طنین صدای آزادی در ایران

بهروز نظری

اعتراضات مردمی در اول اسفند ماه بطور قطع نشان داد که جنبش ضدّ استبدادی در کشورمان از ۲۵ بهمن ماه وارد مرحله تازه ای‌ شده است. دستگاه ولایی همچون گذشته تلاش کرد تا از طریق تهدید و ضدّ اطلاعات از شکل گیری تجمعات اعتراضی و تظاهرات مردم جلوگیری کند. رژیم با ارسال پیامی جعلی به تلفن‌های همراه مردم تلاش کرد تا چنین وانمود کند که گویا تظاهرات روز یکشنبه لغو شده است. در کنار این دولت هراسان از ناکارا بودن این ترفند به قطع شبکه‌های تلفنهای ثابت و همراه در برخی‌ از نقاط کشور، کاهش هر چه بیشتر سرعت اینترنت، قطع سیستم‌های جی‌ میل، جی‌ تالک و یاهو دست زدند. مختل کردن شبکه‌های اطلاع رسانی اما از شکل گیری تجمعات وسیع مردم در نقاط مختلف جلوگیری نکرد. پیام بسیاری از کسانی که از صبح امروز به صف تظاهرات در نقاط مختلف پیوستند این بود که بجای نشستن در جلوی کامپیوتر باید به خیابان‌ها سرازیر شد.

حضور وسیع نیروهای امنیتی رژیم در شهرهای مختلف ایران و حمله وحشیانه نیروهای امنیتی به مردم دقیقا حاکی از این است که رژیم ولایی بخوبی از اهمیت تظاهرات امروز و وارد شدن جنبش ضدّ استبدادی مردم ما به یک مرحله تعیین کننده و حساس واقف است. جنگ خدای آزادی با ناخدای استبداد در اول اسفند ماه به یک جنگ قطعی‌ و روشنی تبدیل شد ، جنگی که در آن اکثریت عظیم مردم ایران با شجاعت و صراحت علیه نظام ولایی بپا خواسته اند. اکنون دیگر حتی جریان‌های اصلی‌ اصلاح طلب نیز دریافته اند که حتی برای اجرای آن دسته از مواد قانون اساسی‌ که حق راهپیمایی مسالمت آمیز و انتخاب را برسمیت میشناسد لازم است که از سد ولی‌ فقیه گذشت. بسیاری از نمایندگان اصلی‌ اصلاح طلبان اکنون به این نتیجه رسیده‌اند که تقاضا و درخواست برای ایجاد تعادل بین اسلامیت و جمهوریت نظام راه به جایی‌ نخواهد برد. حق شهروندی و حق انتخاب در نظامی که خود را نماینده خدا در زمین میداند هیچگاه برسمیت شناخته نخواهد شد.

خیزش درخشان جنبش مردمی ما از ۲۵ بهمن ماه به این سؤ اما حاوی نکات بیشتری است. اولا، ادامه اعتراضات مردم در اول اسفند ماه  نه تنها بیانگر خصلت انفجاری خشم متراکم و انبار شده مردمی، بلکه حاکی از این  است که خیزشی که  در ۲۵ بهمن ماه اوج گرفت ادامه خواهد یافت. مقامات دستگاه حاکمه که در یکسال گذشته از سرکوب کامل آنچه که آنان بیشرمانه "فتنه" مینامند سخن میگفتند و بیکدیگر تبریک میگفتند و مدال میدادند اکنون درمانده تر از هر زمان دیگری خود را در مقابل ملتی یافته اند که شجاعانه و با صدای بلند کلیت نظام ولایی را به زیر سوال برده است. ثانیا، کاملا روشن است که خیزش مجدد جنبش اعتراضی در ایران خصلت تعرضی و سراسری دارد. حرکات مردمی اکنون آشکارا دستگاه ولایی را مورد حمله خود قرار داده است و این اعتراضات محدود به تهران نیست. شهرهای دیگر کشور از جمله  شهرهای مختلف  کردستان، تبریز، شیراز، ارومیه، اصفهان و رشت صحنه نبرد همه جانبه تشنگان آزادی و عدالت علیه دستگاه تاریک اندیش و فاشیستی جمهوری اسلامی بوده اند. ثالثا، گام عظیم جنبش مردمی در ایران یک حرکت خودبخودی نبوده و نیست. حرکات اعتراضی مردم در مجموع منسجم و سازمان یافته بوده و به همت و فراخوان شبکه‌ها و تشکل‌های نیمه علنی و علنی و از جمله سازمان‌های دانشجویی، خانواده‌های زندانیان و شهدا، کانون نویسندگان، انجمن‌های صنفی و مدنی و غیره برگزار شده اند. اشکال غیر متمرکز اعتراضات در بسیاری از شهر‌های ایران و استفاده از اهرم اعتصاب در کردستان نشان میدهند که مردم ایران از تاکتیک‌های متنوعی برای مقابله با دیکتاتوری مذهبی در ایران استفاده میکنند.

رابعا، نگاهی‌ کوتاه به فراخوان‌ها و تشکل‌های موجود نشان میدهند که همسویی و همبستگی‌ قابل درخششی بین رزمندگان آزادی در ایران شکل گرفته است. در این میان بویژه باید از همسویی بین تشکل‌های جوانان ایران، دانشجویان، ملیت‌های مختلف ایران و بویژه خلق کرد، و همچنین ایرانیان در تبعید نام برد. اعتصاب عمومی و اعتراضات تودهٔ ای‌ در کردستان و پیوند مساله ملی‌ با جنبش ضدّ دیکتاتوری از یکطرف و مطالبات جوانان و دانشجویان ایران از طرف دیگر نشانگر شکل گیری یک جریان بزرگ ضدّ استبدادی در ایران است. تجربه تونس و مصر نشان داد که شکل گیری جنبش‌های عظیم اجتماعی بدون مشارکت فعال و سراسری اکثریت مردم و همچنین تشکل‌ها و مرآکز تجمع قابل تصور نیست. خبر اعتصاب کارگران پالایشگاه آبادان را بهمین خاطر باید به فال نیک‌ گرفت. حضور گسترده تر و سازمان یافته تر  کارگران در جنبش ضدّ استبدادی ایران حیاتی‌ است.

و بالاخره نباید فراموش کرد که هیچ جنبشی در پایین بدون شکاف در بین بالایی‌‌ها نمی‌تواند پیش برود. شکافی که در میان جناح‌های مختلف دستگاه ولایی وجود داشت اکنون عمیق تر شده است. با وجود وحدت ظاهری نمایندگان مجلس و درخواست برای مجازات و حتی اعدام چهره‌های سرشناس اصلاح طلبان در فردای اعتراضات ۲۵ بهمن، حضور مردم در صحنه آنچنان رژیم را به وحشت انداخته که حتی قدرت واکنش متحد را نیز از دستگاه ولایی سلب کرده است. موج اعتراضات مردمی چنان قایق فرسوده ولایی را درهم کوبیده که هر روز تعداد بیشتری از طرفداران و خادمان آن در تلاش برای حفظ جانشان خود را از عرشه پرتاب میکنند. بیانیه‌های تعدادی از علما، و همچنین بیانیه جامعه مدرسین قم و نجف، و کناره گیری تعدادی از دیپلمات‌های رژیم حاکی از این واقعیت هستند.

۱ اسفند ۱۳۸۹ / ۲۰ فوریه ۲۰۱۱