"اعدام نکنید"

طنین فریاد میلیونی در جهان!

اما این چه نوع جامعه‌ای است که وسیله‌ای بهتر از جلاد برای دفاع از خود نمی‌شناسد و وحشی‌گری خود را به مثابه قانونی ابدی جار می‌زند؟  مارکس

یاشار جاوید

اتحاد و اعتراض میلیونی در شبکه‌های مجازی علیه اعدام سه نفر از معترضان آبان۹۸، در گام اول پیروز شد. در پی تائید رسمی حکم اعدام امیرحسین مرادی، سعید تمجیدی و محمد رجبی در دیوان عالی کشور، کمپینی در سراسر جهان در شبکه‌های اجتماعی با هشتگ "اعدام نکنید" راه افتاد که به سرعت ترند اول جهان شد. این راهپیمائی مجازی میلیونی در اعتراض به اجرای قریب الوقوع حکم اعدام این سه جوان معترض و در همنوائی با خیزش بزرگ آبان صورت گرفت؛ اما در همان حال، حکم شنیع اعدام در سطح جهان را هم هدف قرار داد. گسترۀ اعتراضات در شبکه‌های اجتماعی - با وجود فیلتر بودن توئیتر در ایران - به حدی بود که علی ربیعی (معروف به برادر عباد، شکنجه گر و مهره کهنه کار وزارت اطلاعات)، سخنگوی فعلی دولت، مجبور به واکنش شد و گفت که باید "به خواست طبیعی افکار عمومی احترام گذاشت". و به دنبال آن حکم اعدام این سه جوان موقتاً متوقف شد. چنین واکنشی از سوی حکومت اسلامی که اعدام یکی از مهمترين حربه هایش برای ارعاب جامعه و شهروندان بوده (و هست) و ماشین آدمکشی اش از همان آغازِ تكيه زدن بر سرير قدرت بی‌وقفه در کار بوده، یک پیروزی بزرگ است. خاصه آنکه می‌دانیم در حکومت اسلامی جان انسان هیچ ارزشی ندارد و بر مصدر امور قضائی کسی تکیه زده است که به آیت الله قتلعام معروف است. و فراموش نکرده‌ایم که خمینی، بینان گذار این حکومت جهنمی، در دفاع از اعدام هزاران زندانی سیاسی در دهه شصت با وقاحت تمام گفت که حتی یک انسان را نکشته ایم بلکه آنهائی که کشتیم سَبُع (حیوان درنده) بوده‌اند.

این اعتراض میلیونی (بیش از یازده میلیون نفر، در زمان نگارش این نوشته) در شبکه‌های اجتماعی نقش مهم این شبکه ها و قدرت افکار عمومی را به حاکمان نشان داد؛ به گونه‌ای که ناچار شدند به آن گردن بگذارند. اما در عین حال دو نکته قابل تأمل هم در همین اعتراض میلیونی وجود داشت که جا دارد به آن بپردازیم. یکی پرسشی بود که برخی از همراهان با هشتگ "اعدام نکنید" می‌پرسیدند که چرا در اعتراض به حکم اعدام فلان فعال سیاسی کرد یا عرب و یا دیگر ملیت ها چنین واکنشی نشان داده نشد (و یا نمی شود). خاطر نشان شوم که درست است هشتگ "اعدام نکنید" در اعتراض به حکم اعدام سه جوان معترض آبان شروع شد، ولی صرفاً به آن سه نفر محدود نبود و یک شعار عمومی بود در مخالفت با هر اعدامی. خود هشتگ انتخابی هم  به خوبی گویای این امر است. ولی با این وجود طرح چنین پرسشی بیانگر دغدغه  پرسشگران در حمایت از زندانیان ملیت های ساکن ایران (به خصوص در مثلت خونین استان های کردستان، خوزستان و بلوچستان) می باشد که البته حقیقتی است که متأسفانه افکارعمومی ما هنوز به حد کافی به اعدام ها در این مثلث خونین حساسیت نشان نمی دهد. کاملاً بدیهی و مسلم است که حتماً و بی هیچ قید و شرطی می بایست از جان همه زندانیان در همه جا دفاع کرد. و نکته دیگر هم، همراهی ترامپ فاشیست با این موج میلیونی "اعدام نکنید" بود که برخی مسئولان حکومت اسلامی هم با استناد به آن از حقانیت صدور چنین حکمی دفاع می کردند. این مخالفت ترامپ با اعدام در واقع از قماش همان حمایت سیدعلی خامنه ای از جان سیاهان امریکاست که در واکنش به کشتن جورج فلوید در آمریکا با وقاحتی کم نظیر گفت: ”مردم را می‌کشند و زبان شان هم دراز است”. در‌ واقع ترامپ و خامنه ای دو روی یک سکه اند؛ آن دو در ائتلاف منفی با هم علیه مردم هستند.

اعدام، نفرت انگيزترين و ضد انسانی ترين مجازات، جنايت سازمان يافته دولتی است كه حكومت ها در پوشش قانون و بي هيچ ابائی از مجازات به آن دست می يازند. در حکومت اسلامی که مقام اول جهان را در اعدام داراست (به نسبت جمعيت کشور)، این حکم شنیع برای ایجاد رعب و وحشت در جامعه است تا به زعم حکومتیان جنبش از هر جنبنده ای سلب شود! با این وجود، واقعیت این است که حکم های اعدام نه تنها صدای اعتراض مردم را خاموش نکرده، بلکه بر خشم آنها افزوده و فریاد دادخواهی‌شان را رساتر کرده و به ویژه بر جدیت آنها برای لغو حکم اعدام افزوده است. حکومت اسلامی هر جا که تخم مرگ پاشیده، بذر مقاومت نیز روئیده است. از پايداری غرورانگيز و ستودنی مادران خاوران گرفته تا اعتراضات شورانگيز مادران پارك لاله، از دادخواهی خانواده های قربانیان قتل های دهشتناک زنجیره ای گرفته تا دادخواهی خانواده‌های شهدای آبان ۹۸، همه نشان از يك مقاومت اجتماعی عليه اعدام های رژيم استبداد فقاهتی است. حتماً می باید با لغو اعدام به این جنایت دولتی پایان داد. باید با همان قدرت که علیه حکم های اعدام زندانیان سیاسی و فعالان مدنی و ملی مبارزه می شود، علیه اعدام قربانیان آسیب های اجتماعی نیز مبارزه کرد. از این پیروزی مهم باید درس گرفت و لغو اعدام را به يك موضوع فراگیر اجتماعی تبديل كرد و یک جنبش مدنی و سراسری علیه آن به راه انداخت.

در پایان جا دارد این سخنان تاریخی ویکتور هوگو را - که همواره باید مد نظرمان باشد - قید کنم:

بنگرید، تأمل کنید و بیاندیشید! آیا گمان دارید درس عبرت است اعدام؟ چرا؟ به خاطر آنچه می آموزد؟ مگر چه می‌آموزید با این درس عبرت؟ این را که نباید کشت؟ نباید کشت را چگونه می‌آموزید؟ با کشتن؟

من در تأثیر مستقیم یا غیرمستقیم مجازات مرگ تأمل کرده‌ام.معنایش چیست؟ هیچ؛ جز عملی نفرت انگیز و بیهوده. هیچ؛ جز خشونتی خونبار که اگر به دست فرد باشد جنایتش می نامند و دردا و دریغا اگر جامعه مرتکب شود عدالت نام می گیرد!

یاشار جاوید

دوشنبه ۳۰ تير ۱۳۹۹ برابر با ۲۰ جولای ۲۰۲۰