ضرورت مبارزه برای لغو حکم شنیع اعدام

یاشار جاوید

چوبه های دار حکومت اسلامی همچنان پابرجاست و ماشین کشتارش هر روز زندگی ها را درو می کند. در زنجیره ای تازه از قتل عمد حکومتی (اعدام) تعداد دیگری از زندانیان را به اتهامات و جرایم متفاوت در زندان های مختلف کشور به دار آویخته اند. حکم شنیع اعدام ایوب کریمی، زندانی عقیدتی اهل تسنن کُرد پس از تحمل ١۴ سال حبس، به همراه شش زندانی دیگر را سحرگاه روز چهارشنبه ۸ آذر۱۴۰۲ در زندان قزلحصار کرج اجرا کردند. پیش‌تر نیز در روز یکشنبه ۱۴آبان امسال قاسم آبسته یکی از هم‌ پرونده‌های ایوب را پس ازسپری کردن۱۳ سال و ۹ ماه حبس به دار آویختند. پنج هم‌ پرونده‌ای دیگر آنان نیز به نام های انور خضری، خسرو بشارت، داود عبدالهی، کامران شیخه و فرهاد سلیمی در معرض خطر اجرای حکم اعدام قرار دارند. این افراد در سال ۸۸ توسط نیروهای امنیتی در شهرهای سقز و مهاباد بازداشت شدند و پس از تحمل شکنجه‌های جسمی و روحی طاقت‌فرسا با اتهامات نخ نمای همیشگی «اقدام علیه امنیت ملی»، «تبلیغ علیه نظام»، «عضویت در گروه‌های سلفی» و "افساد فی الارض" در دادگاهی به ریاست "محمد مقیسه (ناصریان) " به اعدام محکوم شدند. شایان ذکر است که پس از انتقال قاسم آبسته به انفرادی برای اجرای اعدام، احمدرضا حائری زندانی سیاسی تبعیدی زندان قزلحصار کرج در نامه‌ای به نقل از «یکی از هم‌ پرونده‌ای‌های» این زندانی عقیدتی نوشت که «کل دادگاه دو دقیقه طول نکشید» و در آن جلسه «مقیسه گفت: اولاً کُرد هستید، این یک اعدام! ثانیاً اهل سنت هستید این دو اعدام و ثالثاً تفکر سلفی دارید این سه اعدام ... والسلام!»

با چنین تفکر جنایتکارانه ای کشتار زندانیان و سلب حق حیات آن‌ها توسط حکومت اسلامی اعدامی بیرحمانه ادامه دارد. «سازمان حقوق بشر ایران» روز پنج‌ شنبه ۹ آذر در گزارشی با اعلام اینکه شمار اعدام‌ های انجام شده به دست جمهوری اسلامی از ابتدای سال جاری میلادی به ۷۰۷ تن رسیده است، نوشت که این آمار در هشت سال اخیر بی‌ سابقه بوده است. بر اساس همین گزارش جمهوری اسلامی در سه هفته گذشته حداقل ۱۱ زندانی سیاسی را اعدام کرده است. از جمله زندانی سیاسی میثم چندانی (دهقانی) را  در روز۲۰ آبان، محمد کریم بارکزای اکسون، محمد براهویی انجمنی و ادریس بیلرانی سه زندانی سیاسی دیگر را در روز۲۲ آبان در زندان زاهدان اعدام کرده است. حکم شنیع اعدام سه تن از بازداشت شدگان اعتراضات آبان ۹۸ به نام‌های غلام‌رسول حیدری زندانی بلوچ و اهل جاسک، هانی آلبوشهبازی زندانی عرب و اهل شادگان و کامران رضایی اهل شیراز را پس از چهار سال حبس، در اوایل آذرماه مخفیانه در زندان‌های سپیدار اهواز و عادل‌آباد شیراز اجرا کرده است. زندانی سیاسی هانی آلبوشهبازی را روز سه‌شنبه ۷ آذر در حالی بدار آویختند که چهار سال پیش، در آبان خونین ۱۳۹۸ ویدئویی از لحظه شلیک مأموران حکومتی به یک شهروند در شادگان منتشر شد که برخی رسانه‌ها از کشته شدن آن فرد به نام «هانی آلبوشهبازی» خبر دادند. «هانی» اما کشته نشده بوده و تمام این سالها با تنی مجروح در حبس و شکنجه بوده است. و پرونده زندگی اش در ۳۲ سالگی، در گمنامی و تنهایی توسط حکومت جنایتکار اسلامی بسته شد.

حکم  اعدام میلاد زهره‌ وند، معترض ۲۱ ساله اهل ملایر بازداشت شده در جریان قیام ژینا، نیز سحرگاه پنج‌شنبه ٢ آذرماه به صورت مخفیانه در زندان مرکزی همدان اجرا شد. همچنین، حمیدرضا آذری متولد ۲۰ مرداد ۱۳۸۵، روز جمعه سوم آذرماه در سبزوار به اتهام قتل به دار آویخته شد. حمیدرضا تنها فرزند خانواده‌اش بود و در زمان وقوع جرم، بازداشت و اعدام، کمتر از ۱۸ سال داشت. او با وجود سن کم به عنوان کارگر ضایعاتی مشغول به کار شده بود و در‌ واقع کودک کار بود. سحرگاه روز شنبه چهارم آذرماه نیز، دو زندانی با اسامی محسن صداقت و هرمز صابری (گداعلی صابر مطلق)،۶۲ ساله و از زندانیان سیاسی دهه ۶۰، در زندان لاکان رشت اعدام شدند. صابری سال ۶۰ به جرم قتل یک نیروی انتظامی بازداشت و برای این جرم در دادگاه تبرئه شده بود. وی دو سال پیش به ایران بر می گردد و در گیلان زندگی می‌کند ولی برای جرمی که یک بار تبرئه و آزاد شده بود، دوباره بازداشت و اعدام شد. بر اساس گزارش «سازمان حقوق بشر ایران» روز چهارشنبه ۸ آذرماه  مسعود بساک، زندانی ۳۳ ساله، در زندان کاشان و مراد (الله) بیرانوند، حدودا ۴۰ ساله و مرادخان گراوند در زندان خرم‌آباد اعدام شدند.

بر اساس گزارش سالانه مرکز آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران « در بازه زمانی ۱۸ مهر ۱۴۰۱ تا ۱۶ مهر ۱۴۰۲، دستکم ۶۵۹ شهروند از جمله ۱۷ زن و یک کودک-مجرم اعدام شدند که در مقایسه با زمان مشابه در سال گذشته، حدود ۲۴ درصد افزایش داشته است.» به گزارش فعالان حقوق بشر بلوچ نیز از ابتدای سال۲۰۲۳ میلادی تاکنون دستکم ۱۵۱ بلوچ در زندان های مختلف ایران اعدام شده اند. بر اساس همین گزارش طی این مدت هم ۲۳۰ سوختبر کشته شده‌اند که ۷۴ نفر آن‌ها با شلیک مستقیم نیروهای مسلح حکومتی بوده است. 

هانی آلبوشهبازی، جوان آزادیخواه از هموطنان عرب، بی تردید یک سینه سخن داشت که حتی فرصت بیان آن‌ها را به او ندادند؛ اما آخرین صحبت های ایوب کریمی این بود: ‏« من ایوب کریمی هستم زندانی محکوم به اعدام، این آخرین نفس های من در این دنیاست، برای نجات زندگی من دیر است، اما لطفاً سایر زندانیان بی‌گناهی که به اعدام محکوم شده‌اند را نجات دهید.» ایوب هم مثل قاسم، هانی و... حالا دیگر نفس نمی کشد. آن‌ها با مرگشان از رنج ِ هستی ِ فلاکت بار در جهنم جمهوری اسلامی «راحت» شدند ولی خانواده هایشان مثل هزاران خانواده اعدامی دیگر تا عمر دارند داغدار خواهند بود. داغ جانسوزی که هیچ مرهمی بر آن نیست. از این رو، برای پایان دادن به این سبعیت و شناعت گرفتن جان انسان‌ها توسط حکومت ها به هر دلیلی، در هر جا و در هر زمان، می بایست لغومجازات اعدام به یک مطالبه عمومی اجتماعی تبدیل شود. باید با سخنان درخشان «ویکتور هوگو» نویسنده شهیر فرانسوی همراه و همصدا شد و خستگی ناپذیر گفت و نوشت که « بنگرید، تأمل کنید و بیاندیشید! آیا گمان دارید درس عبرت است اعدام؟ به خاطر آنچه می آموزد؟ مگر چه می آموزید با این درس عبرت؟ این را که نباید کشت؟ نباید کشت را چگونه می آموزید؟ با کشتن؟ من در تأثیر مستقیم یا غیر مستقیم مجازات مرگ تأمل کرده ام. چیست معنایش؟ هیچ، جز عملی نفرت انگیز و بیهوده؛ هیچ، جز خشنونتی خونبار که اگر به دست فرد باشد جنایتش می‌گویند و دردا و دریغا اگر جامعه مرتکب شود، عدالت نام می گیرد! قانونگذار یا قاضی و یا هر کسی که هستید بدانید آنچه برای فرد جنایت است برای جامعه نیز جنایت خواهد بود.»

خطابه‌ای که ویکتور هوگو در نخستین مجمع قانون‌گذاری فرانسه برای تدوین قانون اساسی کشور در ژانویه ۱۸۵۰  ایراد کرد را یکی از تأثیرگذارترین سخنرانی‌های جهان مدرن می‌دانند. خطابه درخشانی که هنوز هم بعد از گذشت نزدیک دو قرن می باید آن‌ها را توصیه و عمل کرد: «...برای پی‌ریزی جامعه‌ای بکوشیم که در آن حکومت بیش از یک قاتل عادی، حق قاتل شدن نداشته باشد. و وقتی که به صورت حیوانی درنده حمله کند، با خودش نیز چون حیوانی درنده عمل شود.

برای پی‌ریزی جامعه‌ای بکوشیم که در آن جای کشیش در کلیسای خودش باشد و جای دولت در مراکز کار خودش، نه حکومت در موعظه مذهبی دخالت کند و نه مذهب به بودجه و سیاست دولت کاری داشته باشد.

برای پی‌ریزی جامعه‌ای بکوشیم که در آن... برابری کامل حقوقی زنان با مردان باشد... آموزش عمومی و رایگان باشد... بلای ویرانگری به نام گرسنگی جایی نداشته باشد... حکومتی کاملاً لائیک، منحصراً لائیک باشد...

رنج فقر تنها رنج یک فقیر نیست، ویرانی اجتماع است... فقر بدترین دشمن نظم و قانون است. فقر نیز همانند جهل، شبی تاریک است که الزاماً می‌باید سپیده‌ای بامدادی در پی داشته باشد.»

یاشار جاوید

شنبه ۱۱ آذر ۱۴۰۲ برابر با  ۰۲ دسامبر ۲۰۲۳