیوم تا غنای ۲۰ درصد تولید کند. نصف این میزان به صورت پودر U۳O۸ که مرسوم است به آن کیک زرد می‌گویند تبدیل کردیم. از این میزان۱۹۶ کیلوگرم باقی مانده است که گاز اورانیوم ۲۰ درصد است و قرار است بر اساس توافق ژنو نصف آن را به پودر اورانیوم تبدیل کنیم که البته این اقدام در چارچوب برنامه‌های خودمان است، چون برای تولید صفحه سوخت مورد استفاده در راکتور تهران به آن نیاز داریم.

وی ادامه داد: حدود ۱۰۰ کیلو دیگر از ۱۹۶ کیلو گرم اورانیوم ۲۰ درصد را نیز قرار است بر اساس توافق ژنو رقیق کنیم و اینجا امتیازی داده‌ایم چون کاری که کرده‌ایم را عکسش را انجام می‌دهیم. از این اورانیوم برای افزایش غنای اورانیوم‌هایی مثلا ۹ دهم درصد استفاده می‌کنیم. ماهی ۱۵ کیلو اکسید می‌کنیم و طی شش ماه این کار انجام می‌شود چون آن‌ها اقساط ما را ماه به ماه می‌دهند.

صالحی درباره اینکه چقدر مطمئن هستید آژانس تحت تاثیر کشورهای قدرتمند قرار نگیرد؟ گفت: این یک مساله فنی است و نمی‌توان با آن به شیوه‌ای دیگر برخورد کرد وقتی تعلیق ۲۰ درصد صورت گیرد دیگر انجام شده است و نمی‌توان با آن به گونه‌ای دیگر برخورد کنند.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

سامانه اینترنتی مؤسسه کیهان

امروز  ۰۱ بهمن ۱۳۹۲ - ۰۳:۱۶

توافق نامتوازن ژنو با توقف غنی‌سازی 20 درصد کلید خورد

با تعلیق غنی‌سازی 20 درصد و تائید آن از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران رسما اجرای گام اول توافق ژنو را آغاز کرد.

پلمب سانتریفیوژها

 در نطنز و فردو

دیروز کارشناسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به نطنز و فردو رفتند.  بازرسان آژانس در نطنز، 2 آبشار و در فردو 4 آبشار مربوط به غنی‌سازی 20 درصد را پلمب کردند. خبرگزاری  ایرنا عکس‌هایی  از  بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را در حال پلمب کردن آبشارهای سانتریفیوژ در نطنز منتشر کرد. گفتنی است این تاسیسات پس از شهادت شهید مصطفی احمدی‌روشن به نام این شهید نامگذاری شده بود. شهید احمدی‌روشن نقش ویژه‌ای  در راه‌اندازی تاسیسات نطنز داشت و در این راه نیز به شهادت رسید. به گزارش مشرق، بعدها یک روزنامه‌نگار یهودی حامی اوباما در کتابی نوشت:  رئیس‌جمهور آمریکا نقش ویژه‌ای در ترور دانشمندان هسته‌ای داشت. دیروز بازرسان آژانس بین‌المللی پس از پلمب نطنز، راهی فردو شدند و 4 آبشار غنی‌سازی 20 درصد فردو را نیز پلمب کردند. با پلمب این 6 آبشار،  غنی‌سازی اورانیوم 20 درصدی در ایران به طور کامل متوقف شد.  دیروز در نطنز تمام سیلندرهای خوراک‌دهنده زنجیره سانتریفیوژهای 20 درصدی جدا شدند و خطوط ارتباطی در تاسیسات نطنز قطع شد. در فردو نیز 4 آبشار دیگر به همین سرنوشت دچار شدند. سانتریفیوژهای مربوط به فرآیند غنی‌سازی 20 درصد جزو سانتریفیوژهای پیشرفته محسوب می‌شوند. دیروز سانتریفیوژهای پیشرفته ایران پلمب شد.

در همین ارتباط، مدیر کل امور پادمان‌های سازمان انرژی اتمی کشورمان با بیان اینکه ایران در اولین گام اجرای برنامه اقدام مشترک به تعهدات خود عمل کرد، گفت: غنی‌سازی 20 درصد در سایت نطنز تعلیق و فرایند اکسید کردن و رقیق‌سازی ذخیره 196 کیلوگرمی اورانیوم 20 درصد نیز آغاز شد.

«محمد امیری» در گفت‌وگو با ایرنا افزود: در راستای اجرای برنامه اقدام مشترک ژنو، جمهوری اسلامی ایران با حضور بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تولید غنی‌سازی 20 درصد را در سایت نطنز تعلیق کرد.

وی اضافه کرد: در واقع در بازدید دیروز (دوشنبه) بازرسان، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سرپرستی ماسیمو آپارو رئیس بخش B پادمانی آژانس تولید اورانیوم 20 درصد به وسیله جداسازی سیلندرهای خوراک‌های زنجیره و قطع خطوط ارتباطی در این تاسیسات متوقف شد.

مدیر کل امور پادمان‌های سازمان انرژی اتمی ایران درباره فرایندهای اکسید کردن و رقیق‌سازی نیز گفت: فرایند اکسید کردن نیمی از ذخیره 196 کیلوگرمی اورانیوم 20 درصد که آغاز شده است، در طول 6 ماه و هر ماه 15 کیلوگرم خواهد بود.

وی افزود:‌ همچنین نیم دیگر ذخیره اورانیوم 20 درصد که قرار است بر اساس برنامه اقدام مشترک ژنو رقیق‌سازی شود، در طول سه ماه و هر سه هفته یک سیلندر خواهد بود.

صالحی: امتیازی داده‌ایم که

 به آن نیازی نداشتیم!

رئیس سازمان  انرژی اتمی نیز درباره تعلیق غنی‌سازی 20 درصد و اجرای گام نخست توافق ژنو گفت:  غیر از تولید اورانیوم با غنای 20 درصد که ذخیره اورانیوم 20 درصدی ما برای بیش از چهار سال کافی است و اگر به همین شیوه ادامه دهیم برای 20 سال سوخت یک رآکتور، اورانیوم با غنای 20 درصد خواهیم داشت که ضرورتی ندارد. بنابراین ایران در این توافق امتیازی را داده است که اصلا به آن نیاز نداشت.

رئیس سازمان انرژی اتمی تاکید کرد که مردم ایران مطمئن باشند که سانتریفیوژها می‌چرخند و به کار خود ادامه می‌دهند.

عباس عراقچی نیز دیروز با تأکید بر این مطلب که اقدامات ایران و کشورهای 5+1 به صورت همزمان امروز آغاز خواهد شد، اظهار داشت: اجلاس شورای وزیران اتحادیه اروپا در بروکسل امروز (دیروز دوشنبه) تشکیل می‌شود و قانون مربوط به تحریم‌ها را بر اساس توافقات ژنو اصلاح می‌کنند.

عراقچی تصریح کرد: آمریکایی‌ها نیز دستورالعمل‌های لازم برای اجرای تعلیق تحریم‌ها بر علیه ایران را  آغاز خواهند کرد و این دستورالعمل‌ها را به شرکت‌های مختلف که طرف قرارداد با ایران هستند، اعلام می‌کند.

 هیچ سانتریفیوژی

مهر و موم نمی‌شود!!

سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز در مورد روند اجرایی شدن توافق ژنو گفت:  با آغاز تعلیق داوطلبانه فرایند غنی‌سازی 20 درصد از امروز، هیچ یک از سانتریفیوژها در تأسیسات هسته‌ای کشورمان مهر و موم نمی‌شوند.

بهروز کمالوندی در مصاحبه با واحد مرکزی خبر افزود: طبق توافق ژنو با تعلیق این فرایند، فعالیت هیچ یک از سانتریفیوژها متوقف نمی‌شود بلکه دستگاه‌هایی که تاکنون اورانیوم 20 درصد تولید می‌کردند از این پس آن را با غنای 5 درصد تولید خواهند کرد.

وی با تاکید بر اینکه در شش ماه آینده، هیچ یک از سانتریفیوژها بلااستفاده نخواهند ماند اضافه کرد: در غنی‌سازی 20 درصد، سانتریفیوژها در دسته‌های چند ده‌تایی به هم متصلند که برای تعلیق  این فرایند، ارتباط میان این دستگاه‌ها قطع و تولید آن به 5 درصد تبدیل می‌شود.

کمالوندی گفت: اکنون 19 هزار سانتریفیوژ در تاسیسات هسته‌ای کشور نصب است که با تزریق گاز به بخش عمده آن، غنی‌سازی می‌شود؛ با تعلیق غنی‌سازی 20 درصد، این دستگاه‌ها همچنان به فعالیت خود ادامه خواهند داد و فقط تولید آن به 5 درصد تبدیل می‌شود.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی درباره اظهارنظر منتسب به سخنگوی کاترین اشتون مبنی بر این که 5+1 بعد از دریافت گزارش آژانس درباره اجرای اقدامات هسته‌ای ایران، تعهداتش را اجرا می‌کند، با رد این اظهارات تصریح کرد: آن چه که میان ایران و 5+1 توافق و مذاکره شده است اجرای توافق و اقدامات از سوی دو طرف و به طور همز‌مان است و بنا نیست یک طرف منتظر اقدام طرف دیگر باشد.

گزارش آمانو از اقدامات اعتمادساز ایران

روز گذشته، گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره نظارت و راستی‌آزمایی آژانس بر ایران در ارتباط با «برنامه اقدام مشترک» منتشر شد.

یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس این گزارش را ارائه اطلاعاتی درباره وضعیت برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران درباره اقدامات داوطلبانه‌ای خواند که ایران در قالب برنامه اقدام مشترک که از بیستم ژانویه 2014 اجرا می‌شود، قبول کرده است.

آژانس بین‌المللی تاکید کرد که ایران از 30 دی ماه (بیستم ژانویه 2014) اقدامات زیر را انجام داده است:

- توقف اورانیوم غنی‌ شده بیش از پنج درصد در دو آبشار موجود در تاسیسات غنی‌سازی نطنز و چهار آبشار موجود در تاسیسات غنی‌سازی فردو که قبلا استفاده می‌شد؛

- توقف فعالیت آبشارها در ارتباط با سانتریفیوژهای موجود در تاسیسات هسته‌ای نطنز و فردو؛

- آغاز رقیق کردن اورانیوم غنی شده 20 درصدی در تاسیسات هسته‌ای نطنز؛

- ادامه تبدیل اورانیوم غنی شده 20 درصدی به کیک زرد (U3O8) در تاسیسات تولید صفحه سوخت در تاسیسات غنی‌سازی نطنز؛

- نبود خط بازگشت تبدیل اکسید اورانیوم به اورانیوم غنی شده 20 درصد در تاسیسات تولید سوخت؛

- نبود هیچ‌گونه پیشرفت در فعالیت‌های موجود در تاسیسات غنی‌سازی نطنز یا فردو یا رآکتور اراک شامل تولید، و تست سوخت برای راکتور تحقیقاتی اراک (IR-40)؛

- ادامه تولید پودر اکسید اورانیوم (UO2) از تبدیل اورانیوم غنی شده بیش از 5 درصد به اکسید؛

- ادامه تحقیق و توسعه پادمانی در تاسیسات هسته‌ای نطنز شامل غنی‌سازی موجود و انبار نکردن اورانیوم غنی‌شده؛

- انجام ندادن فعالیت‌های مربوط به بازفراوری در راکتور تحقیقاتی تهران و فعالیت نکردن تاسیسات تولید ایزوتوپ‌های زنون، ید و مولیبدن؛

آژانس هم‌چنین تایید کرد که نامه‌های نوشته شده توسط ایران در ارتباط با اقدام داوطلبانه این کشور در شش ماه آینده بر اساس برنامه اقدام مشترک به شرح زیر است:

- ایران در نامه نوشته شده در هجدهم ژانویه 2014 درباره گام اول در دوره شش ماهه اعلام می‌کند که هیچ مکان جدیدی برای غنی‌سازی به غیر از تاسیسات غنی‌سازی موجود در سایت‌های نطنز و فردو وجود ندارد.

- ایران در نامه نوشته شده در هجدهم ژانویه 2014 درباره گام اول در دوره شش ماهه اعلام می‌کند که این کشور هیچ‌گونه فعالیت بازفرآوری و ساخت تاسیساتی که توانایی بازفرآوری داشته باشد انجام نمی‌دهد.

- ایران در نامه نوشته شده در هجدهم ژانویه 2014 درباره گام اول در دوره شش ماهه اعلام می‌کند که هیچ خط بازگشتی برای تبدیل اکسید اورانیوم غنی‌شده به اورانیوم غنی شده 20 درصد وجود ندارد.

- ایران در نامه نوشته شده در بیستم ژانویه 2014 اطلاعاتی درباره کارگاه‌های مونتاژ سانتریفیوژ، تاسیسات انبار و کارگاه‌های تولید روتور سانتریفیوژ ارائه می‌دهد.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران هم‌چنین برای دسترسی بیش‌تر بازرسان آژانس به تاسیسات هسته‌ای نطنز و فردو به خصوص در روزهای تعطیل و آخر هفته در ایران توافق کردند.

جزئیات لغو تحریم‌های اروپا

از سوی دیگر؛ خبرگزاری رویترز دیروز پس از تائید رسمی آغاز اجرای توافق ژنو طی گزارشی جزئیات لغو تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ایران را منتشر کرد.

براساس گزارش رویترز لغو تحریم‌های اتحادیه اروپا به‌عنوان بخشی از توافق ژنو شامل موارد زیر می‌شود

قوانین کلی

- مبادلات باید از طریق بانک‌هایی صورت گیرد که تحت تحریم‌های اتحادیه اروپا قرار ندارند.

- تمام قراردادها باید تا پیش از پایان تعلیق 6 ماهه تحریم‌ها در 20 جولای، اجرایی شوند مگر اینکه این توافق 6 ماهه تمدید شود.

حمل و نقل و بیمه محموله‌های نفتی

- توقف ممنوعیت قوانین بیمه و حمل و نقل در رابطه با محموله‌های نفت ایران

- رفع ممنوعیت پوشش بیمه‌ای تنها برای محموله‌های نفتی و نه برای پوشش محموله‌های پتروشیمی

- فراهم کردن قوانین حمل و نقل و خدمات بیمه برای کشورهای ثالث واردکننده نفت ایران یعنی هند، چین، ژاپن، کره جنوبی، ترکیه و تایوان

- پوشش بیمه‌ای کشتی‌های اجاره‌ای حمل‌کننده نفت ایران

- هنوز تامین خدمات برای شرکت‌های ایرانی تحت تحریم اتحادیه اروپا ممنوع است و این امر به این معناست که در صورت حمل نفت ایران توسط شرکت‌های مذکور، شرکت‌های بیمه اتحادیه اروپا نمی‌توانند خدمات بیمه‌ای به آنها ارائه دهند.

 تجارت محصولات پتروشیمی

- توقف مقررات تحریمی بر واردات، خرید یا حمل و نقل محصولات پتروشیمی ایران

- پوشش تمامی خدمات نظیر تامین مالی، کمک مالی، پوشش بیمه و بیمه اتکایی برای کشورهای ثالث

- تعلیق موقتی تحریم‌ها اجازه می‌دهد تا اتحادیه اروپا با شرکت‌های تحت نظارت وزارت نفت ایران مبادلات تجاری محصولات پتروشیمی داشته باشد، حتی اگر این وزارتخانه تحت تحریم‌های اتحادیه اروپا باقی بماند.

- اجازه حمل و نقل محصولات پتروشیمی داده شده است اما نه از طریق شرکت‌های تحت تحریم اتحادیه اروپا

مبادلات طلا و فلزهای گران‌بها

- تعلیق ممنوعیت تجارت طلا و فلزهای گران‌بها با دولت ایران، هیئت‌های عمومی، بانک مرکزی ایران یا افراد و نهادهای خصوصی

- پوشش خدمات مرتبط نظیر حمل و نقل

 تسهیل تجارت قانونی

- اتحادیه اروپا نقل و انتقالات مالی برای تجارت غیرتحریمی نظیر مبادلات تجاری برای اهداف بشردوستانه مانند مواد غذایی و دارو را تسهیل خواهد کرد.

- اتحادیه اروپا به منظور صدور مجوز نقل و انتقالات مالی بیشتر با ایران بدون نیاز به بررسی و پردازش قانونی و در نتیجه تسهیل مبادلات غیرتحریمی، تمامی آستانه اختیارات خود را به 10 برابر افزایش خواهد داد.

کاهش ملایم تحریم ها از سوی آمریکا

به دنبال تعلیق بخشی از تحریمها علیه ایران از سوی واشنگتن، وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد که مذاکرات با ایران برای حل جامع موضوع هسته‌ای ایران پیچیده خواهد بود.

به گزارش رویترز، به دنبال تعلیق بخشی از تحریمها علیه ایران از سوی آمریکا، وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد که مذاکرات با ایران برای رفع نگرانیهای جامعه بین المللی درباره برنامه هسته ای ایران پیچیده خواهد بود.

آمریکا و همکارانش بر اساس تعهدات در توافق هسته‌ای ژنو کاهش ملایم تحریم‌ها را اعمال خواهند کرد.

همچنین رویترز گزارش داد: وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد که دولت اوباما گامهای لازم برای توقف تلاش‌ها برای کاهش صادرات نفت خام ایران را برادشته است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

در برنامه گفتگوی خبری شبکه 2 سیما

صالحی: غرب می‌خواهد اجماع داخلی ما را از بین ببرد / برخی نقدها به جزئیات توافق ژنو وارد است

رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه 2 سیما حاضر شد و به سوالاتی در خصوص آغاز اجرای توافق ژنو پاسخ گفت.

خبرگزاری فارس: صالحی: غرب می‌خواهد اجماع داخلی ما را از بین ببرد / برخی نقدها به جزئیات توافق ژنو وارد است

به گزارش فارس، علی اکبر صالحی، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان در شامگاه اولین روز آغاز اجرای برنامه اقدام مشترک در برنامه گفتگوی خبری شبکه 2 سیما حاضر شد و به سوالاتی در خصوص اجرای توافق ژنو پاسخ گفت.

علی اکبر صالحی در این برنامه تلویزیونی ضمن تبریک ماه ربیع‌الاول و هفته وحدت ابراز داشت: بر اساس برنامه اقدام مشترک یک‌سری اقدامات را ما باید انجام می‌دادیم و یکسری را آنها. اقدامات ما در دو بخش غنی‌سازی و رآکتور آب سنگین اراک بود. در خصوص غنی‌سازی پذیرفتیم برای شش ماه از تولید اورانیوم 20 درصد پرهیز کنیم و برای این کار باید اتصال آبشارها را مهر و موم می‌کریم که ابتدا در نطنز و سپس در فردو انجام شد. در خصوص آب سنگین قرار بر این شد که آب سنگین به رآکتور اراک منتقل نشود که البته اکنون اصلا وقت آن نیست. دیگر اینکه سوخت به این مجتمع منتقل نشود که آن هم ضرورتی نداشت. بازرسان از انبارهای رآکتور آب سنگین اراک بازدید کردند.

 

وی افزود: در اصفهان اورانیوم UF6 غنی شده است که نگهداری آن مشکل است. قرار شد نصف آنها به اکسید اورانیوم تبدیل شود که به هر حال باید این کار می‌کردیم و نصف دیگر را باید رقیق کنیم. ما توجیهی برای رقیق کردن نمی‌دیدیم اما آنها اصرار کردند و می‌خواستند به این وسیله به افکار عمومی خود القا کنند که از ایران امتیاز گرفته‌اند. این حدود 400 کیلو اورانیوم 5 درصد تولید خواهد کرد.

 

رئیس سازمان انرژی اتمی ضمن توضیح در خصوص برخی واژگان فنی نظیر «آبشار» که مجموعه 164 سانتریفیوژ است ابراز داشت که در ماه مجموعا 15 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد تولید می‌شد. وی تعلیق این امر را به معنای عدول از حق غنی‌سازی ندانست و این اقدام را یک اقدام داوطلبانه خواند.

 

وزیر امور خارجه سابق کشورمان اضافه کرد: در حالی که تنها 6 آبشار در حال تولید 20 درصد بودند 9000 سانتریفیوژ مشغول تولید 5 درصد بودند. اساس غنی‌سازی ایران غنی‌سازی 5 درصدی است و برای 3 تا 4 سال سوخت 20 درصد انباشته کرده‌ایم. اگر 20 درصد را تعلیق کرده‌ایم چیزی از دست نداده‌ایم.

 

صالحی با اشاره به وجود 12 آبشار در فردو ابراز داشت که این آبشارها از دولت قبل هم بر مبنای تصمیم سیاسی کار نمی‌کرده‌اند. در نطنز هم قریب به 1000 سانتریفیوژ نسل جدید داریم که به آنها گاز تزریق نشده است.

 

وی همچنین در این خصوص که گفته می‌شود 70 درصد سانتریفیوژهای فردو متوقف می‌شوند، ابراز داشت که نمی‌داند این درصد چگونه محاسبه شده است؟

 

صالحی با اشاره به رآکتور آب سنگین اراک ابراز داشت که کار این رآکتور هنوز تمام نشده و کارهای زیادی برای تکمیل آن باقی مانده است. وی مجموعه اراک را به دو بخش کارخانه آب سنگین اراک و رآکتور آب سنگین اراک تقسیم کرد و گفت اولی مدتی است که کار می‌کند اما دومی هنوز مدتی تا به کار افتادنش مانده است. تا آن زمان فاصله دو تا سه ساله داریم و چیزی در این 6 ماه از دست نمی‌دهیم. برخی از کارهایی که پذیرفته‌ایم انجام ندهیم اصلا در این شش ماه جای انجام دادنشان نبود.

 

رئیس سازمان انرژی اتمی افزود که ایران فرآوری را به صورت آزمایشگاهی در سال 2000 انجام داده و خود اعلام کرده که دیگر نیازی به بازفرآوری ندارد. بازفرآوری یعنی جداسازی عناصری که به صورت واکنشی در سوخت هستند. وقتی اورانیوم یک سال در رآکتور آب سنگین بماند می‌توان پلوتونیوم 239 را از آن جدا کرد و ما بالقوه می‌توانیم این کار را بکنیم اما نیازی به این کار نداریم.

 

وی تصریح کرد که سر و صدایی که غربی‌ها در خصوص رآکتور اراک به راه انداخته‌اند از نظر علمی بی‌اساس است. درست است که سوخت رآکتور پلوتونیوم 239 تولید می‌کند اما عناصر همزاد هم تولید می‌شود و جداسازی آنها پروسه‌ای مشکل است و در فضای عادی مثل نطنز ممکن نیست بلکه محفظه‌های بسیار پیچیده‌ای احتیاج دارد. ما از حق بازفرآوری عدول نکرده‌ایم اما داوطلبانه گفته‌ایم که مثلا بیش از 5 درصد غنی‌سازی نمی‌کنیم و اگر به بیش از آن نیاز داشتیم باید برای ما تامین کنند. اگر تامین نکنند مثل 20 درصد تولید می‌کنیم.

 

وی ضمن اشاره به جدا شدن آبشارها تاکید کرد که تنها ظرف چند ساعت این آبشارها مجددا قابل اتصال هستند و نمی‌توان چنین چیزی را Dismantle کردن نامید. صالحی به این نکته هم اشاره کرد که عملیات ترقیق نیمی از سوخت 20 درصد کشور در نطنز انجام خواهد شد.

 

معاون رئیس‌جمهور با اشاره به تعیین سطح بحرانی برای اورانیوم 20 درصد ایران ابراز داشت که غرب با این کار قصد داشت که مطمئن شود اگر ایران بخواهد تولید سلاح هسته‌ای بکند، زمان بیشتری مصرف می‌کند و این در حالی است که ایران بر اساس فتوای مقام معظم رهبری هیچگاه قصد تولید سلاح هسته‌ای ندارد.

 

وی تاکید کرد: «من این قول را به مردم می‌دهم که مسئولین در چارچوب تامین منافع ملی در چارچوب عزت، حکمت و مصلحت عمل می‌کنند و این تصمیمات شخصی نیست.»

 

صالحی بار دیگر با اشاره به نوع توافق ایده‌آل و ایده‌آل نبودن توافق ژنو ابراز داشت که تا به امروز دست برتر با ایران بوده و صهیونیست‌ها از این توافق بسیار نگران هستند.

 

وی خاطرنشان کرد که غربی‌ها اکنون تلاش می‌کنند که اجماع داخلی ما را از بین ببرند و الان جای متفرق شدن ما نیست. ما باید در جهت اجماع برویم اما این در جهت نقد نشدن نیست. برخی از نقدها که انجام شده وارد است و باید حواسمان باشد که کمتر اشتباه کنیم. اگر نقدها در جهت اصلاح امور باشد حتما مثبت است.

 

صالحی از گروه مذاکره‌کننده تشکر کرد و ابراز داشت که با موافقت رئیس‌جمهور سازمان انرژی اتمی توانست تعداد کارشناسان خود را در تیم مذاکره‌کننده افزایش دهد و همین تیم فنی توانست یک سانتریفیوژ جدید را به عنوان حق تحقیق و توسعه اضافه کند.

 

رئیس سازمان انرژی اتمی افزود که بر اساس حق تحقیق و توسعه ایران روی تمام سانتریفیوژهای جدید می‌تواند کار کند اما برای تولید نمی‌تواند از آنها استفاده کند اما آنها را می‌تواند تست کند.

 

صالحی تصریح کرد که برخی از مفادی که در توافق ژنو آمده است زیرمجموعه پروتکل الحاقی است. فرق است بین بازدید و بازرسی و بازرسان آژانس تنها بازدید می‌کنند.

 

وی با اشاره به توافق 6 بندی با آژانس آن را در راستای تلطیف فضا دانست و ابراز داشت که طبق توافق جاری پادمان نسبت به این اقدامات تعهدی نداشتیم. انعکاس این اقدامات ایران در گزارش اخیر آمانو انعکاس مثبتی بود.

 

ایران در سال 2003 توانست از طریق لیزر هم اورانیوم را غنی‌سازی کند اما خود داوطلبانه آن را کنار گذاشت و غنی‌سازی از طریق سانتریفیوژ را انتخاب کرد.

 

وی ادامه داد که اقدامات سازمان انرژی اتمی بر مذاکرات با 1+5 سایه انداخت و فضا را مثبت کرد.

 

صالحی تصریح کرد که شتاب پیشرفت ایران اکنون شتاب خوبی است. ما الان در مرحله‌ای هستیم که با اقتدار بگوییم جمهوری اسلامی ایران به برکت بچه‌های توان‌مند خود به دست‌آورد بزرگی دست یافته است. اکنون شتاب کمیتی نداریم و قصد داریم کیفیت سانتریفیوژها را بالا ببریم. باید کیفیت را آن قدر بالا ببریم تا تعداد سانتریفیوژهایی که از رده خارج می‌شوند را کمتر کنیم.

 

وی ماموریت اصلی سازمان انرژی اتمی را ساخت نیروگاه هسته‌ای دانست و بقیه اقدامات را در راستای همین ماموریت عنوان کرد.

 

صالحی در بخش پایانی سخنان خود افزود که دکتر روحانی دستور داده‌اند که بودجه ساخت نیروگاه دوم بوشهر در سال 93 تامین شود که همراه با آب‌شیرین کن است و سال آینده کلنگ نیروگاه دوم را در بوشهر خواهیم زد و بعد هر دو سال کلنگ نیروگاه بعدی را می‌زنیم.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

برهان

گروه بین‌الملل برهان/میرزارضا لیلانی؛

اورانیومی که 20 درصد بود؛

باز هم تعلیق

هر زمان صحبت از غنی‌سازی 20 درصد به میان می‌آید، ذهن‌ها به طور خودکار به سمت راکتور قدیمی تهران، که در سال 1967 در امیرآباد تهران ساخته شد، می‌رود. راکتوری که کارکردش در اذهان، هم به واسطه‌ی تحقیقاتی بودنش و هم به واسطه‌ی بهره‌وری آن در امور پزشکی، شهره است.

گروه بین‌الملل برهان/میرزارضا لیلانی؛ در این یادداشت برآنیم تا مسیری که اورانیوم 20 درصد غنی‌شده از آن گذشته را بررسی کنیم.

 

هر زمان صحبت از غنی‌سازی 20 درصد به میان می‌آید، ذهن‌ها به طور خودکار به سمت راکتور قدیمی تهران، که در سال 1967 در امیرآباد تهران ساخته شد، می‌رود. راکتوری که کارکردش در اذهان، هم به واسطه‌ی تحقیقاتی بودنش و هم به واسطه‌ی بهره‌وری آن در امور پزشکی، شهره است.

 

از تأسیس راکتوری 93درصدی تا تغییر کارکردش به 20 درصد

 

به موازات موافقت‌نامه‌ی همکاری هسته‌ای بین ایران و آمریکا، «انستیتو علوم هسته‌ای»، که تحت نظارت سازمان مرکزی پیمان سنتو بود، از بغداد به تهران منتقل شد و دانشگاه تهران، مرکزی را تحت عنوان «مرکز اتمی دانشگاه تهران» برای آموزش و پژوهش هسته‌ای پایه‌گذاری نمود. چندی بعد در سال 1337، به پیشنهاد دانشگاه تهران، ساخت یک راکتور اتمی در دستور کار دولت قرار گرفت و تصویب شد. عملیات ساختمانی راکتور دانشگاه تهران در 1340 آغاز و در آبان‌ماه 1346 آماده‌ی کار شد و عملاً مورد بهره‌برداری قرار گرفت. ظرفیت این راکتور 5 مگاوات بود و با 584/5 کیلوگرم سوخت اورانیوم بسیار غنی‌شده‌ی 93 درصد که تا سال 1357 از طرف آمریکا تأمین می‌گردید، کار می‌کرد.[1] ایجاد راکتور اتمی دانشگاه تهران نقطه‌ی آغاز مهمی در زمینه‌ی فعالیت‌های هسته‌ای ایران محسوب می‌شود.

 

اما بعد از انقلاب و به دلیل بدعهدی‌های غربی‌ها به ایران، این راکتور برای تأمین سوخت خود دچار مشکل شد و ایران ناچار شد سوخت راکتور را در سال 1372 از درجه‌ی غنای بالا به درجه‌ی غنای پایین تبدیل کند. به عبارتی سوخت این راکتور را از 93 درصد به 20 درصد تغییر داد. این اتفاق در سال 1987 عملی شد که ایران قراردادی با آرژانتین برای تغییر هسته‌ی رآکتور و تغییر سوخت آن از اورانیوم 93 درصد به اورانیوم 20 درصد غنی‌شده امضا کرد.

 

از مشکل تأمین سوخت 20درصدی راکتور تهران تا افتخار ایرانی برای غنی‌سازی 20درصدی

 

تأمین سوخت این راکتور کار مشکلی نبود. همان‌طور که گفته شد، در دوران جنگ نیز ایران سوخت این راکتور را تأمین می‌کرد، اما با وارد شدن پروژه‌ی هسته‌ای ایران به مناقشات سیاسی، اطراف غربی با بدعهدی خود تهیه‌ی سوخت 20درصدی راکتور را با مشکل مواجه کردند؛ تا اینکه ایران اظهار داشت اورانیوم با غنای 20 درصد را غنی‌ کرده است و از اینجا معادلات به گونه‌ای دیگر رغم خورد.

 

از این پس غربی‌ها موضوع غنی‌سازی 20درصدی را به یکی از بندهای اصلی تمام مذاکرات خود با ایران بدل کردند؛ تا اینکه نیاز به تبادل آن با اورانیوم با درصد غنای کمتر مورد توجه قرار گرفت. موضوعی که اوج آن در 7 اردیبهشت 1389 (برابر با 17/5/2010)، در قالب بیانیه‌ی مشترک ایران، ترکیه و برزیل در خصوص تبادل سوخت راکتور تحقیقاتی تهران مطرح شد. البته این موضوع مورد موافقت اطراف غربی قرار نگرفت و بلافاصله علیه ایران قطعنامه‌ی تحریمی تصویب شد.

 

در اوج مناقشات و در آوریل 2012 میلادی بود که گروه 1+5 و ایران مذاکرات دیپلماتیک را در استانبول از سر گرفتند که موضوع تبادل سوخت، یکی از سرفصل‌های آن بود. در دو دور مذاکرات بعدی که در مه (بغداد) و ژوئن (مسکو) برگزار شد، یکی از مهم‌ترین بندهای مذاکرات، توقف غنی‌سازی در سطح 20 درصد و تبدیل اورانیوم غنی‌شده به میله‌ی سوخت یا صادرات همه‌ی ذخایر اورانیوم بود.

 

اگرچه این مذاکرات به نتیجه‌ منتهی نشد، اما این بند در همه‌ی مذاکرات بعدی تکرار شده است. دور بعدی در 26 فوریه 2013 بود که نمایندگان بلندپایه‌ی ایران و گروه 1+5 در آلماتی قزاقستان دیدار کردند و محور این مذاکرات نیز کاهش و توقف غنی‌سازی 20 درصد در ایران در ازای کاهش تحریم‌ها بود که این مهم نیز به نتیجه نرسید و ایران در 27 فروردین 1392 با افتخار اعلام کرد 6 زنجیره با 164 تا 170 سانتریفیوژ با غنی‌سازی 20 درصد داریم که 2 زنجیره در سایت احمدی روشن در کاشان و 4 زنجیره در مجتمع شهید علی‌محمدی است (سخنرانی دکتر عباسی).[2]

 

باز هم تعلیق (این بار غنی‌سازی 20درصدی)

 

با تغییر دولت در ایران، معادله عوض شد تا اینکه در 24 نوامبر (3 آذر) 7 کشور به توافقی رسیدند که آن‌ را «توافق ژنو» یا «برنامه‌ی اقدام مشترک» نام نهادند و طی آن در سه جا صحبت از تعلیق غنی‌سازی 20 درصد به صورت تلویحی و صریح شد. این توافق اینک در حال اجرایی شدن است و «فرآیند تعلیق غنی‌سازی 20 درصد در سایت‌های فردو و نطنز و نیز رقیق‌سازی و اکسیدسازی ذخیره‌ی 196کیلوگرمی اورانیوم 20 درصد آغاز می‌شود [شد].» (بهروز کمالوندی؛ سخن‌گوی انرژی اتمی)[3]

 

این توافق، که اولین بند از تعهدات ایران در آن به اقدامات ایران که به صورت داوطلبانه انجام می‌شود اشاره دارد، اشعار می‌دارد:

 

«نیمی از اورانیوم موجود غنی‌شده 20 درصد را به صورت اکسید 20 درصد برای تولید سوخت راکتور تحقیقاتی تهران ذخیره نماید. بقیه‌ی‌ UF6 20 درصد را به مواد کمتر از 5 درصد رقیق نماید. خط برگشت‌پذیر وجود نداشته باشد (نتوان دوباره آن را به 20 درصد تبدیل کرد).»

 

دومین بندی که به موضوع اورانیوم 20 درصد مربوط می‌شود اشاره می‌کند:

 

«ایران اعلام می‌کند برای این دوره‌ی 6ماهه، اورانیوم را به سطح بالاتر از 5 درصد غنی سازی نکند.»

 

طبق بند سوم، ایران پذیرفته است: «تأسیسات نطنز و فردو که در آن غنی‌سازی اورانیوم با غلظت 20 درصد صورت می‌گرفت را گسترش ندهد.»

 

کارکردهای اورانیوم 20درصدی و راکتور تهران

 

1. نیاز ایران به اورانیوم غنی‌شده 20 درصد برای تولید رادیودارو و رادیوایزوتوپ، ایزوتوپ‌های تحقیقاتی برای درمان سرطان.

 

2. ادامه‌ی حیات راکتور تحقیقاتی تهران که انجام کارهای تحقیقاتی پایه در زمینه‌ی فیزیک راکتور، فیزیک نوترون و بررسی اثر پرتوهای مختلف را مهیا می‌کند.

 

3. فراهم‌سازی برای کسب توان و تجربه که به موجب این تجربه‌، زمینه‌ی غنی‌سازی با درصد غنای بیشتر مثلاً برای سوخت زیردریایی‌ها، که نیاز به غنای 60 درصد دارند، فراهم می‌شود.

 

4. ایجاد و فراهم شدن قابلیت فرار هسته‌ای.

 

5. آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص.

 

نتیجه‌گیری

 

غنی‌سازی 20درصدی اورانیوم تعلیق شد. این خبری است که هرچند ممکن است تأسف‌بار باشد، اما قابل تأمل است. هر ایرانی با تفکر درباره‌ی ادامه‌ی گفت‌وگوها با اطراف غربی در این خصوص و با توجه به سیر غنی‌سازی 20درصدی اورانیوم، متوجه بدعهدی‌ها و عدم وفای به ‌عهد و عدم حسن نیت غرب در این خصوص خواهد شد؛ غربی‌هایی که از تمام ابزارها برای محدود کردن ایران استفاده کرده‌اند. اینکه تیم مذاکره‌کننده و دولت فعلی چاره‌ای جز این کار نداشت، مبحثی است که قابل بحث است، اما نکته‌ای که این گذر تاریخی به ما می‌آموزد این است که هیچ‌گاه برای تأمین نیازهای داخلی، وابسته به قدرت کشورهای دیگر نباشیم و حقوق خود را با توانایی‌هایی که داشته و داریم پیگیری کنیم.(*)

پی‌نوشت‌ها:

[1]. تاریخچه‌ی انرژی هسته‌ای در ایران و جهان، مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی، وزارت امور خارجه، تابستان 1386، ص 27.

[2] http://hamshahrionline.ir/details/209524

[3]. http://www.asriran.com/fa/news/

* میرزارضا لیلانی؛ کارشناس مسایل بین‌الملل/انتهای متن/

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

توکلی: اشکالات توافقنامه‌ ژنو زیاد است

نماینده مردم تهران در مجلس با انتقاد از اظهارات مشاور ارشد رئیس‌جمهور گفت: از تشکلی که می‌گویند در مجلس نمی‌خواهد دولت موفق باشد خبری نداریم.

به گزارش خبرگزاری فارس، احمد توکلی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در نطق میان دستور جلسه علنی امروز(دوشنبه) مجلس با اشاره به آغاز اجرای توافقات ژنو اظهار داشت: امروز روز آغاز اجرای توافق‌های هسته‌ای ژنو است و بنده من تشکر از دیپلمات‌های وطن‌دوستمان این موضوع را باید عنوان کنم که اشکالات موجود در متون تفاهم‌نامه بسیار است و فرد به سختی می‌تواند امیدوار باشد که با این وضعیت منافع ملی به درستی استیفا شود.

 

وی افزود: ما به عنوان مسئولان جمهوری اسلامی نمی‌توانیم همه این موارد را به صورت علنی بیان کنیم چرا که امکان دارد طرف مقابل ما از مطالب ما سوءاستفاده کنند و در نتیجه به منافع کشور لطمه بخورد. البته ما مقداری این نگرانی‌ها را نسبت به وقایع خدمت مقام معظم رهبری و مردم بیان می‌کنیم.

نماینده مردم تهران خطاب به دیپلمات‌های جمهوری اسلامی گفت: بنده از زبان قرآن به این افراد می‌گویم که اگر کافران بر ما مسلط شوند تمام قدرت علمی و تبلیغاتی‌شان را علیه ما به کار می‌گیرند تا ما را از ایمان‌مان بیرون کنند.

توکلی در ادامه با اشاره به مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم گفت: این مشکلات آنقدر جدی است که بدون همکاری و مساعدت سه قوه و همراهی مردم نمی‌شود آن را برطرف کرد.

وی تصریح کرد: قانون و روحیه تفاهم می‌تواند روابط سه قوه را طوری ترتیب دهد که خیر آن به مردم و منفعت آن به نظام برسد. مشکلات مسائل اقتصادی و همچنین لزوم روحیه تفاهم باعث می‌شود افرادی مانند بنده که اختلاف نظر و روشی با دولت داریم، برای حل مشکلات روحیه مشورت را حفظ کنیم.

این نماینده مجلس با اشاره به مواضع رئیس‌جمهور در سفر اخیر وی به خوزستان گفت: رئیس‌جمهور در سفر خود اعلام کرد که می‌خواهد تمام شهر آبادان و خرمشهر را منطقه آزاد کند. حدود این کار را باید قانون مشخص کند و در این خصوص مجلس باید تصمیم بگیرد.

 

توکلی با اشاره به کارت زرد مجلس به وزرای دولت گفت: از اینکه رئیس‌جمهور بیان کردند کارت زرد مجلس باعث نگرانی دولت نخواهد شد، باید بگویم که این موضع از کسی که اقتدارگرا و قدرت طلب است، بعید نیست اما از اقای روحانی بعید و تعجب‌آور است.

این نماینده مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه تضعیف مجلس به دور از مردمسالاری است و زمینه استبداد را به وجود خواهد آورد، گفت: دولت باید از اینگونه موضع‌گیری‌ها پرهیز کند همچنین مشاوران رئیس‌جمهور که ادعا می‌کنند 80 نفر در مجلس نمی‌خواهند دولت موفق شود و همچنین به مردم می‌گویند به کسانی که پیام 24 خرداد را دریافت نکردند رای ندهید، به دور از دموکراسی است و در حال حاضر حرکت انتخاباتی کردن، ضد دموکراسی است. من از وجود چنین تشکلی در مجلس که نمی‌خواهد دولت موفق باشد، بی‌خبرم.

وی ادامه داد: ما به شما توصیه می‌کنیم که به مردم خدمت کنید و تفاهم با مجلس را نیز حفظ کنید و ما در این راه حامی شما در خدمت به مردم و نظام خواهیم بود. و حال اگر بتوانیم چنین کنیم انشاءالله مردم به شما رای خواهند داد چرا که هرکس خادم مردم است حق دارد بر قدرت بماند و بنده به شما می‌گویم به جای اینکه زمینه دلخوری را به وجود بیاورید با تفاهم دیگر قوا به مردم خدمت کنید و قطعا مردم به شما نیز رای خواهند داد.

 احمد توکلی در پایان سخنان خود اظهار داشت: بعضی مسائل استان‌های خاصی را رنج می‌دهد که مربوط به کل کشور است. برای مثال امنیت در سیستان و بلوچستان، وضعیت آب و هوا در خوزستان و وضعیت دریاچه ارومیه از اهمیت جدی‌تری برخوردار است و انشاءالله با برطرف کردن چنین مشکلاتی بتوانیم معضلات نظام را برطرف کنیم.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

سردار جزایری در گفت‌وگو با خبرگزاری دفاع مقدس:

بی اعتمادی به امریکا در مذاکرات هسته‌ای، یک قاعده است

امروز30 دی ماه 1392 ساعت 09:14

معاون امور بسیج و فرهنگ دفاعی ستادکل نیروهای مسلح گفت: اقدامات تروریستی هرچقدر که گسترده و با حمایت‌های همه جانبه باشد نمی‌تواند زیربنا‌های یک حکومت و یک کشور را در راه تغییر حاکمیت نابود کند . اقدام تروریستی در نزد همه مردم و ملت‌ها یک اقدام مذموم است.

بی اعتمادی به امریکا در مذاکرات هسته‌ای، یک قاعده است

سردار سرتیپ پاسدار "سید مسعود جزایری" معاون امور بسیج و فرهنگ دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح، در گفت‌وگو با خبرگزاری دفاع مقدس با اشاره به روند مذاکرات هسته‌ای کشورمان اظهار داشت: کلیات مذاکرات هسته‌ای در چهارچوب نظام صورت می‌گیرد و در عین حال همه ما باید در عمل توجه داشته باشیم که استکبار جهانی و در راس آن رژیم امریکا لحظه‌ای از دشمنی و تشدید دشمنی نسبت به انقلاب و جمهوری اسلامی ایران فروگذار نخواهد کرد.

معاون امور بسیج و فرهنگ دفاعی ستادکل نیروهای مسلح در ادامه افزود: ما کاملا به امریکایی‌ها بی‌اعتماد هستیم و اگر در مذاکره‌ای حضور پیدا می‌کنیم علی القاعده با لحاظ این شاخصه هست و خواهد بود.

"سردار جزایری" همچنین با اشاره به گسترش فعالیت گروه‌های تروریستی در منطقه تصریح کرد: تقویت گروه‌های تروریستی در منطقه و تجهیز این گروه‌ها محصول کار سازمان یافته امریکایی‌ها، انگلیسی‌ها، صهیونیست‌ها و همچنین بخشی از ارتجاع عرب منطقه است.

وی افزود: هدف از جنگ گسترده تروریستی که در منطقه راه اندازی شده، تضعیف مقاومت در منطقه است و دشمن تلاش می‌کند اهدافی را که به لحاظ اقدامات حاد نظامی نتوانست به آن دسترسی پیدا کند از طریق اقدامات تروریستی و از طریق اقدام خصمانه نسبت به آحاد مختلف مردم با نابودسازی زیرساخت‌ کشور‌های حلقه مقاومت بدست بیاورد.

معاون امور بسیج و فرهنگ دفاعی ستادکل نیروهای مسلح با اشاره به چند دستگی و در هم ریختگی گروه‌های تروریستی در سوریه اظهار کرد: کسانی که تروریست‌های تکفیری منطقه را در ابعاد مختلف مالی، تجهیزاتی و اطلاعاتی تغذیه می‌کنند خودشان در معرض اقدامات همین تروریست‌ها قرار خواهند گرفت و بدون تردید در آینده ما شاهد اقدامات تروریستی علیه همین حکومت‌ها و کشور‌ها خواهیم بود.

سردار جزایری با اشاره به اینکه در گذشته به بعضی کشور‌های اروپایی و امریکا تذکر دادیم که سیستم‌های تروریستی که آن‌ها را تقویت می‌کنید، روزی گریبان خود شما را خواهد گرفت، گفت: بنظر می‌رسد در آینده ای نه‌چندان دور سرریز تروریست‌ها این کشور‌ها و حکومت‌ها را درگیر خواهد کرد و خساراتی را برای آن‌ها به دنبال خواهد داشت.

وی ادامه داد: اقدامات تروریستی هرچقدر که گسترده و با حمایت‌های همه جانبه باشد نمی‌تواند زیر بنا‌های یک حکومت و یک کشور را در راه تغییر حاکمیت نابود کند و اقدام تروریستی در نزد همه مردم و ملت‌ها یک اقدام مذموم است. در عین حال متاسفانه منطقه ما گرفتار یک چنین بلیه‌ای است و همه باید کمک کنند تا این پدیده شوم که عمر محصول کار شرور بزرگ یعنی امریکاست روزی به پایان برسد.

معاون امور بسیج و فرهنگ دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح در خصوص سنگ اندازی‌ها در مسیر حضور ایران در مذاکرات ژنو ۲ اظهار کرد: امریکا به طور جدی تلاش می‌کند که نقش جمهوری اسلامی ایران را یک نقش فرعی و مصنوعی جلوه دهد که البته به این گونه نیست و ایران و نقش موثرش واقعیت مسلم منطقه است و کارهای بزرگ بدون حضور ایران در منطقه به سرانجام نمی‌رسد.

وی افزود: نکته مهم در مورد مذاکرات ژنو ۲ مربوط به سوریه این است که دولت سوریه و مردم سوریه به لحاظ توانمندی نظامی توانسته‌اند اقدامات توسعه‌ای تروریست‌ها را متوقف کنند و امروز خوشبختانه دولت سوریه اگر در مذاکره‌ای شرکت می‌کند با دست پر خواهد بود و قطعا در هیچ مذاکره‌ای به طرف‌های ایجاد کننده گروه‌های تروریستی باج نخواهد داد.

سردار جزایری درپایان گفت: چنانچه جمهوری اسلامی ایران در چنین مذاکره‌ای حضور داشته باشد قطعا در راستای ارتقای مقاومت خواهد بود بر این اساس بدیهی است که امریکایی‌ها موافق حضور ایران در این مذاکرات نباشند، اما ایران چه حضور داشته باشد و چه حضور نداشته باشد پشتیبان مقاومت هست و خواهد بود.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

روايت انگليسي«استراو» از تهران

مرتضي گلپور

سفر اخير جك‌ استراو، وزير‌خارجه پيشين انگلستان به ايران، پيام‌ها و پيامدهايي براي كشور به دنبال داشت. بخش مهم اين سفر، روايت او از مشاهداتش در ايران است كه در يك رسانه انگليسي منتشر شد. يادداشت استراو در اين باره را مي‌توان ادامه سنت سفرنامه‌نويسي خارجي‌ها دانست، گزارش‌هايي از سفرهايشان و آنچه در ايران ديده و شنيده‌اند براي خوانندگان و مخاطبان مشتاق در كشورهاي مبتوعشان. گرچه آنچه استراو نوشت، دقيقا همان سفرنامه نويسي نيست، اما برخي شاخص‌هايش را دارد؛ ارائه تصويري از ايران شرقي براي مخاطبان غربي و ارائه مقايسه‌اي از وضعيت فعلي و ديروز ايران براي كساني كه دوست دارند بدانند ايرانيان چگونه مي‌انديشند. همچنان كه در اغلب اين نوشته‌ها، وضعيت كشور مقصد با وضعيت كشور مبدا و راهي كه رفته است، سنجيده مي‌شود. استراو هم در اين يادداشت خود اشاره مي‌كند كه ايران در حال توسعه است، ساخت‌وسازها در حال افزايش است و باد جديدي در سپهر سياست ايران وزيده است. البته در بعد سياسي، به نظر مي‌رسد روند ديپلماسي، در همان جهتي حركت مي‌كند كه استراو، پيشنهاد مي‌كند يا ترجيح مي‌دهد: يعني ادامه مذاكرات و برداشتن گام‌هاي اساسي براي حل مسئله هسته‌اي. اما جدا از بخش‌هاي سفرنامه‌اي مقاله استراو، نكاتي در نوشتار وزير اسبق خارجه انگلستان بود كه هم نشان‌دهنده بيماري‌هاي مزمن ساختارهاي بوروكراتيك ايراني است و هم كژكاركردهاي تصميم‌سازي‌هاي سازمان‌هاي دولتي. به عبارت ديگر، از اين سفرنامه‌ انگليسي‌ها، تا سفرنامه‌هاي ديگر خارجيان در دوران پيش از مشروطه، مي‌توان دريافت كه فاصله جامعه ايراني با جوامع غربي، هنوز حفظ شده است. درست است كه ايران در سال‌هاي پس از مشروطيت پيشرفت‌هاي شگرفي را تجربه كرده است و به جامعه‌اي مدرن تبديل شده، اما اين بدان معني نيست كه فاصله با كشورهاي خواستگاه مدرنيته به حداقل رسيده باشد. شايد به دليل همين فاصله و نااميدي از رسيدن به اين كشورها باشد كه برخي در سال‌هاي اخير، از تبديل ايران به ژاپن و اين اواخر چين سخن گفته اند. اين فاصله را مي‌توان از آنجا فهميد كه استراو از وارد شدن 500 دستگاه خودروي پورشه به ايران، باوجود تحريم‌ها خبر مي‌دهد و درعين حال ادامه مي‌دهد كه داروهاي ضد سرطان به سختي يافت مي‌شود. اين واقعيت بيان شده از سوي اين مرد انگليسي، نه تنها نقدي بر وضعيت مديريتي كشور است، بلكه پيامي‌براي كشورهاي طرف مقابل ايران نيز با خود دارد. يعني مديريت ناكارآمد ايراني‌ها براي ايجاد يك وضعيت خودتحريمي‌برايشان كافي است. مسئولان درباره چرايي كمبود دارويي در كشور عنوان مي‌كنند كه گرچه ايران در بخش دارو تحريم نبوده، اما توان نقل و انتقال پول‌هاي خريد دارو را نداشته است. از اين رو، بايد از آنان پرسيد پول پورشه‌هاي وارداتي چگونه تامين شده است؟ جك استراو، ساخت‌وسازهاي گسترده در تهران را همراه با كمبود شديد دارويي در كشور ديد، يعني نگاهي به نسبت يكپارچه و تاحدودي دقيق از واقعيت جامعه، سياست و برنامه‌ريزي ايراني، درسي كه انتظار مي‌رود سياست‌ورزان ايراني از اين وزير كهنه‌كار انگليسي بياموزند. نكته مهم ديگري كه بايد به آن اشاره كرد، نحوه رفتار رسانه‌هاي افراطي اصولگرا، نسبت به واقعيتي است كه حتي از چشم‌هاي يك خارجي دور نمانده است. كمبودهاي دارويي به همراه واردات پورشه، محصول مديريت دولت قبل بوده است، امري كه نه اين رسانه‌ها و نه سياست‌ورزان طرف آنها، حاضر نشدند حتي يك بار در اين زمينه، از دولت قبلي زبان به انتقاد بگشايند. در پس‌زمينه سفر استراو به تهران، مي‌توان تناقض‌هاي ديگري را نيز يافت. پس از اوج گرفتن مذاكرات ژنو و سپس تفاهمنامه حاصل از آن، برخي از رسانه‌هاي افراطي، هر اظهارنظر مسئولان خارجي در نقد و رد اين تفاهمنامه را به عنوان تيتر يك رسانه خود انتخاب مي‌كردند. حال بايد از اين رسانه‌ها پرسيد چرا اين اظهارنظر استراو را درباره واردات پورشه و كمبود داروي سرطان را تيتر نكرديد يا نديديد؟ افراطي‌گري، سرشار از تناقض است و زمان است كه اين تناقض‌ها را آشكار مي‌كند. اظهارنظر استراو درباره آنچه در ايران ديد، تنها بخشي از تناقض‌هاي ناشي از مديريت افراطي و رسانه‌هاي افراطي در سال‌هاي اخير بود.

لینک خبر :  http://www.ghanoondaily.ir/?News_Id=32381

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

خودروهاي لوكس ثبت سفارش شده در دولت قبل وارد كشور شدند

نمك پورشه‌ها روي زخم تحريم

گروه اقتصادي – بار ديگر تناقض داخلي مسئله تحريم‌ها روشن شد. درحالي كه همه، در ايران و جهان، اخبار مربوط به تعليق و برداشتن برخي از تحريم‌ها عليه ايران را دنبال مي‌كنند، خبر مربوط به واردات خودروهاي لوكس پورشه، همه را شگفت زده كرد. زيرا واردات اين خودروها زماني صورت گرفت كه تحريم‌ها هنوز به قوت خود باقي بودند. البته در سال‌هاي گذشته نيز واردات خودرو ادامه يافته است. از 2 سال پيش كه تحريم‌هاي بانكي مانع از انتقال پول به خارج و ايران حتي از انتقال دلارهاي نفتي خود نيز عاجز شد، اين روندها حتي مانع آن نشد كه وقفه‌اي در كار واردات خودروهاي خارجي، به‌ويژه خودروهاي لوكسي مانند پورشه ايجاد شود. امسال نيز براساس آنچه ايسنا منتشر كرد، در 9 ماه ، 85 دستگاه از اين نوع خودرو وارد كشور شد كه بزرگ‌ترين محموله وارداتي اين خودرو، يعني 49 دستگاه آن، در آبان ماه امسال، از مبدا امارات و از طریق گمرک یزد وارد شد.

ارزش اين محموله 9/3 میلیون دلار تخمين زده مي‌شود. به اين ترتيب، مشخص مي‌شود زماني كه تحريم‌ها بسياري از بخش‌هاي اقتصادي كشور، به‌ويژه دارو و سلامت مردم را تحت تاثير قرار داده، اين تحريم‌ها نتوانسته خللي در بازار اين خودروها ايجاد كند. متقاضيان اين خودروها، واردكنندگان و همه فعالان اين حوزه اقتصادي، درست در زماني كه بسياري از ايرانيان براي يافتن داروهاي مورد نياز خود از اين داروخانه به آن داروخانه در رفت‌ و آمدند، بابت تامين اين نياز تجملي خود نگراني‌اي به دل راه نمي‌دهند. واردات اخير خودروهاي پورشه در دولت يازدهم صورت گرفت، اما عمليات ثبت سفارش و احيانا تامين ارز دولتي در دولت قبلي صورت گرفته است. زيرا براساس آنچه گمرك پيشتر اعلام كرده بود، ثبت سفارش واردات اين خودرو در سال جديد ممنوع بوده است.

به اين ترتيب، به نظر مي‌رسد پيامدهاي سياسي و تصميم‌هاي اقتصادي دولت قبلي، همچنان ادامه دارد و همچنان يكي پس از ديگري از راه مي‌رسند. واردات خودرو در دولت گذشته از چند جهت محل بحث بوده است.

يكي اينكه اين واردات در شرايط تحريم و دشواري‌هاي اقتصادي صورت گرفته است. مسئله مهم‌تر ديگر، واردات اين خودروها با ارز دولتي است. اما هيچ يك از اين موارد، توجيه مشخصي درباره دلايل ادامه واردات اين خودروها، آن هم با ارز دولتي ارائه نمي‌كند. شايد بتوان اين واردات را در كنار وارداتي مانند دسته بيل، زين اسب و خوراك حيوانات با ارز دولتي قرار دارد، اما به نظر مي‌رسد سود دولت از محل ماليات اعمال شده بر واردات اين خودروها، يكي از دلايل ادامه اين واردات بوده است. همچنان كه در تحليل نهايي نبايد سود سرشار واردكنندگان را نيز ناديده گرفت، سودي كه بخش زيادي از آن، ناشي از تفاوت ميان نرخ ارز دولتي و نرخ ارز در بازار آزاد است. به عبارت ديگر، دولت گذشته همراه برخورداران، طبقات بالاي جامعه و واردكنندگان، سود خود را برده‌ است، البته به قيمت نگاه‌هاي حيرت‌زده شهرونداني كه زندگي آنان از شرايط تحريم‌، تاثيرهاي زيادي پذيرفته است و سفره‌هاي آنان كوچك‌تر شده است. براساس آخرین آمار گمرک ایران در 9 ماه امسال 44 هزار و 647 دستگاه انواع خودروی سواری به ارزش تقریبی 924 میلیون دلار وارد شده است. این میزان واردات از نظر تعداد و ارزش نسبت به مدت مشابه در سال قبل به ترتیب 24/49 و 35/31 درصد افزایش یافته است.

واردات خودروهاي پورشه باعث جذابيت بيشتر مسئله تحريم‌ها براي ناظران خارجي شده است. آخرين نمونه‌اش، جك استراو، وزير خارجه پيشين انگلستان. وي در سفر اخير خود به تهران از اينكه در دوره تحريم چند صد دستگاه خودروي لوكس وارد كشور شده است، درحالي كه داروهاي ضدسرطان ناياب شده است، اظهار تعجب كرده بود. از اين رو مي‌توان گفت اين خودروها، حتي براي ناظران خارجي نيز مايه حيرت شده است كه چگونه در شرايط برابر تحريم، خودروهاي لوكس به آساني وارد مي‌شوند و در خيابان‌هاي شهر جولان مي‌دهند، اما داروهاي مورد نياز بيماران به سختي در داروخانه‌هاي تهران يافت مي‌شوند؟ همان طور كه گفته شد، پاسخ اين پرسش را بايد در سودهايي جست كه دولت و فعالان اين عرصه، از محل اين واردات به جيب مي‌زنند، به‌ويژه براي دولت كه براي مدتي تامين هزينه‌هاي جاري به يك دغدغه جدي براي آن تبديل شده بود.

تحريم‌ها، بار ديگر شكاف‌هاي تصميم‌گيري و بوروكراسي‌ موجود در نظام گمركي، بانكي و ساير سازمان‌هاي اداري را مشخص مي‌كند. زيرا نشان مي‌دهد كه اين شكاف‌ها، موانع جدي براي اتخاذ يك مديريت يكپارچه ايجاد مي‌كند. البته با قبول اين فرض كه با دولتي سروكار داشته باشيم كه براي تامين هزينه‌هاي خود، با هر واسطه‌ و فعال اقتصادي، چه وارد كننده پورشه و چه امثال بابك زنجاني، هم‌داستان نخواهد شد.

لینک خبر :  http://www.ghanoondaily.ir/?News_Id=32514

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

جزییات تحریم‌های لغو شده اتحادیه اروپا

پیشخوان روزنامه دنیای اقتصاد ۱۳۹۲/۱۰/۳۰ ۱۵:۵۴:۰۸ بازدید: 485 بار کد خبر: DEN-780082

هرگونه مبادلات مالی باید از طریق بانک‌هایی انجام شود که تحت تحریم‌های اتحادیه اروپا قرار ندارند.

توافق میان ایران و شش کشور غربی که تحت آن برخی از تحریم‌های اقتصادی در قبال محدودیت فعالیت هسته‌ای ایران، به مدت شش ماه لغو می‌شوند، از امروز - دوشنبه 20 ژانویه- به اجرا درمی‌آید.

 

به گزارش ایسنا به نقل از رویترز، جزییات تحریم‌هایی که تحت این توافق از سوی اتحادیه اروپا لغو می‌شوند به این شرح است:

 

مقررات کلی

- هرگونه مبادلات مالی باید از طریق بانک‌هایی انجام شود که تحت تحریم‌های اتحادیه اروپا قرار ندارند.

 

- تمامی قراردادها باید پیش از 20 ژوییه که مدت تعلیق شش ماهه تحریم‌ها به پایان می‌رسد، اجرا شوند مگر اینکه مدت لغو تحریم‌ها تمدید شود.

 

حمل و نقل و بیمه نفت خام

- تعلیق ممنوعیت ارایه بیمه و حمل و نقل نفت خام

 

- تعلیق ممنوعیت این خدمات تنها شامل نفت خام است و محصولات نفتی دیگر را در بر نمی‌گیرد.

 

- کشورهای ثالث واردکننده نفت ایران شامل هند، چین، ژاپن، کره جنوبی، ترکیه و تایوان مجاز به ارایه خدمات حمل و نقل و بیمه هستند.

 

- تعلیق ممنوعیت این خدمات تنها شامل کشتی‌های کرایه‌ای برای حمل و نقل نفت ایران می‌شود.

 

- فراهم کردن خدمات به شرکت‌های ایرانی که تحت تحریم‌های اتحادیه اروپا قرار دارند، ممنوع است یعنی بیمه کنندگان اتحادیه اروپا در صورتیکه حمل و نقل از سوی شرکت‌های تحریم شده انجام شود، نمی‌توانند خدمات بیمه فراهم کنند.

 

تجارت محصولات پتروشیمی

- تعلیق ممنوعیت واردات، خرید یا حمل و نقل محصولات پتروشیمی ایرانی

 

- ارایه تمامی خدمات مربوط مانند تامین اعتبار، مساعدت مالی، بیمه و بیمه مجدد از جمله برای کشورهای ثالث را شامل می‌شود.

 

- این تعلیق تحریم‌ها، تجارت با شرکت‌های تحت کنترل وزارت نفت ایران را مجاز می‌کند حتی با وجود اینکه این وزارتخانه تحت تحریم‌های اتحادیه اروپا باقی می‌ماند.

 

- ارایه خدمات مجاز است اما نه از طریق شرکت‌هایی که تحت تحریم‌های اتحادیه اروپا قرار دارند.

 

تجارت طلا و فلزات ارزشمند

- تعلیق ممنوعیت تجارت طلا و فلزات ارزشمند با دولت ایران، نهادهای دولتی و بانک مرکزی ایران یا اشخاص و نهادهایی که به نمایندگی از آنها فعالیت می‌کنند.

 

- خدمات مربوط مانند حمل و نقل را پوشش می‌دهد.

 

تسهیلات تجارت غیرتحریمی

 

- اتحادیه اروپا مبادلات مالی برای تجارت غیرتحریمی از جمله برای اهداف انسانی مانند غذا و دارو را تسهیل خواهد کرد.

- اتحادیه اروپا سقف مجوز را 10 برابر افزایش خواهد داد تا با افزایش نقل و انتقالات مالی بدون نیاز به دریافت اجازه، مبادلات غیرتحریمی تسهیل شود.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

کاهش نرخ ارز در ایران در پی اعلام توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی

رادیو فردا : در پی اعلام خبر توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم توسط ایران در روز دوشنبه، قیمت‌ انواع سکه و ارز در بازار تهران با کاهش مواجه شد به طوری که در این روز نرخ هر دلار آمریکا نسبت به روز شنبه گذشته ۴۸ تومان افت نشان می‌دهد.

 

بنا بر گزارش‌های منتشر شده، صرافان بازار ارز روز دوشنبه، سی‌ام دی، نرخ هر دلار آمریکا را ۲۹ هزار ریال تعیین کردند.

 

در این روز نرخ هر یورو با ۶۰۰ ریال افت نسبت به روز شنبه، ۳۹ هزار و ۵۰۰ ریال و هر پوند با ۵۰۰ ریال کاهش ۴۷ هزار و ۸۰۰ ریال تعیین شد.

 

روز دوشنبه هم‌چنین هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم و جدید با ۱۹۰ هزار ریال افت نسبت به روز شنبه گذشته، هشت میلیون و ۵۳۰ هزار ریال فروش رفت.

 

قیمت هر قطعه نیم‌سکه نیز با ۸۰ هزار ریال کاهش، چهار میلیون و ۳۰۰ هزار ریال و هر ربع سکه با ۱۰۰هزار ریال کاهش نسبت به روز یاد شده، دو میلیون و ۶۲۰ هزار ریال بود.

 

قیمت هر قطعه سکه یک گرمی نیز با ۴۰ هزار ریال کاهش یک میلیون و ۶۸۰ هزار ریال معامله شد.

 

نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز امروز در بازار تهران از ۸۹ هزار و ۴۰۰ ریال در روز شنبه به ۸۷ هزار و۵۰۰ ریال کاهش یافته است.

 

در همین زمینه رییس اتحادیه کشوری فروشندگان طلا و جواهر به خبرگزاری ایرنا گفته است: «با وجود افزایش ۰٫۰۹ درصدی قیمت هر اونس طلا در بازارهای جهانی اما در پی اجرایی شدن برنامه اقدام مشترک ژنو، نرخ سکه بهار آزادی طرح قدیم و جدید امروز در بازار داخل با کاهش ۵۰ تا ۱۴۰ هزار ریالی مواجه شده‌است.»

 

محمد کشتی‌آرای گفت: «کاهش قیمت‌ها در بازار طلا و سکه به دلیل افت نرخ ارز در پی اجرای این برنامه تحقق یافته‌است.»

 

این تحولات در پی آن صورت می‌گیرد که جمهوری اسلامی روز دوشنبه برای کاستن از شدت تحریم‌های جهانی علیه ایران، گام نخست را برداشت.

 

ایران در روز دوشنبه به طور داوطلبانه غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم در سایت‌ نطنز را متوقف کرد؛ غنی‌سازی اورانیوم در این سطح به خاطر وجود احتمال استفاده از آن در ساخت بمب اتمی موجب نگرانی قدرت‌های غربی شده‌بود.

 

ایران بر پایه توافقی که روز سوم آذرماه در ژنو امضا کرده انتظار دارد تا اتحادیه اروپا در مقابل این اقدام، تحریم طلا، فلزات گرانبها، صادرات نفت و پتروشیمی و واردات قطعات هواپیما و دیگر تجهیزات را تعلیق کند. انتظار دیگر هم‌چنین، بازگشت ۴ میلیارد  و ۲۰۰ میلیون  دلار از درآمدهای مسدود شده ایران در خارج از کشور است.

 

به گزارش روزنامه «جام جم»، ولی‌الله سيف، ریيس کل بانک مرکزی ایران، روز دوشنبه هم‌زمان با آغاز اجرای گام نخست توافق هسته‌ای ايران و کشورهای ۱+۵ با تاکيد بر «جلوگيری از ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﻮک ﺍﺭﺯی»، اعلام کرد که «اين شرايط نرخ ارز را تحت ‌تاثير قرار خواهد داد، اما اين بانک اجازه متلاطم شدن قيمت‌ها را نمی‌دهد.»

 

ولی‌الله سيف همچنين گفت که «بانک مرکزی تمام تلاش خود را معطوف به حفظ ثبات و آرامش در اقتصاد دارد، و نبايد اجازه دهيم اقتصاد ايران که طی ماه‌های اخير خوشبختانه آرامش و ثبات خوبی را تجربه کرده است، دوباره متلاطم و دچار شوک‌های زودگذر شود.»

 

روزنامه جام جم اظهارات سيف را پيامی برای بازار به ويژه بازار ارز در ايران توصيف کرده و نوشته است اين اظهارات «از آنجا اهميت می‌يابد که بانک مرکزی دوازدهم بهمن ۵۵۰ ميليون دلار ارز از منابع بلوکه شده را نيز دريافت خواهد کرد و همين امر قدرت تاثيرگذاری اين بانک در بازار را افزايش خواهد داد؛ نکته‌ای که دلالان بخوبی به آن واقف هستند.»