رشد اعتراضات کارگری و ضرورت غلبه بر پراکندگی در جنبش کارگری

مریم محسنی

اعتصاب کارگران لوله صفا، اعتصاب کارگران قطار شهری اهواز، اعتراض کارگران رجا به تاخیر دوماهه در پرداخت حقوق، تجمع کارگران شهرداری اهواز در اعتراض به دوماه تعویق حقوق، اعتراض کارگران شهرداری قم و اعتصاب کارگران لوله ساز ی اهواز در مقابل استانداری از جمله مهم ترین اعتراضات کارگری  چند  هفته اخیر بودند.

نگاهی به اخبار و گزارش های کارگری نشان میدهد که اعتراضات و اعتصابات کارگران نسبت به بی حقی های موجود رشد کرده و کارگران از اشکال مختلفی برای احقاق حقوق خویش استفاده می کنند. در روزهای اخیر اعتراض و اعتصاب در کارخانه لوله سازی صفا توجه فعالان جنبش  کارگری را به خود جلب کرد.  شرط کارگران برای پایان دادن به این دور از اعتصابات، پرداخت یک ماه حقوق و همچنین پرداخت حق بیمه‌های عقب افتاده‌ به سازمان تامین اجتماعی بود. اعتراض نزدیک به هزار کارگر لوله و نورد صفا سی و پنج روز طول کشید و صبح روز سه شنبه پنج خرداد  این کارگران بعد از پشت سر گذاشتن سی و پنج روز اعتصاب به کار بازگشتند. لازم به یادآوری است که کارگران این کارخانه از ابتدای اردیبهشت ماه امسال در اعتراض به عدم پرداخت چهارماه حقوق و همچنین بیش از شانزده ماه حق بیمه دست از کار کشیده‌ بودند.

شیوه رژیم در برخورد به اعتراضات، جلوگیری از گسترش دامنه اعتراضات و سرایت آن به سایر واحدهای تولیدی چه در سطح واحدهای مجاور و چه در سطح منطقه و همچنین سرکوب کردن و دورکردن رهبران کارگری از محیط و واحد تولیدی است . در ده ها واحد تولیدی که اعتصاب یا اعتراضی واقع شده، رهبران کارگران را یا بازداشت کرده اند و یا اخراج؛ یا حکم تعلیق از کار داده اند  و یا به شلاق محکوم کرده اند. نمونه اخیر در بکارگیری این سیاست،  دستگیری شاپور احسانی راد از اعضای هیئت مدیره اتحادیه آزاد و نماینده کارگران در لوله نورد صفا است که متعاقب آن جعفرعظیم زاده را نیز که در حمایت از احسانی راد در کنار خانواده او قرار گرفته بود ، را دستگیر کردند. در همینجا لازم به تاکید است که سرکوب و بگیر و ببند و بازداشت و زندان راه به جایی نخواهد برد. اگر قرار بود با دستگیری ها، اعتراضات کارگری از بین برود، حالا با این موج فزاینده اعتراضات کارگری روبرو نبودیم.  به جای هر کارگر مبارزی که دستگیر و زندانی کنند، کارگران معترض دیگری جای آنها را پر می کنند. رژیم تلاش می کند به اعتراضات کارگری به اشکال متنوعی برخورد کند. فی المثل  در لوله سازی اهواز کارگران بازنشسته را برای اعتصاب شکنی به کارگرفتند، یا نماینده کارگران چادرملو رو به رغم دریافت حکم بازگشت به کار، از ورودش به کارخانه جلوگیری می کنند و یا در همین لوله و نورد صفا، سعی کردند تا ابتدا با کنار گذاشتن ده تن از کارگران ، اعتراضات را خفه کنند که البته ناموفق بودند و اعتراضات ادامه یافت. بر اساس آمارهای رسمی منتشر شده از جانب رژیم ، در سال گذشته نودو سه درصد نیروی کار کشور با قراردادهای موقت کار می کرده کرده اند. کارگران تحت حمایت هیچ قانونی قرار ندارند  و کارفرمایان با قراردادهای موقت، پاره وقت و سفید امضا هر گونه که می خواهند کارگران را به کار وا میدارند؛ دستمزدها را ماه به ماه به تعویق می اندازند و کارگران را اخراج کرده کارخانه را به دلخواه تعطیل می کنند. با حمایت کامل دولت از کارفرمایان، و بد تر شدن اوضاع  اقتصادی، شرایطی بوجود آمده است که کارفرماها برای پایین آوردن هزینه های خود، ماهها پرداخت دستمزد کارگران را به تعویق انداخته و یا دسته دسته کارگران را اخراج می کنند تا از پرداخت هزینه بیمه و مزایای دیگر شانه خالی کنند . آنچه که به عنوان مانع در مقابل بالا رفتن بهره وری کار از سوی کارفرمایان مطرح می شود، فقط هزینه نیروی کار عنوان می گردد.  در صورتی که برخلاف کشورهای پیشرفته، در ایران هزینه نیروی کار ، بخش کوچکی از مجموعه هزینه تولید است. دراین میان دولت روحانی هم مثل سلف خود ، رونق اقتصاد را از طریق برده کردن کارگران و افزایش شدت کار، حذف هر نوع حمایت قانونی از حقوق کار، نپرداختن دستمزد منطبق با نرخ تورم، جلوگیری از ایجاد تشکل های مستقل کارگری و سازماندهی سرکوب سیستماتیک سازمانگران اعتراضات کارگری از طریق شکایت کارفرما یا دولت پیش می برد. اما آیا طبقه کارگر به این شرایط تسلیم شده است؟ به هیچ وجه.

اما قابل تاکید است که آنچه در این میان موجب عدم تقویت موقعیت طبقاتی کارگران شده، همانا پراکندگی مبارزات کارگری است. ما به سطحی از مبارزات کارگری نیاز داریم که بتواند قدرت چانه زنی را در سطح کل طبقه کارگر بالا ببرد و تعرض به معیشت اردوی کار را برای کارفرما و دولت، پر هزینه کند. این امر تحقق نمی یابد مگر با هم پیوندی بخش های مختلف نیروی کار. این همان نقطه ضعفی است که جنبش کارگری، طبقه کارگر، تشکل های مستفل کارگری ، فعالان کارگری و بخش های مختلف نیروی کار باید در این مرحله به آن غلبه کنند.

جمعه ۸ خرداد ۱۳۹۴ برابر با ۲۹ می ۲۰۱۵