ياد آورى و طرح يك سؤال؟

اصغر ايزدى

در پيش نويس اساسنامه جديد براى سازمان، كه توسط رفيق شهاب برهان براى كنگره هشتم ارايه شده است، " اصل سانتراليسم دموكراتيك" حذف شده و به جاى آن " مفهوم دمكراسى تشكيلاتى" گنجانده شده است.

بايد ياد آورى كرد كه در تمامى طول حيات سازمان و در تمامى اساسنامه ها و ديگر اسناد تشكيلاتى همواره بر اين اصل به عنوان اصل تشكيلاتى پايه اى سازمان و مشخصه اصلى يك تشكيلات لنينى تاكيد شده و نقد و نفى آن به مثابه يك نگرش ليبرالى مذموم شمرده مى شد. و مهم تر آن كه با تاكيد بر اين اصل و در عمل زخم هايى عميق بر پيكر سازمان وارد شد. كنگره هفتم سازمان با تصويب سند " بازهم خانه تكانى كنيم" گامى مثبت و در جهت اعاده حيثيت از سازمان برداشت و يك سنت نيكو براى چپ ايران به ارمغان آورد، هر چند كه سند ياد شده از نقد نظرى و رابطه ميان اين سركوب ها با اصل تشكيلاتى " سانتراليسم دموكراتيك" سخنى نگفت؛ البته كسانى با عدم راى مثبت خود به اين سند نشان داده اند كه هم چنان بر مواضع و نقش خود در سركوب هاى سازمانى استوار ايستاده اند و از علنى كردن موضع مخالف خود در قبال سند ياد شده، " مصلحت انديشانه" سكوت را جايز دانسته اند.

به نظر مى رسد براى يك سازمان كمونيستى " اصل سانتراليسم دموكراتيك" در بنياد يك تشكيلات لنينى همان جايگاهى را داشته است كه مفهوم " ديكتاتورى پرولتاريا" در برنامه كمونيستى. و به ياد آوريم زمانى كه سازمان " راه كارگر" بر اين نظر قرار گرفت كه اين مفهوم را از برنامه سازمان و به دنبال آن از ادبيات و گفتمان خود حذف كند، با نوشتن و چاپ علنى مقالاتى، دلايل خود براى حذف مفهوم " ديكتاتورى پرولتاريا" از برنامه سازمان را به اطلاع عموم رساند.

اكنون اين سؤال مطرح است كه حذف اصل " سانتراليسم دموكراتيك" و جايگزينى آن با گفتمان "مفهوم دموكراسى تشكيلاتى" در پيش نويس اساسنامه جديد براى سازمان بر كدام نقد نظرى استوار است؟ با حذف اين اصل آيا مى توان خود را هم چنان مدافع يك تشكيلات لنينى دانست ويا اين كه جايگزينى گفتمان "مفهوم دموكراسى تشكيلاتى" به جاى اصل "سانتراليسم دموكراتيك" را بايد به عنوان خدا حافظى با تشكيلات لنينى قلمداد كرد؟

22 يونى 2003