ترکیه می خواهد سوریه را به طور کامل تحت اداره خود درآورد

گفتگوی جاستوس یوهانسن با الهام احمد

برگردان : آزاده ارفع

در ۸ دسامبر، بشار اسد سوار هواپیمایی به مقصد مسکو شد. این سفر نشانه پایان حزب بعث سوریه و پایان بیش از نیم قرن حکومت خاندان اسد بود؛ خاندانی که با شکنجه و نظارت شدید پلیسی بر کشور حکومت کرده است. از آن زمان تاکنون، بسیاری از سوری‌ها در جستجوی بستگان ربوده‌ شده خود بوده‌اند و گورهای جمعی در سراسر کشور کشف شده است. تخمین زده می‌شود که از سال ۲۰۱۳ تاکنون، ۱۰۰,۰۰۰ نفر دستگیر و شکنجه شده‌اند و بیش از ۱۵۰,۰۰۰ نفر همچنان مفقود هستند.

با اینکه سقوط رژیم اسد شادی بزرگی به همراه داشته است، اما این شادی با ترس از آینده آمیخته شده است. حاکمان جدید کشور، هیئت تحریر الشام (HTS)، ریشه در داعش و جبهه النصره دارند. بسیاری از گروه‌ها نگران‌اند که سرکوب و اختناق تحت پرچمی جدید ادامه یابد. این نگرانی‌ها به‌ویژه در" تشکیلات اداره خودمختار دموکراتیک شمال و شرق سوریه" (DAANES) شدت بیشتری دارد.

" تشکیلات اداره خودمختار دموکراتیک شمال و شرق سوریه"، یک منطقه شبه‌خودمختار به رهبری کردها، حدود یک‌سوم قلمرو سوریه را شامل می‌شود و هنوز رسماً از سوی هیچ‌کس به رسمیت شناخته نشده است. این منطقه پروژه‌ای دموکراتیک و منحصربه‌فرد و تلاش برای برابری جنسیتی را پیش برده به ‌گونه‌ای که تمام موقعیت‌های مدیریتی به طور مساوی توسط زنان و مردان اداره می شوند. با این حال " تشکیلات اداره خودمختار دموکراتیک شمال و شرق سوریه" با چالش‌های عمده‌ای مواجه است که در راس آن  به ‌ویژه جنگی است که ترکیه سال‌هاست علیه این منطقه به راه انداخته است. ترکیه اولین حمله زمینی خود را در سال ۲۰۱۶ آغاز کرد و از سال ۲۰۱۸ مناطق "عفرین"، "سری کانیه" و "گری سپی" را اشغال کرد. سقوط اسد انگیزه جدیدی به ترکیه و مزدوران وابسته داده است. در حال حاضر، حتی تهدید حمله به کوبانی نیز وجود دارد؛ شهری که بیش از هر مکان دیگری نماد مبارزه علیه داعش است.

الهام احمد یکی از دو نماینده تشکلات اداری خودمختار برای روابط خارجی است. احمد که خود یک کُرد و متولد عفرین است از سال ۱۹۹۰ برای ایجاد نظامی دموکراتیک و چندفرهنگی در این منطقه تلاش کرده است. او امروز نماینده این تشکیلات خودمختار در سطح بین‌المللی و یکی از چهره‌های کلیدی در سوریه پس از اسد است. او در مصاحبه‌ای با جاستوس یوهانسن برای Jacobin.de توضیح می‌دهد که چگونه سقوط اسد بر آینده اداره خودمختار تأثیر خواهد گذاشت.

جاستوس یوهانسن:

خانم احمد، شما به‌عنوان زنی کُرد در سوریه، تحت حکومت دیکتاتور بشار اسد رنج‌های بسیاری کشیدید. سقوط او پس از سیزده سال جنگ برای شما چه معنایی دارد؟ 

الهام احمد: 

سال‌ها رژیم بعث سیاستی بی‌رحمانه علیه کردها دنبال می‌کرد. این سیاست شامل مصادره اموال و اخراج آنها از روستاهای شمال سوریه به نفع عرب‌هایی بود که در آنجا اسکان داده می‌شدند. این سیاست به «کمربند عربی» معروف بود. کردها به‌ طور سیستماتیک از فعالیت سیاسی محروم شدند و بسیاری از کسانی که وارد عرصه سیاست می‌شدند سرنوشت شان دستگیری و شکنجه  بود. نمونه‌ای از این سرکوب، کشتار در ورزشگاه قامشلی در ۱۲ مارس ۲۰۰۴ است؛ زمانی که رژیم با ایجاد درگیری بین اعراب و کردها، موجب مرگ بسیاری شد. 

رژیم بعث تنوع قومی و مذهبی سوریه و حقوق زنان را نادیده می‌گرفت و به سرکوب متکی بود. سرنگونی این رژیم هدف تمام مردم سوریه به ‌ویژه کردهایی بود که برای آزادی و دموکراسی تلاش می‌کردند. اما این شادی به دلیل حملات کنونی دولت ترکیه در زیر سایه ابرهای نگرانی قرار گرفته است. ترکیه سیاستی بسیار مشابه با رژیم بعث در پیش گرفته و کردها را اخراج  و اعراب سنی را در مناطقی که اشغال کرده اسکان می‌دهد. 

جاستوس یوهانسن: 

از زمان اشغال عفرین توسط ترکیه، اکثریت جمعیت کُرد آواره شده‌اند. جمعیت کردها از ۹۷ درصد به کمتر از ۳۵ درصد کاهش یافته است. اکنون که گروه‌های مسلح اسلام‌گرا مانند  "هیئت تحریر الشام"   رژیم اسد را سرنگون کرده‌اند، ترکیه به‌طور مستقیم به مناطق اداره خودمختار حمله میکند. هدف ترکیه از این حملات چیست؟ 

الهام احمد:

ترکیه از تحولات سوریه برای استفاده از مزدوران اسلام‌گرای تحت کنترل خود استفاده کرده  و به منطقه "تل رفعت" حمله کرد؛ جایی که ده‌ها هزار آواره از منطقه عفرین که از سال ۲۰۱۸ اشغال شده، زندگی می‌کنند. این امر به جابجایی حدود ۱۵۰,۰۰۰ نفر انجامید که ناچار شدند به مناطق خودگردان شرق فرات فرار کنند. در نتیجه، ترکیه همچنین به شهر "منبج"  با استفاده از مزدوران "ارتش ملی سوریه" (SNA) حمله کرد. با این حال، توافق آتش بس که بر خروج تمام نیروهای نظامی و تشکیل یک اداره مدنی در "منبج"  تأکید داشت، توسط ترکیه نقض شد و همچنان اجرا نشده است. 

به ‌ویژه کردها که حدود ۳۰ درصد از جمعیت "منبج" را تشکیل می‌دهند و در اداره خودمختار فعال بودند، مجبور به فرار شدند زیرا در معرض حملات مزدوران تحت حمایت ترکیه قرار گرفتند. این تهاجم به غارت، آوارگی و جنایات جنگی علیه ساکنان انجامید.واقعیت این است که حمله به "منبج" نه برای آزادسازی شهر از رژیم اسد، بلکه علیه شورای نظامی اکثریت عرب "منبج" است  که بخشی از تشکیلات اداره خودمختار می باشد. این شورا از زمان آزادسازی شهر از داعش، شهر و ساکنان آن را از حملات ترکیه محافظت کرده است. 

جاستوس یوهانسن: 

هدف ترکیه در سوریه چیست؟ 

الهام احمد: 

هدف دولت ترکیه این است که کنترل کامل سوریه را در دست بگیرد. این کشور خود را به‌عنوان تصمیم‌گیرنده اصلی سوریه معرفی می‌کند و دستورالعمل‌هایی برای اقدامات مختلف صادر می‌کند. برنامه‌ ترکیه اکنون این است  که با استفاده از مزدوران اسلام‌گرای خود، مناطق باقی‌مانده را با زور تصرف کند. به‌عنوان یک عضو ناتو، ترکیه بر اساس استراتژی ناتو در منطقه عمل می‌کند. اگرچه ایالات متحده تلاش کرده است از طریق گفتگو به این بحران پایان دهد اما واضح است که ترکیه گفتگو را رد کرده و جنگ را برای پیش برد اهداف خود برگزیده  است. بنابراین، ضروری است که موضعی قاطع در برابر سیاست اشغال‌گری ترکیه و بی‌ثبات‌سازی منطقه اتخاذ شود. 

جاستوس یوهانسن:

آیا حمله به کوبانی و دیگر مناطق اکنون قریب‌الوقوع است؟ 

الهام احمد:

بله، حملات دولت ترکیه به کوبانی ادامه دارد. تأمین برق و آب قطع شده و جمعیت غیرنظامی آنجا در معرض خطر جدی قرار دارند. دولت ترکیه به‌وضوح در حال آماده‌سازی برای حمله به کوبانی است، در حالی که ساکنان و "نیروهای دموکراتیک سوریه" (SDF) که یک ائتلاف کُرد-عرب- مسیحی است، در حال آماده‌سازی گسترده برای دفاع از شهر هستند. کوبانی نماد مقاومت در برابر داعش است و به همین دلیل این حملات ترکیه باید به هر قیمتی متوقف شود. 

جاستوس یوهانسن:

گزارش‌هایی از جابجایی و حملات به جمعیت غیرنظامی توسط مزدوران "ارتش ملی سوریه" (SNA) وجود دارد. وضعیت انسانی در محل چگونه است؟ دولت محلی چگونه با این شرایط برخورد می‌کند؟ 

الهام احمد: 

کاملاً درست است، "ارتش ملی سوریه" (SNA) به خاطر تخلفات و جنایات جنگی‌اش شناخته شده است. وضعیت جمعیت غیرنظامی بسیار بد است؛ زیرا آن‌ها از این حملات غافلگیر شدند و مجبور شدند تمامی اموال خود را رها کرده و به مناطقی در شرق فرات فرار کنند تا از جنایات مزدوران اسلام‌گرا در امان بمانند. بسیاری از پناهندگان اکنون در ساختمان‌های مدارس تحت اداره خودمختار زندگی می‌کنند که این امر باعث تعطیلی بخشی از فعالیت‌های آموزشی شده است. 

علاوه بر این، هم‌اکنون تعداد زیادی پناهنده از مناطق تحت اشغال ترکیه در مناطق اداره خودمختار در شمال شرق سوریه حضور دارند و همچنین کسانی که به دلیل جنگ در لبنان به اینجا پناه آورده‌اند. بنابراین، ما به‌شدت نیازمند کمک هستیم تا بتوانیم با این بحران انسانی، به‌ویژه در شرایط زمستانی، مقابله کنیم و نیازهای اساسی کودکان و سالمندان را برآورده سازیم. 

جاستوس یوهانسن:

در عین حال، شما همچنان ده‌ها هزار نفر از حامیان داعش را در زندان های مناطق خودمختار نگه داشته‌اید.

الهام احمد:    

بله، هنوز حدود ۱۲,۰۰۰ نفر از حامیان به‌اصطلاح دولت اسلامی (داعش) در زندان‌های اداره خودمختار هستند و بستگان آن‌ها نیز در اردوگاه‌های مختلف حضور دارند. حملات ترکیه به طور طبیعی خطر آن‌ها را افزایش داده است. اخیراً گزارش‌هایی از تلاش برای فرار و شورش در داخل و خارج اردوگاه‌ها و زندان‌ها افزایش یافته است و فعالیت‌ها و حملات هسته‌های خفته داعش نیز در حال افزایش است. عملیات ائتلاف بین‌المللی و "نیروهای دموکراتیک سوریه" (SDF) علیه داعش همچنان ادامه دارد. با این حال، تهدید داعش که با انگیزه حملات ترکیه تقویت شده است، همچنان بسیار جدی است. 

ما همچنین در یک وضعیت امنیتی بسیار حساس قرار داریم، زیرا اگر جنگ گسترش یابد، مجبور خواهیم بود نیروهای امنیتی را به خطوط مقدم منتقل کنیم. گسترش جنگجویان داعش تهدیدی غیرقابل پیش‌بینی برای جهان است. 

جاستوس یوهانسن:

چگونه امکان داشت که "هیئت تحریر الشام" تنها در یازده روز بخش‌های بزرگی از سوریه را تصرف کند؟ آیا این شما را شگفت‌زده نکرد؟ 

الهام احمد: 

ما می‌دانستیم که "هیئت تحریر الشام" قصد انجام یک حمله را دارد، اما تصور می‌کردیم که آن‌ها فقط به دنبال تصرف مناطقی تا مسیر حمل‌ونقل مهم M5 هستند. ناگهان دیدیم که حلب، حما، حمص و حتی دمشق به تصرف درآمدند، زیرا گروه‌های مسلح از جنوب سوریه به این حمله پیوستند. 

با این حال، این تحولات نتیجه نبردهای شدید نبود، زیرا رژیم مقاومت کمی از خود نشان داد و روسیه و ایران حمایت خود را پس گرفتند. به نظر می‌رسد که توانایی روسیه به دلیل جنگ در اوکراین کاهش یافته و نیروهای خود را از سوریه خارج کرده است. رژیم بعث نیز به خواسته‌های مردم یا متحدانش گوش نداد و بر مواضع خود پافشاری کرد که منجر به عقب‌نشینی روسیه و ایران شد. نیروهای ایرانی و متحدان آن‌ها در جنگ‌های غزه، لبنان و یمن شکست‌های سنگینی را متحمل شده‌اند. علاوه بر این، نیروهای مسلح ایران در سوریه توسط اسرائیل بمباران شده و به شدت ضعیف شده‌اند. 

جاستوس یوهانسن:

درباره ادعاهایی که "نیروهای دموکراتیک سوریه" SDF به سمت معترضان عرب در رقه، پایتخت سابق داعش در سوریه، شلیک کرده است، چه نظری دارید؟ آیا اتحاد کردها و اعراب پشت پروژه خودمختاری به‌اندازه کافی قوی نیست و اکنون در خطر فروپاشی قرار دارد؟ 

الهام احمد: 

وضعیت به آن شکلی که به نظر می‌رسد نیست. دولت ترکیه و سرویس‌های مخفی آن مدت‌هاست که تلاش می‌کنند با استفاده از تبلیغات فریبکارانه در میان جمعیت عرب منطقه‌های اداره خودمختار ترس ایجاد کنند و یک درگیری بین کردها و اعراب را تحریک کنند تا منطقه را بی‌ثبات کنند. ما در پاسخ، به دنبال گفتگوی باز و ترویج مدیریت مشترک دموکراتیک توسط گروه‌های مختلف جمعیتی هستیم. 

رویدادهای اخیر در رقه نمونه‌ای از این تحریک‌هاست. در طول یک تجمع برای جشن سقوط رژیم و استقبال از پرچم انقلاب سوریه، افراد مسلح ناگهان به سمت جمعیت شلیک کردند و باعث زخمی شدن تعدادی از افراد شدند. رسانه‌های ترکیه بلافاصله گزارش دادند که "نیروهای دموکراتیک سوریه" به سمت غیرنظامیان شلیک کرده است. با این حال، بعداً مشخص شد که این افراد به‌عمد برای ایجاد تحریک فرستاده شده بودند. آن‌ها دستگیر شدند و وضعیت از کنترل خارج نشد، زیرا مردم رقه فهمیدند که نیروهای "نیروهای دموکراتیک سوریه" یا امنیت داخلی به سادگی به غیرنظامیان شلیک نمی‌کنند. 

جاستوس یوهانسن:

نظر شما در مورد اینکه اتحادیه اروپا و دولت آلمان از هم‌اکنون در حال بحث درباره بازگشت پناهندگان به سوریه هستند، چیست؟ آیا ثبات اوضاع در افق دیده می‌شود؟ 

الهام احمد: 

وضعیت در سوریه نامشخص است و نیاز فوری به یک راه‌حل داخلی سوری وجود دارد که در آن مردم سوریه خودشان درباره آینده‌شان تصمیم بگیرند. یک کمیته ملی مشترک که همه مناطق سوریه را در بر بگیرد، باید برای رسیدگی به بحران انسانی تشکیل شود. سیستمی عادلانه و شفاف برای توزیع کمک‌های بشردوستانه به جمعیت غیرنظامی باید ایجاد شود. 

ما معتقدیم که هدایت کمک‌های بشردوستانه از طریق دولت ترکیه برای نمایش آن به‌عنوان یک اهداکننده سخاوتمند، رویکرد اشتباهی است. اگر دولت آلمان و اتحادیه اروپا به‌جای این، از یک سازوکار عادلانه و غیرمتمرکز حمایت کنند، این تضمین می‌کند که کمک‌ها واقعاً به کسانی که نیازمند هستند برسد. 

جاستوس یوهانسن:

ابومحمد الجولانی، رهبر "هیئت تحریر الشام" ، که توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپا به‌عنوان یک سازمان تروریستی شناخته شده است، پیش‌تر عضو داعش در عراق بوده است، اما اخیراً نسبت به کردها و دیگر اقلیت‌ها ابراز تحمل کرده است. از دولت موقت جدید در دمشق چه انتظاری دارید؟

الهام احمد:   

باید دید این موضع‌گیری تا چه حد جدی است و آیا اجرا خواهد شد یا خیر. دولت انتقالی تحت رهبری "هیئت تحریر الشام" نباید به رژیم جدید تبدیل شود. یک دولت انتقالی جدید باید ایجاد شود که شامل اهل سنت، کردها، آرامی‌های مسیحی، ارمنی‌ها، دروزی‌ها، علوی‌ها و تمامی گروه‌های جمعیتی سوریه، به‌ویژه زنان، باشد. تنها از این طریق می‌توان انتخابات و قانون اساسی جدیدی را متناسب با تنوع اجتماعی سوریه آماده کرد. صرف‌نظر از گذشته جولانی، این اصول باید برای آینده‌ای دموکراتیک در سوریه اعمال شوند. 

رژیم حاکم در ادلب غیرقابل قبول است. به‌ویژه نگرش زن‌ستیزانه"هیئت تحریر الشام"  ، که می‌خواهد پوشش اجباری برای زنان اعمال کند، با ایده‌های ما ناسازگار است. اکنون باید بیانیه‌های مثبت درباره کردها به عمل تبدیل شود. پناهندگان کرد از عفرین اشغال‌شده توسط ترکیه باید بتوانند به خانه‌هایشان بازگردند، در حالی که جمعیت عرب از غوطه، ادلب و درعا که در آنجا اسکان داده شده‌اند نیز باید بازگردند. دولت انتقالی جدید مسئول این امور است. 

جاستوس یوهانسن:

اداره خودمختار شمال و شرق سوریه اکنون یک برنامه ده ‌ماده‌ای اعلام کرده است که در آن همه بازیگران سوری را به گفتگوی سیاسی مشترک در سوریه دعوت می‌کند. به نظر شما برای آینده‌ای صلح‌آمیز و دموکراتیک در سوریه چه چیزی لازم است؟ 

الهام احمد: 

اکنون بسیاری در مورد دموکراسی و صلح در سوریه صحبت می‌کنند، اما ما به اصول روشنی برای رسیدن به آن نیاز داریم. ابتکار عمل اداره خودمختار در شمال و شرق سوریه هدف اصلی‌اش ایجاد پایه‌ای برای گفتگوی صادقانه درباره راه‌حل‌هاست. در منطقه ما، اداره خودمختار تاکنون توانسته است امنیت و نیازهای اساسی پنج میلیون نفر را تأمین کند. با تجربه‌ای که از خودمدیریتی دموکراتیک کسب کرده‌ایم، می‌توانیم از سایر مناطق سوریه نیز حمایت کنیم. 

دستاوردهای هم‌زیستی مسالمت‌آمیز میان جوامع مختلف، دموکراسی مستقیم و به‌ویژه آزادی زنان در منطقه بی‌نظیر است. در مسائل نظامی نیز ما همیشه آمادگی خود را برای پیوستن به ارتش سوریه با "نیروهای دموکراتیک سوریه"  SDF، از جمله "واحدهای حفاظت از زنان" (YPJ)، نشان داده‌ایم و مسئولیت خود را برای حق تعیین سرنوشت همه ملت‌های سوریه ایفا کرده‌ایم. ابتکار برنامه ده‌ماده‌ای اداره خودمختار ما برای دستیابی به یک توافق جامع سوری است و برای ما، گفتگوی مشترک مهم‌ترین پایه برای این هدف است. 

منبع: ژاگوبن آلمانی

https://jacobin.de/artikel/syrien-tuerkei-kurdistan-pkk-sdf-erdogan-assad-krieg