سياست هاي رياضتي به مثابه فرشته مرگ

مايکل مارموت

 برگردان: رويا شريفيان

مايکل مارموت يکي از متخصصين بيماري هاي واگير در بريتانيا، تحقيقي انجام داده است که نشان مي دهد که اتخاذ سياست هاي رياضتي بعد از بحران مالي سال ٢٠٠٨، نابرابري شاخص «اميد به زندگي» را در بين ثروتمندان و مستمندان تشديد کرده است.

پسرفت ده ساله بريتانيا در زمينه پيشرفت هاي اجتماعي بوضوح قابل مشاهده است. اگر با محک « اميد به زندگي»، وضعيت نظام سلامت بريتانيايي ها را بسنجيم، متوجه آن مي شويم . در حالي که در بيش از ١٠٠ سال گذشته ، بهبود مداوم نظام سلامت در بريتانيا مرسوم بود، اکنون به موازات اين پسرفت، نا برابري در برخورداري از خدمات بهداشت و سلامت نيز تعميق يافته است. وضعيت در اسکاتلند ، ايرلند شمالي و ولز نيز به همين منوال و شايد هم بدتر است.

هر گاه که شرايط بهداشت يک ملت رشد نکند، کل جامعه در سکون قرار مي گيرد. بر اساس داده هاي تجميع يافته در سطح جهاني، وضعيت بهداشت شاخص مناسبي براي سنجش پيشرفت اقتصادي اجتماعي يک جامعه است ، به بيان ديگرنظام سلامت موفق و موثر يک جامعه، شکوفايي آنرا پديدار ميکند.

مديريت و تامين مالي نظام سلامت امري حياتي است ولي سلامت آحاد جامعه فقط به اين امر بستگي ندارد بلکه بطور اعم به شرايط زندگي، کار، مراقبت هاي دوران سالمندي و هم چنين نابرابري در تخصيص قدرت و منابع نيز ارتباط دارد و تمام عوامل مذکور شناسه هاي ( مولفه ) نظام سلامت را تشکيل ميدهند.

ميزان اميد به زندگي که از اواخر قرن ١٩ در بريتانيا بطور مداوم در حال رشد بود، از سال ٢٠١١ افت قابل ملاحظه اي کرده است. بين ساله اي ١٩٨١ الي ٢٠١٠ هر ٥,٥ سال در زنان و هر ٤ سال در مردان ، يک سال به نرخ اميد به زندگي اضافه مي شد در حالي که بين سال هاي ٢٠١١ الي ٢٠١٨ رشد کند تري داشت، براي زنان هر ٢٨ سال يکبار و براي مردان هر ١٥ سال يکبار.

اگرنرخ اميد به زندگي در مناطق مختلف انگلستان را به شاخص هاي ديگري مانند درآمد، شغل، سطح تحصيلات، دوره هاي تخصصي، وضعيت سلامت وشرايط زندگي و همچنين شاخص فقر چند بُعدي که سازمان ملل از آن استفاده مي کند ربط دهيم به ضريبي دست مي يابيم که بر اساس طبقات اجتماعي تغيير ميکند.ِ

به بيان ديگر هر چه يک منطقه از امکانات کمتري برخوردار باشد، نرخ اميد به زندگي هم در آنجا پائين تر است. در بازه زماني ٢٠١٦ الي ٢٠١٨ مرداني که در مناطقي از انگلستان سکونت داشتند که جزو ١٠% بهترين مناطق ( دهک اول) محسوب مي شوند طول عمرشان ٩,٥ سال بيشتر از مرداني بود که در مناطقي زندگي ميکردند که جزو ١٠% کم امکانات ترين مناطق ( آخرين دهک) به حساب مي آيند. همين تفاوت در زنان ٧,٧ سال بود. نرخ اميد به زندگي در سال هايي که افراد در سلامت کامل بسر مي برند نيز در خور توجه است. طول سال هايي که افراد در سلامت کامل نيستند و با بيماري هاي مختلف دست به گريبانند در بازه زماني ٢٠٠٩ الي ٢٠١١ و ٢٠١٥ الي ٢٠١٧ از ١٥,٨ سال به ١٦,٢ سال نزد مردان و از ١٨,٧ سال به ١٩,٤ سال نزد زنان افزايش يافته است. در مورد اقليت هاي قومي با وجودي که آمار منظمي دردست نداريم، بر اساس داده هاي موجود، نيمي از اقليت هاي قومي- که عمدتا متشکل از سياه ها، آسيائي ها و دو رگه ها هستند - نرخ اميد به زندگي و برخورداري از سلامت کامل پائين تر از بريتانيائي هاي سفيد پوست دارند.

کاهش و افت نظام سلامت ربطي به قضا و قدر وتقدير ندارد. در سال ٢٠٠٨ دولت کارگري گوردون براون در پي نابرابري در دستيابي به خدمات سلامت، مسئوليت ارائه پيشنهادات براي رفع اين کمبود را به ما سپرد. من و همکارانم که بعد ها « انستيتوي برابري در برخورداري از سلامت » را در سال ٢٠١١ تشکيل داديم، دست به کار شده و ٩ کارگروه بوجود آورديم و با کمک ٢٤ متخصص به بررسي داده ها پرداختيم.

دقيقا اين است نتيجه سياستهاي دولتمردان

حاصل اين تحقيقات انتشار گزارش Fair Society, Health lives در سال ٢٠١٠ بود که معمولا به «گزارش مارموت»(١) معروف است. با وجودي که درخواست اين تحقيق از طرف دولت کارگري مطرح شد ولي حکومت ائتلافي جديد به رهبري حزب محافظه کار نيز نظر خوبي نسبت به آن دارد. طبق نظر سنجي که Royal Society for Public Health نزد اعضايش و گروهي دانشمند انجام داده است « گزارش مارموت» در کنار« ممنوعيت سيگار در اماکن عمومي و محيط کار» و« وضع ماليات بر نوشابه گاز دار» سه دستاورد بزرگ قرن ٢١ در زمينه سلامت در انگلستان شناخته شدند.

با اين وجود، استدلال مرکزي اين گزارش که بر اساس آن اجراي سياست هاي بلند پروازانه براي تمام سنين جامعه مي تواند بر روي مولفه هاي اجتماعي سلامت تاثير بگذارد و نابرابري ها را کاهش دهد، به طرز چشمگيري ناديده گرفته شده است.

در واقع مهمترين شعار دولتي که در سال ٢٠١٠ زمام امور را بدست گرفت و يا کابينه محافظه کار سال ٢٠١٥، اقتصاد رياضتي و کاهش هزينه هاي جاري دولت بود . تحت لواي دستيابي به رشد اقتصادي، کاهش هزينه هاي جاري دولت صورت گرفت و از ٤٢% توليد نا خالص ملي در سال ٢٠٠٩-٢٠١٠ به ٣٥% در سال ٢٠١٨-٢٠١٩ تقليل يافت.

لابد اگر به دولتمردان بريتانيايي بگوئيم که نيت واقعي ايشان فقير تر شدن هر چه بيشتر اقشار ضعيف و ثروتمندتر شدن ١% مرفه جامعه است که پس از گذر از بحران مالي جهاني با شدت بيشتري ثروت اندوزي کرده اند، فرياد اعتراض سر مي دهند .

ولي نتايج سياست هاي آنها دقيقا همين بود . قطع يارانه هاي خانوارها تا سقف ٤٠%، کاهش هزينه هاي جاري محلي تا سقف ٣١% در محله هاي دهک آسيب پذير و فقط ١٦% در محله هاي قشر مرفه، کاهش کمک هزينه تحصيلي درمقطع دبيرستان و دانشگاه به ميزان ١٢% به ازاء هر دانش آموز (٢).

رفته رفته بخش بيشتري از جامعه از امکانات و خدمات سلامت محروم مي شوند

شايد معماران اين سياست ها بر اين تصور بودند که اين کمک ها پولي است که به دور ريخته مي شود ولي حقايق نشان دادند که آن ها سخت در اشتباهند. در گزارش جديدي که به تازگي منتشرکرديم، ده سال بعد از« گزارش مارموت» (٣)، وضعيت موجود در مورد ٥ توصيه از ٦ پيشنهادي که در سال ٢٠١٠ مطرح کرديم را ارائه مي دهيم.

پيشنهادات ما عبارت بودند از: فراهم آوردن شرايطي که هر کودکي از بهترين نقطه شروع ممکن، زندگي را آغاز کند، حق برخورداري ازآموزش و تحصيلات تکميلي، بهبود شرايط کار، ايجاد شرايط مناسب براي دستيابي به سلامت، بهبود مکان هاي تفريح و توسعه پايدار محله ها. ما معتقديم که دوران رياضت، نتايج فاجعه باري بر تمام مولفه هاي اجتماعي بهداشت و سلامت داشته است و نابرابري را در اين زمينه تعميق بخشيده است.

فقر کودکان - با احتساب هزينه مسکن - در فاصله زماني ٢٠١٢- ٢٠٠٩ از ٢٨ % به ٣١% در سالهاي ٢٠١٨ -٢٠١٥ رسيده است. بيش از ١٠٠٠ شير خوارگاه و موسسات پذيرش خردسالان که در برنامه Sure Start در گير بودند به علت قطع بودجه هاي عمومي محلي، مجبور به بستن در هاي خود گشتند. Sure Start برنامه حمايت از کودکان خردسال والدين بود که در سطح محلي اجرا مي شد.حتي کمک هاي قابل تقديري که به کودکان پيش دبستاني شد نتوانست نقصان بوجود آمده را جبران کند.

بر کسي پوشيده نيست که دوران کودکي يک مرحله حياتي در زندگي فرد است که طي آن کودک مهارت هاي شناختي، زبان شناختي، تعامل اجتماعي، عاطفي و رفتاري را کسب ميکند. رشد رضايت بخش يک کودک، نويد موفقيت هاي تحصيلي را ميدهد که به نوبه خود امکانات شغلي مناسب و شرايط زندگي سالم را در بزرگسالي براي او تضمين مي کند.

اگر بخواهيم از زاويه ديگري به قضايا بنگريم، در پي بحران مسکن، از يک سو تعداد بي خانمان ها بطرز فزاينده اي افزايش يافت و از سوي ديگر خانوار هاي بريتانيائي مجبور بودند گاه تا ٣/١ در آمد خود را صرف مسکن کنند . با وجودي که اين افزايش متوجه تمام طبقات جامعه شد ولي با کمال تعجب يک عدم تعادل اجتماعي مشاهده مي شود. در سال ٢٠١٧-٢٠١٦ کم درآمد ترين خانوار ها ٣٨% از در آمد خود را صرف مسکن کردند در حاليکه ده سال قبل تر، هزينه مسکن فقط ٢٨% از در آمد آنها را بخود اختصاص مي داد.

بطور کلي بخش مهمي از مردم قادر به تامين سلامت خود نيستند و براي سير کردن شکم خود، بناچار به موسسات خيريه مراجعه مي کنند. تعداد فقرا و به حال خود رها شدگان که در شرايط تنگدستي زندگي مي کنند واميدي هم به بهبود شرايط ندارند، افزايش يافته است.

در بين اثرات مخرب سلب مسئوليت دولت در تامين رفاه عمومي، نمي توان دقيقا گفت کداميک از اقدامات، بر نابرابري در دستيابي به سلامت تاثير گذار بوده است. ما تنها به اين بسنده مي کنيم که تاکيد کنيم که مطالبي که ده سال پيش در « گزارش مارموت» مطرح کرديم هنوز موضوع روز است: چنانچه نابرابري هاي اجتماعي که خود موجب نابرابري در دسترسي به خدمات بهداشت و سلامت است ريشه کن شود، دسترسي به بهداشت و سلامت عادلانه تر صورت مي گيرد.

١- Michael Marmot, Fair Society, Healthy Lives ‒ The Marmot Review. Strategic Review of Health Inequalities in England Post-2010, Institute of Health Equity, Londres, 2010.

٢- Jack Britton, Christine Farquharson, Luke Sibieta, Annual Report on Education Spending in England, The Institute for Fiscal Studies, Londres, 2019.

٣- Health Equity in England : The Marmot Review 10 Years On, Institute of Health Equity, Londres, 2020, www.instituteofhealthequity.org

..............................

برگرفته از:«لوموند دیپلماتیک»

https://ir.mondediplo.com/article3394.html

......................................................................

نويسنده

مايکل مارموت

michael marmot

مايکل مارموت رئيس «انستيتوي برابري در برخورداري از سلامت» دانشگاه کالج لندن. نسخه ديگري از اين مقاله در فوريه ٢٠٢٠ در بريتيش مديکال جورنال به چاپ رسيد.

...................................................................................................