در برابر سرکوب لایه های سازمان نایافته طبقه ما چه کنیم؟

رضا سپیدرودی

سرکوب بخش های مختلف اردوی کار سیاست عمومی رژیم جمهوری اسلامی است. این سیاست را در بازداشت و زندانی کردن فعالان کارگری؛ در زجرکش کردن آنها در زندان ها و در مقابله سازمان یافته با فعالیت های معطوف به ایجاد هر نوع تشکل مستقل صنفی شاهدیم. نقشه های جدید وزارت کار برای ترمیم پارگی های موجود میان تشکل های شبه کارگری حاکمیت و طرح متحد کردن آنها برای تقویت کنترل بر کارگران و حذف ظواهر قانونی موجود به سود سرمایه گذاران داخلی و خارجی  بخشی از همین سیاست است. به اجرا گذاشتن حکم زندان علی اکبر باغانی نایب رییس کانون صنفی معلمان و پیش از آن واداشتن اسماعیل عبدی به استعفا با زور و تهدید، قطعه ای دیگر از پازل همین سیاست است. افزایش صدور احکام شلاق و زندان برای کارگران ناراضی و در واکنش به اعتراضات صنفی کارگری از طریق کشاندن نمایندگان کارگران معترض به دادگاه با شکایت کارفرما هم بخشی از همین سیاست است. این ها جوانب شناخته شده تر سیاست های سرکوب حاکمیت در برابر بخش های سازمان یافته نیروی کار هستند. درست به همین جهت، چاره اندیشی برای مقابله با آنها در میان فعالان جنبش کارگری در کانون توجه قرار می گیرد و عمده فعالیت ها یا واکنش هایی که جریان دارد به واحدهای مختلف همین بخش سازمان یافته نیروی کار کشور مربوط است.

 این در حالی است که سرکوب طبقه کارگر با رشته های متعدد، در زمینه های مختلف، به درجات متفاوت در بخش های سازمان نیافته این طبقه هم امتداد دارد. زنان سرپرست خانوار که برای تامین معاش ناگزیر هستند کار کنند، توده بزرگ فروشندگان دوره گرد، آن بخش از لشکر بیکارانی که از طریق دستفروشی کنار خیابان یا در متروها امرار معاش می کنند، همه آنان که در پاتوق های خیابانی به امید کار روزانه جمع می شوند؛ همچنین کارگران فصلی و کارگران روزمرد ساختمانی آن بخش هایی از نیروی کار هستند که قربانیان بی صدا و نامرئی سیاست های ضد کارگری نظام حاکم به شمار می روند. سرکوب این بخش ها سازمان یافته تر و گسترده تر است اما چون سرکوب شده گان صدایی از خود ندارند، دیده نمی شود. مثلا فقط علیه دستفروشی و دوره گردی خیابانی در تهران پنج نهاد شامل شهرداری، مراکز بهداشتی، راهنمایی و رانندگی، مجامع امور صنفی و بازرگانی و نیروی انتظامی بسیج شده اند. از میان این ها نهادهایی که راسا امکان بگیر و بببند ندارند یا مثل شهرداری معبربان استخدام می کنند؛ یعنی افرادی که برای جلوگیری از دستفروشی حاضرند دستفروشانی مثل علی چراغی را  به قتل برسانند، یا اجرائیات را به نهادهای خاص سرکوب واگذار می کنند. واقعیت تلخ این است که در مورد این بخش های محروم تر و بی پناه تر نیروی کار، این بخش بی صدا  نه در رسانه های رسمی، نه رسانه های اپوزیسیون، نه حتی رسانه های جریان های کارگری، چپ و سوسیالیست در داخل و خارج از کشور شاهد تمرکز خاصی نیستیم. هر وقت که ضایعه ای یا فاجعه ای، حادثه ای یا سانحه ای در این زمینه ها پیش می آید، شاهد آه و ناله و ابراز دلسوزی هستیم، یا شاهدیم که فراخوان به شورش و اعتراض داده می شود؛ و یا بر شعارهایی که ارتباطی با موضوع ندارند تاکید می شود. شاهدیم که کسانی رسالت خود را در این یافته اند که رفتارها و عملکردهای خاصی را با منتسب دانستنش به طبقه متوسط با ادبیاتی سرشار از نفرت نقد کنند؛ اما همین نقادان هیچ بحثی در باره سازماندهی لایه های سازمان نیافته اردوی کار ندارند. کافی است طول عمر واکنش رسانه ای به خودسوزی یونس عساکره  را به خاطر بیاوریم، یا علی چراغی را که به دست ماموران سد معبر شهرداری تهران به قتل رسید.

 زنان سرپرست خانوار یک جمعیت بزرگ دو و نیم میلیونی هستند. بخشی از این زنان برای تامین معاش خانواده کار می کنند. این زنان را چگونه باید سازمان داد؟ مسلما این زنان را فقط با شعارهای سرخ و رادیکال نمی شود سازمان داد. فروپاشی صنایع، بحران عمیق اقتصادی که با وجود تحریم ها مضاعف شده، وجود مافیاهای بزرگ قاچاق کالا، فساد عمیق طبقه سیاسی حاکم و انبوه بیکارانی که راهی به بازار کار رسمی ندارند، امرار معاش از طریق دستفروشی را افزایش داده است. دستفروشان دوره گرد اکنون لشکر بزرگ  گمنام کلان شهرهای کشور به شمار می روند که ارگان های متعددی از حاکمیت برای سرکوب آنها بسیج شده است. بخشی از حاکمیت حضور این لایه محروم را از مصادیق عینی سیاه نمایی علیه حکومت تلقی می کند. از نظر این بخش، این لایه از محرومان باید به همان مقرری کمیته امداد بسازند و لشکر ذخیره ای باشند تا هر وقت نظام لازم دید در مراسم فرمایشی در ازای گرفتن آش نذری یا غذای صلواتی شرکت کنند. این لایه حداکثر نقش اش از نظر جناح ولایی این است که به عنوان معتاد و قاچاقچی، زندان ها را پر کند، یا چرخ گوشت ماشین اعدام باشد؛ به عنوان معبربان به جان بخش دیگری از همین لایه بیافتد و ابزار سرکوب خاموش درون طبقاتی باشد، سیاهی لشکر جناح ولایی در ماجراجویی های سیاسی این جناح و باج خواهی هایش باشد و تحت هیچ شرایط یا موقعیتی از خودش سازمان و تشکلی پیدا نکند و مطالبه ای نداشته باشد. جناح روحانی که می خواهد فرش قرمز زیر پای سرمایه داخلی و خارجی پهن کند، تلاش دستفروشان دوره گرد برای تامین معاش در این شرایط سخت و بحرانی و نفس حضور این لایه های محروم و زحمتکش در معابر و خیابان های کلانشهرهای کشور را "زگیل های زشت بر پیکر مبلمان شهری" می نامد و سرکوب آنها را مثل مدیر منطقه پنج شهرداری کرج "صيانت از فرهنگ عمومي و حقوق شهروندي" توصیف می کند. در حالی که وهن فرهنگ عمومی و حقوق شهروندی، آقازاده های فاسد و عیاش طبقه سیاسی حاکم هستند که روز به روز فسادشان بیشتر رو می شود نه زحمتکشانی که دنبال تامین یک لقمه نان هستند. وقتش رسیده که سرکوب بخش سازمان نیافته نیروی کار از سوی نظام جمهوری اسلامی به طور جدی در کانون توجه حامیان اردوی کار قرار بگیرد. دشواری ها، محدودیت ها، موانع موجود بر سر راه سازماندهی بخش های مختلف شناسایی شوند. تجربیات موجود در زمینه سازماندهی در درون این لایه ها برکشیده شده و تعمیم داده شوند، مطالبات شان تدوین شوند، راه های تماس و پیوند این بخش با بخش های سازمان یافته اردوی کار و راههای همگرایی این بخش ها روشن شوند. یادمان باشد که بدون پیوستن این نیرو به کارگران، کارکنان بخش آموزش و پرورش و معلمان، کارکنان بخش بهداشت و سلامت نه فقط از بین بردن استبداد مذهبی حاکم که حتی ایجاد سنگرهای مقاوم پایداری در برابر تعرضات این حاکمیت به حق زیست و سطح معیشت لایه های مختلف اردوی کار هم امکان پذیر نخواهد بود. 

جمعه ۱۵ خرداد ۱۳۹۴ برابر با ۰۵ ژوئن ۲۰۱۵