نگاه روز

کشتار کولبران داغ ننگی بر پیشانی حکومت اسلامی

یاشار جاوید

در اعتراض به کشتار سیستماتیک کولبران، هشتگ «کولبر نکشید» در شبکه‌ اجتماعی توئیتر به رغم فیلتر بودن آن، ترند اول ایران شد. بعد از راهپیمائی یازده میلیونی با فریاد «اعدام نکنید» در شبکه‌های مجازی علیه اعدام سه نفر از معترضان آبان۹۸ که ترند اول جهان شد، این دومین بار است که علیه جنایت دیگری از سوی حکومت اسلامی چنین واکنش عمومی موفقیت آمیزی نشان داده می‌شود که  پیام روشنی به حاکمان می‌دهد. از آن گذشته، در یک همبستگی جهانی۸۰ سندیکا و تشکل کارگری و دانشجوئی از کشورهای مختلف جهان نیز بیانیه مشترکی با عنوان « کولبران را نباید فراموش کرد» به چندین زبان ( از جمله فارسی و کردی) منتشر کرده‌اند.

پدیده کولبری یکی دیگر از ارمغان های شوم و شرم آور حکومت اسلامی است که در اثر فقر و بیکاری گسترده و فقدان امکانات و زیرساخت های اشتغال زا در مناطق غرب کشور رواج دارد. شوم و شرم آور از این رو که در کشور ثروتمندی مثل ایران چرا نباید شهروندان از تأمین اجتماعی که در خود قانون اساسی کذائی همین حکومت اسلامی هم قید شده است، برخوردار باشند تا مجبور نشوند بخاطر تامین معاش تابوت شان را بر دوش بکشند و به پیشواز مرگ بروند. وقتی تصویر قامت خمیده «خضر»، پیرمرد هفتاد ساله، با صورتی آماس کرده از دندان‌درد که قبلاً سکته قلبی هم کرده، زیر بار سنگین کالا جهانی می شود، انسان از شرم بمیرد رواست. با این وجود، کشتار کولبران جنایتی است عظیم و نابخشودنی که عقوبتی سنگین متوجه آمران و عاملان آنهاست. این پدیده در سیستان و بلوچستان هم با همان زمینه‌ها و دلایل به شکل سوختبری رواج یافته است. کولبران و سوختبران برای لقمه‌ای نان قیمت جان می پردازند. در واقع کولبری نه یک انتخاب بلکه یک اجبار برای تأمین معاش در جاده های مرگ است که ھزاران (به گفته احسن علوی نماینده مجلس اسلامی از سنندج، «در سطح کشور بیش از۵۰۰ هزار نفر») زن و مرد، از جمله کودکان و افراد مسن به آن تن می دهند. آن‌ها نه تنها همواره در معرض خطر شلیک مستقیم از سوی نیروهای مسلح حکومت هستند بلکه خطرات ناشی از پرتگاه های کوه ھای صعب العبور، سرمای کشنده زمستان، سقوط بهمن، انفجار مین و حیوانات درنده نیز جانشان را تهدید می‌کند. بنا به گزارش‌ها تنها در طی سال ٢٠١٩ تعداد ٧٩ نفر کولبر جان باخته اند که۵٧ نفر در اثر تیراندازی توسط مرزبانان به قتل رسیده‌اند و تعداد زخمیان هم١۶۵ نفر بوده است. در گزارش سازمان حقوق بشری هه‌نگاو نیز آمده است: «طی ماه ژوئیه ٢٠٢٠، دست‌کم ٢٠ کولبر و کاسبکار در مرزهای کُردستان کشته و زخمی شدەاند که۸۰ درصد این موارد در پی شلیک مستقیم نیروهای مسلح ایران کشتە و زخمی شدەاند». هر یک از این قتل ها جنایتی است هولناک که نباید بی عقوبت بماند. اما یکی از تراژیک ترین و تکان دهنده ترین مرگ کولبران، یخ زدن دو نوجوان کولبر اهل روستای "نی" از توابع مریوان بنام های فرهاد خسروی ۱۴ ساله، به همراه برادرش، آزاد ۱۷ ساله، در چله زمستان سال٩۸ در ارتفاعات «ته ته» بود که بشدت افکار عمومی را تکان داد. ابعاد این فاجعه با آن تصویر مشت گره کردۀ فرهاد چنان بزرگ بود که حتی مسئولان بی‌وجدان حکومت اسلامی را هم مجبور به واکنش کرد. اسحاق جهانگیری، معاون اول حسن روحانی، به مردم شهر تسلیت گفت و علی ربیعی (معروف به  برادرعباد، شکنجه گر و مهره کهنه کار امنیتی)، سخنگوی دولت، در توئیتی نوشت: «آزاد و فرهاد خسروی در پی کسب نان و معاش به میان کوه‌ها رفتند و خود با آرزوهایشان یخ زدند». البته این اشک تمساح ریختن های مسئولان جنایتکار در مرگ فرهاد و آزاد برای فرار از خشم مردمی بود که با فریاد «مرگ بر دیکتاتور» پیکر این دو نوجوان را با تکه‌هایی از نان بدرقه و تشییع کردند؛ نانی که (به دست هم نیامد) قیمتش جان بود. اما بعد از مرگ تراژیک فرهاد نه تنها کشتار سیستماتیک کولبران متوقف نشد بلکه به بهانه‌های مختلف مانند "حفظ امنیت کشور" و یا "مبارزه با قاچاق" ادامه هم یافت. و طرفه آنکه شماری از معترضان به کشتار کولبران نیز بازداشت، محاکمه و به زندان، شلاق و جریمه نقدی محکوم شدند. در تازه ترین اقدام رذیلانه از این دست می‌توان به صدور حکم ۳۰ ماه حبس، ۲۵۰ ضربه شلاق و پرداخت ۲۵۰ میلیون تومان جریمه نقدی برای ده تن از شهروندان اهل بانه در اوایل مرداد ماه اشاره کرد. این فعالان مدنی در شهریور۱۳۹۶ در اعتراض به قتل دو کولبر بنام های قادر بهرامی ۴۵ ساله و حیدر فرجی ۲۱ ساله که با شلیک مستقیم نیروهای هنگ مرزی کشته شده بودند، در مقابل فرمانداری شهر بانه تجمع کرده بودند. اما اکنون دیگر کیست که نداند قاچاق در ابعاد نجومی چندین میلیارد دلاری توسط چه کسانی و از چه راه هائی صورت می‌گیرد. اکنون همه می‌دانند که "برادران قاچاقچی" سپاه تحت حمایت بیت رهبری دارای بنادر، اسکله ها و فرودگاه های اختصاصی هستند. به اقرار یکی از نمایندگان مجلس اسلامی (رسول خضری نماینده پیرانشهر)«مطابق آمار رسمی کولبری تنها نیم تا یک درصد واردات غیرمجاز کالا را تشکیل می‌دهد».

بیش از چهار دهه است که آمال و آرزوهای مردم ایران برای دستیابی به آزادی و عدالت اجتماعی که با انقلاب ضد استبدادی بهمن ۵٧ در پی اش بودند، در جهنم حکومت اسلامی بر باد رفته است. هیچ تردیدی نیست که برای ساختن آینده بهتر باید از روی جنازه این حکومت نابهنگام تاریخی عبور کرد. باید شرایط را چنان تغییر داد که انسان‌ها از زندگی در خور شان و کرامت انسانی برخوردار شوند و کولبری دیگر بلاموضوع گردد. باید نظام و سیستم اجتماعی کارآمدی بنا کرد که نان به قیمت جان نباشد. این ممکن نیست مگر سازمان یابی مستقل مردم و اِعمال حاکمیت توسط خود مردم. اکنون که با اعتصابات گسترده کارگری نبرد طبقاتی برای نان و آزادی وارد مرحله جدیدی شده، دفاع از حق حیات کولبران، این محروم ترین قشر زحمتکشان کشورمان ، یک ضرورت اساسی است.

چهارشنبه ۱۵ مرداد ۱۳۹۹ برابر با ۰۵ اوت ۲۰۲۰