زنان در جهان: خبرهای خوب، خبرهای بد

نوشته کاتا پولیت

ترجمه آزاده ارفع

 

منبع: مجله ناسیون  چهارشنبه 10 مارس 2010-03-12

 

برنده ایسلند است ! بنابر گزارش سال 2009" فوروم اقتصادی جهانی"  در باره تبعیض جنسی، کشور ایسلند با 319 هزار جمعیت توانسته است بیشترین برابری جنسی(به میزان 80 درصد) میان زنان و مردان را بر روی کره زمین برقرار کند. کشورهای فنلاند در ردیف 2، نروژ ردیف 3، سوئد ردیف 4، دانمارک ردیف 7،  جزو ده کشور اول دراین عرصه هستند. نیوزلند در ردیف 5،ا سپانیا در ردیف 17  و آلمان در ردیف 12قرار دارند– و کانادا در ردیف 25قرار داد که البته رتبه ای بسیار بد برای کشور کاناداست.

 

"فوروم اقتصادی جهانی"  معیارهای فاصله جنسی بین زنان  و مردان را در چهار عرصه – فعالیت های اقتصادی، آموزش، بهداشت و نمایندگی سیاسی – بدون توجه به میزان منابعی که در هر کشور برای تامین نیازهای این چهار عرصه وجود دارد، مورد بررسی قرار داده است. بدین ترتیب علیرغم فقر گسترده، بیسوادی و سرایت جهش وار بیماری ایدز، آفریقای جنوبی در ردیف 6 و له سوتو در ردیف 10 ، درشمار 10کشور اول هستند. شیوه و معیارهای بررسی" فوروم اقتصادی جهانی" درباره شکاف موجودمیان زنان و مردان کمی عجیب به نظر می رسد. در میان معیارهایی که مبنای سنجش رتبه قرار دارند موارد مهمی مانند حق زنان در زاد وولد، خشونت جنسی، نابرابری حقوقی و بسیاری از موارد دیگر در نظر گرفته نشده است. به این موارد توجه کنیم:

 حق زنان در زاد و ولد : با وجود ممنوعیت سقط جنین در ایرلند این کشور در ردیف هشتم  و فیلیپین نیز که در آن  کنترل زاد و ولد  وجود ندارد در ردیف 9 قرار گرفته اند. براستی این چه نوع برابری است؟!.

 خشونت جنسی :  طبق گزارشات موجود آفریقای جنوبی بالاترین نرخ تجاوز جنسی در جهان را دارد، با این وصف در رتبه ششم رده بندی شده است.

 عدم برابری حقوقی  ( حال بگذریم  از موارد تبعیضات فرهنگی مانند ازدواج اجباری، ازدواج کودکان و ختنه دختران و تاثیر چند برابر فقر بر زندگی زنان). با نادیده گرفتن این معیار له سوتو- که بالاترین آمار ایدز را داشته و مادربزرگان درمانده ناچارند نوه های یتیم خود را نگهداری کنند- در ردیف دهم جای گرفته است اجازه بدهید لحظه ای هم برای ابراز شادمانی مکث کنیم. شادمانی برای بهبود های ناچیزی که  دراکثر نقاط جهان در وضعیت زنان صورت گرفته است. در گزارش آمده است : " از 115 کشوری که  گزارش سال2006  به آنها پرداخته بود بیش از دو سوم  کشورها در شاخص های عمومی رتبه های خود را بهبود داده اند. امری که نشان می دهد روند برابری میان زنان و مردان در سطح جهانی در حال پیشرفت است."

 

 پیشرفت میتواند در واقعیت امر به صورت برق آسا به وقوع به پیوندد: آفریقای جنوبی بخشا" برای این که دولت جدید زنان بیشتری را وارد کابینه کرده  شانزده رتبه بالاتر رفته است. ایسلند، در طول یک سال،  نمایندگی زنان در مجلس این کشور را از 33درصد به  43درصد افزایش داد  (درسال گذشته رای دهندگان ایسلند برای اولین بار در جهان" یوهانا سیگورداردوتیر" زن علنا" همجنس گرا را به  مقام نخست وزیری انتخاب کردند که وی نیز به نوبه خود 5 وزیر زن وارد کابینه کرد ه و به این ترتیب تعداد زنان در کابینه از نظر تاریخی به بیشترین تعداد خود رسید.)

 این را مقایسه  کنید با آمریکا که  از سال 2000 تا کنون  تعداد زنان در کنگره نمایندگان این کشور را از 13 درصد به 17 درصد رساند ه است . در حقیقت ما(آمریکا)  از نظر میزان مشارکت زنان در نمایندگی سیاسی در رتبه  61 قرار داریم. از نقطه نظر همه شاخص ها نیز ما در رتبه 31  یعنی میان لیتوانی و نامیبیا محصور شده ایم. یک سوم   انتهای جدول رتبه بندی توسط کشورهای خاورمیانه آسیا و آفریقا یعنی کشورهائی که پیشرفت زنان در آن ضعیف بوده و  یا اصلا"پیشرفتی وجود ندارد، پر شده است: برای مثال هندوستان که ظاهرا در رسانه ها بعنوان کشوری که به سرعت در حال مدرنیزه شدن است مورد لطف قرار می گیرد و از نظر وضعیت زنان در رتبه 114 قرار دارد؛ و  در مقایسه با  سال  2008  یک رتبه دچار سقوط شده و  به رژیم  بدنام و ستم گری مثل ایران(1) که در رتبه 128 قرار گرفته بیش از آن که تصور شود نزدیک است همانطور به  پاکستان  در رتبه 132 ،چاد رتبه 133 و یمن که رتبه آخر این لیست را به خود اختصاص داده است.

 

  "فوروم اقتصاد جهانی" بر آن است که  زنان در سطح جهان به تدریج موقعیت خود را بهبودمی بخشند. آنها فاصله خود با مردان در عرصه آموزش را به میزان 93 درصد و در حوزه بهداشت به اندازه 96 درصد کاهش داده اند.  اما با نگاه به سرخط خبرها چنین تصویری به دست نمی آید . برای مثال ، آمالیا  زن جوانی در کشور نیکاراگوئه است 

که از معالجه  بیماری سرطان به خاطر قانون ضد سقط جنین محروم شده است. قانونی که  اورتگا این مارکسیست کاتولیک شده وضع کرده است. آمالیا در دوازدهمین هفته حاملگی خود میباشد و پزشکان وحشت دارند که چنانچه  جنین او را بردارند مرتکب نقض قانون ممنوعیت سقط جنین شده اند. آنها از انجام سقط جنین سر باز می زنند حتی به بهای مرگ آمالیا و جنین اش و بی سرپرست ماندن  دختر دوازده ساله اش. آمالیا (2) تنها زن نیکاراگوائی نیست که در نتیجه این قوانین دچار رنج و عذاب است . بر اساس  گزارش سازمان عفو بین المللی ممنوعیت سقط جنین  یکی از علل افزایش مرگ  مادران است. در ترکیه  قتل های ناموسی--با کشتن مدینا ممی (3)  دختر 16 ساله ای که فقط بخاطر صحبت با پسرها به دست پدر خود زنده زنده در آتش سوزانده شد-  به اوج خود رسیده است .از مالزی تا نیجریه ، زنان در دنیای اسلام خانه نشین شده، بر اساس شرع  شلاق خورده، اعدام می شوند و یا مورد خشونت قرار می گیرند. برای مثال" آیشه ابراهیم دوهولو"(4) دختر سیزده ساله ای در سومالی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفته بود توسط 50 مرد دریک استادیوم با حضور هزار نفر تماشاچی،  سنگسار شد. باید همچنین بیاد بیاوریم زنانی را  که در 33 جنگی که اکنون در سراسر جهان جاری است گیر افتاده اند مانند  کنگو جائی که تجاوز جنسی بربرمنشانه  و شکنجه به عملکرد روزمره مبدل شده است. خشونت فاجعه باری مثل ا ین میتواند خیلی سریع  یاس و نا امیدی را موجب شود.

 

مبارزه طولانی مدت موضوع  کنفرانس بین المللی سازمان ملل تحت عنوان" پکن + 15" بود که  در نیویورک برگزار شد. دسترسی برابر در زمینه آموزش از اهداف اصلی" بیانیه و پلاتفر برای اقدام" پکن در1990 بود.گزارش  "فوروم اقتصاد جهانی" می گوید که در همه کشورها ، برابری زنان و مردان در ارتباط با آموزش، پیشرفت قابل ملاحضه ای صورت گرفته است به طوری که در برخی از کشورها  تعداد زنان در مدارس و دانشگاه ها از مردان پیشی گرفته است. ولی آموزش  عصای سحرآمیز نیست. همانطور که" ماریو اوساو" نوشته است زنان برزیل در همه سطوح آموزشی در مقایسه با مردان در اکثریت قرار دارند. همچنین، سن متوسط ورود زنان برزیلی به مدارس بیش از یک سال بیشتر از مردان برزیلی است. با این وصف  زنان در ازاء کار مساوی 30 درصد کمتر از مردان مزد دریافت میکنند، و تنها 56 کرسی از 594 کرسی مجلس نمایندگان برزیل به زنان تعلق دارد. 

 

 آمریکا چه درسی باید از این تحولات بیاموزد؟ مسئله این است که در امرایجاد برابری میان دو جنس پول و ثروت تنها عامل کمک کننده بشمار می رود اما به خودی خود به هیچ وجه کافی نیست. این طور نیست که هر کشور ثروتمند و پیشرفته ای  بطور خودبخود برابری بیشتری میان زنان و مردان برقرار می کند –  بویژه زمانی که درکشوری مانند آمریکا و بسیای از کشورهای دیگر محافظه کاران مذهبی از قدرت و نفوذ برخوردار باشند .آمریکائی ها به درجات  زیادی در برابر راه حلهائ دولت آمریکا برای حل مسئله نابرابری جنسی با این عنوان که این اقدمات مقابله با شایسته سالاری و ابتکارات فردی است ،مقاومت می کنند. اما بدون مرخصی والدین با پرداخت حقوق و مزایا و همراه با آن بدون سیستم قابل اتکاء و با کیفیت نگهداری کودکان ، زنان هرگز قادر نخواهند بود  در شغل خود پیشرفت نموده و به برابری شغلی با مردان، بیش از آن چه که اکنون وجود دارد، دست یابند. سیستم منعطف و همه جانبه کشورهای اسکاندیناوی در حمایت از والدین و بویژه مادران تنها در شمار آن دلائل اصلی است که کشورهای اسکانیدناوی را به پیشتاز برابری میان دو جنس در دنیا مبدل کرده است.به همین سان کشورهائی که تعداد  زنان آنها در پارلمان زیاد است-  رواندا با 56 درصد حضور زنان در پارلمان در راس قرار دارد- لااقل در مراحل اول از سیستم سهمیه بندی زنان استفاده می کنند . آمریکا کارایی سیستم سهمیه بندی برای حضور زنان در پارلمان های  عراق  و افغانستان را موثر تشخیص می دهد . اما در خود آمریکا چطور؟ فعلا" خبری نیست!

 

***************************************************************************

1- وضعیت رسواکننده جمهوری اسلامی در جدول رتبه بندی  به انداره کافی افشاگر خصلت ضدزن آپارتاید جنسی حاکم بر ایران است. جمهوری اسلامی با ته لیست تنها 6 رتبه فاصله دارد آن هم در شرایطی که بسیاری از معیارهای تبعیض علیه زنان از جمله سن ازدواج، ازدواج اجباری، نابرابری های فرهنگی و قانونی- که در رژیم اسلامی تا حد آپارتاید جنسی است- در این رتبه بندی به حساب نیامده است. برای دیدن جزئیات این گزارش به پیوند زیر مراجعه کنید:

http://www.weforum.org/pdf/gendergap/report2008.pdf

2-  جنبش نیرومندی به حمایت از آمالیا و برای آزادی سقط جنین در نیکاراگوئه  به راه افتاده است. جنبش زنان این کشور تظاهرات گسترده ای را در ماناگوا پایتخت نیکاراگوئه سازمان می دهند. انجام سقط جنین می تواند شانس زنده ماندن آمالیا را که اکنون تحت شیمی درمانی است افزایش دهد.

 Medina Memi 3-               

Aisha Ibrahim Duhulow  4-